19ος αι

Κατά την διάρκεια του Α' Μπαρμπαρέζικου Πολέμου (Σουηδία 1800-02, ΗΠΑ 1801-05, εναντίον της Τρίπολης (σημ. Λιβύη) και του Μαρόκου), και συγκεκριμένα στην πρώτη αμερικανική υπερπόντια επιχείρηση το 1805, χρησιμοποιούνται γύρω στους 500 μισθοφόρους, Γραικοί (κυρίως Κρητικοί), Άραβες, και Βέρβεροι, στρατολογημένοι στο Μισίρι (Αίγυπτος), καθ'υπόδειξιν του διεκδικητή για το πασαλίκι της Τρίπολης, Χαμέτ Καραμανλή. Με αυτούς είναι που άγημα Αμερικανών πεζοναυτών καταφέρνει να κατακτήσει την Ντέρνα, την 27η Απριλίου 1805, και γενικά να «βαδίσει στις ακτές της Τρίπολης», όπως καμαρώνουν στον ύμνο τους, μέχρι σήμερα! Οι Αμερικανοί θα συνεχίσουν να ενδιαφέρονται για την Μεσόγειο, και μάλιστα αναφέρεται ότι το 1825 αποσπούν την άδεια να ιδρύσουν ναυτική ευκολία στη νήσο Πάρο, κατά την διάρκεια του Αγώνα, αν και η Υδραϊκή παράταξη, που μόλις έχει κερδίσει στην δεύτερη φάση της διετούς εμφυλίου διαμάχης που έχει προηγηθεί, αντιδρά σ'αυτό το ενδεχόμενο, προφανώς και λόγω εμπορικών συμφερόντων.

O 19ος αι ανατέλλει με τους λαούς στην Ευρώπη να στενάζουν υπό την τυραννική σταθερότητα δυναστικών οίκων, όπως οι Βουρβώνοι, οι Αψβούργοι (οι οποίοι και θα σκαρώσουν την έννοια μιας αυτοδίκαιης, Ηνωμένης Ευρώπης, με θεσμούς όπως η Ιερά Συμμαχία, και η Τετραπλή και Πενταπλή Συμμαχία), οι Οθωμανοί (εδραιωμένοι στην Ευρώπη απ'τον 16ο αι, λόγω της αδιαφορίας των Αψβούργων και της υστεροβουλίας των Βουρβώνων), οι Χοετσόλερν του Βρανδεμβούργου/Πρωσίας (με τους νεοπαγείς αρίστους τους, Junkers), οι Χολστάιν - Γκόττροπ - Ρομανώφ της Ρωσίας, και ολόκληρος ο λοιπός αστερισμός της γερμανικής αριστοκρατίας.

LE CONGRÈS DE VIENNE

Εν τούτοις, εξαιτίας τόσο της εκβιομηχάνισης της Εργασίας, όσο και της εξάπλωσης αρχών του Διαφωτισμού, εμφανίζονται πλέον ιδεολογίες που αμφισβητούν ανοικτά αυτήν την δήθεν σταθερή τάξη πραγμάτων. Έτσι, εμφανίζεται π.χ. ο Ουμανιταριανισμός, ο Θετικισμός, και κυρίως γεννιέται ο Σοσιαλισμός, αρχικά μέσω των ιδεών ανθρώπων που θεωρούνται ακραίοι γραφικοί (Σαινσιμονισμός, Καρμπονάροι, Αντέλφια, Φιλαντέλφια, Τζιόβινε Ιτάλια). Οι ιδέες αυτές θ'αναπτυχθούν περιθωριακά και με αργό ρυθμό. Εν τούτοις, θα εμποτίσουν τους λαούς με σοσιαλιστικές ιδέες, και θα συνταράξουν όλη την Ευρώπη, με μαζικές αστικές εξεγέρσεις, που κλιμακώνονται με ορόσημο το σωτήριον έτος 1848.

Οι πρώιμοι σοσιαλιστές υστερούν σε παγίωση επιχειρημάτων, και σε πολυδιαστατική εφαρμογή των ιδεών τους. Παραδείγματος χάριν, παρά το προηγούμενο της σεξουαλικής απελευθέρωσης των γυναικών κατά την διάρκεια των Αδελφών Δημοκρατιών (1792-1804), με την μόδα αυτής της χειραφέτησης να διαδίδεται και στους εχθρούς των διεθνών Δημοκρατών, στην Βρετανία λόγου χάρη ως Regency-Era fashion (1795-1825), θα υπάρξει υπαναχώρηση των κεκτημένων ήδη από πριν απ'την ανάρρηση της Βικτωρίας στον θρόνο του Ηνωμένου Βασιλείου (Βικτωριανή Εποχή με αποθέωση της σεμνοτυφίας: 1837-1901). Ενδεδυμένες εκ νέου με κορσέδες, ενδυματικούς εξωσκελετούς, και πουριτανικούς κώτσους, οι γυναίκες θα παλαίψουν γι'αρκετά χρόνια ακόμα, ως σουφραζέτες, για την πλήρη ανάληψη πολιτικών δικαιωμάτων, για την ακριβή Ισότητα, ακόμα και μέσα στις επαναστατικές πολιτείες -μαρξιστικών ή μη- σοσιαλιστών!

Το αντιδραστικό Συμβούλιο

της Βιέννας, εν πολλοίς θα καθορίσει τις τύχες των λαών της Ευρώπης και της Οικουμένης από το 1815

και μέχρι την έκρηξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου το 1914.

η προσπάθεια των Λαών

για επικράτηση του Σοσιαλισμού

εν έτει 1848

Όταν αυτές θα κατασταλλούν βιαίως από το κατεστημένο σύστημα που έχουν οργανώσει οι στυγνοί Αψβούργοι, και το οποίο διατηρείται επίμονα στην Ευρώπη ύστερα από την οριστική συντριβή του εκρηκτικού Ναπολέοντα Βοναπάρτη, οι δημοκρατικές ιδέες θα γεννήσουν νέες αντιδραστικές κοσμοθεωρίες, σοβαροφανείς και περιβόητες, υπό την επιρροή της Φιλοσοφίας του Πλάτωνος και του Χέγκελ:

Είναι ο «επιστημονικός» Σοσιαλισμός, ήτοι ο Κομμουνισμός (λαοπλάνα απολυταρχία με δόγμα ουτοπιστικής ισότητας), των Έγκελς & Μαρξ, που θα διευρύνει τους ορίζοντες της Άκρας Αριστεράς, αλλά και ο Εθνικισμός (εκλεκτιστική απολυταρχία με δόγμα εθνικής ανωτερότητας, αργότερα δε και με δόγμα φυλετικής καθαρότητας), λαϊκιστικό όχημα των Ολιγαρχών, που θα προέλθει από τον προσεταιρισμό του υπέρ του δέοντος πατριωτικού αισθήματος όσων από τους Ιταλούς Δημοκράτες, ενστερνίζονται το απωθημένο των φιλομοναρχικών - και λοιπών Συντηρητικών - συμπατριωτών τους, για την συγκρότηση ενιαίας Ιταλίας, με φαύλη εξιδανίκευση του Παρελθόντος, και με μισολάγνον ιστορική αφήγηση.

Η ανάγκη για αλλαγή έχει διευκολύνει την εμφάνιση νέων ισχυρών οικογενειών, που διεκδικούν δυναμικά μια θέση στο υπάρχων σύστημα διεθνούς εξουσίας, χωρίς βέβαια να επιθυμούν πραγματικά να το καταλύσουν. Π.χ. οι φονταμενταλιστές ιμπν Σαούντ, ιδρυτές και ιδιοκτήτες της Σαουδικής Αραβίας, διεκδικητές ήδη από τότε της κυριαρχίας επί του Ισλαμικού Κόσμου, μέσω της θεολογικής σχολής Χάνμπαλι (με σέκτες όπως οι Ουαχαμπί/Βαχαβίτες και οι Σαλάφοι), και δυστυχώς η ισχυρότερη πλέον οικογένεια στην Οικουμένη του 21ου αι.

1815

1810

1800

Έτερο ανερχόμενο οίκο επίδοξων παγκοσμίων μοναρχών, αποτελούν οι ψευτο-Δημοκράτες Βοναπάρτες, που αναδεικνύονται εντός της Γαλλικής Δημοκρατίας, ύστερα από το πραξικόπημα της 18ης Μπρυμαίρ του 1799. Έχει προηγηθεί η ιταλική καμπάνια, το [1792] 1794-97, με τους Γάλλους Δημοκράτες να τσακίζουν τους Αυστριακούς ιμπεριαλιστές, όταν μεταξύ άλλων προσαρτούν και το Ιόνιο αρχιπέλαγος (από τ'Αντικύθηρα, μέχρι την Σασώνα), το οποίο και το διαχειρίζονται ως τα «Γαλλικά Διαμερίσματα Ελλάδος».Πρωταγωνιστής της ανέλπιστα θριαμβευτικής αυτής εκστρατείας, αναδεικνύεται στην κοινή γνώμη ο Κορσικανός Ναπολέων Μπουόναπαρτε. Θ'ακολουθήσει και η εκστρατεία σ'Αίγυπτο και Συρία απ'το 1798 και μετά, που επίσης θα γιγαντώσει την φήμη του Ναπολέοντα ως νικηφόρου ηγέτη, παρά την μη-ευνοϊκή [συνολική] έκβαση, όπως και στην περίπτωση της Ιταλίας άλλωστε.

Ο Ναπολέων πάντως εξαργυρώνει την φήμη του πριν απ'την απαγκίστρωση απ'την Αίγυπτο, ανακηρύσσοντας εαυτόν ύπατον της Γαλλικής Δημοκρατίας, όταν την 18η Μπρυμαίρ του 1799, προβαίνει σε πραξικόπημα εναντίον της Βουλής των Πεντακοσίων, της Γερουσίας, και του διεφθαρμένου Διευθυντηρίου, αντικαθιστώντας το πενταμελές Διευθυντήριο με Τριανδρία, της οποίας και φυσικά ηγείται ο ..ίδιος, πρωθύπατος, πρώτος ακόμα και μεταξύ τριών.

Την επομένη μέρα όμως, την 19η του μηνός Μπρυμαίρ, ο αδελφός του, Λυσιέν/Λουκιανός Μποναπάρτ, διατηρεί την ψυχραιμία του, ενώ πχ ο Ναπολέων ..λιποθυμά, όταν μαχητικοί βουλευτές μεταξύ των οποίων και σκληροπυρηνικοί Ιακωβίνοι χιμούν εναντίον των πραξικοπηματιών. Συγκεκριμένα, μπροστά σε νευρικούς γρεναδιέρους, και μάλιστα με αρκετά θεατρικό τρόπο, ο Λουκιανός προτάσσει το ξίφος του προς τον αδερφό του ως εγγύηση εάν ο μη γένοιτο ο Ναπολέων προδώσει την Δημοκρατία! Ο λόγος του συγκινεί την Δημοκρατική Φρουρά, όντας ο ίδιος ακραιφνής Δημοκράτης, πρώην συνεργάτης του Μαξιμιλιανού Ροβεσπιέρου, γνωστός και ως «Βρούτος», και νυν πρόεδρος της Βουλής των Πεντακοσίων. Στη συνέχεια ορκίζει τον αδελφό του να σεβαστεί το τρίπτυχο Liberté, Egalité, Fraternité (Ελευθερία, Ισότης, Αδελφότης).

Λουκιανός Βοναπάρτης ~ Lucien Bonaparte

Ο Λουκιανός είναι και ο μόνος στην οικογένεια Βοναπάρτη που κατά τα επόμενα έτη θ'αντιδράσει στον οικογενειοκρατικό ελιτισμό του Ναπολέοντα, όπως και στην μεγαλομανία του. Και φυσικά τιμωρείται γι'αυτό. Αρχικά υποβιβάζεται από υπουργός Εσωτερικών, σε πρεσβευτή στην Εσπάνια το 1800, στην αυλή του ρήγα Καρόλου Δ' των Βουρβώνων (από τον οποίο και αποσπά διπλωματικώς την αχανή Λουϊζιάνα), ενώ ο αδελφός του, Ναπολέων, όντως προδίδει την Γαλλική Δημοκρατία, αναπτύσσοντας ολοένα και περισσότερη προσωπική ισχύ.

Βέβαια και άλλοι χάνουν την υπομονή τους με τον εριστικό Ναπολέοντα. Ένας από αυτούς είναι ο μικρότερος εκ των αδελφών, ο Λουΐ/Luigi/Λουδοβίκος Βοναπάρτης, που μπορεί να μην σκοτίζεται για τις αρχές του Διαφωτισμού, πχ αδιαφορώντας για την κατάλυση της αδελφής Βαταβικής Δημοκρατίας (1795-1806), μα που αγκαλιάζει με πολύ μεράκι το πόστο του ως βασιλιάς των Κάτω Χωρών το 1806, προτάσσοντάς το πάνω από οιονδήποτε καθήκον προς την Γαλλία, και οιανδήποτε αφοσίωση προς τον αυτοκράτορα αδελφό του. Ο Λουδοβίκος αναπτύσσει ειλικρινή αγάπη για τους Ολλανδούς υπηκόους του, και ως Lodewijk αφοσιώνεται στην διακυβέρνηση της νέας επίκτητης πατρίδας του, τόσο ώστε αρνείται να ενισχύσει με ολλανδικά στρατεύματα την «προς Ανατολάς Ώθηση» του παλαβού αδελφού του. Οπότε ο Ναπολέων τον υπονομεύει, και στη συνέχεια τον καθαιρεί δια εισβολής αντιπροσώπου του με σιδηράν επιβολή, του στρατάρχου Ζαν Μπερναντότ / Jean Bernadotte, του μελλοντικού βασιλιά της Σουηδίας, Καρόλου ΙΔ' Ιωάννου.

Ο Rutger Jan Schimmelpenninck,

ύστατος ηγέτης της Βαταβικής Δημοκρατίας (1805-1806), ευτυχής μαζί με την οικογένειά του.

Η λιτή μόδα της Δημοκρατικής Γαλλίας εξαπλώνεται ακόμα και στην εχθρική Βρετανία, όπου περιγράφεται ως Regency Era Fashion (1795-1837).

Ο Λουΐ Μποναπάγτ, βασιλιάς των Κάτω Χωρών (1806-1810). Υπήρξε δυστυχής στον γάμο του, νυμφευτείς την Ορτάνς ντε Μποαρναί, κόρη της Ιωσηφίνας, και μητέρας του Ναπολέοντα Γ'.

Την αλαζονεία του Ναπολέοντα θα την μισήσουν ακόμα και οι αδελφοί του, ο

Λυσιέν/Luciano/Λουκιανός, ο Ζερόμ/Girolamo/Ιερώνυμος, και ο Ζοσέφ/Giuseppe/Ιωσήφ Μποναπάγτ, αντιστρόφως ανάλογα απ'όσο θα λατρέψουν πχ την Αμερικανική Συμπολιτεία. Γιατί θ'αγαπήσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, και οι τρεις:

  • Ο Ιερώνυμος είχε μεταβεί στην Αμερική ύστερα από τις σπουδές του στο Παρίσι, και θητεία του στο Πολεμικό Ναυτικό, όπου την Παραμονή Χριστουγέννων του 1803, νυμφεύεται την Ελίζαμπεθ «Μπέτσυ» Πάττερσον, θυγατέρα Καθολικού εμπόρου κ' εφοπλιστή από την Βαλτιμόρη. Ενώ Μπέτσυ και Λουΐ προσεγγίζουν τις ακτές της Γαλλίας μαζί με το νεογέννητο παιδί τους το 1805, συλλαμβάνονται και κρατούνται εν πλω. Μάνα και αδελφός καταφέρνουν ν' ακυρώσουν τον γάμο του μικρού Ζερόμ, και μάλιστα με αυτοκρατορικό διάταγμα επειδή ο πάπας Ρώμης αρνείται να προβεί σε τέτοια ανήθικη ακύρωση. Διώχνουν την Μπέτσυ και το νεογέννητο παιδί της πίσω στην Αμερική, και κάνουν τον Τζιρόλαμο «βασιλιά της Βεστφαλίας» (1807-1813, με πρωτεύουσα το Κάσσελ, συντονίζοντας και ολόκληρη την Συνομοσπονδία του Ρήνου (1806-1813), μ'έκταση περίπου όση η πρώην Δυτική Γερμανία, και με την ίδια μητρόπολη, την Βόννη.), διαφθείροντάς τον με λούσα και με δόξα.

  • Ο Λουκιανός θα επιχειρήσει να προσφύγει προς τις ΗΠΑ κατά την διάρκεια της ναπολεόντειας παντοδυναμίας, το 1809, αν και συλλαμβάνεται από τους Βρετανούς και κρατείται τελικά στην Βρετανία μέχρι την πτώση του Ναπολέοντα το 1814. Ο βρετανικός λαός τον χαιρετίζει ως ένα είδος αντί-Ναπολέοντα, και του φέρεται καλά. Εν τούτοις ο Λουκιανός επιστρέφει στο πλευρό του αυτοκράτορα αδελφού του κατά την διάρκεια των Εκατό Ημερών, ανάμεσα στην απόδραση του Ναπολέοντα από την Ελβα, και την πανωλεθρία στο Βατερλώ/Waterloo.

  • Ο Ιωσήφ μεταβαίνει στην Αμερική κατόπιν της οριστικής πτώσης του Ναπολέοντα. Ο πάλαι ποτέ βασιλιάς της Νάπολης (1806–1808, Giuseppe), και βασιλιάς της Ισπανίας (1808–1813, José), εγκαθίσταται στο Μπόρντενταουν του Νιου Τζούρσι (Bordentown, New Jersey), όπου θα ζήσει ως απλός [ζάμπλουτος] πολίτης γι' αρκετά χρόνια (1817-1832), διατηρώντας την έπαυλή του ως μόνιμη κατοικία του, και μετά από την μετακόμισή του στην Ευρώπη (Λονδίνο και Φλωρεντία, 1832-1844).

Η Λουϊζιάνα που ξεπούλησε ο Ναπολέων Βοναπάρτης το 1803,

με την πρόφαση ότι δεν συνέφερε το κόστος της κατοχής της.

Θράσος περίσσιο απ'αυτόν που σπατάλησε ό,τι έχτισε η Γαλλική Δημοκρατία

για την εισβολή και κατοχή της μαμάς Ισπανίας, αλλά και πασών των Ρωσιών.

Βεβαίως και αυτά δεν θα είχαν και τόση σημασία, αν ο Ναπολέων κυβερνούσε σωστά. Δυστυχώς δεν ισχύει κάτι τέτοιο, αφού ο Ναπολέοντας προδίδει την Δημοκρατία(Ρεπουμπλικανισμός/Φιλελευθερισμός), εξουθενώνει την Γαλλία (έθνος, χώρα, Francophonie), και αιματοκυλά την Ανθρωπότητα. Παραδείγματος χάριν, ενώ ο Λουκιανός αποσπά αναίμακτα από την Ισπανία την Λουιζιάνα με συνθήκη το 1800-01, ο Ναπολέων προτιμά να την πουλήσει στις ΗΠΑ το 1803, αντί σχετικά ευτελούς τιμήματος, το οποίο και επενδύει σε πολεμικές προετοιμασίες για την δια της βίας ενοποίηση της Ευρώπης (1806-14). Οι απολογητές της ναπολεοντείου πολιτικής, και δη της αφρόνου εγκαταλείψεως της Λουϊζιάνας στις Ηνωμένες Πολιτείες, υπογραμμίζουν το πόσο αδύνατη θα ήταν η κατοχή της Λουιζιάνας, ιδιαιτέρως κατόπιν της αποτυχίας του δήθεν αήττητου Βοναπάρτη στην απόπειρα προσαρτήσεως του Χαϊτίου/Αϊτής (1802-1804). Και όμως η Ηπειρωτική Εκστρατεία του Ναπολέοντα για την κατοχή της Ιβηρικής Χερσονήσου (1807-14), αποδείχτηκε κατά πολύ δεινότερη από οιανδήποτε υπόθεση επί χάρτου λειτουργεί απολογητικά υπέρ του ναπολεόντειου επεκτατισμού, και -νέτα σκέτα- υπήρξε απαράδεκτη από κάθε άποψη. Και η αλήθεια είναι ότι η Λουϊζιάνα θα μπορούσε να καταστεί γαλλική, όσο και η Αϊτή, ενώ και οι πολιτείες της Ιταλικής Χερσονήσου, μα ακόμα και οι λαοί της Ιβηρικής Χερσονήσου, θα μπορούσαν να λειτουργούν ως συμμαχικές δημοκρατίες, αντί για -κατακτημένοι ή όχι- εχθροί, και ασύμφορο παθητικό!

Επί της ουσίας το Χαΐτιον/Αϊτή έχει καταστεί ανεξάρτητος δημοκρατία, αδελφική σύμμαχος της Γαλλικής Δημοκρατίας, ήδη από την εποχή του Πολιτικού Επιτρόπου Léger-Félicité Sonthonax, Girondin/Γιρονδίνου εντεταλμένου στην αποικία για λογαριασμό της Ρεπουμπλικανικής Γαλλίας (1792-95 [1797]), που μάλιστα το 1794 προσεταιρίζεται τους Μαύρους και τους Μιγάδες ιθαγενείς, για ν'αποκρούσει σύμπραξη των Άγγλων εισβολέων, των Ισπανών αποικιοκρατών, και της εγχωρίου φιλοβασιλικής αντιπολιτεύσεως. Μάλιστα ο Γάλλος κυβερνήτης Σόνθοναξ στρατολογεί υπέρ της Αϊτής στρατεύματα Μαύρων ακόμα κ'από τον ισπανικό τομέα της μεγαλονήσου Ισπανιόλας, τον Άγιο Δομήνικο/Santo Domingo. Επικεφαλής αυτών των πρώην Μαύρων σκλάβων είναι ο Jacobin/Γιακωβίνος Toussaint Louverture/Τουσαίν Λουβερτύρ. Είναι η ηρωική εποχή που πχ ένας μιγάς/mulatto, στρατιωτικός της Αϊτινής Δημοκρατίας, αναλαμβάνει αξιώματα στην φίλη Γαλλία, ήδη απ'το 1793 προβιβαζόμενος απ'τις τάξεις της Μαύρης Λεγεώνος του Σαιντ-Ζώρζ, και ραγδαίως προαχθείς ακόμα και μέχρι τον βαθμό του πλήρους général-en-chef της Γαλλικής Δημοκρατίας. Πρόκειται για τον στρατηγό Thomas-Alexandre Dumas/Ντυμά, γνωστό στους ηπειρωτικούς πολέμους ως «der Schwarzer Teufel (= ο Μαύρος Διάολος)», πατέρας του Alexandre Dumas père/Αλεξάνδρου Δουμά πατρός, παππούς του Alexandre Dumas fils/Αλεξάνδρου Δουμά υιού, και προπάππου του Alexandre Lippmann. Το πραγματικό πρόβλημα στις Γαλλο-Αϊτινές σχέσεις είναι η διαστρέβλωση του πολιτεύματος στην Γαλλία, από δημοκρατικό, σε «αυτοκρατορικό», και σε πραγματικά δικτατορικό, που μάλιστα εισβάλλει και κατέχει στρατιωτικά την Αϊτή για μιαν διετία (1802-04)! Τόσο ο Toussaint Louverture ([1797] 1800-02), όσο και ο πρώην υπασπιστής του, ο αδίστακτος Jean-Jacques Dessalines (1804-06), προσπαθούν να προσαρμοστούν στη νέα τάξη της γαλλικής πολιτικής, παραδόξως αντιγράφοντας τον ύπατο/consul -και μετά «αυτοκράτορα/empereur» Ναπολέων Βοναπάρτη.

Ωστόσο, ο Bonaparte είχε διαφορετική πρόθεση για την Αϊτή, αποφασισμένος να την θέσει υπό τον άμεσο έλεγχο του, προσπάθεια που όμως θεωρήθηκε ως προδοσία από τους Μαύρους ιθαγενεις, που πάντα έτρεμαν στο ενδεχόμενο αποκατάστασης της Δουλείας. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο το καθεστώς του «Μαύρου Ναπολέοντα», Dessalines (1804-06), αποδεικνύεται ιδιαίτερα εκδικητικό εναντίον εκείνων που χαιρέτισαν την εκστρατευτική αποστολή του Ναπολέοντα το 1802, στρεφόμενο κυρίως εναντίον των Λευκών και των Μούλων/Mulattos, υπό την ηγεσία του Ρεπουμπλικανού μιγά André Rigaud (η επιλογή του Ναπολέοντα για κυβερνήτης: 1802-04, αργότερα πρόεδρος, αντίπαλος του Pétion: 1810-11). Ωστόσο, η δημοκρατική παρακαταθήκη διατηρείται στο νότιο τμήμα της Αϊτής από τον Rigaud, και στη συνέχεια διαδοχικώς από τους πρώην προστατευομένους του - και εραστές της Μαύρης «Αγιάτιδος» Marie-Madeleine Lachenais - Alexandre Pétion (1806-18) και Jean-Pierre Boyer (1818-43. Από το 1820, πρόεδρος ολόκληρης της Αϊτής, μετά απ'την αυτοκτονία του «βασιλιά» Κριστόφ. Από το 1821 κυβερνήτης ολόκληρης της Ισπανιόλας, με την αναίμακτη προσάρτηση του Santo Domingo. Ο Μπογέρ θ'αποδεικνύονταν καλός ηγέτης, εάν δεν έπεφτε στα βρόχια της γαλλικής πολιτικής της εποχής [τόσο η Παλινόρθωση των Βουρβώνων, όσο και η Ιουλιανή Μοναρχία], που αδειάσαν τα ταμεία της χώρας, με την πανούργα στρατηγική «Αναγνώριση μέσω αποζημίωσης»: 1825-43)!

Ο Ναπολέων αποκαλύπτει σταδιακώς την περιφρόνησή του για την Δημοκρατία, και παρά την επιβίωση προοδευτικού πνεύματος εντός του Ναπολεόντειου Δικαίου (1804, έτσι κι αλλιώς μη-ναπολεόντειο, ως προσαρμογή του Ρωμαϊκού Δικαίου, όπως αποκρυσταλλώθηκε επί Ιουστινιανού με τα Corpus Juris Civilis και Institutes, κατόπιν εμπνεύσεως και εργασίας ετέρου μέλους της Τριανδρίας, του νομικού Jean Jacques Régis de Cambacérès), ο ίδιος ξετυλίγει αδιάντροπα την έφεσίν του για κληρονομική ευνοιοκρατία, πχ το 1804 όταν με άγαρμπον ιδεολογική κυβίστηση αυτο-ανακηρύσσεται αυτοκράτωρ των Γάλλων. Συγχρόνως, ο μεγαλομανής Ναπολέων εντείνει διαρκώς την πολεμική προσπάθεια, επιχειρώντας να εξαπλώσει προς όλες τις κατευθύνσεις την επιρροή του, μέχρι που θα φάει τα μούτρα του, όμως, από Ρωσία, Βρετανία, Πρωσία και Αυστρία. Στην πορεία, εξασθενίζει το γαλλικό έθνος, και καταστρέφει την γαλλική γεωπολιτική πρωτοκαθεδρία, με την εμμονή του να αιματοκυλίσει την Γηραιά Ήπειρο.

το φαύλο παγκόσμιο πλάνο του Ναπολέοντος

Όσο και ο άδολα Ρεπουμπλικανός αδελφός του, Λυσιέν/Λουκιανός, ο Ναπολέων υπήρξε χαρισματικός, π.χ σε ευφράδεια, σε διαπραγματευτική δεινότητα, σε προσωπική γοητεία, χαρίσματα που χρησιμοποιεί για ν'αλώσει εκ των έσω τα θεσμικά όργανα της Γαλλικής Δημοκρατίας, το 1799! Εκεί όμως σταματούν οι χάρες του Βοναπάρτη. Η πανευρωπαϊκή πόλωση που θα φέρει η αντιμαχία των πάλαι ποτέ προοδευτικών δυνάμεων υπό την ηγεσία του αλαζονικού και πολεμοχαρούς Ναπολέοντος, με τις δυνάμεις των συντηρητικότατων αντιπάλων του, μακροπρόθεσμα απλά θα καταστήσει ευκολότερη την εφαρμογή της πολιτικής των Αψβούργων, και την εδραίωση παγκοσμίου κυριαρχίας από τους Άνοβερ και τους Ρόθτσιλντ του Ηνωμένου Βασιλείου.

ο διοικητής του Λευκού Διακριτικού

του Βρετανικού Ναυτικού (Home Fleet),

ναύαρχος Οράτιος Νέλσον,

που συντρίβει τον ηνωμένο γαλλο-ισπανικό στόλο στην ναυμαχία του Τραφάλγκαρ, το 1805.

Ύστερα από την ήττα αυτήν, σε συνδυασμό με

την πώληση της Λουιζιάνας το 1803,

και την απώλεια της Αϊτής το 1804,

οι άμετρες φιλοδοξίες του Βοναπάρτη, περιορίζονται αναγκαστικά στην ηπειρωτική εξάπλωση

("προς την Μόσχα αδελφές μου, προς την Μόσχα", μπορεί και να έλεγε ο Ναπολέων στις Ελίζα, Παυλίνα, και Καρολίνα)

Το 1804, ο Λυσιέν/Λουκιανός αντιδρά στην ηγεμονικότητα και την ευνοιοκρατία του αδελφού του, όπως και στην πρόθεσή του να τον χρίσει «..βασιλιά της Ετρουρίας», μέσω γάμου του με ..Βουρβώνα πριγκίπισσα απ'την Εσπάνια, την Μαρία-Λουΐζα, δούκισσα της Λούκκας και προσφάτως χηρεύσασα απ'τον προηγούμενο ρήγα της Ετρουρίας. Ο Λυσιέν απορρίπτει τις αυτοκρατορικές τιμές, τα φαύλα μεγαλεία, και αποσύρεται σ' αυτοεξορία, αρχικά στην Ρώμη, όπου αγοράζει την Villa Rufinella στο Frascati. Όμως το 1809 επιχειρεί να δραπετεύσει στις ΗΠΑ, αν και καθ'οδόν συλλαμβάνεται απ'τους εχθρούς του αδελφού του, και καταλήγει υπό βρετανική ομηρεία. Το 1814, ύστερα απ'την πρώτη ήττα του Ναπολέοντος, ο Λυσιέν επιστρέφει στα Παπικά Κράτη, όπου τον Αύγουστο διορίζεται πρίγκιπας ενός ..χωριού, του Κάνινο/Canino, μικρή κοινότητα αλλά με ιστορική σημασία, ως η κοιτίδα των Φαρνέζε. Κατά την διάρκεια των Εκατό Ημερών, ο Λυσιέν τάσσεται με το μέρος του Ναπολέοντα που έχει αποδράσει απ'την κράτησή του στην νήσο Έλβα και πασχίζει ν'αναιρέσει την συνθήκη του Φονταινεμπλώ σ'ένα θεαματικό όσο και τυπικά γι'αυτόν αιματηρό «κύκνειο άσμα» εκατό ημερών. Και όμως το 1824 ο Λουκιανός διορίζεται και από τον επόμενο πάπα ως πρίγκηψ σ'έτερο παπικό χωριό, το Μουζινιάνο/Musignano. Τα δυο χωριά δεν διατέθηκαν με κληρονομική νομή, αλλά θα διεκδικηθούν από τους υπολοίπους Βοναπάρτες, και αργότερα θα περάσουν στον κλάδο Ζερόμ/Ιερώνυμου.

Ναπολέων Βοναπάρτης

Λέγεται ότι ο Ναπολέων δεν υπήρξε τελικά τόσο κοντός, όσο λοιδορούνταν. Δεν θα ισχυριστούμε ότι ο Νέλσον υπήρξε ψηλότερος ή κοντύτερος από τον περί ου ο λόγος. Όμως από την στιγμή που δεν έχει καταγραφεί ως ..κεφάλας, ο ανήρ Ναπολέων σίγουρα υπήρξε κοντούλης, σύμφωνα με την παρούσα εκδοχή, 1,65 m (5 βασιλικά πόδια / pied du roi, 2 pouce = 5 * 1,066 ft, 2 * 1,066 in = 164,5904 cm). Αλλά για ποιον λόγο ν'αναιρεθεί η ρετσινιά με την οποίαν ξεκαρδίζονταν το βρετανικό πόπολο; Για ποιον λόγο να προβούμε εις την υψομετρική αποκατάσταση του ηλιθiου:

  • που άλωσε την Γαλλική Δημοκρατία, προδίδοντας τα ιδεώδη του Διαφωτισμού,

  • που πούλησε την Λουιζιάνα, προδίδοντας το γαλλικό έθνος και την προοπτική του για εδραίωση Νέας Φραγκίας στην Βόρειον Αμερική,

  • που αιματοκύλισε την Ευρώπη, περιλαμβανομένης της Γαλλίας, με κορύφωση την τραγική εκστρατεία εις βάρος της Ρωσίας το 1812, μπουκάροντας με 685.000 άνδρες, αλλά φεύγοντας με ελάχιστους!

Στις καθ' ημάς χώρες, ο Ρώσος ναύαρχος Ουσακώφ εκδιώκει από το Ιόνιο Πέλαγος τους Γάλλους του υπάτου Ναπολέοντος Βοναπάρτου, ιδρύοντας την Επτάνησον Πολιτεία, αυτόνομο κράτος υπό παράδοξη ρωσο-τουρκική επικυριαρχία (1800-07). Οι Γάλλοι του αυτοκράτορος Ναπολέοντος ανακτούν τα νησιά το 1807, αλλά οι Βρετανοί τα κατακτούν σταδιακά (1809-14), και ιδρύουν νέο αυτόνομο κράτος, που γρήγορα θα μετατραπεί σε αποικιακό. Θα είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες των Ιονίων Νήσων (1815-64).

σαμπέκον Χοσπιταλιέρων

Ζεμπέκ/σαμπέκο θα κυβερνήσει και ο νεαρός Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, όταν μετά από τον θάνατο του Μπαρμπιτσιώτη οπλαρχηγού Ζαχαριά Παντελάκη το 1804 θα συνεχίσει να εκδηλώνει απείθεια προς την Pax Ottomanica. Έτσι επανδρώνει με την μωραΐτικη φάρα του τσούρμα στα «Μαύρα Καράβια», τους δέκα ταϊφέδες που θα οργανώσουν οι Ρώσοι στις Βόρειες Σποράδες τα έτη 1806-1807, κατά την διάρκεια του Η' Ρώσο-Τουρκικού Πολέμου: 1806-1812. Είναι τότε που ο Ρώσος ναύαρχος Σενιάβιν συντονίζει στεριανούς αρματωλούς του Ολύμπου, του Βάλτου, και άλλων περιοχών, με θαλασσινούς πολεμιστές, δημιουργώντας ιθαγενή στόλο εναντίον των Οθωμανών, με αρχηγούς ποικίλες προσωπικότητες της εποχής: Γιάννης Σταθάς, Νικοτσάρας, Θύμιος Βλαχάβας, Τσαχίλας, Μπιζώτης, Λιόλιος, οι Λαζαίοι και άλλοι.

Γράφει ο Κολοκοτρώνης στα απομνημονεύματα του για την εμπειρία του ως θαλασσινός κουρσάρος:

«…επήγα με τον καπετάν Αλεξανδρή εις το Λεβάντε δέκα μήνους εναντίον των Τούρκων. Εκεί επήγα εις το Άγιον Όρος. Μας επολιόρκησαν τρία καράβια Τουρκικά πολεμικά εις την Σκιάθον. Εδώκαμεν είδησιν μιας φρεγάτας Αγγλικής και ήλθεν εις βοήθειαν μας. Τα δύο κορβέττα τα εβούλιαξε και τη φρεγάτα την επήρε ζωντανή. Είμεθα ημείς οι Έλληνες 1.400 όλοι καπεταναίοι του Ολύμπου, καθώς παπά – Βλαχάβας, Λιόλιος, του Τσάρα οι καπεταναίοι»

Ύστερα από τον δριμύ χειμώνα του 1807, το κίνημα των Μαύρων Καραβιών σταματά και τα τσούρμα επιστρέφουν στις πατρίδες τους με συνθήκη.

Πρωτεργάτες εναντίον των Τούρκων, όπως ο Κολοκοτρώνης εξακολουθούν να καταζητούνται, όμως.

Επτανήσιος πολιτικός Καποδίστριας είχε απευθυνθεί σε πολλούς σημαντικούς οπλαρχηγούς ήδη πριν από τα τέλη του 1806, σε μια σύναξη αρματολών που οργανώθηκε στην Κέρκυρα, καλώντας τους από τότε στη Λευκάδα που κινδύνευε από επικείμενη εισβολή του Αλή του Τεπελενλή:

Στην αρματολική σύναξη στην Κέρκυρα, άγνωστη, ως τώρα, βρέθηκε κι’ ο φοβερός Κατσαντώνης. Η συνάντηση εκείνη τόσων παλληκαριών, που έγινε, κατά τα μέσα ή τέλη του 1806, έδωσε την ευκαιρία στον Καποδίστρια να τους καλέσει όλους στη Λευκάδα, που κιντύνευε (sic) πολιορκημένη από τον Αλή πασά [Κασομούλης, σελ. 60]

Στην Κέρκυρα το 1806 δεν βρέθηκε μόνο ο φοβερός Κατσαντώνης, αλλά και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο οποίος θυμόταν:

«εκεί γνωριστήκαμε με τους Μποτσαραίους, έκαμα το Μάρκο αδερφοποιτό» 1807:

Ὅταν ἑτοιμαζόμουν διὰ νὰ ὑπάγω εἰς τὴν Ἁγιὰ Μαύρα, μὲ ἔπεσαν ἐπάνω ὁ Ἀναγνωσταρᾶς, οἱ Πετιμεζαῖοι, ὁ Γιαννάκης Κολοκοτρώνης, ὁ Μέλιος καὶ λοιποὶ ὀφικιαλέοι καὶ μὲ εἶπαν, ὅτι: «Μὴν πηγαίνεις καὶ ἡμεῖς ἔχομεν τὴν ἄδειαν νὰ ἔχομε ἕνα πλοῖο, καὶ ἂν θέλεις ἐμβαίνεις εἰς αὐτό». Καὶ ἔτζι εὕρηκαν ἕνα σαμπέκο Τούρκικο μὲ 10 κανόνια· τὸ ἀγοράσαμεν, καὶ ἐμβῆκα καπετάνιος εἰς αὐτό. Ἐπῆρα διαβατήριο, ἐπῆγα εἰς τὴν καθέδρα τῆς Ρεπούμπλικας, εἰς τοὺς Κορφούς· ἐκεῖ μὲ ἔδωσαν τὴν ἄδειαν διὰ νὰ κτυπῶ στεριᾶς καὶ θαλάσσης τοὺς Τούρκους, ὅθεν μὲ ἐβόλιε. Ἐπῆρα καὶ μιὰ ὀγδονταριὰ στρατιῶτες τῆς ξηρᾶς καὶ ἐπῆγα πλησίον τῆς Πάτρας, Ἀχαϊὲς λεγόμενο, καὶ ἔκαψα τὰ σπίτια, τὲς ἰδιοκτησίες, τὰ μαγαζιὰ τοῦ Σαΐταγα, καὶ ἔπειτα ἐπέστρεψα εἰς τὴν Ζάκυνθον. Οἱ Ζακύνθιοι, ἐπειδὴ καὶ εἶχαν ἀνάγκην ἀπὸ τροφὰς φερμένας ἀπὸ τὴν Πελοπόννησον, ἔκαμαν μίαν ἀναφορὰν εἰς τὴν Διοίκησιν, καὶ ἔλεγαν ὅτι νὰ μὴ κτυπήσουν πλέον τὸν Μοριά, διότι οἱ Τοῦρκοι δὲν ἐδέχοντο τοὺς πηγαίνοντας ἐκεῖ διὰ ἐμπόριο. Ἔτζι ἡ Κυβέρνησις μ᾿ ἐμπόδισε νὰ κτυπήσω τὴν ξηρὰ καὶ διετάχθηκα νὰ περιορισθῶ εἰς τὸν πόλεμον τῆς Ἁγίας Μαύρας.

Ύστερα απ'τον αποδεκατισμό της Ευρώπης απ'τον προδότη του Φιλελευθερισμού και της Γαλλίας, Ναπολέοντα, ο κόμης Καποδίστριας συμβάλλει στην αποκατάσταση του Παλαιού Καθεστώτος /Ancien Régime ανά την Γηραιά Ήπειρο, πχ στην Ελβετία το 1813-14, προσθέτοντας με επιτυχία γαλλικά εδάφη: Valais (Simplon), République et Canton de Genève (Léman), République de Neuchâtel.

Στο τέλος του 18ου αι, ο κόμης Ιωάννης Αντώνιος Καποδίστριας έβαλε κατά μέρος την ιατρική του επάρκεια για ν'ασχοληθεί με τα κοινά του τόπου του κατά την διάρκεια της κοινής ρωσοτουρκικής κατοχής (1799-1807), συμβάλλοντας στην αντιδραστική υπαναχώρηση της Δημοκρατίας στην Κέρκυρα, πρώην διαμέρισμα/Département Français de Corcyre (1797-99). Μετά από σύντομη πολιτική σταδιοδρομία στο συμμισιακό προτεκτοράτο τσάρου και σουλτάνου, την Επτάνησον Πολιτεία (1800-07), ο Καποδίστριας προάγεται θεαματικά στην υπηρεσία του τσάρου πασών των Ρωσιών, από διπλωματικός ακόλουθος το 1809, σε πρέσβη το 1813, σε Υπουργό Εξωτερικών (1814-22, όταν οδηγείται σε αποστρατεία, μεταξύ άλλων υπονομευμένος απ'τον πρίγκηπα Μέττερνιχ, όσο και εκτεθειμένος λόγω του εκρηκτικού επαναστατικού φρονήματος των συμπατριωτών του), κάτω από τον φιλέλληνα Κύριο Υπουργό των Εξωτερικών, κόμητα Karl Robert Nesselrod (1814-56, θείος - και ευεργέτης - της Μαρίας Νέσσελροντ, εξ αγχιστείας θείος - και ευεργέτης - του Δημητρίου Καλλέργη, όσο και μακρινός συγγενής και του αμφιλεγομένου κόμητος Richard Nikolaus von Coudenhove-Kalergi).

Βέβαια έχει επέλθει πια η εποχή της συντηρητικής τακτοποίησης της Ευρώπης, από το συμβούλιο της Βιέννης (1815).

Το 1809, αρκετά χρόνια πριν αναδειχθεί ως ο επιφανέστερος στρατηγέτης της Ελληνικής Επανάστασης, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης σχεδιάζει την δημιουργία ελληνοαλβανικού κράτους στον Μοριά και την δυτική Ρούμελη (Ήπειρος και Αιτωλοακαρνανία), μιαν πεφωτισμένη πολιτεία συμφώνως με τις αρχές του Διαφωτισμού, ενέργεια που ενθαρρύνεται από τους Γάλλους (αν και πρόκειται πια για υπήκοους του Βοναπάρτη, αντί για ελεύθερους πολίτες!). Αυτή η δημοκρατική πολιτεία θα συνδύαζε Έλληνες με Αλβανούς, και Χριστιανούς με Μουσουλμάνους, σαφώς και Μουσουλμάνους Αλβανούς όπως π.χ ο βλάμης (=αδελφοποιτός) του Θόδωρου, και αρχηγός της φάρας των Ισμαηλαίων, Αλή Φαρμάκης.

Έχει μάλιστα δοθεί εντολή σε επιφανείς νομομαθείς της Κέρκυρας να προχωρήσουν στην σύνταξη ενός δημοκρατικού Συντάγματος. Οι γαλλικές αρχές υπόσχονται να παράσχουν 500 Γάλλους πυροβολητές και τους 5.000 Έλληνες που ήδη υπηρετούσαν στον γαλλικό στρατό, ενώ ο Ντονζελώ (στρατιωτικός διοικητής της Επτανήσου Πολιτείας για λογαριασμό του αυτοκράτορα των Γάλλων, 7η Ιουλίου 1807 - 24η Ιουνίου 1814) απευθύνει προσωπική επιστολή προς τον αυτοκράτορα Ναπολέοντα, ανακοινώνοντάς του, το τολμηρό αυτό σχέδιο. Έως ότου λάβει απάντηση, χορηγεί μεγάλα χρηματικά ποσά στον Κολοκοτρώνη και τον Φαρμάκη για την προετοιμασία. Εκείνοι μεταβαίνουν στην Ήπειρο όπου γίνονται δεκτοί με ενθουσιασμό. Όμως, οι μεγάλες προσδοκίες τους διαψεύδονται. Η απάντηση από τον Βοναπάρτη δεν ήλθε ποτέ. Είναι άγνωστο αν ο αυτοκράτορας διάβασε καν την επιστολή. Εντός του έτους 1809 πάντως, οι Κολοκοτρώνης και Φαρμάκης συγκεντρώνουν στην Πάργα 3.000 Αλβανούς, εχθρούς του Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Έχοντας παραμείνει στην Ζάκυνθο, ο γιος του Αλή Φαρμάκη βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τους Αρβανίτες του Μοριά.

Όμως τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου, όταν εμφανίζεται αγγλική μοίρα στις ακτές της Ζακύνθου, η μικρή γαλλική φρουρά δεν καταφέρνει ν'αποκρούσει την εισβολή. Σχεδόν ταυτόχρονα, οι Άγγλοι καταλαμβάνουν και την Κεφαλονιά, την Ιθάκη, και τα Κύθηρα. Στην Ζάκυνθο συλλαμβάνονται 400 συνωμότες, που βρίσκονταν εκεί αναμένοντας την υλοποίηση του σχεδίου, μεταξύ των οποίων και ο γιος του Αλή Φαρμάκη.

Τότε ο Κολοκοτρώνης ξανακαταφεύγει με 600 Αρβανίτες στην Αγία Μαύρα (Λευκάδα), αλλά η επέκταση της αγγλικής κατοχής και εκεί, ματαιώνει εις το διηνεκές τα σχέδιά του. Στη συνέχεια ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης θα καταταχθεί στον αγγλικό αποικιακό στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών των Ιονίων Νήσων, και θα προαχθεί στον βαθμό του ταγματάρχη.

Το 1817-19 του δίνεται η ευκαιρία να οδηγήσει τους Έλληνες στην τρίτη μεγάλη τους εξέγερση εναντίον των Οθωμανών μέσα σε 50 χρόνια (1770, 1790, 1821). Τότε αρνείται ευγενικά επειδή ο Τσάρος της Ρωσίας δεν επιθυμεί καμία σχέση με την ελληνική υπόθεση. Έτσι ηγέτης της Φιλικής Εταιρείας, και του Τρίτου Ξεσηκωμού, αναλαμβάνει ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, πρώην υπασπιστής του Τσάρου. Ο Καποδίστριας αποδέχεται νέα προσφορά να κυβερνήσει τους Έλληνες το 1827, την χρονιά που καθίσταται ευνοϊκή για την Ρωμιοσύνη και η πολιτική του τσάρου, η οποία μάλιστα συμπίπτει σε αυτήν την συγκυρία με την γραμμή Εξωτερικών Υποθέσεων και στην Γαλλία, και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αλλά ο Κυβερνήτης της Ελλάδος δολοφονείται το 1831, επειδή αρνήθηκε να ικανοποιήσει ρουσφέτια, και τριβαλιστικά συμφέροντα, όπως πχ η αυτονόμηση της Μάνης και η διαιώνιση της κληρονομικής διακυβέρνησής της από τους Μαυρομιχαλαίους.

Καποδίστριας

Νέσσελροντ

ηπειρωτική σφαίρα επιρροής του Ναπολέοντα

Napoleonic continental sphere of influence

1812

η διευθέτηση της Ευρώπης, συμφώνως με το συμβούλιο της Βιέννης

Europe, as defined by the council of Vienna

1815

ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης την εποχή του Ξεσηκωμού,

με το βρετανικό κράνος δραγόνου, το οποίο μετασκεύασε προσθέτοντας σταυρό

Εν τούτοις, ο εφησυχασμός των Αψβούργων ανατρέπεται όταν ξεκινά ο «Ξεσηκωμός» των Γραικών, το τρίτο μεγάλο ρεμπελιό των Ρωμιών. Όλα φαίνονται να είναι εις βάρος της Ρωμιοσύνης, με τον ανώτερο Κλήρο, τους προύχοντες, αλλά και ολόκληρες κοινότητες, να αντιμετωπίζουν την νέα αυτή αναστάτωση με επιφύλαξη, έως και με εχθρικότητα. Όμως «θέλει Αρετή και Τόλμη η Ελευθερία», όπως συμβουλεύει και ο Ανδρέας Κάλβος. Και αρκετοί από τους αρματολούς/αϊντούκους και τους αμαρτωλούς κλέφτες (συχνά αρματολοί, που βγαίνουν στην παρανομία) είναι πια πρόθυμοι για ταραχή!

Του Δήμου

Σήμερα, Δήμο μ', Πασκαλιά, σήμερα πανηγύρι.

τα παλικάρια χαίρονται και ρίχνουν στο σημάδι,

κι εσύ, Δήμο μ', στα Γιάννινα, στην πόρτα του βιζίρη,

στον άλυσο, στο κούτσουρο, στο έρημο τουμρούκι.

Και όλος ο κόσμος τ'όλεγαν, και Τούρκοι και Ρωμαίοι.

- «Δήμο μου, κάτσε φρόνιμα, νά'χης τ'αρματολίκι.»

- «Και τι κακό σας έκαμα και κλαίετε από μένα;

Να δώκη ο Θεός κι η Παναγιά, και αφέντης Άγι-Γιώργης,

να κάμω μάναις δίχως γιούς, νυφάδες δίχως άντρες.»

Η Επανάσταση των Ρωμιών εναντίον της οθωμανικής δυναστείας, οργανώνεται προσεκτικά από την Φιλική Εταιρία, μια συνωμοτική οργάνωση μασονικής εμπνεύσεως, που πρεσβεύει ότι το χτύπημα εναντίον της οθωμανικής απολυταρχίας πρέπει επιτέλους να γίνει χωρίς εξωτερικές επεμβάσεις. Όμως, ο νεοκαθορισθείς αρχηγός της Εταιρίας, ο φιλόδοξος και βιαστικός Αλέξανδρος Υψηλάντης, υποστράτηγος στον ρωσικό στρατό, και υπασπιστής/aide-de-camp του τσάρου, ελπίζει και αποζητά την στήριξη του εργοδότη του, του τσάρου & αυτοκράτορα πασών των Ρωσιών, Αλεξάνδρου [Χολσταϊν - Γκόττροπ -] Ρομανώφ, εγγονού της ολέθριας Αικατερίνας Β΄. Εννοείται ότι κανείς από τους δυο δεν διακατέχεται από αρχές του Διαφωτισμού.

Επιπλέον, στην πορεία ο τσάρος αποστασιοποιεί την θέση του, ενώ ο Υψηλάντης έρχεται σε ρήξη τόσο με Ρωμιούς, όσο και με αλλοεθνείς συμμάχους στην Μολδοβλαχία, την κατοπινή Ρουμανία. Πάντως, τον Αλέξανδρο Υψηλάντη θα τον ακολουθήσουν μέχρι τέλους άνθρωποι με το όραμα του Ρήγα, όπως π.χ. ο Γιωργάκης Ολύμπιος (Γραικο-Βλάχος επαναστάτης που πρωτύτερα είχε διατελέσει αρματολός, κατά καιρούς στην υπηρεσία και του εκλιπόντος Σέρβου οπλαρχηγού Καραγιώργη, και του ηγεμόνα της Βλαχίας, Κωνσταντίνου Υψηλάντη, αλλά και πολκόβνικ, ήτοι συνταγματάρχης/κολονέλος ατάκτων δυνάμεων, στην υπηρεσία του ίδιου του τσάρου των Ρωσιών), και η Σέρβα αντάρτισσα σύζυγός του, Τσουτσουκ Στανα.

να γιάνη το χεράκι μου, να ζώσω το σπαθί μου

Πότε να'ρθή η άνοιξις, να'ρθή το καλοκαίρι,

πού να φουντώσουν τα κλαδιά. να κλειούν τα μονοπάτια.

Να πάρω το τουφέκι μου, να ζώσω το σπαθί μου,

να πάρω δίπλα τα βουνά, δίπλα τα κορφοβούνια,

να ψένω στείρα πρόβατα και όλο παχιά κριάρια,

Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης συστήνει στρατιωτικό σώμα εθελοντών, με πρότυπο τους περίφημους την εποχή αυτήν Μαύρους Βρουνσβίκους ή Schwarze Schar, μαχητές που ίδρυσε το 1809 για ν'αντιμετωπίσει την ναπολεόντειον απειλή, ο πρόγονος της ημετέρας Φρειδερίκης, ο πρίγκηψ της Βόλφενμπούτελ-Μπράουνσβαϊγκ, Φρειδερίκος-Γουλιέλμος της Βρουνσβίκης. Μιμητές των Schwarz Braunschweigisches Korps, υπήρξαν και οι Μαύροι Κυνηγοί του Πρώσσου Lützow (Schwarze Jäger: 1813-14. Επίσης Lützower Jager ή Lützowsches Freikorps).

η σημαία του Υψηλάντη

Έτσι ξεκινάει η Ελληνική Επανάσταση, στην Μολδαβία στις 21 Φεβρουαρίου 1821, με την κατάληψη της πόλης Γαλάτσι από τον Θιακό αξιωματούχο Βασίλη Καραβια, μυημένο Φιλικό, πρώην ταγματάρχη στον στρατό του τσάρου, και νυν διοικητή 150 ανδρών, του τοπικού τμήματος από την πολιτοφυλακή του βοεβόδα της Μολδαύας, Μιχαήλ Σούτσου (1819-21). Πάντως, ύστερα από την συντριβή της οθωμανικής φρουράς, η επαναστατική ομάδα του Καραβία προβαίνει σε εκτελέσεις Μουσουλμάνων αιχμαλώτων και αμάχων, αλλά και σε πλιάτσικο των περιουσιών τους.

Την ίδια μέρα ξεκινάει και ο Αλέξανδρος Υψηλάντης από την ρωσοκρατούμενη πόλη Κίσινιεφ. Οι δυνάμεις του Αλεξάνδρου Υψηλάντη διέρχονται τον π. Προύθο, και εισέρχονται στην τουρκοκρατούμενη πόλη Ιάσιο στις 22 Φεβρουαρίου. Ο σουλτάνος Μαχμούτ Β' στέλνει στρατεύματα πέραν του π. Δούναβη, που θα συντρίψουν τις επαναστατικές δυνάμεις, με την ανοχή του τσάρου & αυτοκράτορα πασών των Ρωσιών, Αλεξάνδρου, που τελικά υποτάσσεται στις επιθυμίες της ανθελληνικής αυστριακής διπλωματίας!

Παραδόξως το ασκέρι του σουλτάνου που θα εξολοθρεύσει τον Ιερό Λόχο μας, στην μάχη του Δραγατσανίου, είναι η ομάδα των Κοζάκων του π. Δούναβη, Ορθόδοξοι Χριστιανοί Ρουθηνοί (Ουκρανοί), με επικεφαλής τον κος όταμαν Νικηφόρ Μπελούχα. Οι ίδιοι Κοζάκοι θα συμμετέχουν σε επιχειρήσεις καταστολής των Ρωμιών και στην Ελλάδα αργότερα, δύναμη 5.000 με επικεφαλής τον κος όταμαν Σεμεν Μωρό, π.χ στο Μεσολόγγι και την Χίο. Όμως με αφορμή τον Ι' Ρωσο-Τουρκικό Πόλεμο (1828-29), αυτοί οι τουρκοπροσκυνημένοι Ουκρανοί Κοζάκοι θα εγκαταλείψουν την υπηρεσία του σουλτάνου, για να προσχωρήσουν σε παλαιές και νέες ομάδες Κοζάκων για λογαριασμό του τσάρου, τις ίδιες που θα εξασφαλίσουν εντός του 19ου αι την ισχύ της Ρωσίας στον Καύκασο, την Ανατολική Ευρώπη και την Άπω Ασία:

i. Ντουνάσκογε - του π. Δούναβη

ii. Αζόφσκογε - της θάλασσας του Αζόφ

iii. Καυκάσκογε - του Καυκάσου

iv. Κουμπάνσκιγε - του π. Κουμπάν

v. Τερέσκογε - του π. Τερέκ

vi. Τσερνομόρσκογε - της Μαύρης Θάλασσας

vii. Ουσσούρισκογε - του π. Ουσούρι

Πάντως ενώ οι Ουκρανοί Κοζάκοι της Γραικοτουρκίας δεν διστάζουν να μάχονται εναντίον ομοδόξων (όπως π.χ τους Έλληνες επαναστάτες το 1821-28, ή πρωτύτερα τους Σέρβους εποίκους στην Ουκρανία το 1773-75), αντιθέτως αρνούνται σθεναρά προσπάθειες αρχικά του σουλτάνου εργοδότη τους, και αργότερα του τσάρου εργοδότη τους, για συγχώνευσή τους με τους Νεκρασοφίτες Κοζάκους, που επίσης έχουν προσφύγει στην κοιλάδα του π. Δούναβη, όχι τόσο επειδή είναι Ρώσοι, αλλά επειδή είναι ..αιρετικοί, όντας κυρίως Παλαιόπιστοι.

~~~~ ~~~~ ~~~~ ~~~~

Η ερυθρολευκομέλανη παντιέρα του Ρήγα, κατά την διάρκεια της Επανάστασης του 1821,

υιοθετείται και από τον οίκο των Υψηλαντών, αν και κυκλοφορούν και άλλες σημαίες.

Συνήθως περιλαμβάνει τον Τίμιο Σταυρό με το λογότυπο "Εν Τούτω Νίκα",

όπως και παραλλαγές απεικονίσεων των Αγ. Κωνσταντίνου & Ελένης, ή του μυθικού Φοίνικα.

Ο Φοίνιξ που αναγεννάται από τις στάχτες του, θ'αποτελέσει την δημοφιλή αλληγορία για τον νέο Ελληνισμό που αναβιώνει μέσα από την καταπιεστική Ρωμιοτουρκία.

Κακώς το γραικικό αυτό φλάμπουρο, απεικονίζεται ανάστροφα σε περίφημο πίνακα που φιλοτέχνησε ο Louis Dupre για την απελευθέρωση των Σαλώνων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η παντιέρα του Ρήγα είναι σαφώς προγενέστερη από την ανάστροφη εκδοχή, την μελανολευκέρυθρη σημαία της Βορείου Γερμανικής Ομοσπονδίας (1866-71) και της Β' Γερμανικής Αυτοκρατορίας (II' Deutsches Reich, 1871-1918).

~~~~ ~~~~ ~~~~ ~~~~

Κατά την διάρκεια του πρώτου έτους, η διττή Επανάσταση διαδίδεται με ενθουσιασμό και πέραν από Μολδοβλαχία και Μοριά, π.χ. στην Κύπρο και την Μακεδονία (Νάουσα και Χαλκιδική), αν και μάταια! Δυστυχώς, ο Ξεσηκωμός των νέων Ελλήνων σκοντάφτει σ'έναν σημαντικό ανασχετικό παράγοντα: την απάθεια ή και εχθρικότητα όσων από τους Έλληνες νέμονται προνομίων εντός του οθωμανικού κατεστημένου, π.χ ως προύχοντες/προεστοί/κοτζαμπάσηδες, ως ηγούμενοι και επίσκοποι, ως αρματωλοί και δερβεναγάδες, ή απλά ως κάτοικοι προνομιούχων περιοχών ή μαχαλάδων! Και όμως, η κλιμάκωση που θα φέρουν οι συγκρούσεις και οι εκατέρωθεν φρικαλεότητες, αναγκάζει μεγάλο αριθμό "απρόθυμων" Ρωμιών, να προσχωρήσει στον εθνικό σκοπό.

Κατόπιν ενεργειών ανθρώπων όπως ο Δημήτριος Υψηλάντης, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, ο Αθανάσιος Διάκος και άλλοι αποφασισμένοι ήρωες, η Επανάσταση παραδόξως θα πετύχει, τουλάχιστον στον Μοριά, προσπερνώντας τον εν δυνάμει αυτοκράτορα Αλ. Υψηλάντη. Εν τούτοις, οι οπλαρχηγοί της δεν ομονοούν, και οι λαοί της πάλαι ποτέ Ρωμανίας δεν συσπειρώνονται. Δηλαδή το όραμα του Ρήγα Φεραίου, διαψεύδεται.

Παρά την αγαστή συνεργασία μέχρι και του ηγεμόνα της Μολδοβίας (ή οσποδαρ της Μολδουίας) Μιχαήλ Σούτσου, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης δεν καταφέρνει να συντονίσει επαρκώς ούτε τον ίδιο του τον στρατό, ο οποίος δεν κινητοποιείται ως μάχιμη δύναμη, αλλά ως άτακτο σώμα τρομοκράτησης αμάχων Μουσουλμάνων. Επίσης, αποτυγχάνουν οι διαπραγματεύσεις με τον οσποδαρ/ηγεμόνα της Σερβίας, Μίλος Ομπρένοβιτς, που επιλέγει να παραμείνει πιστός υπήκοος του σουλτάνου. Το κακό συνεχίζεται, με την αποστασιοποίηση και του επαναστατικού εταίρου των Ρωμιών στην Βλαχία, του Ρουμάνου αρματωλού Βλαντιμιρέσκου, που ενώ εδραιώνεται στην Ολτενία ή Μικρή Βλαχία, στη συνέχεια προωθείται και ανατολικότερα, μπαίνοντας στο Βουκουρέστι, όπου αυτοανακηρύσσεται δομνίτωρ/domnitor, ελπίζοντας ν'αποσπάσει την εύνοια του σουλτάνου, μιμούμενος το πρότυπο του Ομπρένοβιτς.

Τότε, ο Βλαδιμιρέσκου εγκαταλείπεται από τους ξενομερίτες αγωνιστές που έχει στον στρατό του (Ρωμιοί (Αρβανίτες, Βλάχοι & Έλληνες), Σέρβοι, Βούλγαροι κ.ά), και με εντολή της Φιλικής Εταιρίας, συλλαμβάνεται από τους Γεωργάκη Ολύμπιο & Γιάννη Φαρμάκη. Στη συνέχεια, ο Βλαντιμιρέσκου εκτελείται από τον Αλ. Υψηλάντη με την κατηγορία της προδοτικής συνδιαλλαγής με τον σουλτάνο, συμβάν που οπωσδήποτε εξασθενεί το μαχητικό φρόνημα των ιθαγενών της πέραν του π. Δούναβη Ρωμανίας. Πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι σύγχρονη μελέτη των ενδείξεων οδηγεί στο συμπέρασμα ότι και αυτή ακόμα η σύγκρουση με τον Βλαντιμιρέσκου, πιθανόν να στήθηκε από τις αυστριακές αρχές ακριβώς για να διχάσει τους επαναστάτες.

από αριστερά, προς τα δεξιά:

Υψηλάντης, Γιωργάκης Ολύμπιος, πριγκίπισσα Υψηλάνταινα, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα

αγωνιστές ως φιγούρες, σε τραπουλόχαρτα του 1822,

ίσως από την πιο πρώιμη από τις τράπουλες που εκδίδονται

για διεθνή διανομή, μέσω φιλελληνικών εράνων

Στα επόμενα χρόνια, και στα πλαίσια γενικότερων τάσεων της Εποχής, οι Εθνικές Αφυπνίσεις των λαών της Βαλκανικής Χερσονήσου, ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνεται και η καλλιέργεια του Πατριωτισμού των Ρωμιών, μέσω παρωπιδικής συσπείρωσης των νέων αυτών Ελλήνων, σημαίνουν και την οριστική απώλεια της Οικουμενικότητας για την Ρωμιοσύνη.

Π.χ. στην Μολδαβία (Μολδοβία ή Μολδόβα), κατά την επαύριον του Ξεσηκωμού, τα ελληνικά πρωτοβάθμια σχολεία θ'αντικατασταθούν από ρουμάνικα, λόγω της εμπαθούς πλέον ως προς τον νέο Ελληνισμό πολιτικής του ιθαγενούς οίκου Στούρτζα (1822-28, 1834-49).

Όταν ο Ρήγας σχεδίαζε την εγκαθίδρυση της πολυεθνικής Δημοκρατίας του, σαφώς υπολόγιζε στην εξασθένιση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από την αυτοδιάθεση ικανού αριθμού Μουσουλμάνων αρχόντων. Εκτός από τον αφέντη του Βιδινιου, Οσμάν Πασβάνογλου (επίσης Πασβάντογλου ή Πασβαντζίογλου), που ήταν προσωπικός φίλος του Ρήγα, κατά τα τέλη του 18ου με αρχές 19ου αι, η κυριαρχία του σουλτάνου αμφισβητούνταν και από τον Ισμαήλ μπέη στις Σέρρες, τον Μπαϊρακτάρ Μουσταφά πασά στην βόρειο Βουλγαρία, τον Αλή πασά Τεπελενλή (ο περιβόητος, στυγνός, και συνάμα ρομαντικός και φιλέλληνας, ο αντιφατικός "πασάς στα Γιάννενα") στην Ήπειρο, αν και με αυξημένη επιρροή και στην υπόλοιπη Ρούμελη, τους Μαμελούκους μπέηδες στο Μισίρι (Αίγυπτο), τον οίκο Σιχαμπι στο Λίβανο, και άλλους κάμποσους ακόμα σε μέρη όπως το Χαλέπι, η Άκρα και αλλού.

Πιο επιτυχημένος, όμως, αποδεικνύεται ο χαρισματικός Αρναούτης από την Καβάλα, και πολέμαρχος στον οθωμανικό στρατό, ο Μεχμέτ Αλί (ή Μοχάμεντ Άλι), που επικρατεί στην Αίγυπτο, επωφελούμενος της σύγκρουσης των Γάλλων του Ναπολέοντα Βοναπάρτη, αρχικά με τους Μαμελούκους, και στη συνέχεια με τους Βρετανούς και τους Τούρκους του σουλτάνου Μουσταφά Δ΄. Σύντομα ο Μεχμέτ Αλής θα προωθηθεί στην ηγεσία του τουρκικού στρατού κατοχής της Αιγύπτου, και θα εξολοθρεύσει τους Μαμελούκους άρχοντες (ο σκωπτικός χαρακτηρισμός "μαμαλούκος" επιβιώνει μέχρι σήμερα στην Κρήτη, σχεδόν συνώνυμος με τις εξίσου υποτιμητικές χανιώτικες εκφράσεις "χαλικούτης" και "μπαραμπάκος"). Όμως θα στηριχθεί στην Γαλλία για την ενδυνάμωση του στρατού του, κυρίως σε ότι αφορά εκπαίδευση & εξοπλισμό, στοίχημα που παραλίγο να του στοιχίσει το μπεϊλίκι, αλλά και την ζωή, εξαιτίας σφοδρών αντιδράσεων των ίδιων του των βετεράνων, Σκιπτάρων και Τούρκων. Θα επιβιώσει επιδέξια τότε ο Μεχμέτ, με την βοήθεια και του θετού του γιου, του ελληνογενούς Ιμπραήμ, ένα σκληρό ορφανό από την Δράμα του οποίου την Ρωμιά μάνα έχει παντρευτεί απ'όταν ήταν νέος ο Μεχμέτ.

Στη συνέχεια, ο Μεχμέτ και ο Ιμπραήμ (<-- Αβραάμ) θα καταστήσουν το κράτος τους μεγάλη δύναμη,

  • κατακτώντας το εμιράτο (1817–18), του οίκου Σαούδ στην Αραβία (σχεδόν εξολοθρεύοντας τον θρασύ αυτόν οίκο (1744–1818), κατά την διάρκεια του Οθωμανο-Σαουδικού Πολέμου (1811-18), που θα λήξει με θεαματική εισβολή του Ιμπραΐμ στην χώρα-σφηκοφωλιά των Βαχαβιτών, και της καταστροφής της τότε πρωτεύουσας των Σαούντ, Ντιρίγια (1817-18). Τα ερημικά ενδότερα της Αραβίας, θα δωριστούν αργότερα ως αμιράτο (1836-1921), στον σιιτικό οίκο των Ρασίντ της φυλής Σαμμάρ.),

  • προσαρτώντας ολόκληρο το [σημερινό] Σουδάν (1820 κι εξής), όπως και

  • υποτάσσοντας την Κρήτη (1822-24), την Κάσο (1824), την Θάσο και άλλα νησιά του Αρχιπελάγους, αλλά και

  • κατακτώντας τον Μοριά (1825-28).

Ύστερα από την επιτυχία του Πολέμου για την Ελληνική Ανεξαρτησία (1821-28), και την δημιουργία του ελληνικού κράτους (1828-33), οι Μεχμέτ Αλί και Ιμπραήμ θ'αμφισβητήσουν ανοικτά την κυριαρχία των Οθωμανών, δυο φορές (1831-33 και 1838-41), εισβάλλοντας στην Συρία και την Ανατολία, τσακίζοντας τον οθωμανικό στρατό και υποχωρώντας μονάχα λόγω πιέσεων, κυρίως από την Βρετανία και την Αυστρία (1841). Όμως, μέχρι το πέρας της Ελληνικής Επανάστασης, ο Μεχμέτ Αλής θα παραμείνει συνασπισμένος με τον προϊστάμενό του, τον Οθωμανό σουλτάνο Μαχμούτ Β΄, συμβάλλοντας στην παραλίγο καταστολή των εξεγερμένων Ρωμιών. Η συμβολή του Μεχμέτ Αλή στην ενίσχυση των αυτοκρατορικών δυνάμεων καταστολής, εκτιμάται δεόντως, ιδίως ύστερα από την καταστροφή του ασκεριού του ανηψιού του (1822, μάχη στα Δερβενάκια, όπου σφραγίστηκε η "νίλα του Δράμαλη"), του Μαχμούτ Δράμαλη Πασά, επιφανούς και υψηλόβαθμου αξιωματούχου του οθωμανικού καθεστώτος.

Οι Ρωμιοί ρέμπελοι διαθέτουν χαρισματικούς αγωνιστές στις τάξεις τους, και ικανούς ηγέτες, π.χ:

Όμως, ο δίκαιος σκοπός των εξεγερθέντων Ρωμιών σύντομα αμαυρώνεται, λόγω της βίας των μαχών, με αποκορύφωμα κατά την διάρκεια του φθινοπώρου του 1821, και την άλωση της έδρας του Μόρα βαλεσί (= διοικητής του Μοριά), δηλαδή της Τριπολιτζάς (μτγ Τρίπολη), όταν σε βάρβαρες ωμότητες εις βάρος αμάχων του αντιπάλου, προβαίνουν και οι ξεσηκωμένοι. Έτσι, το σύνολο των Μουσουλμάνων και των Σεφαραδιτών του Μοριά, τσακίζεται από τους αγανακτισμένους Ρωμιούς της περιοχής, Γραικούς, Βλάχους και Αρβανίτες. Παράλληλα, κι εξίσου ολέθρια, η Ρωμιοσύνη βυθίζεται και σε σχεδόν ακατάπαυστους εμφυλίους σπαραγμούς, με αρχιτέκτονες ανθρώπους εξίσου ματαιόδοξους, όσο και ανίκανους, όπως ο Μαυροκορδάτος, που εκμεταλλεύονται τοπικιστικά συμφέροντα και προσωπικές φιλοδοξίες, φουντώνοντας έριδες για ιδία συμφέροντα. Συμβολικές, όσο και τραγικές, καταλήξεις αυτής της ελληνικής κακοδαιμονίας αποτελούν η ατυχής έκβαση της μάχης του Πέτα, όπου εξολοθρεύεται η αφρόκρεμα των φιλελλήνων εθελοντών, κατά την διάρκεια επιχείρησης για την ανάκτηση του Σουλίου (1822), όπως και η τραγική για τους Ρωμιούς κατάληξη της Γ' πολιορκίας του Μισολογγιού (25 Απριλίου 1825, έως 10 Απριλίου 1826).

Καθ'όλη την διάρκεια της βασιλείας του, ο σουλτάνος Μαχμούτ Β΄ θα προσπαθεί ν'αποκαταστήσει, να ενδυναμώσει και να εκσυγχρονίσει την αυτοκρατορία του. Όμως τα μέτρα που παίρνει κατά καιρούς, είναι επιεικώς απαράδεκτα:

i. Εκτελέσεις Ρωμιών αρχόντων και επισκόπων, περιλαμβανομένου και του οικουμενικού πατριάρχη, Γρηγορίου Ε΄, με αφορμή τον ξεσηκωμό των Υψηλαντών και της Φιλικής Εταιρίας, την Άνοιξη του 1821

ii. Εκτελέση του μόλις δέκα ημέρων διατελέσαντα μεγάλου βεζύρη, Αλή Πασά Μπεντερλή, επειδή αρνείται να προβεί σε μαζικές σφαγές Ρωμιών, επιμένοντας στην τιμωρία αποκλειστικά των ενόχων για ανταρσία.

iii. Ομαδικές σφαγές Ρωμιών αμάχων σε όλη την αυτοκρατορία, καθ'όλη την διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης.

iv. Διοικητικές και δικαστικές μεταρρυθμίσεις, όχι ιδιαιτέρως λαμπρές.

v. Εκπαίδευση τακτικού στρατού με αυστριακά πρότυπα, ύστερα από τις αποτυχίες στα πεδία των μαχών, τόσο εναντίον Ρωμιών ατάκτων, όσο και εναντίον Αιγυπτίων τακτικών μαχητών, εκπαιδευμένων με γαλλικά πρότυπα.

vi. Εκσυγχρονισμός του στόλου, ύστερα από την ναυμαχία του Ναυαρίνου

vii. Κατάργηση της οθωμανικής μόδας ένδυσης για διοικητικά και στρατιωτικά αξιώματα, με υιοθέτηση ευρωπαϊκού τύπου στολών, αλλά και του περιβόητου φεσιού, ένα είδος καλπακιού, ήδη κάμποσους αιώνες δημοφιλές στο Αρχιπέλαγος (Αιγαίο) και στην Μαυριτανία (Μαρόκο, Αλγερία, Τυνησία), που έχει ονομαστεί έτσι από το Φεζ, την πρωτεύουσα του Μαρόκου (ή Μαγκρίμπ, ...παραδόξως η μοναδική μεσογειακή χώρα της Αφρικής που δεν κατακτήθηκε ποτέ από τους Οθωμανούς).

viii. Με παράδοση αιώνων σε παρεμβάσεις και πραξικοπήματα εις βάρος της οσμανλίδικης δυναστείας, οι Γενίτσαροι θα εξολοθρευτούν, ύστερα από βομβαρδισμό των στρατώνων τους (1826), αρκετά πιο βάναυσα από την εξουδετέρωση των τελευταίων Σαμουράι στην Ιαπωνία (1877). Παρεμπιπτόντως, ο Αμερικανός αρχιπλοίαρχος Ματθαίος Πέρρι διαρρηγνύει την παροιμιώδη απομόνωση της Ιαπωνίας, αποκαθιστώντας την επαφή της με την Οικουμένη, κατόπιν εντυπωσιασμού και διαπραγματεύσεων (1852-53 & 1854).

Η εξολόθρευση των κατά τ'άλλα στυλοβατών του καθεστώτος, εντάσσεται στα πλαίσια μεταρρυθμιστικών μέτρων που θα λαμβάνονται ανεπαρκώς καθ'όλο τον 19ο αι για την εξυγίανση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η καθολική επιβολή του φεσιού στους δημοσίους υπαλλήλους, και η ανέγερση υποδειγματικών φυλακών, όπως το Ιτζεντίν στα Χανιά, είναι ανάμεσα στα μέτρα που θ'αποτύχουν να εκσυγχρονίσουν και να διασώσουν το καθεστώς των Οθωμανών. Μέχρι τέλους, που θα έρθει ανάμεσα στα έτη 1918-24, θα βασιλεύσει η ασυδοσία των Μουσουλμάνων επί των Απίστων, όπως και το δίπτυχο "χαράτσι & μπαξίσι". Δηλαδή το κράτος λειτουργεί μόνο μέσω του φόρου εισοδήματος & της μίζας, όπως θα λέγαμε και σήμερα, αντί να οργανώνει πρώιμες "ΔΕΚΟ", όχι βέβαια ταγμένες στην υπηρεσία των πολιτών, αλλά που να εξασφαλίζουν χαρτζιλίκι για τον κορβανά του, τον κρατικό κουμπαρά, έτσι ώστε να μην βασίζεται στην απομύζηση των πολιτών, δηλαδή στο νταβατζιλίκι τους, για να πορεύεται.

Ενώ στις φυλακές της Μυτιλήνης υπομένουν φοβερά βασανιστήρια -Φιλικοί και μη- Ρωμιοί,

στα νερά της Ερεσσού συντελείται η πρώτη ναυτική νίκη του επαναστατικού στόλου, δύναμης 72 συνολικά πλοίων, με επικεφαλής τον Υδραίο Γιακουμή Τομπάζη, που είχε καταπλεύσει στην περιοχή, στα μέσα Μαΐου του 1821, με αντικειμενικό σκοπό την επιτήρηση των στενών των Δαρδανελίων, απ' όπου αναμένονταν να κατέβει ο τουρκικός στόλος του καπτάν πασά. Οι αναμετρήσεις του ελληνικού στόλου με οθωμανικά πλοία που ήδη περιπολούν στη Λέσβο, δείχνουν την επιχειρησιακή αδυναμία των μικρών ελληνικών πολεμικών. Έτσι αποφασίζεται η μετατροπή πλοίων σε πυρπολικά/μπουρλότα. Τα χαράματα της 27ης Μαΐου, δύο πυρπολικά, οδηγούμενα από τους Καλαφάτη και Δημήτρη Παπανικολή, ξεκινούν για να εξουδετερώσουν το φοβερό δίκροτο ντελίνι "Φερμαντιγνεμέζ". Η προσπάθεια του Καλαφάτη να κολλήσει το μπουρλότο του στα πλευρά του πλοίου αποτυγχάνει. Ο Παπανικολής όμως το κατορθώνει, παρά τα πυκνά πυρά των Οθωμανών. Μπροστά στις φλόγες, οι Τούρκοι προσπαθούν να σωθούν έντρομοι. Στην προσπάθειά του να σωθεί πρώτος αδιαφορώντας για το πλήρωμά του, ο πλοίαρχος Μπεκτάς Αρναβούτ, δέχεται θανάσιμο πλήγμα από αγανακτισμένο Τούρκο. Ο επιθανάτιος ρόγχος του θαλάσσιου γίγαντα διαρκεί 35 λεπτά. Η φωτιά μεταδίδεται στην πυριτιδαποθήκη, "Μια πύρινη στήλη υψώθηκε και συρίζουσα κατέπεσε σε σωρούς ερειπίων. Οι υγροί πρόποδες του αυτόπτη μάρτυρα, ενός μικρού νησιού στην είσοδο του λιμανιού της Ερεσού, δέχτηκαν τα συντρίμμια του θρυλικού ντελινιού."

Η δράση του Κανάρη βεβαίως και θα συνεχιστεί. Ο Κακλαμάν Πασάς Μεχμέτ τοποθετείται καπουτάν πασάς στην θέση του Καρά Αλή. Ο Κακλαμάν βγαίνει με τον στόλο του στο Αιγαίο για ν'ανεφοδιάσει τα τουρκικά φρούρια στο Μοριά και να καταστείλει τον Ξεσηκωμό στα νησιά. Στις 29 Οκτωβρίου 1822, ο Κανάρης, συνοδευόμενος από το Δημήτριο Βρατσάνο, περνά ανάμεσα από τον τουρκικό στόλο που βρίσκεται αραγμένος στην Τένεδο, και μην μπορώντας να προσεγγίσει την ναυαρχίδα/καπουτάνα, κολλά το πυρπολικό του στην αντιναυαρχίδα "Ρίαλα Γεμισί". Το μπουρλότο τινάζει το τουρκικό πλοίο στον αέρα, μαζί με 800 μέλη του πληρώματος, Τούρκους αλλά και Χριστιανούς ναύτες. Έντρομος, ο Κακλαμάν Πασάς βιράρει άγκυρα και με την βοήθεια ούριου ανέμου, αναχωρεί για την ασφάλεια του Τσανάκ Καλεσί, στον Ελλήσποντο.

Την ίδια νύκτα, ο Ανδρέας Πιπίνος επιχειρεί να καταστρέψει την υποναυαρχίδα του οθωμανικού στόλου, και της προκαλεί αρκετές ζημιές, αν και το μπουρλότο του δεν θα καταφέρει να την καταστρέψει. Αντιθέτως, η ανατίναξη της τουρκικής ναυαρχίδας κάνει τεράστια εντύπωση στο Αιγαίο, αλλά και στην Ευρώπη. Τόσο μεταξύ των επαναστατημένων Ελλήνων, όσο και μεταξύ των Ευρωπαίων, ο Κανάρης καταγράφεται ως θρυλικός ήρωας.

Τον Ιούνιο του 1822, και αφού ο ελληνικός στόλος δεν έχει καταφέρει να σώσει την Χίο από την οθωμανική κτηνωδία, ο Κωνσταντής Κανάρης βάζει μπουρλότο στην ναυαρχίδα του καπτάν πασά Καρά Αλή, υπευθύνου για την γενοκτονία στο νησί. Στο εγχείρημα βοηθούν δύο παράγοντες: αφενός η δίχως σελήνη νύκτα, και αφετέρου ο κατάφωτος στολισμός και τα ελλιπή μέτρα ασφαλείας του πλοίου, στο κατάστρωμα του οποίου περίπου 2.000 Μουσουλμάνοι γιορτάζουν το Μπαϊράμι. Η φωτιά απ' το πυρπολικό μεταδίδεται ταχύτατα στο καράβι. Πριν προλάβουν ν'απομακρυνθούν απ' αυτό οι πρώτες σωστικές λέμβοι, η φωτιά φτάνει στην πυριτιδαποθήκη, και προκαλεί έκρηξη. Έτσι τα θύματα είναι πάρα πολλά, μεταξύ αυτών και ο ναύαρχος Καραλής, αξιωματικοί του και πολλοί ναύτες.

πλοίο του Αναστάσιου Τσαμαδού, που θα διακριθεί

σε επιχειρήσεις όπως η απόδραση από κλοιό 32 μισιρλίδικων

πολεμικών του Ιμπραήμη, στην Σφακτηρία

η παντιέρα της Ύδρας

ανεμίζει περήφανα στο μπρίκι Άρης (Αθηνά),

Κάποια από τα πολυάριθμα ορφανά που θα γλιτώσουν από την Γενοκτονία της Χίου, παραδόξως θα προκόψουν ακόμα και σε άλλους τόπους, και σε άλλα έθνη, όπως και άλλοι Έλληνες, βέβαια. Ονομαστά παραδείγματα ομογενών που διαπρέπουν σε στρατιωτικές καριέρες στον Νέο Κόσμο:

  • Σαμουήλ Σπύρου (ή Μιγκέλ Σαμουέλ Σπύρο), Σπετσιώτης ή Μυτιληνιός ναυτικός, που καταφτάνει με τους δυο αδελφούς του στο Μπουένος Άιρες το 1810, και αμέσως συμβάλλει θετικά στον ξεσηκωμό των Ηνωμένων Επαρχιών του Ρίο ντε λα Πλάτα (Provincias Unidas de Sudamérica), εναντίον του βασιλέως της Ισπανίας, Ιωσήφ Βοναπάρτη. Θα μείνει παροιμιώδης η επιμονή του, κατά την διάρκεια των ναυμαχιών.

  • Νικόλαος "Χόρχε" Κολμανιάτης, Υδραίος που καταφτάνει στο Μπουένος Αϊρες το 1811, και επίσης διαπρέπει στις επιχειρήσεις των αντιβασιλικών επαναστατών, φτάνοντας μέχρι τον βαθμό του υποναυάρχου στο Πολεμικό Ναυτικό του νεοσυστατου έθνους της Αργεντινής.

  • Ελληνικής προέλευσης γιος μεταναστών, στρατιωτικός και δημοσιογράφος θα καταφέρει να γίνει ακόμα και πρόεδρος της Αργεντινής, ο Μπαρτολομέ Μιτρε (Βαρθολομαίος Μητρόπουλος, 1862-68).

  • Ανάχαρσις Λανυς, δαιμόνιος επιχειρηματίας που θα κερδοσκοπήσει από τον Πόλεμο της Τριπλής Συμμαχίας, και από την Κατάκτηση της Ερήμου (Παταγονία). Θα έχει ενεργή ανάμειξη στα κοινά του Μπούενος Άιρες, όπου διετέλεσε και υποδιευθυντής της Αστυνομίας.

  • Γιώργης Χαλκιάς Στραβελάκης (1817-78), που ως απελεύθερος δούλος Μουσταφά Χαζναντάρ θα προκόψει στην Τυνησία, όπου θα συμμετέχει συνεχώς στην διακυβέρνηση αυτής της ισλαμικής χώρας, από υπεύθυνες θέσεις, όπως θησαυροφύλακας, πρωθυπουργός, και πρόεδρος του Μεγάλου Συμβουλίου (1837-78).

  • Γιώργος Κολβοκορέσσης (1816-72), όχι ακριβώς ορφανό, που όμως θ'αποσταλεί οκταετής στον Νέο Κόσμο για μιαν καλύτερη ζωή, από τον χαροκαμένο του πατέρα, αφού πρώτα το εξαγόρασε από τους Οθωμανούς που το είχαν αιχμάλωτο. Στην Βοστώνη θα υιοθετηθεί από τον Αμερικανό λοχαγό του Μηχανικού, Άλτεν Πάρτριτζ (= Πέρδικκας), προκόβοντας ως George Musalas "Colvos" Colvocoresses:

    • υπηρετώντας στην αμερικανική μοίρα της Μεσογείου (1836-37),

    • συμμετέχοντας στην χαρτογράφηση του Ειρηνικού Ωκεανού (1838-42), και

    • υπηρετώντας κατά την διάρκεια του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου, ως κυβερνήτης

      • της μεταγωγικής σκούνας Σαπλάι (USS Supply) αρχικά, ενώ αργότερα

      • της κορβέτας Σαρατόγκα (USS Saratoga), μέχρι την αποστρατεία του, το 1867.

Ο Κόλβος θα δολοφονηθεί ανεξιχνιάστως, το 1872

~~~~ ~~~~ ~~~~ ~~~~

USS Saratoga

~~~~ ~~~~ ~~~~ ~~~~

Οι Ρωμιοί θ'αποδειχτούν σκληρός αντίπαλος τόσο για τον Μαχμούτ Β΄, όσο και για τον Μεχμέτ Αλή, όπως προδίδει η καταδρομική ενέργεια τεσσάρων καραβιών από την Κάσο, στο αιγυπτιακό λιμάνι της Δαμιέτης, όπου καταλαμβάνουν δεκατρία πλοία με πλούσια λάφυρα (1822). Η αξία αυτού του εγχειρήματος εκτιμάται καλύτερα, εάν συγκριθεί με τις δυο αποτυχημένες προσπάθειες καταστροφής του αιγυπτιακού στόλου στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας από τον ενωμένο ελληνικό στόλο (Αύγουστος 1825, και Ιούνης 1827).

Ύδρα

Σπέτσες

Ψαρά

Σαμιακή Πολιτεία

Στρατοπολιτικόν Σύστημα Σάμου

Σάμος

Οι σημαίες των νησιών Ύδρα, Σπέτσες, Ψαρά, και Σάμος, που αποτελούν πολιτείες που παραμείναν αμέτοχες στους Ξεσηκωμούς του 1770 & 1790, άρα και αλώβητες απ'την τότε οθωμανική οργή. Οπότε μαζί με την Κάσο και το Γαλαξίδι, συνθέτουν την ναυτική ισχύ των εξεγερμένων Ρωμιών εν έτει 1821. Η σημαία της Σάμου αλλάζει την επίσημη περίοδο αυτονομίας (Σαμιακή Ηγεμονία/Σισάμ: 1834-1912). Όμως οι τρεις άλλες υιοθετούνται ατύπως από το Πολεμικό Ναυτικό, κατά μίμησιν της τετραπλής παντιέρας της Marina Militare (Amalfi + Genova + Pisa + Venezia), που και αυτή μιμήθηκε το τετραλάβαρο των τεσσάρων ρηγάτων της Εσπάνιας (Λεόν & Καστίγια, Αραγών, Ναβάρα).

Ενώ οι μάχες μαίνονται με σφοδρότητα, στην Κρήτη σημειώνεται κύμα επαναγχριστιανισμού των Τουρκοκρητικών, με πιο επιφανή την περίπτωση του Κουρμουλί Χουσσεΐν Αγά, σημαντικού Μουσουλμάνου άρχοντα, αφέντη του Κουσέ, στην Μεσσαρά, που βαπτίζεται "Μιχάλης". Η ελληνική οικογένεια των Κουρμούληδων κατάγεται από τους συγγενείς και τους βιλάνους του αγά, που εγχριστιανίστηκαν άπαντες αυτήν την εποχή. Η προσωρινή Κυβέρνηση της Κρήτης πασχίζει να εξασφαλίσει, τουλάχιστον, την ουδετερότητα των Τουρκοκρητικών που απομένουν, δημοσιεύοντας τ'ακόλουθα:

"..γιατί τα στήθια σας είναι μαζί με τα δικά μας, γιατί φορείτε τα ίδια ρούχα με μας, γιατί έχετε την ίδια παλικαριά, τον ίδιο ζάλο

(= βηματισμός), την ίδια γλώσσα ..γιατί απατοί σας δεν είστε από την Ανατολή (= Μικρασία), μηδέ από την Αραπιά (= Αραβία, αραβόφωνες χώρες), μοναχάς είστε χαλίσικοι (= γνήσιοι) Κρητικοί, έχετε αίμα ελληνικό και γροικίσετέ το (= καταλάβετέ το)..."

Παράλληλα, Γραικοί ομογενείς της Φραγκίας/Γαλλίας, μεταξύ άλλων και ο Αδαμάντιος Κοραής, στέλνουν έκκληση για βοήθεια στον πρόεδρο της Αϊτής, Ζαν Πιερ Μποαγέ ([1818] 1820-43).

O Αϊτινός ηγέτης απαντά με πανηγυρική επιστολή, απολογούμενος όμως που η χώρα του δεν μπορεί να στηρίξει οικονομικά τo εγχείρημα των Ελλήνων δημοκρατών, ένεκα που είναι ενδεής, και με ημιτελή τον αγώνα της, εναντίον των Γάλλων αποικιοκρατών. Πάντως θα χαιρετίζει το δικαίωμα των Ελλήνων γι’ αυτοδιάθεση και θα μιλά με θερμά λόγια για την επανάστασή τους. «Με μεγάλο ενθουσιασμό μάθαμε ότι η Ελλάδα αναγκάστηκε τελικά να αρπάξει τα όπλα, για να αποκτήσει την ελευθερία της και την θέση που της ανήκει ανάμεσα στα κράτη. Πολίτες, μεταφέρετε στους συμπατριώτες σας τις θερμότερες ευχές για απελευθέρωση, που σας στέλνει ο λαός της Αϊτής», γράφει μεταξύ άλλων ο Μπογέ. Συμβολικά, το Χαΐτιον θα στείλει τότε προς ενίσχυσιν της Ελλάδος, 45 τόνους καφέ προς πώληση, αλλά και 100 Αϊτινούς εθελοντές, που όμως θα χαθούν στην θάλασσα, πριν φτάσουν στον προορισμό τους.

Ολόκληρη η απάντηση του Μπογέγ:

«Ελευθερία… Ισότης

Ιωάννης Πέτρου Βόγερ, πρόεδρος του Χαϊτίου, προς τους Πολίτας της Ελλάδος Α. Κοραήν, Κ. Πολυχρονιάδην, Α. Βογορίδην και Κ. Κλωνάρην.

Εις τα Παρίσια

Πριν ή δεχθώμεν την επιστολή υμών, σημειουμένην εκ Παρισίων τη 20η παρελθόντος Αυγούστου, έφθασεν ενταύθα η είδησις της επαναστάσεως των συμπολιτών υμών κατά του δεσποτισμού, του επί τρεις περίπου διαρκέσαντος εκατονταετηρίδας. Μετά μεγάλου ενθουσιασμού εμάθομεν ότι η Ελλάς αναγκασθείσα τέλος πάντων εδράξατο των όπλων, ίνα κτήσηται της ελευθερίαν αυτής και την θέσιν, ήν μεταξύ των εθνών του κόσμου κατείχε.

Μία τόσον ωραία και τόσον νόμιμος υπόθεσις, και προ πάντων αι συνοδεύσασαι ταύτην πρώται επιτυχίαι, ουκ εισίν αδιάφοροι τοις Χαϊτίοις, οίτινες, ως οι Ελληνες επί πολύν καιρόν έκλινον τον αυχένα υπό ζυγόν επονείδιστον και δια των αλύσεων αυτών συνέτριψαν την κεφαλήν της τυραννίας.

Ευχηθέντες προς τον ουρανόν, όπως υπερασπισθή τους απογόνους του Λεωνίδου , εσκέφθημεν ίνα συντρέξωμεν τας γενναίας δυνάμεις τούτων, ει μη διά στρατευμάτων και πολεμοφοδίων, τουλάχιστον διά χρημάτων, ως χρησίμων εσομένων διά προμήθειαν όπλων, ών έχετε ανάγκην. Συμβεβηκότα όμως, επιβαλόντα τη πατρίδι ημών μεγάλην ανάγκην. επησχόλησαν όλον το χρηματικόν, εξ ού η Διοίκησις ηδύνατο καταβάλει μέρος. Σήμερον έτι η επανάστασις, η κατά το ανατολικόν μέρος της νήσου επικρατούσα, υπάρχει νέον προς την εκτέλεσιν αυτού του σκοπού κώλυμα. Επειδή το μέρος όπερ ηνώθη μετά της Δημοκρατίας, ής προεδρεύω, υπάρχει εν μεγίστη ενδεία και προκαλεί δικαίως μεγάλην του ταμείου ημών την δαπάνην. Εάν δ’ επέλθωσι κατάλληλοι, ως επιθυμούμεν, αι περιστάσεις, τότε βοηθήσωμεν προς τιμήν ημών τοις τέκνοις της Ελλάδος, όσον δυνηθώμεν.

Πολίται, διερμηνεύσατε προς τους συμπατριώτας υμών τας θερμοτέρας ευχάς, άς λαός του Χαϊτίου αναπέμπει υπέρ της ελευθερώσεως αυτών. Οι μεταγενέστεροι Ελληνες ελπίζουσιν εν τη αναγεννωμένη ιστορία τούτων άξια της Σαλαμίνος τρόπαια. Είθε παρόμοιοι τοις προγόνοις αυτών αποδεκνυόμενοι και υπό των διαταγών του Μιλτιάδου διευθυνόμενοι, δυνηθώσιν εν τοις πεδίοις του νέου Μαραθώνος τον θρίαμβον της ιεράς υποθέσεως, ήν επεχείρησαν υπέρ των δικαιωμάτων αυτών, της θρησκείας και της πατρίδος. Είθε, τέλος, διά των φρονίμων διατάξεων αυτών μνημονευθώσιν εν τη ιστορία οι κληρονόμοι της καρτερίας και των αρετών των προγόνων.

Τη 15η Ιανουαρίου 1822 και 19η της Ανεξαρτησίας ΒΟΓΕΡ»

Όμως αυτήν την εποχή είναι που κορυφώνεται και η λυκοφιλία του πασά του Μισιριού με τον σουλτάνο (1822 κι εξής), όταν θα συμπράξουν τ'ασκέρια Μισιριού (Αίγυπτος) & Ρωμιοτουρκίας (Οθωμανική Αυτοκρατορία) για να σπείρουν τον όλεθρο στους επαναστατημένους Ρωμιούς, κυρίως σε Κρήτη (σφαγή Μιλάτου και σφαγή Μελιδονίου), Κάσο, και Μοριά.

Αυτή η σύμπραξη του σουλτάνου Μαχμούτ, με τον χεδίβη του Μισιριού, Μεχμέτ Αλή, αλλά και η επιτυχημένη απόβαση του Ιμπραήμ πασά στον Μοριά, πραγματοποιούνται, ύστερα από υπόδειξη του ολέθριου -τόσο για την Ρωμιοσύνη, όσο και για την Ελευθερία στην Ευρώπη- καγκελαρίου των Αψβούργων, Μέττερνιχ, ο οποίος διακρίνει την αδυναμία του οθωμανικού στρατού, στην καθυπόταξη των Γραικών. Οπότε επιμένει στην συμμετοχή και τακτικού αιγυπτιακού στρατού, στις επιχειρήσεις καταστολής, ιδίως στον Μοριά.

Βέβαια, οι Έλληνες αντιστέκονται επάξια και στους νέους εισβολείς. Έτσι, ο στόλος του Ιμπραήμ ολοκληρώνει απόβαση στην Πελοπόννησο, μονάχα κατόπιν ανταρσίας των πληρωμάτων στον κατά τ'άλλα ικανότατο ρωμέικο στόλο, που περιφρουρεί τ'απελευθερωμένα εδάφη της Ρωμιοσύνης.

Στη συνέχεια, η καταστολή της Επανάστασης σχεδόν ολοκληρώνεται, κυρίως εξαιτίας της αέναης διχόνοιας ανάμεσα στους Ρωμιούς επαναστάτες, και παρόλο που με την βοήθεια του λόρδου Μπάιρον η ξεσηκωμένη Ελλάς έχει καταφέρει να πάρει δάνειο από ευρωπαϊκά πιστωτικά ιδρύματα, ικανό για χρηματοδοτήσει ολόκληρες στρατιές και στόλους από Ρωμιούς, αυτούς τους νέους Έλληνες. Όμως παραδόξως τα χρήματα που φτάνουν μέχρι τα πολεμικά ταμεία είναι ελάχιστα.

lord George Gordon Byron (1788-1824)

ο άρχων Βύρωνας, με αλβανική (και ρουμελιώτικη) περιβολή και με γιαταγάνι,

κοινά πολιτιστικά χαρακτηριστικά για τους λαούς που διαβιούν στην ηπειρωτική Ρούμελη (<-- ευρωπαϊκή Ρωμανία)

Η ένδεια και οι δυσκολίες, το ελεεινό χάλι των Ελλήνων πατριωτών, γενικότερα, δεν ελαττώνει τις απανωτές εμφύλιες συρράξεις, που μαίνονται συγχρόνως με τον Αγώνα εναντίον των Οθωμανών. Χαρακτηριστικό συμβάν είναι ο σουρεαλιστικός αλληλοκανονιοβολισμός Παλαμηδίου και Ακροναυπλίας, στην πρωτεύουσα των επαναστατών, Ναύπλιο, την ίδια ώρα που το ελληνοφρουρούμενο Μισολόγγι (το τραγικό Μεσολόγγι, που λίγο πριν από την ηρωική του Έξοδο, φτάνει μέχρι και στην άρση του ταμπού περί κανιβαλισμού, αν και αυτή η άρση δεν είναι καθόλου σπάνια στην Ιστορία της Ανθρωπότητας, ιδίως κατά την διάρκεια μακρών πολιορκιών.) καταλήγει εντελώς αβοήθητο, και κυριεύεται από τον τουρκοαιγυπτιακό στρατό (δύναμης 40.000 ανδρών, που φυσικά και δεν αποτελείται μονάχα από Μουσουλμάνους Τούρκους και Αλβανούς: π.χ. περιλαμβάνει 3.000 "Λατίνους" Μιρδίτες, δηλαδή ρωμαιοκαθολικούς Γκέγκηδες, όπως και 700 Κοζάκους του π. Ντον, "ομοδόξοι Μόσκοβοι", αλλά με το λάθος στρατόπεδο!), ύστερα από τρεις αμφίρροπες πολιορκίες (i. Δεκέμβριος 1822, ii. 20 Σεπτεμβρίου έως 30 Οκτωβρίου 1823, iii. 25 Απριλίου 1825 έως 10 Απριλίου 1826). Πάντως η πτώση της πόλης, και η επακόλουθη σφαγή των Μεσολογγιτών, προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη αίσθηση στην κοινή γνώμη της Δυτικής Ευρώπης, απ'ότι η γενοκτονία της Χίου (1822). Οι Έλληνες καταφέρνουν έτσι να λάβουν νέο δάνειο για την χρηματοδότηση του απελευθερωτικού τους Αγώνα, ο οποίος έχει παγώσει, αφού κατά την διάρκεια του 1826, οι ελληνικές δυνάμεις βασικά χαρακτηρίζονται από απραγία, η οποία οφείλεται και στην αφραγκία. Όμως, το ποσόν και αυτού του δανείου ροκανίζεται ποικιλοτρόπως από "Έλληνες" και "Φιλέλληνες" απατεώνες σε Ελλάδα, Ιταλία, Βρετανία και ΗΠΑ, όπου παραγγέλονται 5 φρεγάτες, πληρώνεται καπάρο για 2 φρεγάτες και 6 μικρότερα σκαριά, στη συνέχεια πληρώνεται το τίμημα για τις δύο φρεγάτες, για να παραλάβει τελικά το έθνος σκανδαλωδώς μονάχα μία, την "Ελλάς", η οποία παραδόξως θα καταστραφεί από τους Υδραίους που συμμετέχουν στην μαχόμενη αντιπολίτευση εναντίον του κυβερνήτου της Ελλάδος, Καποδίστρια.

Σημαία που χρησιμοποιείται από τους Ρωμιούς σε διάφορες περιστάσεις,

και με διάφορες αποχρώσεις του μπλε, από τον 17ο αι έως τις αρχές του 19ου αι.

Όπως και η σύγχρονη εκδοχή Γαλανόλευκης,

η σημαία αυτή μάλλον προέρχεται από το Γαλανό Διακριτικό

του αυτοκρατορικού πλωίμου.

Το Σωτήριον Έτος 1827 βρίσκει τις ελληνικές επαναστατικές δυνάμεις λίγο πιο οργανωμένες και απείρως προθυμότερες για πόλεμο. Όμως, κατά την αντιπολιορκία των Αθηνών, φονεύεται ο Γιώργος Καραϊσκάκης, και μερικές μέρες αργότερα καταστρέφεται η μεγαλύτερη ελληνική στρατιά (10.000 άντρες) από το ξεκίνημα του Ξεσηκωμού, κυρίως λόγω της αλαζονείας και της ανικανότητας των επικεφαλής της στρατιάς, των Βρετανών τυχοδιωκτών, Κόχραν, Τσορτς και Γκόρντον. Δυστυχώς ήδη από το 1824 έχει πεθάνει και ο κατεξοχήν προστάτης & χρηματοδότης των Ρωμιών, ο εξίσου Βρετανός λόρδος Μπάιρον (Βύρων), αν και όχι στο πεδίο της μάχης, όπως πολυάριθμοι φιλέλληνες αγωνιστές (π.χ. στην ατυχή μάχη του Πέτα, το 1822). Όμως το τετελεσμένο της αποτυχίας της Επανάστασης ανατρέπεται, όταν οι στόλοι Αγγλίας, Γαλλίας & Ρωσίας που περιπολούν στην περιοχή, κατόπιν αδιευκρίνιστης παρεξηγήσεως, καταστρέφουν τον τουρκοαιγυπτιακό στόλο στο Ναβαρίνο, κατά τον ίδιο χρόνο (1827).

1828 - σήμερα

1822 - 1969, 1975 - 78

Έτσι, ύστερα από αιματηρές συγκρούσεις Ρωμιών εναντίον Τούρκων και Αιγυπτίων, από εξίσου σφοδρές εμφύλιες συρράξεις μεταξύ των Ρωμιών, αλλά και ύστερα από την καταστροφή του τουρκοαιγυπτιακού στόλου από τους στόλους Αγγλίας, Γαλλίας & Ρωσίας (1827), και από στρατιωτική επέμβαση της Γαλλίας στον Μοριά (1828-33), και της Ρωσίας στην ρωσοτουρκική μεθόριο (1828-29, ο Ι' Ρωσο-Τουρκικός Πόλεμος), ιδρύεται επιτέλους το βασίλειον της Ελλάδος (1833), ένα πραγματικό υπόλειμμα, μέχρι την εποχή του Ελευθερίου Βενιζέλου.

Αρχικά βέβαια (1828), και παρόλο που αρκετές από τις απαιτήσεις του απορρίπτονται, όπως πχ η προσάρτηση της Κρήτης και της Σάμου, ως Κυβερνήτης της νέας αυτής Ελλάδας, τοποθετείται από τις Μεγάλες Δυνάμεις ο Ιωάννης Καποδίστριας (γιος του κόμητος Αντωνίου Μαρία Καποδίστρια -από τους Capodistria της Κέρκυρας, όπως έχει μετονομαστεί ο εκ της Ιστρίας καταγόμενος κλάδος του οίκου Βιττόρι, που μετονομάστηκε χάριν της αρχικής πατρίδος τους, Κάπο ντ' Ίστρια, το Koper στην σημερινή Σλοβενία), πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, ένας από τους τρεις που διατελούν συγχρόνως υπό τις διαταγές του τσάρου & αυτοκράτορα πασών των Ρωσιών, Αλεξάνδρου (1801-25), εγγονού της Αικατερίνας Β' της Μεγάλης.

Πάντως, η Κρήτη θα παραμείνει αιγυπτιοκρατούμενη (1824-1843), ενώ η Σάμος θα καταστεί αυτόνομη πολιτεία, αν και με τυπικό μονάχα καθεστώς υποτέλειας ως προς την Οθωμανική Τουρκία (1834-1912), αφού ουσιαστικά έχει αποτινάξει τον οθωμανικό ζυγό ήδη από τον Απρίλη του 1821, και από τότε παραμένει ανελλιπώς ελεύθερη. Κατά την διάρκεια του Αγώνα, οι Σάμιοι αποδείχθηκαν ιδιαιτέρως αποτελεσματικοί, κατόπιν οργανωμένης άμυνας του νησιού, η οποία περιλάμβανε salvage/διασώσεις κανονιών από βυθισμένα πλοία και στήσιμό τους σε κατάλληλα σημεία ανασχέσεως αποβάσεων. Οι νικηφόροι Σαμιώτες προέβαιναν και σε προληπτικές επιθέσεις εναντίον εχθρικών στόχων στην ενδοχώρα, π.χ στην Έφεσο. Αυτός ο δυναμισμός τους, οφείλεται κυρίως στους ικανούς Καρμανιόλους ηγέτες τους, όπως πχ ο Κωνσταντής Φώκος ή Λαχανάς (ένας από τέσσερις χιλιάρχους με καθήκον την υπεράσπιση της Σάμου, με το δικό του τομέα να περιλαμβάνει το ευάλωτο ανατολικό άκρο της νήσου), και ο Γιώργης Παπλωματάς, γνωστός και ως Λυκούργος Λογοθέτης, (1️⃣ επικεφαλής των κυβερνώντων Καρμανιόλων: 1807-1813, 2️⃣ εμπνευστής και νικηφόρος αρχηγός του Στρατοπολιτικού Συστήματος: 1821-1828, 3️⃣ Διευθυντής ως επικεφαλής του Διευθυντηρίου που στήνεται κατόπιν διαβουλεύσεως με τον Καποδίστρια για την διαχείριση της επιστροφής της Σάμου, από ανεξάρτητη πολιτεία σε αυτόνομη: 1830-1834), αλλά και γενικότερα λόγω της αποφασιστικότητας που γεννά η αέναη διχόνοια μεταξύ των δύο πολιτικών παρατάξεων του νησιού, των συντηρητικών Καλικαντζάρων, και των δημοκρατικών Καρμανιόλων. Πάντως, οι Σαμιώτες δεν παραμένουν τελείως αποκομμένοι από τους υπόλοιπους αγωνιστές, αφού απολαμβάνουν σημαντικής ενίσχυσης από άλλα μέρη, όπως π.χ από την Μύκονο, με ευεργέτες όπως η ονομαστή Μαντώ Μαυρογένους.

Οι βρετανικές αρχές σταματούν την εκτέλεση Γραικών καταδικασμένων για πειρατεία. Έτσι το 1829, αποστέλλεται η πρώτη ομάδα Ελλήνων καταδίκων σε ποινική (--> penal) εγκατάσταση, στην αποικία Νέα Νότια Ουαλία, ένεκα της διπλωματικής αναγνώρισης της Ελλάδας. Βέβαια, ίσως οι Βρετανοί να εξετάζουν και το ενδεχόμενο συστηματικής αποστολής ευρωπαϊκού δυναμικού στις μακρινές νέες αποικίες, που μόλις τώρα οργανώνουν στην Ωκεανία: κυρίως σε Νέα Ολλανδία (προσεχώς Αυστραλία), Νέα Ζηλανδία, και στο Πίτκαιρν (όπου κατοικούν οι -ακόμα παραβατικοί- απόγονοι της ανταρσίας του Μπάουντυ).

Ο Κυβερνήτης της Ελλάδος (1828-31), ο λαμπρός Κορφιάτης κόμης Ιωάννης Καποδίστριας, μάταια αντιμετωπίζει την οξεία αντιπολίτευση ατίθασων ιθαγενών, π.χ τους Υδραίους, οι οποίοι και καταστρέφουν τα καμάρια του ελληνικού στόλου, δηλαδή την φρεγάτα «Ελλάς» και τις κορβέτες «Ύδρα» και «Σπέτσες». Εχθροί του Καποδίστρια είναι και οι Μανιάτες, οι οποίοι τελικά τον δολοφονούν.

εν έτει 1870

Η αρχή της αποικιοκρατικής κούρσας στην Αφρική,

Ο Μοχάμεντ Άλι του Μισιριού στέλνει τον Ιμπραήμ να βαδίσει σε νέο πόλεμο, αυτήν την φορά εναντίον του ...σουλτάνου (1831-33)! Ο Ιμπραήμ θα σαρώσει την επικράτεια των Οθωμανών, προσαρτώντας την ευρύτερη Συρία, και τσακίζοντας τον τουρκικό στρατό στην Κόνυα (Ικόνιο). Όταν το 1838 θα ξαναρχίσουν οι εχθροπραξίες, μέσα στην απελπισία του, ο σουλτάνος Μαχμούτ Β΄, θ'αποζητήσει την στήριξη του Ρώσου τσάρου. Τότε μόνο θα ενεργοποιηθούν τα υπόλοιπα ιμπεριαλιστικά κράτη, για να διασφαλίσουν την ακεραιότητα της Ρωμιοτουρκίας: Αυστρία, Αγγλία, Πρωσσία, ακόμα και η συμμαχική προς την Αίγυπτο, Γαλλία. Έτσι η επεκτατική δραστηριότητα του Ιμπραήμ εις βάρος της Οθωμανικής δυναστείας ανακόπτεται, κυρίως εξαιτίας της στρατιωτικής επέμβασης δυτικών δυνάμεων, και συγκεκριμένα της Αγγλίας και της Αυστρίας, οι οποίες βομβαρδίζουν την Βηρυτό και την Άκρα, και προβαίνουν σε ναυτικό αποκλεισμό της Ισκανταρίγιας (Αλεξάνδρεια) και του Μισιριού (Αίγυπτος). Ο αιγυπτιακός στρατός αποσύρεται, αφού η ευρωπαϊκή πολιτική ταυτίζεται εκ νέου με αυτήν της Αυστρίας του οίκου των Αψβούργων, διασφαλίζοντας την ακεραιότητα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Δηλαδή, η Αυστρία του οίκου των Αψβούργων, κυριολεκτικά για πολλοστή φορά, σώζει τον οίκο των Οθωμανών (1841). Λίγο αργότερα ο αγγλο-αυστριακός στόλος επιβάλλει και την επιστροφή της αιγυπτιοκρατούμενης Κρήτης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία (1843).

Στην Αφρική, ξεκινά κούρσα επεκτατισμού που θα λήξει με την πλήρη αποικιοκρατική κατοχή της ηπείρου από ευρωπαϊκές δυνάμεις το 1914, με την εξαίρεση Αβυσσηνίας/Αιθιοπίας και αλ-Μαγκρίμπ/Μαρόκου. Το Μαρόκο την γλίτωσε ως γκρίζα ζώνη στα προεόρτια του Α' ΠΠ, ενώ η - παλαιά ευνοουμένη της Πορτογαλίας, και χριστιανική - Αιθιοπία κατακτάει άτιμα απ'την φασιστική Ιταλία το 1936.

Γενικά οι ευρωπαϊκές ηγεμονικές δυνάμεις πατρονάρουν τις παλαιές «αυτοκρατορίες της πυρίτιδας», ερίζοντας ακατάπαυστα για το πώς θα επεκταθούν στα γεωπολιτικά κουφάρια που κείτονται στην Ασία. Στην «Μεγάλη Ανατολική Κρίση» του 1875-78, οι αποικιοκράτες της Ευρώπης κοντράρονται για την έκβαση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με την Ρωσική Αυτοκρατορία να προσπαθεί να την εξολοθρεύσει (για δωδέκατη φορά, τον ΙΒ' Ρωσο-Τουρκικό Πόλεμο), αλλά με ΑυστροΟυγγαρία και «Δεύτερο Ράιχ» (Νέα Γερμανία, πρώην βασίλειον Πρωσσίας, πρώην εκλεκτοράτο Βρανδεμβούργου), να στηρίζουν την βιωσιμότητά του αλλοθρήσκου - και προαιώνια εχθρικού - «Μεγάλου Ασθενούς». Στην «Δεύτερη Ανατολική Κρίση» του 1885-86, η Ρωσία στηρίζει πια ανοικτά πανσλαυική ατζέντα, επενδύοντας κυρίως στην Βουλγαρία, στην οποία όμως ποντάρει και το Δεύτερο Ράιχ, ως «κεντρική αυτοκρατορία», ήτοι κράτος-καταλύτη για την άσκηση ηγεμονικής επιρροής στην Ανατολική Μεσόγειο, και επιπλέον από την πάγια συμμαχία Βερολίνου και Υψηλής Πύλης!

το αποτέλεσμα της αποικιοκρατικής κούρσας στην Ασία, εν έτει 1914

η Τυφλίς το 1837, σε πίνακα του Μιχαήλ Λερμοντώφ

თბილისი 1837 წელს, მიხეილ ლერმონტოვის ნახატი

Βοηθάει, που στην διάθεση του τσάρου βρίσκονται και οι Κοζάκοι, πολεμοχαρείς παραστρατιωτικές ομάδες της στέπας, προϊόν μίξης αλτάιων ορδών, με Σλάβους και άλλους ιθαγενείς. Οι Κοζάκοι (Казаκ) είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, με την εξαίρεση των Καλμούκων, που παραμένουν Βουδιστές, μέχρι τις μέρες μας.

Κατά τον ίδιο καιρό, εντείνεται η επέκταση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, προς τον Καύκασο. Παρόλο που είχε ξεκινήσει με διπλωματία και με δολοπλοκίες στην αυλή του βασιλείου της Γεωργίας (Καρτλί), στην Τυφλίδα, στην πορεία παρεκτρέπεται με σφαγές και εθνικές εκκαθαρίσεις επί των φυλών της ευρύτερης Καυκασίας.

Κατά την διάρκεια της κατάκτησης του Καυκάσου (1763-1864), οι Κοζάκοι του τσάρου υιοθετούν τις πολεμικές τακτικές, αλλά και τον εξοπλισμό των Τσερκέζων/Κιρκάσσιων, π.χ την σάσχκα, την στολή τσόχα ή τσερκέσκα, ενώ μέχρι και τo καλπάκι/παπάχι/παπάχα τους επηρεάζεται από τσερκέζικα πρότυπα:

i. την καμπαρντίνκα (με φάρδεμα στην κορυφή: αρχικά διακριτικό αριστοκρατικής ιδιότητας για τους Καμπαρντίνους, που θα το φοράει αργότερα και ο Μουσταφα Κεμάλ, ως σημάδι εύνοιας για τους Καμπαρντίνους πρόσφυγες στην Ανατολία, αλλά και ως διακριτικό ηγεμονικότητας αντιληπτό τότε σε Καύκασο και σε Μαύρη Θάλασσα),

ii. και την κουμπάνκα (εκ του Κουμπάν, κοντύτερα στην κλασική ουσάνκα)!

Κιρκασσία ή Τσερκεζία

Βορειο-Δυτικός Καύκασος

18ος αι

Καμπάρντα / Κασόγκι / Κιρκάσσιος

με τσόχα τσερκέσκα και παπάχα καμπαρντίνκα

Θρυλική έχει μείνει η σθεναρή αντίσταση που προέβαλε εναντίον των Κοζάκων καταδρομέων του τσάρου, ο Άβαρ πολέμαρχος Σαμίλ από το Νταγκεστάν, στην βορειοανατολική Καυκασία. Ο Σαμίλ/Σαμουήλ αποτελεί ήρωα, για τους Τσετσένους και τους Ιγκουσέτες, που ακόμα αντιδρούν στην ρωσική υποταγή και αφομοίωση. Αξίζει να σημειωθεί, ότι κατά την εξίσου ανηλεή κάθοδο του ρωσικού στρατού στην βορειοδυτική Καυκασία, που θα οδηγήσει στην κατάκτηση και των Αντυγαμπζα (π.χ. Κασσόγκοι, Τσερκέζοι ή Κιρκάσσιοι, Αντύγαιοι, Καμπάρντιοι και Αμπχάζιοι), διασώθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, που μεταφέρθηκαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία με την βοήθεια ελληνικών και τουρκικών πλοίων. Εκατομμύρια Τούρκων σήμερα είναι περήφανοι απογόνοι τους. Κατά την διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας, πάντως, ο σημαντικότερος Τσερκέζος ηγέτης, ο Ετέμ (Ethem = Αδάμ), θ'αυτομολήσει στο πλευρό των Ελλήνων το 1921, με τους καβαλάρηδες μαχητές του.

Παραδόξως, όμως, είναι η προστάτιδα των κατατρεγμένων Τσερκέζων, δηλαδή η Οθωμανική Αυτοκρατορία, που θα προβεί σε ακόμα πιο οργανωμένη γενοκτονία, όταν με την αρωγή Γερμανών & Αυστριακών αξιωματικών, ο παρανοϊκός σουλτάνος Αμπντούλ Χαμίτ Β' αποφασίζει να εξολοθρεύσει το ατίθασο, όσο και υπερήφανο, μιλλέτι των Αρμενίων (1894-96). Το φρικτό σχέδιο της εξόντωσης, θα υλοποιηθεί μεθοδικά, κατόπιν σχεδιασμού από Γερμανούς και Αυστριακούς αξιωματικούς, και με την χρήση παραστρατιωτικών ομάδων, όπως οι κοζακοειδείς ιππείς Χαμιντιέ, επανδρωμένοι κυρίως από πάνοπλους Μουσουλμάνους Κούρδους. Σφαγές κατά των Αρμενίων θα συνεχιστούν σποραδικά μέχρι και κατά την διάρκεια του Πολέμου για την Τουρκική Ανεξαρτησία (1919-22), ενώ στα θύματα εκείνων που τα βάζουν με όποιον ταλαίπωρο υποτίθεται "προσβάλλει τον Τουρκικότητα (Τουρκιλίκι = Türklük)", κατά καιρούς θα προστεθούν και άνθρωποι από άλλα υφιστάμενα έθνη, όπως Πόντιοι & Λαζοί Ρωμιοί, Ασσύριοι και Χριστιανοί Κούρδοι.

Στην Ελλάδα, ύστερα από την ολέθρια δολοφονία του κόμητος Ιωάννου Καποδίστρια, του άξιου Κυβερνήτη της ανεξάρτητης πλέον χώρας, από ατίθασους ιθαγενείς, οι Μεγάλες Δυνάμεις της Ευρώπης επιβάλλουν στη συνέχεια ως ανώτατο άρχοντα της χώρας, έναν ξένο μονάρχη (1833), τον Γερμανό Όθωνα, δευτερότοκο γιο του βασιλέως της Βαυαρίας, από τον αρχαίο οίκο των Βίττελσμπαχ.

Ο ανήλικος Όθων θ'αφήσει γι'αρκετά χρόνια την εξουσία στ'αρπακτικά χέρια μιας Αντιβασιλείας, αδιάφορης για την Ελλάδα. Αλλά και αργότερα, πιο πολύ κουμάντο θα κάνει η πεισματάρα σύζυγός του, η Αμαλία του Σλέσβικ Χολσταϊν Γκόττροπ, Γερμανίδα από τ' Όλτενμπουργκ. To βασίλειο της Ελλάδος θα εγκλωβιστεί στην μετριότητα, με το μικρό του μέγεθος και το λαθεμένο του πολίτευμα. Στις 3 του Σεπτέμβρη του 1843, οι δημοκρατικές δυνάμεις της χώρας θα χαιρετίσουν το κίνημα του συνταγματάρχη Δημητρίου Καλλέργη (από τον επιφανή κρητικό οίκο, αλλά και ανηψιός του κόμη Νέσσελροντ, συναδέλφου του Καποδίστρια, όντας και οι δυο υπουργοί Εξωτερικών για τον τσάρο & αυτοκράτορα πασών των Ρωσιών Αλέξανδρο Α'), και του ζωντανού θρύλου του '21, του γηραιού Μακρυγιάννη, που θα επιδιώξει να διορθώσει τα χάλια του βασιλείου με την κατάρτιση νέου Συντάγματος. Η αλλαγή με αυτό το δήθεν «1ο Σύνταγμα», θ'αποδειχτεί μάλλον λίγη.

Πάντως, από κάποια στιγμή και μετά, το βασιλικό ζεύγος της Ελλάδος, η Αμαλία και ο Όθων, θα επιδιώξουν ν'ασκήσουν Κυρίαρχη Πολιτική, που να ωφελεί την χώρα τους και τον λαό της. Έτσι, όταν κατά τον αιματηρό Κριμαϊκό Πόλεμο (1853-56, που επίσης αποτελεί τον ΙΑ' από τους συνολικά ΙΓ' Ρωσο- Τουρκικούς Πολέμους), οι αυτοκρατορίες της Γαλλίας και της Βρετανίας, επικουρούμενες κι από το βασίλειο της Σαβοΐας (προσεχώς Ιταλία) και το δουκάτο του Νάσσαου, θα σπεύσουν να στηρίξουν την Οθωμανική Αυτοκρατορία, εναντίον της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, το βασίλειο της Ελλάδας, παρά τον εξευτελιστικό αγγλο-γαλλικό ναυτικό αποκλεισμό της χώρας, και την στραγγαλιστική κατοχή του Πειραιά, θα επιμείνει πεισματικά να παραμείνει ουδέτερο, ενώ αντιθέτως θα υποκινήσει κι εξεγέρσεις Ρωμιών στις τουρκοκρατούμενες κτήσεις της Κρήτης, της Ηπείρου, και της Θεσσαλίας.

~ η αποβολή του Όθωνα και της Αμαλίας από την Ελλάδα, το 1862 ~

Πάντως, ο Όθων θα προσφέρει "μια περιουσία" το 1866, για την χρηματοδότηση της εξέγερσης

των Κρητικών κατά της Τουρκίας, υπό τον όρο να μην μαθευτεί η γενναιοδωρία του όσο αυτός θα βρίσκεται εν ζωή...

Έχοντας ήδη αρκετούς εχθρούς εντός κι εκτός Ελλάδας, η Αμαλία και ο Όθων σύντομα θα εκδιωχθούν από το θρόνο το 1862. Το βασίλειον της Ελλάδος θα εκχωρηθεί τότε στον βασιλικό οίκο των Σλέσβικ - Χολσταϊν - Σόντερμπουργκ - Γλύξμπουργκ από την Δανία (1863). Το 1864, σε μια κρίση γαλαντομίας, οι Βρετανοί δωρίζουν στον νέο βασιλιά της Ελλάδος, Γεώργιο των Γλύξμπουργκ, την πολύφερνη «Ιόνιον Πολιτεία ή Επτάνησον Δημοκρατία (1799 - ··· - 1814)», αυτήν που προσπαθούσαν εδώ και χρόνια να οργανώσουν ως αέναη κτήση του Αγγλικού Στέμματος, ως «Ηνωμένες Πολιτείες των Ιονίων Νήσων (1809 - ··· - 1864)».

Ακόμα και μετά από την έκπτωση του ατίθασου μονάρχου των Βίττελσμπαχ, όμως, και την ανάρρηση πιο πειθήνιου βασιλέως, από τον οίκο των Γλύξμπουργκ, τα προβλήματα της Ελλάδος αυξάνονται, κυρίως λόγω της δημιουργίας του Δευτέρου Ράιχ, ύστερα από τον Αυστρο-Πρωσικό Πόλεμο (1866), και τον Φραγκο-Πρωσικό Πόλεμο (1870-71):

1. χρεοκοπία: 1893,

2. ΔΟΕ ~ Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος: φθινόπωρο 1897,

3. Ελληνο-Τουρκικός Πόλεμος: Ιούλιος 1897, ατυχής όχι λόγω της πολυθρύλητης «ανικανότητας» των ελληνικών όπλων, αλλά λόγω της ενδελεχούς ετοιμότητας του γερμανοστηρίκτου οθωμανικού στρατού..!

Γιατί ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ, γερμανικότατη υπήρξε η στρατιωτική ισχύς και το γεωπολιτικό θράσος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας της περιόδου του Δεύτερου Ράιχ, με ζοφερές συνέπειες, και στους Έλληνες του δανέζικου βασιλείου, και στους Ρωμιούς και λοιπούς Χριστιανούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Συγκεκριμένα, Γερμανός και Οθωμανός θα παραμείνουν ζευγαρωμένοι για τέσσερις δεκαετίες (1878-1918). To ειδύλλιο στήνεται ύστερα από την συνθήκη του Βερολίνου το 1878, όταν ο Οθωμανός σουλτάνος εκλιπαρεί τον Γερμανό κάιζερ [μέχρι πρότινος ο Πρώσος βασιλιάς] και τον Βρετανό πρωθυπουργό, να τον σώσουν από τον Μόσκοβο «τσάρο πασών των Ρωσιών», που κατεβαίνει με επεκτατικές διαθέσεις, αν και όχι πια με όχημα τον [Δαν]Έλληνα μονάρχη, αλλά τον [Γερμανο]Βούλγαρο τσάρο, τον οποίο και μυεί στον Πανσλαυισμό, και τον ευνοεί ανενδοίαστα με την συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, η οποία συνθήκη ευτυχώς και για τον [τράχηλο του] Έλληνα, ακυρώνεται κατόπιν επιμονής του [σοσιαλιστή] Γάλλου προέδρου και του [παλαιοϊμπεριαλιστή] Αυστριακού κάιζερ.. Όταν κατασταλλάζει ο αχός του ΙΒ' Ρωσο-Τουρκικού Πολέμου (1877-78), ο σουλτάνος συνειδητοποιεί την υστερόβουλη φύση της βρετανικής πολιτικής (του τσιμπήσαν την Κύπρο, δίχως να του δώσουν τίποτα, for crying out loud!), οπότε στρέφεται ολοσχερώς στο έλεος και την αρωγή του Δευτέρου Ράιχ, από τώρα, και μέχρι το τέλος. Παντρεύεται, τρόπον τινά, με τον κάιζερ, for better or for worse (1878-1918).

Ύστερα από τον Αυστρο-Πρωσικό Πόλεμο (1866), όταν συντρίβονται οι «..προορισμένοι να κυβερνήσουν τον Κόσμο..» Αψβούργοι, αναγκαζόμενοι να μεταλλαχτούν πολιτειακά ως Αυστρο-Ουγγαρία (1867-1918), όπως και ύστερα από τον Φραγκο-Πρωσικό Πόλεμο (1870-71), όταν συντρίβεται η Β' Γαλλική Αυτοκρατορία, η ιδιαζόντως διευρυμένη πλέον Πρωσία, αυτοανακηρύσσεται και η ίδια αυτοκρατορία, ως der II Reich, ήτοι η Β' Γερμανική Αυτοκρατορία (1871-1918).

~ η ανακήρυξη του II Reich/Β' Ράιχ ~

με λευκή στολή, ο εμπνευστής του, καγκελάριος φον Μπίσμαρκ

Ενώ προσπαθεί να συνέλθει από την συντριπτική ήττα της από την Πρωσία, που αποτελεί το θλιβερό τέλος μιας περιόδου ακατάσχετης ιμπεριολαγνίας (1848-71, με σύμβολό της την κλασικοτρόπον αλλά - φευ! - δυσανάλογον Αψίδα Θριάμβου. Εκτός από τους Γάλλους, η εθνικιστική ιμπεριολαγνία έβλαψε και πολλούς άλλους λαούς ανά την Οικουμένη: Μαξιμιλιανός (Αψβούργος αυτοκράτωρ Μεξικού) αλλά και οι ταλαίπωροι Μεξικανοί, οι Νότιοι (Συνομοσπονδία Αμερικής), οι Μαπούτσε, οι Πολυνήσιοι, και ποικίλοι Αφρικανοί και Ασιάτες), η Γαλλία της Γ' Δημοκρατίας, με την φιλελεύθερη κυβέρνηση του Λέοντος Γαμβέττα, πετυχαίνει το 1881, την πλήρη παραχώρηση της Θεσσαλίας στο ταλαίπωρο βασίλειο των Γλύξμπουργκ, Ελλάδα.

η Ανατολική Μεσόγειος,

ύστερα από τις διανοίξεις

των διωρύγων του Σουέζ (1854-69)

και της Κορίνθου (1880-93),

όπου καταγράφεται και η νέα

προς Βορράν μεθόριος του

ελληνικού βασιλείου

Και ο βασιλεύς Γεώργιος των Σλέσβικ - Χολσταϊν - Σόντερμπουργκ - Γλύξμπουργκ, θα στηρίξει τους αγώνες των Χριστιανών της, εκ νέου τουρκοκρατούμενης νήσου, Κρήτης. «Μα που τα βρίσκουν τα όπλα οι Κρητικοί;» είναι ένα διαρκές διπλωματικό ζήτημα της εποχής. «E να, τους τα δίνει ο κάπταιν Νέμο, ο ιδεαλιστής τιμωρός του αδίκου και του κατεστημένου, ξεφορτώνοντάς τα με κασόνια από το υποβρύχιο "Ναυτίλος", σε απόμερες ακτές της νότιας Κρήτης», διατείνεται στα βιβλία του ο φιλέλληνας λογοτέχνης Ιούλιος Βερν.

Σάμιουελ Χάου

Βέβαια, τα όπλα τα προμηθεύει ο Αμερικανός φιλέλληνας Σαμουήλ Χάου, μέσω Ελληναμερικανών πρακτόρων του, όπως και το ελληνικό βασίλειο, αρχικά με το πλοίο «Αρκάδι» (βαπτισμένο έτσι προς τιμήν των πεσόντων στην μονή Αρκαδίου, που καταλαμβάνουν βάναυσα οι Οθωμανοί το 1866, προκαλώντας την εθνική μήνιν των Ελλήνων, κατά το πρότυπο του αμερικανικου πολεμικού συνθήματος «remember Alamo»). Το πλοίο αυτό, και τα υπόλοιπα που θ'ακολουθήσουν («Πανελλήνιον», «Κρήτη» & «Ένωσις»), από τους Τούρκους αποκαλούνται «σεϊτάν βαπόρια», επειδή αποφεύγουν επιδέξια την σύλληψη, τόσο ώστε φήμες από την πλευρά των αντιπάλων βεβαιώνουν ότι τα σκαριά αυτά «έχουν την ικανότητα να γίνονται αόρατα».

Η Ρωσία, δηλαδή η ίδια βλακώδης κυβέρνηση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, που πούλησε για ψίχουλα την Αλάσκα στις ΗΠΑ το 1867, προωθεί τώρα νέα σχέδια επέκτασης προς τον Ευρωπαϊκό Νότο, με την ενίσχυση του Πανσλαυισμού, σχεδιασμός που θα κορυφωθεί με την δημιουργία της Μεγάλης Βουλγαρίας της συνθήκης του Αγίου Στεφάνου (--> Αγιά Στέφανοζ, χωριό της Ανατολικής Θράκης), κατόπιν του δωδεκατου Ρωσο-Τουρκικού Πολέμου (ΙΒ', 1877-78).

Χρήστος Αδαμίδης,

Πόντιος από το σαντζάκι Αρνταχάν, ταγματάρχης του αυτοκρατορικού στρατού, 1900

Παρά την προσκόλλησή της στην Πανσλαυική Πολιτική, η Ρωσία εξακολουθεί να έχει σε εκτίμηση το ελληνικό έθνος

Η εξίσου βλακώδης Υψηλή Πύλη, πανικόβλητη από το αυξανόμενο θράσος της Δύσης εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, παραχωρεί την νήσο Κύπρο στην Αγγλία το 1878, με αντάλλαγμα την διασφάλιση των ευρωπαϊκών της συνόρων. Πάντως, αμφότερες Γαλλία και Βρετανία, σπεύδουν να παρηγορήσουν την Ελλάδα σε αυτές τις δύσκολες στιγμές, καθιστώντας την Κρήτη πολιτεία αυτόνομη, συμφώνως με τους όρους που δημοσιοποιούνται με την σύμβαση της Χαλέπας ([3 Οκτωβρίου 1878 έως 1889], [1896] 1898 έως [1908] 1η Δεκέμβρη 1913).

Επίσης αναγνωρίζεται καθεστώς αυτονομίας και για την ευνοούμενη του ρωσικού ιμπεριαλισμού, Βουλγαρία (1878-1908), αν και στήνεται εις βάρος της και η "Ανατολική Ρωμυλίa" (1878-1885 [1908]), αυτόνομη θεσμικώς πολυεθνική πολιτεία στην έκταση περίπου του μεσαιωνικού Αιμιμόντου, που τερματίζει αποτελεσματικά τις υπερβολές της συνθήκης του Αγίου Στεφάνου, ακρωτηριάζοντας τις επεκτατικές βλέψεις των Βούλγαρων υπερπατριωτών.

Το 1889, ο γενοκτόνος και παράφρων Οθωμανός σουλτάνος Αμπντούλ Χαμίτ Β' (1876-1909), αναστέλλει την Κρητική Βουλή, και τις περισσότερες θεσμικές ρυθμίσεις της συμβάσεως της Χαλέπας, επί της ουσίας παγώνοντας την αυτοτέλεια της Κρήτης, ενώ έχει στραφεί προ πολλού εις τας στοργικάς και πρόθυμας αγκάλας του "Δευτέρου Ράιχ" (1871-1919).

Με το παραπλανητικό μόττο "Ισχύς μου, η Αγάπη του Λαού" (γενικό σύνθημα των Όλτενμπουργκ/Oldenburg της Αμαλίας μας, επίσης μητρικού οίκου και των Γλύξμπουργκ/Glücksburg, και των Χόλσταϊν-Γκότροπ/Holstein-Gottorp), οι Γλύξμπουργκ θα κυβερνήσουν την νέα Ελλάδα ως προσωπική τους κτήση (1863 - 1922 [1924], 1935 - 1971 [1974]), ευνοώντας στους ιθαγενείς την κολακεία και την υστεροβουλία. Έτσι η χώρα θα παρακμάσει και οικονομικά, παρά τα μεγαλεπήβολα σχέδια κυρίως του πρωθυπουργού Χαριλάου Τρικούπη, αλλά και του αέναου αντιπάλου του, του Αλεξάνδρου Κουμουνδούρου, που θα χρεοκοπήσουν την χώρα με έργα όπως η Διώρυγα της Κορίνθου, Νεώρια και Ναυπηγεία, οι Σιδηρόδρομοι, οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1896, και ο ατυχής Πόλεμος του 1897 εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με αφορμή την κλιμάκωση των συρράξεων ανάμεσα στους Χριστιανούς και τους Μουσουλμάνους ιθαγενείς της Κρήτης.

Όπως συμβαίνει και στις αρχές του 21ου αι, και τότε, η οικονομική κατάσταση του

βασιλείου επιδεινώνεται, αντί να θεραπεύεται, εξαιτίας της υστεροβούλου ανάμειξης

των κυρίαρχων δυνάμεων με χρεοκοπία το 1893, και με ΔΟΕ το 1897-98.

Τα'χουν πάρει στο κρανίον με τον Έλληνα, οι έξι παγωνάτοι παππούδες

στην γελοιογραφία με την ιστιοφόρο βάρκα "Ευρώπη", εν έτει 1894:

Άγγλος (πρωθυπουργός Γκλάντστοουν ~ 1ος από δεξιά, δίπλα στην λαγουδέρα, και τον Έλληνα),

Γάλλος (ο πρόεδρος Κασιμίρ-Περιέ, με τα λευκά, μπροστά από τον ιστό, σημαδεύει τον ..κακοποιό),

Ρώσος (ο τσάρος Νικόλαος Β' ~ 2ος από αριστερά, δήθεν αδρανής και χολιασμένος),

Ιταλός (o πρωθυπουργός Κρίσπι ~ 2ος από δεξιά, έτοιμος να επέμβει με γροθιές),

Αυστροούγγρος (ο κάιζερ Φρανς Γιόζεφ ~ 1ος από αριστερά, παρατηρεί από αλάργα) και

Γερμανός (ο κάντσλερ φον Μπίσμαρκ ~ ακριβώς δεξιά από τον ιστό, σημαδεύει με το νεότευκτον κράτος του)

μειδιούν οι Έλληνες τότε, με τον "ΓΕΝΙΚΟΝ ΠΟΛΕΜΟΝ" των δυνάμεων της Ευρώπης,

υπό το πρόσταγμα του Βίσμαρκος, εναντίον του "ατάκτου και κακοπληρωτού" Έλληνος

"Δυστυχώς επτωχεύσαμε", αναφωνεί ο Τρικούπης το 1893, αν και η Ελλάς εξαναγκάζεται σε Διεθνή Οικονομικόν Έλεγχο, μόλις το 1897, κατόπιν ατυχούς ελληνο-τουρκικής συρράξεως, με αφορμή το Κρητικό Ζήτημα.

οι ισορροπίες της Ευρώπης, ύστερα από τον Αυστρο-Πρωσικό Πόλεμο (1866), και τον Φραγκο-Πρωσικό Πόλεμο (1870-71)

στην γελοιογραφία αυτήν,

τα πλουτολιγαρχικά συμφέροντα του βασιλείου

στηλιτεύουν την αλληλεπίδραση του Κράτους

(πρωθυπουργοί Κουμουνδούρος και Τρικούπης),

με τον οικονομικό θεσμικό εταίρο του,

την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος

~ εσωτερικοί και εξωτερικοί εχθροί της Ελλάδος ~

Πάντως ο Χαρίλαος Τρικούπης με το άρθρο του, "Τις πταίει; (Ποιος φταίει;)" στην εφημερίδα "Καιροί", ήδη από το 1872 έχει επισημάνει το δυσεπίλυτον των προβλημάτων, και έχει υποδείξει ως υπεύθυνο της ελληνικής κακοδαιμονίας τον ίδιο τον βασιλιά, Γεώργιο Α' Γλύξμπουργκ, και το πολίτευμά του.

Εκατό περίπου ιθαγενείς Χριστιανοί επαναστάτες συγκεντρώνονται στο Ακρωτήρι, αποφασισμένοι να διεκδικήσουν με κάθε μέσο Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Στις 23 και 24 Ιανουαρίου του 1897, οι Μουσουλμάνοι λεηλατούν χριστιανικές γειτονιές στα Χανιά, και σφάζουν Χριστιανούς. Έτσι, στις 25 Ιανουαρίου, οι επαναστάτες κηρύσσουν με ψήφισμα την κατάλυση της τουρκικής κατοχής, καλώντας τον βασιλέα της Ελλάδος να κυριεύσει το νησί. Τις επόμενες μέρες, η ομάδα του Ακρωτηρίου ενισχύεται και από άλλους ενόπλους. Οι Μεγάλες Δυνάμεις (Ιταλία, Γαλλία, Αυστρία, Γερμανία, Αγγλία και Ρωσία) δεν αποδέχονται το αίτημα των επαναστατών, και αποφασίζουν την διεθνή κατοχή των πόλεων Χανίων, Ρεθύμνου και Ηρακλείου, δήθεν για την διασφάλιση της σταθερότητας. Η νέα αυτή εξέλιξη ωθεί τον βασιλιά Γεώργιο Α΄ και την κυβέρνηση Δεληγιάννη της Ελλάδας σε άμεση στρατιωτική επέμβαση επί της μεγαλονήσου. Εκστρατευτικό σώμα 1500 ανδρών με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Τιμολέοντα Βάσσο, αποβιβάζεται την 3η Φεβρουαρίου 1897 στο Κολυμπάρι, ενώ σε Ρέθυμνο και Ηράκλειο στέλνονται εθελοντές και πολεμοφόδια. Ενώ ο Βάσσος ανακοινώνει την εντολή που έχει, όπως καταλάβει το νησί στο όνομα του βασιλιά των Ελλήνων, οι ναύαρχοι των Μεγάλων Δυνάμεων (Κανεβάρο, Σκρυδλωφ, Ποτιέ) τον ειδοποιούν να μην πλησιάσει τα Χανιά σε ακτίνα μικρότερη των έξι χιλιομέτρων.

Στις 9 Φεβρουαρίου 1897, ο Ιταλός υποναύαρχος Κανεβάρο, επικεφαλής της διεθνούς ειρηνευτικής σύμπραξης [και σταθερός πελάτης της μαντάμ Ορτάνς], προβαίνει σε βομβαρδισμό του επαναστατικού στρατοπέδου του Ακρωτηρίου. Οι οβίδες δεν έχουν στόχο μόνο τους επαναστάτες, αλλά και την μεγάλη ελληνική σημαία που κατόπιν δωρεάς κυματίζει περήφανα στο Ακρωτήρι. Δυο φορές η σημαία πέφτει κάτω, χτυπημένη από τις οβίδες των Μεγάλων Δυνάμεων, και ο αντάρτης Σπύρος Καγιαλές, ή Καγιαλεδάκης, την σηκώνει όρθια με κίνδυνο της ζωής του. Όταν μια τρίτη οβίδα κάνει κομμάτια τον ιστό της σημαίας, τότε ο Καγιαλές κάνει το κορμί του κοντάρι και την σηκώνει ψηλά. Όταν οι ναύαρχοι με τα κιάλια βλέπουν την ελληνική σημαία να κυματίζει περήφανα με έναν άνθρωπο να την στηρίζει, άναυδοι με την παλικαριά του Κρητικού διατάζουν να σταματήσει ο βομβαρδισμός. Το στρατόπεδο των επαναστατημένων Κρητικών δονείται από ζητωκραυγές και πανηγυρισμούς. Στο ελληνικό θωρηκτό Ύδρα, που παρίσταται, ψέλνεται ο εθνικός ύμνος, ενώ ζητωκραυγές και χειροκροτήματα ακούγονται πλέον και από ιταλικά και γαλλικά πλοία! Ο υποναύαρχος Κανεβάρο, γράφει σχετικά στ'απομνημονεύματά του: «Η ανύψωση της σημαίας με αυτόν τον τόσο ηρωικό τρόπο, αποτέλεσε μια στιγμή της ζωής μου, που δεν θα λησμονήσω ποτέ».

Όπως θα διηγηθεί αργότερα ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο Κανεβάρο θα του πει αργότερα, πως έμεινε άναυδος από θαυμασμό για την ωραία αυτή και κατ'εξοχήν ηρωική πράξη του Καγιαλέ, που εκείνη ακριβώς την ημέρα μετέβαλλε την ευρωπαϊκή διπλωματία, όχι μόνο γιατί προκάλεσε την άμεση παύση του βομβαρδισμού του Ακρωτηρίου, αλλά και γιατί επηρέασε τους ναυάρχους, που υπέβαλλαν ευνοϊκές εισηγήσεις προς τις κυβερνήσεις τους. Ο τσάρος & αυτοκράτωρ πασών των Ρωσιών Νικόλαος Β΄, χρηματοδοτεί την επισκευή του βομβαρδισμένου ναΐσκου του προφήτου Ηλία, εντός των επαναστατικών θέσεων στο Ακρωτήρι, όπως και μία σειρά άλλων οικοδομικών έργων στην πόλη των Χανίων, με πιο χαρακτηριστική την ανέγερση του ναού της Αγίας Μαγδαληνής, με τον κρεμμυδωτό τρουλίσκο.

Έτσι, από τον Μάρτιο του 1897, η Κρήτη τελεί υπό την διοίκηση ξένων δυνάμεων, και συγκεκριμένα υπό τους τέσσερις ναυάρχους των χωρών που ποθούν περισσότερο την κυριότητα της μεγαλονήσου: Ρωσία, Γαλλία, Βρετανία και Ιταλία. Όμως εντείνεται η δυσαρέσκεια Χριστιανών και Μουσουλμάνων ιθαγενών. Οι πάγιες ταραχές στους δρόμους των Χανίων κλιμακώνονται με την σφαγή του Βρετανού προξένου και 17 στρατιωτών του Ηνωμένου Βασιλείου από Τουρκοκρητικούς, στις 25 Αυγούστου. Οπότε, μέχρι τον Νοέμβριο του 1897, θα ολοκληρωθεί η αποχώρηση του οθωμανικού στρατού, που επιβάλλουν τώρα οργισμένα οι τέσσερις ναύαρχοι.

σημαία της Κρητικής Πολιτείας

([3 Οκτωβρίου 1878 έως 1889], [1896] 1898 έως [1908] 1η Δεκέμβρη 1913)

Η προσφάτως ενοποιηθείσα, και ταχέως φασιστικοποιηθείσα Ιταλία επιδιώκει -μάταια, αν κι επίμονα- την προσάρτηση αυτής της Κρητικής Πολιτείας, επιμένοντας να οργανώσει η ίδια το Ταχυδρομείο, αλλά και την έφιππη Χωροφυλακή του νησιού. Στους Κρητικούς που επανδρώνουν αυτές τις υπηρεσίες επιβάλλουν την εκμάθηση της ιταλικής γλώσσας, ενώ η Χωροφυλακή (Carabinieri) επανδρώνεται με Μαυροβουνίους υπαξιωματικούς (αφού αυτήν την εποχή το Τσέρνα Γκόρα θεωρείται ιταλικό προτεκτοράτο), και με Ιταλούς αξιωματικούς. Πάντως, είναι πλέον φανερό ότι η Ένωση της Κρήτης με το βασίλειο της Ελλάδος είναι αναπόφευκτη, αφού οι Μουσουλμάνοι κάτοικοί της, την εγκαταλείπουν μαζικά, ενώ, και για κάποιο κρίσιμο διάστημα, ανώτατος άρχοντας της Κρητικής Πολιτείας, ως "ύπατος αρμοστής", ορίζεται ο δευτερότοκος γιος του βασιλιά της Ελλάδος, Γεωργίου Α', ο πρίγκηψ Γεώργιος των Γλύξμπουργκ (9 Δεκεμβρίου, 1898-1906), σύζυγος της Μαρίας Βοναπάρτη, διακεκριμένης δισέγγονης του Λουκιανού Βοναπάρτη, και αμφιλεγόμενης ψυχολόγου.