Embedded Files
MỪNG ĐẠI THỌ THẦY PHẠM ĐỨC BẢO
Vào ngày Hiến Chương Nhà Giáo Việt Nam hằng năm, thầy Trịnh Hồng Hải thường làm “thủ lĩnh” dẫn nhóm học trò lớp 12B3 (khóa 13) chúng tôi đến thăm thầy Phạm Đức Bảo. Khác hơn mọi năm một chút, ngày 20/11 năm nay chúng tôi tổ chức bữa tiệc trà mừng Đại Thọ thầy hiệu trưởng.
Chín mươi lăm năm trôi qua, thầy hiệu trưởng của chúng tôi ngày càng yếu ớt sau nhiều lần nhập viện. Đôi cánh tay “ lực sĩ ” của thầy ngày nào, bây giờ thâm tím và sưng tấy những vết kim tiêm. Mặc dù chúng tôi can ngăn, nhưng thầy hiệu trưởng vẫn nhất định gắng gượng đứng lên chụp hình chung với học trò. Chân thầy hiệu trưởng run run, nhưng ánh mắt thầy lấp lánh niềm vui và hạnh phúc.
Thay mặt cả nhóm, bạn Trần Thế Định trân trọng tặng thầy hiệu trưởng lẵng hoa tươi và chiếc bánh kem mừng thọ. Thầy hiệu trưởng vui vẻ thổi tắt ngọn nến tuổi chín mươi lăm, trong tiếng cười vang của mọi người. Buổi tiệc trà thật ấm cúng, tràn ngập tiếng cười hồn nhiên của thầy xưa và học trò già.
Vẫn những câu chuyện cũ kỹ về ngôi trường Ngô Quyền Biên Hòa yêu dấu xa xưa, nhưng sao thầy trò tôi nhắc hoài không chán. Tuổi chín mươi lăm, nhưng thầy Phạm Đức Bảo nói về trường xưa, cứ y như thầy đang lật từng chương sách cũ đọc từng trang.
Ngưng một lúc, thầy hiệu hỏi thăm từng đứa học trò cũ quanh thầy. Khi biết tôi lên chức “ bà nội” vừa được hai tháng hai tuần, thầy hiệu trưởng cười:
- Chóng thật! Mới ngày nào …
Cả nhóm bật cười theo thầy hiệu trưởng … Bởi cũng vừa chợt nhớ, mới ngày nào bọn tôi còn là những cô cậu học trò nhỏ ngây thơ, khi vừa bước chân vào ngưỡng cửa trung học Ngô Quyền. Mà giờ đây đứa nào cũng mang kính lão, da đồi mồi cùng mái tóc pha sương.
Mười hai giờ trưa, thầy trò tôi tạm biệt thầy hiệu trưởng. Từng đứa chúng tôi nắm chặt bàn tay khô ấm của thầy, hằng mong thầy hiệu trưởng Phạm Đức Bảo có nhiều thêm tháng ngày Đại Đại Thọ.
Tháng 11/2014
Diệp Hoàng Mai
Phụ Đính Hình Thầy Hiệu Trưởng và học trò năm 2014
THẦY PHẠM ĐỨC BẢO - CUỘC ĐỜI MỘT NHÀ GIÁO
Thầy Phạm Đức Bảo kể: “ Cuộc đời dạy học của tôi đơn giản lắm! Tốt nghiệp khoa Sử Địa sư phạm Hà Nội năm 1952, bắt đầu sự nghiệp trên bục giảng trường trung học Hồ Ngọc Cẩn (Bùi Chu). Năm 1954 vào Nam dạy ở Phan Thiết hai năm, chuyển về trường Quốc Học (Huế) dạy tiếp sáu năm. Làm hiệu trưởng trường Ngô Quyền (Biên Hòa) mười ba năm. Hai năm cuối cùng làm thanh tra Sở học chánh và Bộ giáo dục. Chỉ có thế thôi!…”
Về thời làm trò, thưở nhỏ Thầy Bảo toàn học trường Tây. Sau năm 1975, Thầy trở thành “học trò” bất đắc dĩ bảy năm ở Bà Tô (Xuyên Mộc). Rời trường, Thầy được con trai bảo lãnh sang Đức định năm 1984. Thầy tiếp tục học tiếng Đức suốt ba năm, để không bị “câm, điếc” nơi xứ người. Và bây giờ, Thầy vẫn đọc báo Time hằng ngày bằng tiếng Anh, với chiếc kính hiển vi để nhìn rõ chữ.
Thầy Bảo cười nhớ lại: “ Hồi đó, không trường nào đông nữ giáo sư có chồng … lái máy bay như trường Ngô Quyền. Thì chồng các cô làm việc sân bay Biên Hòa, về dạy trường Ngô Quyền là gần nhất. Phải nhận các cô về dạy thôi!...” Thầy còn trọng dụng đội ngũ giáo sư trẻ tuổi, luôn tạo thuận lợi để thu hút các giáo sư trẻ về dạy ở trường. Quan tâm tới Thầy Cô giáo, là do Thầy Bảo quan tâm tới học trò tỉnh lỵ Biên Hòa. Có đủ giáo sư giảng dạy, sẽ có đủ lớp học cho trò học tiếp sau khi thi đậu Tú tài một. Học trò Ngô Quyền không phải vất vả, về Sài Gòn học lớp đệ nhất để thi tiếp Tú tài toàn phần.
Thầy Bảo một thời nổi tiếng cương trực, không kiêng dè một ai. Bất kể học sinh là con nhà lính hay con nhà quan, hễ vi phạm kỹ luật học đường là bị nhận Vitamine R ( Roi) từ Thầy ngay tức khắc. Các nam sinh dù … quậy hay ngoan, ít nhiều gì cũng từng có “kỹ niệm đau thương” từ những ngọn roi của Thầy hiệu trưởng. Thời đó có lẽ do nữ sinh Ngô Quyền … quá ngoan hiền (?!..), nên ít khi chị em bị Thầy Bảo phạt đòn như những nam sinh.
Sau mười lăm năm lưu lạc trời Âu, Thầy Phạm Đức Bảo quyết định trở về nhà. Người gần gũi Thầy Bảo nhất trong thời gian này là Thầy Trịnh Hồng Hải. Thầy Hải là bạn học cùng trang lứa với Thầy Phạm Thăng Long, em trai của Thầy Bảo. Từ lúc biết tin Thầy Phạm Đức Bảo trở về, ngày Nhà Giáo năm nào nhóm học trò lớp 12B3 (NK 68-75) chúng tôi, cũng tháp tùng Thầy Trịnh Hồng Hải đến thăm Thầy hiệu trưởng.
Vẫn còn khá nhiều cựu giáo sư và cựu học sinh Ngô Quyền chưa biết thông tin về Thầy Phạm Đức Bảo, cứ ngỡ Thầy còn sinh sống ở nước ngoài. Đầu năm 2011 Thầy Đào Đức Thiện từ Mỹ về thăm quê, đã cùng Thầy Hải và chúng tôi đến thăm Thầy Phạm Đức Bảo. Quí Thầy cùng nhắc lại những chuyện vui, ngày mới được Thầy Bảo nhận về trường. Những ngày buồn khi rời trường bỏ lớp, cả những gian truân đã trãi trong cơn biến động nước nhà.
Cuối năm 2011 anh Phạm Phú Hòa ( CHS.K1) đưa nhóm giáo viên Úc về Việt Nam dự hội thảo chuyên đề giảng dạy tiếng Việt cho người Úc, anh mới hay tin Thầy Bảo trở về sinh sống tại Sài Gòn. Quá bận rộn với chương trình hội thảo, sau giờ làm việc buổi chiều anh Hòa mới có thời gian trống chạy đến thăm Thầy. Thầy Bảo nheo nheo đôi mắt già nua, nhìn “cậu” học trò râu tóc bạc phơ:
- Thầy ơi, còn nhớ con không? Con là Hòa, học sinh khóa 1 nè Thầy!...
- A! Có phải Phạm Phú Hòa đó không?
Niềm vui vỡ òa trong mắt của “ cụ ” học trò già Phạm Phú Hòa. Tính từ lúc anh rời trường Ngô Quyền, hai thầy trò lạc mất nhau đã … 49 năm, cho đến hôm nay mới bất ngờ gặp lại. Ấy vậy mà, Thầy Bảo vẫn nhớ đầy đủ họ tên của anh Phạm Phú Hòa.
Gần đây nhất là anh Đặng Vũ Vĩnh (K4 CHS.NQ) hiện sinh sống ở Melbourne, cũng đã hỏi tôi địa chỉ và số phone của Thầy Bảo. Từ lâu lắm rồi, anh không biết tin tức về Thầy. Anh Vĩnh chưa dự định bao giờ thăm lại quê xưa, nhưng anh hy vọng được nghe giọng nói của Thầy qua điện thoại. Hoặc chí ít, cũng là lời tri ân anh gửi đến Thầy hiệu trưởng, nhân dịp Lễ Tết hay sinh nhật của Thầy.
Còn nhớ lần đầu tôi rủ nhóm bạn học cũ thăm Thầy, vẫn có bạn thoáng ngại ngần:
- Thầy có nhớ mình là ai đâu mà tới?
- Thì tự giới thiệu mình là cựu học sinh Ngô Quyền, Thầy sẽ biết liền! Mình nhớ Thầy, chứ Thầy làm sao nhớ hết học trò?...
Những lần sau thì chính bạn là người nhiệt tình nhất, mỗi khi chúng tôi rủ bạn thăm Thầy hiệu trưởng. Cũng như tôi, bạn nghiệm ra rằng – chỉ một giờ được chuyện trò với Thầy, chúng tôi tích lũy cho mình quá nhiều vốn sống – Không nhận học phí, nhưng Thầy Phạm Đức Bảo vẫn tiếp tục dạy cho đám học trò nhỏ ngày xưa bao nhiêu bài học sống ở đời.
Chín mươi hai tuổi, sức khỏe của Thầy hiệu trưởng Phạm Đức Bảo không còn như xưa, nhưng trí tuệ của Thầy vẫn còn minh mẫn. Chúng tôi vẫn ghé thăm Thầy mỗi khi có dịp, bởi chúng tôi hiểu Thầy bây giờ như một “cây đa, cây đề” quí hiếm của trường trung học Ngô Quyền Biên Hòa, một ngôi trường từng trãi qua bao nhiêu biến động lịch sử, nhưng tình nghĩa Thầy trò vẫn hoài bền chặt keo sơn.
Tháng 04/2012
Diệp Hoàng Mai
Phụ Đính Hình Thầy Hiệu Trưởng và học trò năm 2011
CHÚC THƯỢNG THỌ THẦY PHẠM ĐỨC BẢO
Từ lúc biết tuổi thật của Thầy hiệu trưởng Phạm Đức Bảo, nhóm bạn lớp 12B3 ( khóa 13) chúng tôi nôn nóng chúc mừng Thượng Thọ cho Thầy. Một anh bạn cựu HĐS người Hoa của chúng tôi nói vui: “ Vượt qua ngưỡng tuổi 91 rồi, thì bất cứ ngày nào cũng là ngày Thượng Thọ của người cao niên…”
Thế là ngày 14/04/2012, thầy Trịnh Hồng Hải lại đưa nhóm học trò 12B3 CHS.NQBH đến chúc mừng Thượng Thọ Thầy Phạm Đức Bảo. Chỉ đơn giản một khóm hoa tươi, một chiếc bánh kem nho nhỏ ngọt ngào… nhóm học trò cũ trung học NQBH chúng tôi, đã gửi đến Thầy Pham Đức Bảo lời chúc Thượng Thọ với tấm lòng tri ân trân trọng.
Anh Đặng Vũ Vĩnh – CHS.NQBH K4, hiện định cư ở Úc – gọi điện về, nhờ tôi kính biếu Thầy 100 AUD làm quà mừng thọ. Anh Vĩnh từng có những năm làm “ học trò bất đắc dĩ, ở nội trú và học cùng lớp” với quí Thầy. Cho nên giữa anh Vĩnh và quí Thầy còn có một thứ tình cảm khác thiêng liêng gắn bó với nhau hơn, ngoài tình nghĩa thầy trò trường Ngô năm cũ.
Thầy Bảo vui lắm! Thầy cười nhiều, chuyện trò nhiều với đám học trò nhỏ ngày xưa. Chúng tôi mong, Thầy Phạm Đức Bảo còn nhiều lần nhận thêm những lời chúc Thượng Thọ của những cựu học sinh Ngô Quyền năm cũ…
Tháng 04/2012
Diệp Hoàng Mai
Học trò 12B3 chs.NQBH khóa 13 ( 1968 – 1975)
Phụ Đính Hình Thầy Hiệu Trưởng và học trò năm 2012
NHỮNG MẪU CHUYỆN VUI VỀ THẦY PHẠM ĐỨC BẢO
Thầy bao nhiêu tuổi?..
Khi biết ngày 23/12/1923 là sinh nhật của Thầy Phạm Đức Bảo, nhóm bạn 12B3 chúng tôi manh nha dự định tổ chức “thượng thọ” 90 tuổi cho Thầy vào tháng 12/2013. Nhưng tình cờ, tôi biết chính xác Thầy sinh năm Canh Thân 1920. Như vậy thì nếu tính luôn tuổi mụ, Thầy Bảo năm nay đã … 93 tuổi.
Theo cô cho biết, hồi xưa ông bà thường không làm tờ khai sinh liền, mà để hồi lâu sau mới trình làng xã. Cũng có khi chạy loạn khắp nơi, khi khai lại thì ngày sinh không chính xác. Vì vậy mà lúc sinh thời, cô Hà Bích Loan vẫn hay đùa : “ Thầy Bảo không bao giờ nói tuổi thật của thầy đâu!...”
Địa chỉ nhà Thầy Bảo …
Thầy Phạm Đức Bảo bây giờ già yếu, đi lại khó khăn, nhưng thầy vần kiên trì tập thể dục mỗi ngày. Thầy rất vui, khi có học trò cũ ghé thăm.
Hiện nay Thầy đang cư ngụ tại nhà số 118/9 đường Trần Quang Diệu ( phường 14, quận 3). Anh chị em chs.NQBH có thể email thăm Thầy theo địa chỉ quynhanhpham@hcm.vnn.vn ;
Thầy hay nói vui: “Cóc chết ba năm, quay đầu về núi” là vậy. Tuổi già của Thầy giờ an nhiên, với sự chăm sóc chu đáo của cô. Phân nửa đàn con của Thầy, cùng đàn cháu nội ngoại sống rất chan hòa xúm xít quanh Thầy. Đến nỗi Thầy Trịnh Hồng Hải hay đùa: “ Tôi đoán nay mai con đường trước nhà anh, sẽ đổi thành tên đường Phạm Đức Bảo đấy!...”
Thầy Bảo “Hẹc – Quynh”…
Năm 2002 Thầy Bảo đến bệnh viện FV tại Sài Gòn khám bệnh. Con gái của Thầy đợi hơn một giờ đồng hồ, vẫn không thấy Thầy trở ra. Quá lo lắng, cô bèn gõ cửa phòng khám bước vào. Nhưng cô rất bất ngờ, bởi câu chuyện giữa bác sĩ điều trị và cha của cô đang dòn tươi như pháo. Thì ra vị bác sĩ là học trò cũ của Thầy Phạm Đức Bảo ở trường Quốc Học Huế.
Vị bác sĩ hào hứng kể cho con gái của Thầy nghe mẫu chuyện vui về Thầy Bảo … Hẹc – Quynh: “ Em biết không, hồi đó Thầy cưỡi chiếc mô-tô thể thao 350 phân khối đi dạy học trông thật … ngầu! Tướng Thầy to cao, beau (đẹp) trai lắm! Có năm Huế lũ lụt, cầu Tràng Tiền ngập nước, xe không chạy được. Thế là Thầy vác bổng chiếc mô – tô trên vai, cứ thế Thầy lội nước qua cầu. Học trò Quốc Học bọn anh kính nể quá, nên gọi Thầy là Hẹc-Quynh từ đó…”
Mô – tô đua … xe lửa?...
Ngoài biệt danh “ Hẹc Quynh”, Thầy Phạm Đức Bảo còn được học sinh và đồng nghiệp trường Quốc Học Huế gọi là “ Thầy Bảo Mô-tô”. Một lần Thầy Bảo được điều động vào Sài Gòn chấm thi Tú Tài, phương tiện vận chuyển bằng xe lửa. Lần đó các đồng nghiệp “thách đấu” với Thầy rằng:” Nếu Bảo đi vào Sài Gòn bằng mô-tô sớm hơn xe lửa, mỗi người sẽ … chung độ cho Bảo một ngàn đồng…” Thầy Bảo nhận lời … đua.
Sau khi dùng điểm tâm tạm biệt, cả … hai phe mô-tô và xe lửa cùng xuất phát lúc 7 giờ sáng tại ga Huế. Thầy Bảo “một mình, một ngựa … sắt”, chạy suốt một ngày đêm, chỉ dừng nghỉ ngơi ăn uống dọc đường. Khoảng 8 giờ sáng ngày hôm sau Thầy Bảo đến ga Sài Gòn đợi. Mãi đến gần 10 giờ sáng hôm đó, chuyến xe lửa từ Huế chở các đồng nghiệp của Thầy mới hú còi chậm chậm tiến vào ga.
Tôi hỏi Thầy:
- Thầy … thắng độ, tổng cộng được mấy ngàn đồng hả Thầy?...”
Thầy Bảo:
- Không lấy tiền, chỉ uống bia thôi!...”
“Thi đậu rồi! Về đi ...”
Thi Tú Tài 2 mới được vài ngày, cô học trò Huỳnh Thị Thi – tên thật của nữ ca sĩ Hoàng Oanh – đạp xe đến nhà Thầy Phạm Đức Bảo
- Thầy ơi! Con đậu không Thầy?...”
- Đậu rồi! Đi về đi…
Cô học trò hí hửng ra về, không hề biết bài thi chưa chấm xong, lấy đâu ra kết quả mà Thầy bảo cô thi đậu? Kết quả thi Tú Tài toàn phần năm đó, ca sĩ Hoàng Oanh đậu hạng Bình, một thứ hạng khá cao lúc bấy giờ. Thầy Bảo cười:
- Cũng may nó thi đậu, lại đậu hang cao nữa mới ghê chứ! Nếu không thì không biết phải nói sao với nó….
Tôi được biết thêm, nhạc sĩ Trần Thiện Thanh – ca sĩ Nhật Trường – cũng từng là học trò cũ của Thầy Phạm Đức Bảo ở Phan Thiết.
“ Con tỉnh trưởng hả? Bốn roi …”
Năm đó bạn Lâm Quang Hưng – con trai của đại tá tỉnh trưởng Biên Hòa lúc bấy giờ – mặc chiếc quần không đúng màu xanh đồng phục học trò. Không may cho Hưng, Thầy Bảo đi ngang qua lớp trông thấy bèn gọi lại bạn lại:
- Này, ai cho phép em mặc quần màu này? Hai roi, lên đây!...
Thầy nhịp chiếc roi mây lên bàn. Các bạn trong lớp thấy vậy kêu lên:
- Thầy ơi! Nó là con của ông tỉnh trường đó Thầy!
- Thế à? Con tỉnh trưởng Lâm Quang Chính à? Thế thì… bốn roi!
Bạn Nguyễn Xuân Cường, con trai Thầy giám thị Nguyễn Quang Hưng cũng từng bị “án oan” tương tự. Cường “can tội” … để tóc dài, mái lòa xòa phủ mắt:
- Này, tóc dài hả? Con của ông giám thị Hưng phải không?
Thế là “con giám thị” cũng cùng số phận với “con tỉnh trưởng”, bốn roi!...
Có thế mà cũng méc!...
Hồi Thầy Bảo còn ở Biên Hòa, nhà của Thầy đối diện với nhà của Thầy Dương Hòa Huân. Bên cạnh nhà Thầy Bảo, là nhà ở của một vị trung tá tiểu khu Biên Hòa. Hôm đó, con trai vị trung tá rủ người bạn học đến nhà chơi. Nói đùa qua lại, cậu học trò trêu bạn:
- Chúc ba của mầy mau lên … cố đại tá!?!...
Con trai vị trung tá ức quá khóc òa, chạy sang méc Thầy Bảo. Thầy gọi cả hai lại hỏi:
- Ai cho phép mầy nói bố nó như thế?
Vừa hỏi, Thầy vừa “thưởng” cậu học trò một cái “ Bốp!...”
Quay sang con trai vị trung tá láng giềng, thầy “ Bộp!...” luôn cái nữa. Cậu nhỏ hết hồn, nín khóc. Thầy nói tiếp:
- Thế bố của mầy đã lên … cố đại tá chưa? Có thế mà cũng méc!...
Tháng 04/2012
Diệp Hoàng Mai
(Ghi chép lại từ lời kể của cô Đàm Thị Tồn, em Phạm Thị Thanh Tú và bạn Phan Văn Chánh)
THẦY PHẠM ĐỨC BẢO CÒN MINH MẪN LẮM!..
Tiếng nói của thầy hiệu trưởng vẫn trong vang, rõ ràng và mạch lạc. Và trí nhớ của thầy thì ôi thôi, quá đỗi tuyệt vời…Khi tôi hỏi:
- Thầy ơi, thầy còn nhớ anh Nguyễn Hữu Hạnh không?
- Nhớ chứ! Hạnh nó đang ở bên Mỹ mà!
- Anh Hạnh nhờ em in bài viết của anh, gửi thầy xem.
- Thế nó viết cái gì đấy?
- Kỷ niệm của thầy với học trò, thầy ơi!...
Tôi hỏi tiếp:
- Thầy còn nhớ chị Ngọc Dung, tiệm may Mỹ Dung hồi xưa không?
- Nhớ chứ! Tiệm may Mỹ Dung suôi gia với ông Lê Hồng Sanh có phải không?
- Dạ, chị Dung nhờ em gửi lời thăm và chúc sức khỏe thầy.
- Ờ! Chuyển giúp thầy lời cảm ơn đến Dung và Hạnh nhé!...
Rồi thầy bắt đầu nhắc chuyện trường chuyện lớp, chuyện thầy cô giáo cũ trường Ngô Quyền Biên Hòa yêu dấu ngày xưa. Tôi và người bạn học đi cùng, quá kính nể sự minh mẫn tuổi chín mươi lăm của thầy hiệu trưởng.
Nhưng sức khỏe tuổi chín mươi lăm của thầy, lại tỉ lệ nghịch với trí tuệ của thầy. Thầy hiệu trưởng Phạm Đức Bảo yêu quí của đám học trò xưa cũ trường Ngô, không còn đủ sức thể hiện phong cách lịch lãm vốn có của thầy đối với “ phái nữ” như xưa được nữa. Thầy xin lỗi, vì không thể ngồi dậy để tiếp chuyện với học trò.
Thầy cũng khó có thể ngồi dậy, để tự đọc bài viết của anh Hạnh bằng cái kính lúp như xưa được nữa.
Sau lần nhập viện cấp cứu gần nhất, thầy thêm chứng bệnh suy thận mãn tính. Mỗi tuần, thầy hiệu trưởng phải vào bệnh viện ba lần để chạy thận. Cô và các em đã đưa thầy xuống tầng trệt, để thuận tiện cho việc dịch chuyển điều trị bệnh của thầy. Thầy hiệu trưởng của chúng tôi bây giờ, giống như cây đa già đang cạn dần nhựa sống.
Người bạn đi cùng, ra dấu cho tôi kiếu từ thầy sớm. Tôi cũng biết, thầy hiệu trưởng cần giấc ngủ trưa, để buổi chiều hôm đó vào viện chạy thận định kỳ. Nhưng lần nào cũng vậy, tôi rất ngại ánh mắt buồn buồn của thầy, khi chúng tôi chào tạm biệt.
Nụ cười của thầy hiệu trưởng trên giường bệnh hôm nay, không còn tươi như những lần trước tôi ghé thăm. Nhưng tôi xin phép, được chia sẻ hình ảnh của thầy đến với các cựu học sinh trung học Ngô Quyền Biên Hòa. Thầy hiệu trưởng của anh chị em mình vẫn còn minh mẫn lắm! Dường như tuổi càng cao, sức càng yếu thì tình yêu trường cũ trò xưa lại càng thấm đẫm mãnh liệt trong trái tim thầy hiệu trưởng.
Tháng 10/2014
Diệp Hoàng Mai
Page updated
Google Sites
Report abuse