(Bij)geloofstekens op gevels

Op oude gebouwen komen heel wat oude tekens voor met apotropaeïsche bedoelingen. Het bijgeloof leerde door het aanbrengen van dergelijke tekens het kwade te kunnen bezweren en zich te beschermen tegen allerhande (natuur)verschijnselen. Metseltekens verwerkt in bakstenen muren zijn hiervan een sprekend voorbeeld. Ze worden omstandig beschreven elders op deze website.

In dit hoofdstuk worden een aantal andere voorbeelden naast mekaar gezet:

Gevelkapellen

Openingen in deuren en luiken

Beschilderde luiken

Uilengaten

Bovenlichten

Verwijzingen naar tekens op gevels in schilderijen: 'Tekens'

  • Breviarium Grimani, boederij in de sneeuw (februari), G. Horenbout, 1510
  • Bruegel, de strijd tussen Vasten en Vastenavond, 1559
  • Bruegel, kinderspelen
  • Bruegel, Jagers in de sneeuw, 1565
  • Cornelis Springer
  • Cornelis Springer
  • Dürer, Melencolia I