การจัดการศึกษาแบบเรียนรวม เป็นการจัดการศึกษาที่จัดให้เด็กพิเศษเข้ามาเรียนรวมกับเด็กปกติ โดยรับเข้ามาเรียนรวมกัน ตั้งแต่เริ่มเข้ารับการศึกษาและจัดให้มีบริการพิเศษตามความต้องการของแต่ละบุคคล แต่การศึกษาแบบเรียนร่วม เป็นการศึกษาที่ให้เด็กพิเศษเข้าไปเรียนหรือกิกรรมร่วมกับเด็กปกติช่วงเวลาช่วงใดช่วงหนึ่งในแต่ละวัน
✅ ลำดับขั้นตอนและการดำเนินงานการจัดการศึกษาแบบเรียนรวม
1. การวางแผนและเตรียมความพร้อม
ศึกษานโยบายของ สพฐ. และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง (เช่น พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ, พ.ร.บ.การจัดการศึกษาสำหรับคนพิการ)
แต่งตั้งคณะกรรมการขับเคลื่อนการเรียนรวมในโรงเรียน
ประชุมเพื่อสร้างความเข้าใจในแนวคิดเรียนรวมแก่บุคลากรในโรงเรียน
ประเมินศักยภาพ ความพร้อมของโรงเรียน (ครู สื่อ อุปกรณ์ อาคารสถานที่)
2. การสำรวจและคัดกรองนักเรียน
สำรวจนักเรียนที่มีความต้องการพิเศษหรือจำเป็นต้องได้รับการจัดการเรียนรู้เฉพาะ
ใช้เครื่องมือคัดกรอง เช่น แบบประเมินความบกพร่อง หรือ SDQ
ประสานงานกับผู้ปกครองเพื่อขอข้อมูลและความร่วมมือ
ประเมินโดยทีมสหวิชาชีพ หรือประสานกับหน่วยงานสนับสนุน เช่น ศูนย์การศึกษาพิเศษ
3. การจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้เฉพาะบุคคล (IEP)
จัดประชุมร่วมกันระหว่างครู นักวิชาการ ผู้ปกครอง และผู้เชี่ยวชาญ
กำหนดเป้าหมายระยะสั้น/ระยะยาวที่เหมาะสมกับนักเรียนแต่ละคน
ออกแบบกิจกรรมและสื่อที่สอดคล้องกับศักยภาพของนักเรียน
วางระบบติดตามผลและประเมินความก้าวหน้าเป็นรายบุคคล
4. การจัดการเรียนรู้ในห้องเรียนรวม
ปรับรูปแบบการสอนให้ยืดหยุ่น ใช้การสอนแบบการเรียนรู้ที่เป็นสากล(UDL)
ใช้ครูคู่ (Co-teaching) หรือผู้ช่วยครูกรณีจำเป็น
จัดอุปกรณ์ สื่อ หรือเทคโนโลยีสนับสนุนตามความต้องการของนักเรียน
สร้างบรรยากาศการเรียนรู้ที่ยอมรับความแตกต่าง
5. การมีส่วนร่วมของผู้ปกครองและชุมชน
สื่อสารและประสานความร่วมมือกับผู้ปกครองอย่างสม่ำเสมอ
เชิญผู้ปกครองเข้าร่วมประชุม IEP และกิจกรรมพัฒนานักเรียน
เชิญชวนภาคีเครือข่าย (รพ., อบต., หน่วยงานท้องถิ่น) เข้ามาหนุนเสริม
6. การติดตาม ประเมินผล และปรับปรุงแผน
สังเกตพฤติกรรม และประเมินผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน
ประเมิน IEP ตามรอบเวลา (3 เดือน / 6 เดือน / 1 ปี)
ปรับแผนการเรียนรู้หรือกลยุทธ์สอนตามความเหมาะสม
สรุปผลการดำเนินงาน และรายงานหน่วยงานต้นสังกัด
**** การจัดการศึกษาแบบเรียนรวมต้องอาศัย ความเข้าใจ ความร่วมมือ และหัวใจของความเป็นมนุษย์ ของทุกฝ่ายในโรงเรียน เพื่อให้การเรียนรู้ของนักเรียนทุกคน “เข้าถึง” และ “เท่าเทียม” ส่งเสริมสังคมที่ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง (No One Left Behind)
โปรแกรม SET เรียนรวม : http://www.specialset.bopp.go.th (ครูแพรวพรรณ, ครูวัชราภรณ์)
การดำเนินงานการจัดการศึกษาแบบเรียนรวม
การพัฒนาบุคลากรการศึกษาแบบเรียนรวม
การส่งเสริมการศึกษาแบบเรียนรวม
เอกสาร : การศึกษาแบบเรียนรวม.doc
นักเรียนทุกคน “เข้าถึง” และ “เท่าเทียม”
ส่งเสริมสังคมที่ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง (No One Left Behind)