Legenda

symbool = grootheid, eenheid [symbool]

λ_max = maximale golflengte, meter [m]

T = Temperatuur, Kelvin [K]

k_w = constante van Wien, meter Kelvin [m K]

Toelichting

Wilhelm Wien beschreef aan het eind van de 19de eeuw een wet die de relatie aangeeft tussen de temperatuur van een voorwerp en de straling die het voorwerp uitzend. Deze wet kan onder andere worden gebruikt om te bepalen welke temperatuur de oppervlakte van een ster heeft. Omdat het onmogelijk is een thermometer in een ster te stoppen maar wel om te meten welke straling van een ster komt kan deze wet helpen. Het nadeel is dat we alleen de straling kunnen meten die vanaf de buitenkant van de ster komt en niet de straling in de kern. Daarom kunnen we ook alleen de temperatuur van de buitenkant van de ster bepalen. Verder kan deze wet ook worden gebruikt voor voorwerpen hier op aarde en kan je het gebruiken om te verklaren waarom hete voorwerpen gaan gloeien en waarom ze een bepaalde kleur hebben.

λ is het symbool voor de golflengte, een eigenschap van straling. Het subscript max geeft aan dat het de golflengte is waarbij de hoogste of maximale intensiteit wordt gemeten. Wanneer je een meting doet van de straling die van een voorwerp komt zal je zien dat er vaak straling van meerdere golflentes aanwezig zijn. Je kan dan in een grafiek zetten welke golflengtes voorkomen en wat de intensiteit per golflente is. Zo'n grafiek heet een stralingskromme. Bij een specifieke golflengte zal de straling een maximale intensiteit hebben en die gebruik je om in deze formule in te vullen.

T staat voor de (oppervlakte)temperatuur van een voorwerp. Temperatuur is een indicatie voor hoeveel energie deeltjes gemiddeld hebben. Hoe hoger de temperatuur hoe meer energie de deeltjes hebben en hoe heftiger ze kunnen bewegen. Je weet dit misschien nog wel van de fases: vast, vloeibaar en gas. Die beweging zorgt niet alleen voor de fase van een materiaal maar zorgt er ook voor dat er straling wordt uitgezonden. Afhankelijk van de energie wordt straling van verschillende golflengtes uitgezonden. De temperatuur is dus verbonden aan de straling die wordt uitgezonden. Als de staling de juiste golflengte heeft (tussen de 380 en 780 nm) kunnen we die zien. Wanneer iets de juiste temperatuur heeft zal het ook straling in die golflengtes uitzenden en kan je het zien gloeien. Dit wordt bijvoorbeeld gebruikt in gloeilampen en is de oorzaak voor de uitdrukking 'gloeiend heet'.

Voorbeelden