De eerste stap voor ieder boek is de inhoud. Toen het duidelijk werd dat de Protestantse Reformatie een permanent deel van de Christelijke cultuur uit zou gaan maken, riep de toenmalige paus Paulus III de Concilie van Trente (1545-63) bijeen. In de vierde sessie, in 1546, werd besloten dat vanaf dan de Vulgaat de enige autoritaire bijbelversie.[1] Bijna twintig jaar later accepteerde de nieuwe paus, Pius IV, dat een vertaling van de Vulgaat – mits door de kerkelijke autoriteiten gecheckt en goed bevonden – ook gelezen mocht worden.
De vertalers, echter, liepen op dit besluit vooruit. In het einde van 1546, snel nadat de Vulgaat als autoriteit werd verkozen, kreeg Bartholomeus van Grave, de drukker van de Katholieke Universiteit Leuven, toestemming om een Vlaamse vertaling van de Vulgaat te drukken.
Hoewel de paus hier nog niet zijn officiële toestemming voor had verleend, zorgde de grote populariteit van de Nederlandse vertaling van de Protestantse bijbel van Martin Luther ervoor dat de vraag voor een katholieke Bijbelvertaling groot was. Van Grave benaderde theoloog en docent op de KU Leuven Nicholaas van Winghe, met de vraag of hij de tekst voor deze vertaling zou kunnen schrijven. Minder dan een jaar later had van Winghe de vertaling af, en de eerste druk was klaar voor de verkoop in 1548.[2]
De vertaling van van Winge werd ongelooflijk populair. Het werd meerdere keren herdrukt, en toen de Katholieke kerk in 1592 de Sixto-Clementine Vulgaat uitriep tot de nieuwe enige Bijbelse autoriteit, werd zijn vertaling gebruikt als basis tot de nieuwe Vlaamse editie.[3] Deze werd, in 1599, geprint door Moerentorf, en staat sindsdien bekend als de ‘Moerentorf Bijbel’. Deze versie werd, met kleine veranderingen om de ontwikkeling van de Vlaams-Nederlandse taal bij te benen, vele keren herdrukt. De Moerentorf Bijbel bleef de standaard Nederlandse Katholieke Bijbel tot de Canisiusvertaling werd gepubliceerd in 1939.
[1] Sutcliffe, Edmund F. “The Council of Trent on the Authentia of the Vulgate.” The Journal of Theological Studies 49, no. 193/194 (1948): 35-42.
[2] Sijs, Nicoline van der. “Verantwoording van de Digitale Uitgave van de Leuvense Bijbel uit 1548.” https://www.dbnl.org/tekst/_ghe005gheh01_01/_ghe005gheh01_01_0001.php#17.
[3] Grant, R. M., Linwood Fredericksen, H. Grady Davis, Nahum M. Sarna, Frederick Fyvie Bruce, Robert L. Faherty, Seymour Cain, Emilie T. Sander, J. Coert Rylaarsdam, David Flusser, and Krister Stendahl. “Biblical literature.” Encyclopedia Britannica. Laatst veranderd 26 februari 2021. https://www.britannica.com/topic/biblical-literature/Medieval-and-modern-versions-Dutch-French-and-German.