BEELDENSTORM EN SCHUILKERKEN

Om de eerste mogelijkheid van haar aankomst te volgen, moeten we terugkeren naar laatmiddeleeuws Zwolle, voorafgaand aan de beeldenstorm. In 1407 werd er in de O.L.V. basiliek een zijaltaar opgericht voor Onze-Lieve-Vrouwe ter Nood. [2] Deze titel, die tegenwoordig grotendeels in vergetelheid is geraakt, is de Middelnederlandse benaming voor de piëta. Samen met 'Noods God' verwijst ze naar de 'nood' (Middelnederlands droefenis) waar Maria in verkeerde toen ze het dode lichaam van haar zoon in haar armen hield. Ter ere van dit zijaltaar werd ook een broederschap opgericht: het broederschap van Onze-Lieve-Vrouwe ter Nood. Onze piëta is niet tot stand is gekomen rond 1400. Het is echter wel degelijk mogelijk dat het broederschap of de Onze-Lieve-Vrouwe Kerk in de loop van de vijftiende eeuw opdracht heeft gegeven tot haar productie, of haar heeft aangekocht.

Op 15 juni 1580 bereikte de beeldenstorm Zwolle. Woedende calvinisten leefden zich uit op religieuze beelden en altaren; een levensbedreigende periode voor piëta's. Vermoedelijk is de piëta door een aantal katholieken in bescherming genomen, en later naar één van de schuilkerken gebracht. Het katholicisme en haar beelden werden in de ban gedaan, een tijd van verbergen en verschuilen volgde.

Het zou ook kunnen dat de piëta pas is aangekomen in de tijd van schuilkerken, in de zeventiende of achttiende eeuw. Dit is onze tweede mogelijkheid. De grootte van de piëta was zeer geschikt voor kleine huisaltaren, of altaren van schuilkerken. Zwolse katholieken zouden haar kunnen hebben aangekocht voor een plaats in een schuilkerk, of iemand kan haar geschonken hebben aan een Zwolse schuilkerk. Haar leven in deze periode wordt omgeven door vergetelheid. Ze wordt niet genoemd in het zeventiende-eeuwse verslag van Arnold Waeijer [3]. Deze priester beschrijft hoe hij een aantal, middeleeuwse beelden bewaart, en laat restaureren. Ook wordt ze niet genoemd in andere, sporadische bronnen uit deze periode. Net zoals de kerken, was ze bovenal verborgen.