De strijkstok

In de tijd vóór alles verpakt verkocht werd, verkocht men meel per kop. Om de hoeveelheid precies af te passen werd de kop afgestreken met een strijkstok. Malafide handelaren maakten de strijkstok nat, zodat er meel aan de strijkstok bleef hangen. Dit is de oorsprong van het gezegde dat er bij sommige organisaties veel aan de strijkstok blijft hangen.

Eritrea Hagez heeft geen strijkstok. Jonne Misset en Albert Laterveer nemen alle organisatiekosten voor hun rekening.

1   Inleiding

Een beleidsnota schrijven lijkt een 'verplicht nummer'. Dat hoort nu eenmaal als je een stichting bent. Toch is zo'n beleidsstuk hard nodig. Alleen als het beleid duidelijk is geformuleerd, is het mogelijk om gefundeerd keuzen te maken. Waar besteden we geld en energie aan en waaraan juist niet. Daarnaast is het een basis om het beleid in overleg met alle betrokkenen verder vorm te geven en te evalueren. Een beleidsplan moet echter ook de ruimte bieden om steeds in te spelen op veranderende situaties. Tot nu toe bleek dit mogelijk met behoud van de strikte grenzen van doelstelling en missie.

Juli 2020

2   Stichting Eritrea Hagez

Als rechtsvorm voor Eritrea Hagez is in 2011 gekozen voor een stichting met een raad van toezicht. Hiermee is  het werk ondergebracht in een zelfstandige juridische eenheid.  Er zijn voorwaarden ingebouwd voor transparantie en good governance. Zo worden de jaarstukken voor iedereen zichtbaar gepubliceerd op de website en heeft de Raad van Toezicht uitdrukkelijk de verantwoordelijkheid om het bestuur te houden aan haar statutaire verplichtingen en beperkingen.

Het bestuur bestaat uit een voorzitter, een penningmeester/secretaris en een lid. Het bestuur heeft het voornemen om met één lid uit te breiden.  Dit is nodig geworden door de grote hoeveelheid werk. Daarnaast is het van belang dat een nieuw bestuurslid vanuit een eigen invalshoek een kritische inbreng kan hebben op het beleid. Na een inwerkperiode zal dit bestuurslid zich in het bijzonder richten op de fondsenwerving in Nederland.

De stichting kent een Raad van Toezicht bestaande uit twee personen. De Raad van Toezicht stelt bestuursleden aan en ontslaat deze. Belangrijke bestuursbesluiten vereisen instemming van de Raad van Toezicht. Hieronder vallen onder andere het goedkeuringsbesluit over de jaarstukken.

Zowel de bestuursleden als de leden van de Raad van Toezicht ontvangen geen enkele vergoeding voor hun activiteiten. Er is geen zakelijke relatie of familieband tussen de leden van het bestuur enerzijds en de leden van de Raad van Toezicht anderzijds.

De organisatie functioneert goed. Er is geen aanleiding voor structurele aanpassingen.

3   Missie

Het ijkpunt van elke organisatie is de missie. Populair gezegd: het antwoord op de vraag waarom de stichting bestaat. Voor Eritrea Hagez is als missie geformuleerd:

Eritrea Hagez wil bijdragen aan het vergroten van de kansen op een beter leven voor de meest kwetsbare mensen in het land Eritrea en aan het verbreden van hun mogelijkheden om hier zelf aan bij te dragen.

Alle activiteiten moeten aan deze missie getoetst kunnen worden.

4   Uitgangspunten van beleid

4a Statuten

Statutair is de doelstelling van de stichting: De Stichting Eritrea Hagez heeft tot doel het inzamelen van geld om dit in Eritrea te besteden aan het vergroten van kansen en mogelijkheden van de allerarmsten.

4b Samenwerkingspartner in Eritrea

Concreet heeft de statutaire doelstelling zijn uitwerking gevonden in de samenwerking met de Daughters of Charity in Eritrea. Deze organisatie wordt geheel geleid door autochtone Eritrese zusters en heeft een vergelijkbare doelstelling.

4c Relatie uitgangspunten Daughters of Charity en Eritrea Hagez

De Daughters of Charity in Eritrea bepalen autonoom hun eigen beleid. Waar worden welke activiteiten ontwikkeld en met welke korte- en langetermijndoelstellingen. Binnen dit beleid vragen de zusters ondersteuning aan de Stichting Eritrea Hagez.

Eritrea Hagez kiest autonoom waar zij  ondersteuning biedt en tot welk niveau. Ondersteuning vindt plaats door het financieren van activiteiten en door het sturen van goederen.

4d Regelmatig zelf naar Eritrea

Een kernpunt in de activiteiten van Eritrea Hagez is het persoonlijke contact met de Daughters of Charity in Eritrea. Zo mogelijk jaarlijks bezoeken Jonne Misset en Albert Laterveer het land om persoonlijk te overleggen en toe te zien op de besteding van de gelden en de verdeling van de goederen. Hoewel er geen enkele aanleiding is om te twijfelen aan de integriteit van de zusters, blijkt het nuttig te zijn om in een persoonlijk overleg de ondersteuning vorm te geven.

4e Financiële ondersteuning door Eritrea Hagez

De stichting schenkt uitsluitend geoormerkt geld. Alle uitgaven worden tevoren door het bestuur van een bestemming (oormerk) voorzien, waarbij de afspraken met donateurs strikt worden nageleefd.

Bij de ondersteuning van de meest kwetsbare mensen in Eritrea komen de twee centrale doelstellingen naar voren. Dit zijn:

1. het mogelijk maken van directe ondersteuning, en

2. het werken aan een structurele verbetering van hun positie 

Directe ondersteuning

Bij het begrip ‘directe ondersteuning’ hanteert Eritrea Hagez een brede definitie. Het gaat om het bieden van ondersteuning aan de meest kwetsbaren, daar waar zij zelf niet in staat zijn te voorzien in hun meest elementaire behoeften.

Directe ondersteuning is langdurig nodig. In Nederland kan de Bijstand als zodanig beschouwd worden. In Eritrea is er ook een voortdurende behoefte aan ondersteuning van de meest kwetsbare mensen. Directe ondersteuning beschouwen als een tijdelijk iets, is een ontkenning van de feitelijke noden in een groot deel van de wereld.

Voor Eritrea Hagez houdt directe ondersteuning concreet in:

-      het sturen van kleding

-      het financieren van babymelkpoeder voor het weeshuis in Hebo en voor moeders die niet zelf hun kind(eren) kunnen voeden, in het bijzonder wegens een besmetting van de moeder met het HIV-virus

-      het financieren van voedsel dat ouderen en gehandicapten via de klinieken kunnen krijgen

-      zenden van materialen, zoals verbandmiddelen, lakens en werkkleding

De daadwerkelijke ondersteuning wordt door de zusters van de Daughters of Charity geboden. Eritrea Hagez maakt hun werk mogelijk.

Structurele verbetering

Structurele verbetering van de positie van de meest kwetsbare mensen is belangrijk. Het bieden van mogelijkheden daartoe geeft mensen een reëel perspectief op een beter leven. Een kleine organisatie als Eritrea Hagez kan op dit gebied geen grote veranderingen bewerkstelligen. Maar ook op individueel niveau moet het resultaat – dat mensen de mogelijkheid krijgen om een zelfstandig leven op te bouwen – niet onderschat worden.

Voorbeelden van structurele verbeteringen zijn:

    -      financieren van naai- en weefopleidingen

    -      schenken van kleinvee aan boeren die door de droogte hun vee zijn verloren

    -      initiëren van solar cooking

    -      financieren van solarsystemen

    -      financieren van pompinstallaties op zonne-energie

    -    financieren van opleidingen in gezond koken

4f Ondersteuning met goederen

Naast geld worden goederen naar de Daughters of Charity gezonden, die niet of alleen tegen een aanzienlijk hoger bedrag in Eritrea te verkrijgen zijn. Veel kinderkleding en schoeisel wordt in Nederland geschonken.

4g Organisatiekosten

Albert Laterveer en Jonne Misset nemen alle organisatiekosten voor hun rekening. Dus van postzegels tot hotelrekeningen en vliegtickets, al die kosten komen niet ten laste van de ingezamelde gelden. Eritrea Hagez kan dus met recht claimen dat er niets aan de strijkstok blijft hangen, omdat er geen strijkstok is.

5  Activiteiten in Eritrea

De samenwerking met de Daughters of Charity uit zich sinds jaren in de ondersteuning van het weeshuis in het dorp Hebo. Door de jaarlijkse bezoeken worden echter ook andere noden steeds duidelijker. Veel aandacht gaat uit naar de weefopleidingen die vrouwen in staat stellen om zelfstandig in het onderhoud van hun gezin te voorzien. Dit is nodig omdat veel mannen langdurig zijn ingelijfd in het leger. Ook verder is er een grote behoefte aan ondersteuning. Het werkgebied is daarom de afgelopen jaren verbreed. Centraal blijft de samenwerking met de Daughters of Charity. Zij zijn in staat om steeds te beoordelen wie er in een gemeenschap ondersteuning nodig heeft en wie niet. Zo is de geboden ondersteuning uiterst effectief. Bij hun afweging speelt ras of religie geen enkele rol. In veel gemeenschappen zijn de zusters de enige katholieken in een volledig islamitische of orthodox-christelijke omgeving.

5a Weeshuis in Hebo

In het dorpje Hebo beheren de Daughters of Charity een weeshuis dat zich als enige  in Eritrea specifiek richt op de opname van kinderen waarvan de moeder tijdens de bevalling is overleden. De kinderen blijven in het weeshuis tot hun vierde jaar. Daarna worden ze opgenomen in hun – extended – familie. Uiteraard is er voor deze kinderen veel babymelkpoeder nodig. Daarnaast hebben ze behoefte aan kleding en luiers. Eritrea Hagez zamelt geld in voor de melkpoeder en stuurt vanuit Nederland  kleding en luiers. Deze activiteit wordt gedurende de planperiode voortgezet.

5b Woman Promotion Centers

Veel vrouwen staan alleen voor de opgave hun gezin te onderhouden. Hun mannen zijn veelal in militaire dienst of in de 'social service', wat inhoudt dat ze ver van huis aan het werk zijn en nauwelijks inkomen hebben. De Promotion Centers bieden de vrouwen de mogelijkheid om te leren borduren, naaien en manden vlechten. Een andere manier voor de vrouwen om zelfstandig het gezin te onderhouden en toch thuis te zijn, is het weven van traditionele kleding. Deze is zeer gewild, waardoor er voldoende kan worden verdiend. Het weefproces is  echter ingewikkeld. De Daughters of Charity hebben opleidingen ontwikkeld, waarin in twee jaar de volledige techniek kan worden geleerd. Binnen deze opleiding kan een vrouw geschoold worden tot volwaardig weefster. Na twee jaar doet ze examen en als ze slaagt, mag ze het weefgetouw houden, samen met een eerste set materiaal om een goede start te kinnen maken. Al tijdens de opleiding worden de producten verkocht, zodat er dan al inkomen wordt verworven.

In specifiek hiervoor opgezette acties zamelt Eritrea Hagez geld in om deze opleidingen mogelijk te maken. Deze activiteit wordt gedurende de planperiode voortgezet.

5c Voedingsmiddelen

Ouderen zonder directe familie, lichamelijk of verstandelijk beperkte mensen en jonge moeders, vaak al met enkele kinderen, zijn niet in staat om voldoende voedsel bijeen te krijgen om aan de allereerste behoeften te voldoen. De Daughters of Charity leven tussen de bevolking en kunnen als geen ander aangeven wie hulp nodig heeft. Eritrea Hagez stelt middelen beschikbaar om ook voor deze mensen graan te  kopen. Deze activiteit wordt gedurende de planperiode voortgezet.

5d Kleinvee

Boeren hebben als basis voor hun bestaan vee nodig. In het algemeen bestaat dit bij kleine boeren uit geiten en schapen. Door ziekte, droogteperioden of andere oorzaken komt het voor dat boeren hun vee verliezen. De Daughters of Charity bieden hulp door boeren een set van vijf dieren te schenken. Hiermee kan worden gefokt. De afspraak wordt gemaakt dat het eerstgeboren jong aan de zusters wordt gegeven, die hiermee weer andere boeren kunnen helpen. Ook gedurende planperiode zal Eritrea Hagez deze activiteit financieel ondersteunen.

5e Melkpoeder

Melkpoeder voor het bereiden van babyvoeding is een levensvoorwaarde voor baby's die geen borstvoeding kunnen krijgen. Dit komt voor als de moeder is overleden of als de moeder onvoldoende melk heeft door ondervoeding of bij het voeden van tweelingen of drielingen. Een bijzondere doelgroep vormen de moeders met HIV, die  gezonde baby’s hebben. Via de moedermelk kunnen de kinderen worden besmet.

Babymelkpoeder is  in Eritrea kostbaar. Het wordt in het land zelf niet geproduceerd. Ook deze vorm van hulp wordt blijvend door Eritrea Hagez ondersteund.

5f Levering van materialen

Via apotheken, ziekenhuizen en via internet (Marktplaats) zijn veel materialen waar in de klinieken een grote behoefte aan is, gratis of tegen een kleine vergoeding te krijgen. Eenmaal verkochte verbandmiddelen worden niet opnieuw in de handel gebracht, ook al is het steriel verpakt en ligt de uiterste gebruiksdatum nog jaren ver in  de toekomst. Eritrea Hagez verzamelt deze goederen en stuurt ze samen met andere goederen naar de klinieken. Gedurende de planperiode zal Eritrea Hagez doorgaan met het verzamelen en sturen van deze materialen.

6   Fondsenwerving

Een absolute voorwaarde om de activiteiten van de stichting te kunnen uitvoeren is de beschikbaarheid van geld. Hiermee is fondsenwerving een kernactiviteit van de stichting.

6a Donateurs

In de loop der jaren is een grote groep ontstaan van donateurs , die incidenteel of periodiek een bedrag aan Eritrea Hagez overmaken. Al deze bijdragen zijn niet geoormerkt, wat het bestuur de mogelijkheid geeft  om gericht ondersteuning te bieden waar dit het hardst nodig is. Om deze donateurs te betrekken bij het werk wordt op elke gift met een persoonlijke e-mail gereageerd. Ook voor het bestuur is de persoonlijke band met de donateurs belangrijk.

6b Gerichte fondsenwerving

Voor grotere projecten als  solarsystemen of een weefopleiding voor meerdere vrouwen worden gericht fondsen of instellingen aangeschreven. Deze projecten worden altijd aangedragen door de Daughters of Charity in Eritrea. In de loop der tijd zijn er goede relaties ontstaan met deze institutionele donateurs.

Ook  in de planperiode zal de handelwijze zoals hier beschreven worden gevolgd.

6c Opzet van kleine projectjes

Enkele donateurs schenken jaarlijks flinke bedragen, van enkele honderden tot wel duizend euro. Deze bijdragen worden gevoegd bij alle andere niet-geoormerkte donaties.  Het bestuur is  van plan voor deze groep kleine projecten te formuleren, opdat zij, als ze dat op prijs stellen,  de bestemming van hun schenking kunnen volgen. Deze activiteit is  erg arbeidsintensief. Het formuleren, monitoren en rapporteren van de projecten is veel werk. Deze nieuwe vorm van fondsenwerving wordt dan ook direct gekoppeld aan de komst van een nieuw bestuurslid, dat zich specifiek met deze activiteit zal bezighouden.

6d Verkoop via internet en markten

Een bijzondere manier van fondsenwerving is de verkoop van voorwerpen via Marktplaats.nl en op tweedehands markten. Via Bol.com worden boeken verkocht. Al deze voorwerpen, waaronder veel kinderkleding, is gratis ter beschikking gesteld door donateurs. Ze hebben tevoren toestemming gegeven voor de verkoop. Ook deze activiteit zal gedurende de planperiode worden voortgezet.

6e Lezingen

Regelmatig worden de bestuursleden gevraagd om een lezing te houden over de activiteiten van de stichting. Hierbij is altijd het doel een inzamelingsactie van een groep of instelling te ondersteunen. Het is een erg effectieve manier van fondsenwerving. De praktijkverhalen en de hierbij getoonde foto's geven een goed beeld, terwijl de organiserende groep voor hun achterban garant staat voor de betrouwbaarheid van Eritrea Hagez. Op deze wijze wordt er veel geld 'verdiend'. Ook in de komende periode zal deze bijzondere vorm van fondsenwerving zo vaak als mogelijk worden benut.

7   Relatiebeheer

Voor een organisatie als Eritrea Hagez zijn de contacten met de achterban uiterst belangrijk. Ze is immers geheel afhankelijk van de ondersteuning van anderen. De contacten met de achterban worden op verschillende niveaus onderhouden.

7a  Websites

De centrale website www.eritreahagez.nl blijkt van onschatbare waarde. Dagelijks wordt de site bekeken, waardoor mensen in hun eigen omgeving nagenoeg alles over de stichting kunnen nazien. Binnen de website bestaat de mogelijkheid om door te klikken naar het nieuwsblog van Jonne, dat een kijkje achter de schermen biedt.

7b  Nieuwsbrieven

Twee tot driemaal per jaar wordt een nieuwsbrief verzonden naar belangstellenden. De frequentie is bewust laag gehouden om de ontvangers niet 'Eritrea Hagez-moe' te maken. De nieuwsbrieven worden per e-mail verzonden. Wie er prijs op stelt kan ook een papieren exemplaar toegezonden krijgen.

7c E-mail

Urgente mededelingen of korte aankondigingen vinden via e-mail plaats. Ook hierbij bestaat weer de mogelijkheid om hiervan schriftelijk bericht te krijgen.

7d Eriberichten

Tijdens de bezoeken aan Eritrea wordt de achterban op de hoogte gehouden via e-mailverslagen, de Eriberichten. Dit vergroot de betrokkenheid.

7e Persoonlijke contacten

Elke donatie wordt gevolgd door een persoonlijk e-mailtje waarin de gever wordt bedankt. De donateurs van goederen die naar Eritrea worden verscheept krijgen ieder voor zich de mededeling dat de materialen zijn aangekomen, indien mogelijk vergezeld van een foto.

8   Financiën

De kernactiviteiten van de Stichting Eritrea Hagez zijn het werven van fondsen en het op een verantwoorde wijze bestemmen van ingezamelde gelden en goederen voor initiatieven van de Daughters of Charity in Eritrea.

Een zwak punt in financieel opzicht is het ontbreken van een accountantscontrole op de financiën. De kosten hiervan staan niet in verhouding tot de grootte van de geldstromen. Om dit te ondervangen controleert de Raad van Toezicht op 'bonnetjesniveau' de financiën. Op macroniveau worden de inkomsten en uitgaven beoordeeld door het CBF bij hun beoordeling van de stichting als erkend goed doel.

9    Tot slot

Met het hier geformuleerde beleid denkt het bestuur van Eritrea Hagez de continuïteit van het werk van de Daughters of Charity in Eritrea voor de komende jaren volwaardig te kunnen ondersteunen en hiermee veel van de meest kwetsbare mensen in het land direct te kunnen helpen.