khula a iddah

PYTANIE: Czy iddah obowiązuje, gdy to kobieta wnosi o rozwód (khula)?

ODPOWIEDŹ: Chwała Allahowi.

1 – Khula – w zasadzie – może nastąpić jedynie na prośbę żony, z następującą po niej zgodą męża na zakończenie małżeństwa.

2 – Iddah jest obowiązkiem każdej żony, która zostawia męża, czy którą mąż pozostawia, czy to za sprawą talaq (rozwodu), anulowania małżeństwa, czy śmierci męża, za wyjątkiem rozwodu przed skonsumowaniem małżeństwa, w którym to przypadku kobieta nie przestrzega iddah, gdyż Allah mówi (interpretacja znaczenia):

{O wy, którzy wierzycie! Kiedy bierzecie za żony kobiety wierzące, następnie rozwodzicie się z nimi, zanim ich dotknęliście, to nie macie prawa wyznaczać im żadnego okresu oczekiwania. Dajcie im wyposażenie i odprawcie je w piękny sposób.} (al-Ahzaab 33:49)

3 – Jeśli chodzi o iddah w następstwie khula, poprawny pogląd to taki, że jest to jeden cykl menstruacyjny, co wynika z Sunny.

Przekazał Ibn Abbas, że żona Thabita ibn Qajs zakończyła swoje małżeństwo za pomocą khula w czasach Proroka (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim). Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) nakazał jej odczekać iddah – jeden cykl menstruacyjny. (Zrelacjonował al-Tirmidhi, 1185; Abu Dałud, 2229. Al-Nasa’i (3497) zrelacjonował także hadis przekazany przez al-Rabi’ bint Afra. Oba te dwa hadisy zostały sklasyfikowane jako sahih przez Ibn al-Qajjim, jak pokazano poniżej.)

Ibn al-Qajjim (oby Allah się nad nim zmiłował) powiedział: "Fakt, że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) nakazał kobiecie, która zakończyła swoje małżeństwo poprzez khula, odczekanie jako iddah jeden cykl menstruacyjny, dostarcza dowodu dla dwóch postanowień. Pierwsze, że nie musi ona czekać trzech cykli menstruacyjnych, wystarczy jeden cykl menstruacyjny. Jest to wyraźna Sunna, a także pogląd Przywódcy Wiernych – Usmana ibn Affan, Abdullaha ibn Umar ibn al-Chattab, al-Rabii bint Muałład i jej wuja, który był jednym z najświetniejszych Sahabah (Towarzyszy Proroka). Nie znamy nikogo, kto miałby inną opinię, gdyż al-Lajth ibn Sad przekazał, że Nafi, uwolniony niewolnik Ibn Umara słyszał al-Rabi bint Muałład ibn Afra jak mówiła Abdullahowi ibn Umar (oby Allah był z niego zadowolony), że zakończyła ona swoje małżeństwo poprzez khula w czasach (kalifatu) Usmana ibn Affan, a jej wuj od strony ojca poszedł do Usmana ibn Affan i powiedział: Córka Muałłada zakończyła dzisiaj swoje małżeństwo poprzez khula, czy powinna więc wyprowadzić się (z domu męża)? Usman powiedział: Powinna się wyprowadzić i nie ma pomiędzy nimi żadnego dziedzictwa, nie powinna ona odczekiwać także iddah (rozumianą jako okres oczekiwania jak po talaq – przyp. tłum.), ale nie powinna ponownie wychodzić za mąż, aż minie jeden cykl menstruacyjny, ażeby nie była w ciąży. Abdullah ibn Umar powiedział: A Usman był najlepszym z nas i miał największą wiedzę. Tę opinię podzielał też Iszaq ibn Rahałajh i Imam Ahmad, zgodnie ze swoim przekazem. Opinię tę poparł także szejch al-Islam Ibn Tajmijah. Popierający tę opinię powiedzieli: Jest to zgodne z zasadami szaria. Idda (w przypadku talaq) to trzy cykle menstruacyjne, aby wydłużyć okres, w czasie którego mąż może przyjąć żonę z powrotem, tak żeby mąż miał wystarczająco dużo czasu na przemyślenie sprawy i mógł w tym czasie przyjąć żonę z powrotem. Jednak w przypadku khula, żona nie zamierza wrócić, a celem jest po prostu ustalenie, czy jest ona w ciąży, czy nie, tak więc jeden cykl menstruacyjny wystarczy. Powiedzieli oni: Nie stoi to w sprzeczności z zasadą, że idda dla kobiet rozwiedzionych poprzez talaq to trzy miesiące. W przypadku rozwodu (talaq) idda jest tak samo długa, bez względu na to, czy jest to rozwód ostateczny, czy odwołalny. [Zaad al-Ma’aad, 5/196, 197]

Niektórzy uczeni powiedzieli, że iddah kobiety kończącej swoje małżeństwo poprzez khula to trzy cykle miesięczne, jak w przypadku rozwodu poprzez talaq, ale zostało to fachowo obalone przez imama Ibn al-Qajjim, który powiedział:

Tym, co wskazuje na to, że khula nie jest tym samym, co talaq, jest fakt, że w przypadku odwołalnego rozwodu talaq po skonsumowaniu małżeństwa, są określone zasady, które nie mają zastosowania w przypadku khula:

• • Że mąż ma prawo przyjąć żonę z powrotem.

  • Kiedy mąż wypowie talaq, liczy się on jako jeden z trzech, a po trzecim nie jest dozwolone żonie wrócić do niego, aż wyjdzie ona za mąż za innego mężczyznę i małżeństwo to zostanie skonsumowane.

  • Idda w przypadku talaq trwa trzy cykle menstruacyjne.

Tak więc iddah w przypadku khula jest tym, co wynika z Sunny, czyli jest to jeden cykl menstruacyjny.

A Allah wie lepiej.

Islam Q&A

przekład: Monika M.