บทหนึ่งที่หายไป ในเพลง "แม่พิมพ์ของชาติ"
แม่พิมพ์ของชาติ เพลงประจำชาติของครูไทย ถ้าจะเรียกแบบนั้น
ได้ยินมาตั้งแต่เด็กๆ คุณพ่อชอบฟัง แต่คุณแม่บอกว่าไม่ชอบ ช่างรันทด
ลองค้นเนื้อเพลงนี้จากวิกิซอร์ซ (https://th.wikisource.org/wiki/แม่พิมพ์ของชาติ)
พบว่ามีเนื้อหาดังนี้
ประพันธ์คำร้องและทำนอง : สุเทพ โชคสกุล
ขับร้อง : วงจันทร์ ไพโรจน์ ( พ.ศ. ๒๕๐๑)
แสงเรืองเรืองที่ส่องประเทืองอยู่ทั่วเมืองไทย คือแม่พิมพ์อันน้อยใหญ่ โอ้ครูไทยในแดนแหลมทอง
เหนื่อยยากอย่างไรไม่เคยบ่นไปให้ใครเขามอง ครูนั้นยังลำพองในเกียรติของตนเสมอมา
ที่ทำงานช่างสุดกันดารในป่าดงไพร ถึงจะไกลก็เหมือนใกล้ เร่งรุดไปให้ทันเวลา
กลับบ้านไม่ทันบางวันต้องไปอาศัยหลวงตา ครอบครัวคอยท่าไม่รู้ว่าไปอยู่ไหน
ครูเอ๋ยครูมีความเป็นอยู่แสนยากเย็น ต้องบุกน้ำลุยเลนถึงบ้านก็เย็นยิ่งอ่อนใจ
เช้าตื่นขึ้นมาเตรียมตัวกลัวว่าจะสาย ห่วงหน้าห่วงหลังลังเลใจรีบเดินดุ่มไปด้วยใจอาวรณ์
ถึงโรงเรียนก็เจียนจะสายจวนได้เวลา เห็นศิษย์รออยู่พร้อมหน้า ต้องรีบมาทำการสอน
ไม่มีเวลาที่จะได้มาหยุดพอพักผ่อน โรงเรียนในดงป่าดอนให้โหยอ่อนสะท้อนอุรา
ชื่อของครูฟังดูก็หรูชวนชื่นใจ งานที่ทำก็ยิ่งใหญ่ สร้างชาติไทยให้วัฒนา
ฐานะของครูใคร ๆ ก็รู้ว่าด้อยหนักหนา ยังสู้ทนอุตส่าห์สั่งสอนศิษย์มาเป็นหลายปี
นี่แหละครูที่ให้ความรู้อยู่รอบเมืองไทย หวังสิ่งเดียวคือขอให้ เด็กของไทยในผืนธานี
ได้มีความรู้เพื่อช่วยเชิดชูไทยให้ผ่องศรี ครูก็ภูมิใจที่สมความเหนื่อยยากตรากตรำมา
เห็นแล้วก็สงสัยขึ้นมา เพราะมีเนื้อหาเพิ่มเข้ามาจากเนื้อเพลงถึงหนึ่งบทกลอน (สี่วรรค) ดังที่ขีดเส้นใต้ไว้ข้างบน
ไม่ทราบว่าวิกิซอร์ซเอาข้อมูลมาจากที่ไหน (น่าจะได้ระบุ) เข้าใจว่ามาจากต้นฉบับของครูสุเทพ โชคสกุล ก่อนที่จะนำไปใช้เป็นเพลง ครั้นนำไปใส่ทำนองอาจจะยาวเกินไป จึงตัดเสีย เนื้อหาก็ไม่ขาดใจความสำคัญไป.
สาเหตุที่คิดว่ามาจากต้นฉบับเดิม ก็เพราะสัมผัสระหว่างบทของกลอนในเพลงขาดไป (ไปอยู่ไหน---- ทำการสอน)
แต่หากมีวรรคที่ขีดเส้นใต้แทรกเข้ามา สัมผัสระหว่างบทจะครบตามปกติของกลอน (อยู่ไหน--- อ่อนใจ, อาวรณ์ --- ทำการสอน)
เห็นจะต้องค้นหาว่าต้นฉบับนี้มาจากที่ไหน ไม่เจอในวิกิซอร์ซ ก็คงต้องหาในวิกิซีอิ๊วต่อไป...
อ่านประวัติครูสุเทพ โชคสกุล ผู้แต่งเพลงแม่พิมพ์ของชาติ
ธเนศ ขำเกิด. "ย้อนรอยอดีตศึกษานิเทศก์ เมื่อคราแรกเริ่ม... อาจารย์สุเทพ โชคสกุล :ผู้ริเริ่มการสอนหนังสือด้วยเพลงเป็นคนแรกของเมืองไทย" https://www.gotoknow.org/posts/631825 (9 สิงหาคม 2561)
โดย