Jan van der Veen, Hoofd der School in Bellingwolde 1882-1922
Niels Strang uit Deventer kocht op de rommelmarkt een paar fotoboeken, waaronder die van de familie van Jan van der Veen , hoofd der school in Bellingwolde. Aangezien het voor onze Facebook pagina allemaal wat te veel wordt, hebben we er een aparte pagina van gemaakt op onze website .
Hieronder Niels zijn verhaal:
Ik ben geen familie. Ik heb een jaar of twee geleden op een rommelmarkt drie albums en een sigarenkistje met oude foto's gekocht. Mijn interesse werd gewekt doordat er oude foto's van plekken in Apeldoorn tussen zaten. Ik werk in Apeldoorn (woon in Deventer). Één album bevat foto's van de familie Van der Veen, het andere van de familie Eefting (Winschoten). Het derde van de familie Jonker/Hajee in Apeldoorn. En het sigarenkistje bevat nog meer foto's van de familie Jonker/Hajee.
Ik heb al aardig wat onderzoek gedaan en heb de relaties ontdekt. Jan zijn zoon Marten van der Veen was getrouwd met Sijke Eefting. Ze staan op één van de foto's die ik heb gestuurd. Ze zijn overigens gescheiden in 1933, waarna Sijke haar meisjesnaam weer gebruikt. Marten en Sijke zijn verhuisd naar Zutphen, waar hun dochter Sijke in 1917 is geboren. Zie de foto in de bijlage van Marten, Sijke en dochter Sijke. Waar deze foto is gemaakt, staat niet in het album.
Hun dochter Sijke is vervolgens getrouwd met Cornelis Johan Jonker. En zijn familie kwam uit (de omgeving van) Apeldoorn. Zijn moeder heette Gerritje Hajee.
Overigens is de dochter van Jan, Gré, ook naar Apeldoorn verhuisd met haar man Luit. Er zitten drie foto's van hun huis in Apeldoorn in het album. Deze leken mij niet relevant voor jullie website, dus ik heb ze niet toegestuurd.
Zo zie je maar hoe een rommelmarkt aankoop tot een hele speurtocht leidt. En ik hoop dat ik jullie en jullie volgers van de FB-site er blij mee maak door de foto's beschikbaar te stellen.
Ik zag overigens bij één van de reacties staan dat het huis wellicht bij het bombardement vernield is. Ik heb daar ook aan gedacht toen ik op internet over het bombardement las. Ergens heb ik gelezen dat het huis van het toenmalige hoofd van de school getroffen was. Als het schoolhoofd bij zijn aanstelling een woning van de school kreeg, dan is het heel goed mogelijk dat het om hetzelfde huis gaat. Dat verklaart waarschijnlijk ook waarom in mijn album Jan naar zijn tweede huis is gegaan (foto's uit 1924). Hij was immers in 1922 met pensioen gegaan en dan moest hij natuurlijk ook het huis uit omdat de bewoning verbonden was met aanstelling.
De woning van de familie Jan van der Veen in Bellingwolde.
Reactie René Perton:
Schoolhoofd Jan van de Veen was hoofd van de Oosterschool. Hij woonde op de zogenaamde ‘meesterij’ (Hoofdweg 236). Het pand zou tijdens het bombardement op Bellingwolde op 25 juni 1943 verwoest worden. Op dat moment woonde schoolhoofd Aukustinus Hommes er met zijn gezin. Het pand werd in de jaren 50 herbouwd en toen woonde meester T.K. Bos er. De foto van de Hoofdweg is rechts het pand naast de meesterij te zien (Hoofdweg 238 e.v.) en links de slingertuin van Boerderij E. Dinkla (Hoofdweg 217).
Twee foto's van het interieur van bovenstaand huis.
Verder twee foto's bij de voordeur van, wat staat beschreven als het tweede woonhuis. En eentje van Jan en eentje van Jan met dochter Gré. Misschien herkent iemand het huis aan de opvallend (hoge) treden?
- Het pand op der achtergrond bij de laatste foto is Hoofdweg 242 Bellingwolde.
- Foto dames in prieel: dochters Jitske en Gré
- Foto in serre: Jan, zoon Laurens en huishoudster Biene. Gedateerd juli 1924.
- Foto buiten rieten stoelen: Jan, zoon Laurens en huishoudster Biene.
- Foto achter in de tuin: zoon Koos, zoon Laurens, Jan, zittend rechts zoon Marten met naast hem zijn vrouw Sijke en hun dochter Sijke (zelfde naam als moeder).
- Foto Jan op bankje in de tuin met waarschijnlijk zoon Marten.
- Foto Jan achter het huis, in de tuin op bankje.
- Foto Jan met zoon Nico op bankje in de tuin.
- Foto zonen Koos en Laurens in de tuin tussen tulpen.
- Foto Jan zittend op bankje met zonen Laurens en Nico.
- Foto trouwen dochter Gré met Luit Venhuizen in 1924. Locatie wordt niet genoemd in het album.
- Foto op het gras voor gebouw: zonen Koos en Laurens. Locatie lijkt mij buitenland.
- Foto Nico en Koos feliciteren hun vader Jan met zijn 80ste verjaardag. Foto is in het huis van Koos in Nederlands-Indië gemaakt.
Winschoter Courant 1922
BELLINGWOLDE, 8 Jan- 1938.
De heer J. van der Veen, oud-hoofd van de Oosterschool te Bellingwolde, viert heden zijn 90ste verjaardag- , De heer Vander Veen werd in 1848 te Kollum geboren. Als kweekeling deed hij zijn intrede in de school en werd verder opgeleid aan de Rijksnormaallessen te Buitenpost. Na het behalen van de onderwijzersakte te Leeuwarden, kreeg hij een aansteking aan de L. S. te Kollum, welke plaats hij verwisselde voor Sappenneer- Hier werd hij benoemd tot eerste onderwijzer. De wettelijke minimum-salarissen, die in die tijd golden, waren voor een hoofdonderwijzer ƒ4OO met vrije woning en voor een hulponderwijzer ƒ 200- De meeste gemeentebesturen echter gaven betere salarissen. , Te Sappemeer kon de heer van der Veen door particuliere lessen aldaar en te Groningen, zich verder bekwamen, zoodat hij in ’t bezit kwam van de hoofdakte. Na voor enkele andere benoemingen te hebben bedankt, doordat de gemeente Sappemeer telkens zijn salaris ging verhoogen, werd hij in 1883 benoemd tot hoofd der Oosterschool te Bellingwolde, waaraan tevens een kerkeliijke betrekking was verbonden. Gedurende 40 jaren heeft hij het onderwijs inde gemeente Bellingwolde gediend. Een generatie is onder hem opgegroeid en zijn beste krachten heeft hij daaraan gegeven- Velen zullen zich meester van der Veen wel herinneren. Als pedagoog en onderwijsman stond hij bij de autoriteiten en bevolking in hooge aanzien. Doch ook de publieke zaak had zijn belangstelling. Een van zijn eerste daden te Bellingwolde was het nemen van het initiatief voor een straatverlichting. Dit werd met succes bekroond- Eerst kreeg het halve dorp de „lantaarnopsteker” en toen men het goede er van inzag, volgde de rest. In 1906 richtte hij met den heer G- R- Dallinga de afdeeling Bellingwolde van Het Groene Kruis, op, en bleef tot 1930 het secretariaat waarnemen, terwijl hij in deze functie met Ds. Seulyn de stoot gaf voor de oprichting van de Vereeniging voor Ziekenhuisverpleging. In de vakvereeniging. het Ned. Onderw. Genootschap, was de heer v. d- Veen een zeer geacht lid, èen uitstekend inleider van onderwerpen op vergaderingen en daarnaast een slagvaard debater- Verder was hij voorzitter van de afdeling Bellingwolde van de Vrijz. Dem. Bond- Velen zullen zich nog herinneren de kinderoperettes en de uitvoeringen van het dameskoor, die onder zijn leiding plaats hadden. In 1922, dus op 74-jarigen leeftijd, heeft de heer v- d. Veen de school met pensioen verlaten, terwijl hij nog tot 1928 de functie van koster en organist in de Ned- Herv. Kerk waarnam. Het getuigt wel vaneen verbazende vitaliteit, dat hij op zijn hooge leeftijd nog steeds belang stelt in vele zaken, die hem vroeger ter harte gingen en nog steeds medeleeft met de maatschappij in engere en ruimere beteekenis. Vele oude herinneringen uit het dorpsleven en zijn onderwijzersloopbaan worden opgehaald uit zijn rijk en ook vaak moeitevol leven. Hoe kleurrijk kan hij nog de verbeteringen schilderen, verbeteringen, die wij niet eens meer als zoodanig voelen en hoe scherp omlijnd kan hij nog de dorpsfiguren uit zijn tiid schilderen, zoodat ze voor ons beginnen te leven en het eigene, dat ieder dorp karakteriseert, voor ons begrijpelijk doet worden. De groote pedagogen van deze tijd. hadden over verschillende zielsproblemen en de kinderpsyche nog niet hun licht laten schijnen, wat voor de jonge generatie een groote steun is bij hun opvoedend werk, maar hoe veel sterker staat men als dit den onderwijzer is aangeboren, als men als ’t ware deze dingen intuïtie voelt- De heer Vander Veen was een van deze geboren onderwijzers. We twijfelen er dan ook niet aan, of liet zal hem vandaag niet aan belangstelling ontbreken.
Zoals alles een einde heeft, was ook het leven van Jan van der Veen eindig en hij kreeg zijn laatste rustplaats op de Begraafplaats Eshof in Haren. Met vermelding op zijn grafsteen Hoofd der School te Bellingwolde 1882-1922