Lớp Một lá mầm bao gồm những thực vật tiến hoá theo con đường riêng. Về mặt số lượng tuy không bằng lớp Hai lá mầm, nhưng về mặt ý nghĩa thực tiễn thì các cây Một lá mầm cũng không kém phần quan trọng.Tất cả các cây lương thực chủ yếu của con người như lúa,lúa mì, ngô và của gia súc (có nhiều loại cỏ) đều thuộc nhóm này. Các cây Một lá mầm có những đặc diểm chính,phân biệt với các cây Hai lá mầm.

Rễ chùm là tính chất đặc trưng của cây Một lá mầm như ở họ Súng.

Gân lá hình cung, cũng gặp ở cây Hai lá mầm như ở họ Mua, họ Mã Đề.

Bó mạch xếp lộn xộn trong thân và tầng phát sinh ngừng hoạt động sớm gặp ở cây trong họ Mao lương,họ Hồ tiêu,họ Súng

Hoa mẫu 3 là kiểu điển hình của Một lá mầm (cũng gặp ở họ Na,Long Não,Súng và một vài họ khác của cây Hai lá mầm).Hoa mẫu 4 gặp ở một số cây Một lá mầm như Rong liễu,Bách Bộ…

Màng hạt phấn với lỗ ở đỉnh (tính chất của một lá mầm) cũng thấy ở Bộ Ngọc Lan,Long não, Hồ tiêu, Súng. Ngước lại hạt phấn có hai hay nhiều lỗ (tính chất của thực vật hai lá mầm)cũng gặp ở họ Trạch Tả, họ Củ Nâu.

Tính chất phôi có một lá mầm cũng gặp ở Súng (có hai lá mầm dính nhau gặp ở họ Súng).

Căn cứ vào những tính chất chung đó người ta cho rằng lớp Một lá mầm xuất phát từ lớp hai lá mầm điều này cho thấy: tổ tiên của một lá mầm chỉ có thể là những hai lá mầm nguyên thuỷ có lá noãn rời kiểu Ngọc Lan, Mao lương, Súng.

Cho đến nay các nhà phân loại học chưa thống nhất với nhau về sự phân chia hệ thống của lớp Một lá mầm: số nhân lớp, Bộ, Họ thay đổi tuỳ theo tác  giả. Theo Takhtajn(1980) thì lớp này có 21 bộ, 79 họ thuộc 3 phân lớp sau: phân lớp Trạch tả, phân lớp Hành, và phân lớp Cau. Takhtajn(2009) chia Lớp một lá mầm thành 4 phân lớp: Alismatidae (Trạch tả), Liliidae (Hành), Arecidae (Cau), Commelinidae (Thài lài).