Christusmonogrammen

In de geschiedenis van het apotropaeïsch gebruik om allerhande tekens aan te brengen ter bezwering/bescherming is een duidelijke verchristelijking merkbaar in de loop van de eeuwen. De kerk heeft geen moeite gespaard om tekens met een meer heidense oorsprong te vervangen door meer christelijke tekens. Deze evolutie in beschreven bij de metseltekens, maar is ook terug te vinden bij andere merktekens. In deze evolutie is het gebruik van het Christusmonogram IHS, Iesus Hominum Salvator: Jezus, redder der mensen - ofwel: In Hoc Signo: in dit teken zult gij overwinnen, één van de duidelijke eindpunten. Waar kan men beter bescherming zoeken dan bij Christus zelf? Als we de bevindingen van de metselwerktekens hier doortrekken zouden harten verwijzen naar de belijdenis van het heilig hart. Op die wijze betekenen monogram en hartvorm een dubbele verwijzing naar de grootste beschermheer!

Het Christusmonogram is terug te vinden op gebouwen (boven stalramen), balken boven de huistoegang, op stijlen van nien-deuren, op grafzerken...

(foto links: toegangsdeur kerk Gruitrode, foto rechts: toegangsdeur abdij Westmalle)