Antonius
Geboren rond 251 in Egypte. Hij woonde als kluizenaar bij de Rode Zee op de berg Kolzim, waar hij talloze malen verleid werd door de duivel, vermomd als naakte vrouw of als monster. Volgens de overlevering werd hij 105 jaar oud zonder ook maar één tand te verliezen.
Naam:
Feestdag:
Voorstelling:
Antonius Abt
Antonius de grote, Antonius de Kluizenaar, Antonius met het varken, Antonius van Egypte
17 januari
Kluizenaar met lange baard, gekleed in donkere voetlange tuniek met wijde mouwen of in een donker omgord boetekleed met mantel.
Vaak draagt hij een kap op het hoofd. Als attributen heeft hij een tau- of abtsstaf, een kruisbeeld, een rozenkrans, een boek met orderegel en aan klokje aan de staf.
Soms is het klokje bevestigd aan de hals van het varken naast hem. Het dier staat symbool voor het zondige en de verleiding en heeft ook te maken met het recht van de Antonieten (een naar hem genoemde orde van ziekenbroeders) om een aantal varkens vrij te laten rondlopen in de steden.
Vlammen aan zijn voeten verwijzen naar de bestrijding van het antoniusvuur (ergotisme, kriebelziekte).
Andere attributen: toorts, doodshoofd en kaars (toespelingen op de ijdelheid en vergankelijkheid), of een raaf die hem brood brengt.
Patroon: Armen en zieken, slagers, herders, hoveniers, varkens en varkenshoeders en vele andere beroepen (doodgravers)
Apotropaeïsche eigenschappen: Hij werd aanroepen bij pest, roos, scheurbuik, zweren, wratten en steenpuisten.
Extra info: Sanctus, meer dan 500 heiligen herkennen, Jo Claes, Alfons Claes, Kathy Vincke, Davidsfonds Leuven en KOK
Antoniuskapel in Kozen Nieuwerkerken 1676, allicht gebouwd na een pestepidemie.
Sint Antoniuskapel, Oostmalle, gebouwd in 1626 voor mensen die uit de dorpen wegvluchten voor de pest. Het werd een druk bezocht bedevaartsoord.
Beverlo, Korspel, St-Antoniuskapel, 1680.
.
Zoersel, Sint Antoniuskerk
