Materi 3 klas X

Wayang sajrone Bebrayan Jawa

Assalamualaikum... Sugeng Enjing

Wayang iku dhewe tegese sawijine pagelaran kang nggambarake lan nyritakake panguripan wayang sajrone kitab Ramayana lan Mahabharata.

Crita wayang wis sumebar ing bebrayan Jawa wiwit biyen nganti tekane seprene. Crita wayang iku pancen nyenengake nanging luwih wigati (penting) yaiku piwulang luhur kang kinandhut ing sajrone crita wayang kasebut.

Piwulang sajrone crita wayang migunani banget tumrap sapa bae sing gelem nyinaoni lan ngetrapake ing saben dinane. Piwulang kasebut mulang babagan budi pekerti, tata krama, tata ngelmu, andhap asor, lan kasampurnane urip. Anggone mulangake lumantar watak-watake paragane lan crita wayang iku dhewe .

Jinis-Jinis Wayang

  1. Wayang Purwa

  2. Wayang Wong

  3. Wayang Titi

  4. Wayang Wahyu

  5. Wayang kancil

  6. Wayang Dongeng

  7. Wayang Doa

  8. Wayang Beber

  9. Wayang Gedhog

  10. Wayang Klithik (krucil)

  11. Wayang Golek

  12. Wayang Potehi

  13. Wayang Madya

  14. Wayang Sadat

  15. Wayang Suluh

  16. Wayang Suket

  17. Wayang Kulit

  18. Wayang Menak

  19. Wayang Jemblung

Kabeh jinis-jinis wayang kuwi bisa diwaca ing LKS, wacanen kanthi temen supaya weruh lan mangerti.

Unsur - Unsur Crita Wayang

Didalam lakon crita wayang, bisa dipahami lewat tokoh, penokohan, atau hubungan individu, prilaku dan ucapan tokoh.

Didalam tulisan fiksi Jawa yang lengkap mempunyai beberapa struktur yang membangun siksi tsb, yaitu: sruktur tematik (underane prakara), struktur ruwang (papan/tempat tumindake lakon), struktur wektu, lan struktur wewatakan. Selain itu ada juga struktur yang membangun sebuah karya sastra jawa, yaitu:

  1. Unsur Intrinsik: Unsur yang membangun karya dari dalam

  • Tema

  • Alur/plot (maju, mundur, campuran)

  • Watak wantune paraga (penokohan) = ucapan, perbuatan, sifat

  • Busanane basa (gaya bahasa)

  • Pamawase pangripta (sudut pandang)

  • Latar/setting (tempat,waktu,suasana)

  1. Unsur Ektrinsik: Unsur yang membangun karya dari luar

  • Latar belakang karya sastra diciptakake (kapan, neng ngendi)

  • Kahanan/keadaan masyarakat ketika karya sastra tsb diciptakake (saka ekonomi, sosial, budaya, lan politik)

  • Latar belakang pangripta/pengarang

Cekap samene wae, lan ditrusake minggu ngarep. Muga-muga manfaat barokah. Assalamualaikum...