วิสุทธิ ๗

วิสุทธิ คือ ความบริสุทธิ์ เป็นการดำเนิน ชำระให้จิตเหล่าสัตว์ให้บริสุทธิ์เป็นขั้นๆ ๗ ขั้นไปตามลำดับ จนบรรลุถึงพระนิพพาน

    ๑. สีลวิสุทธิ คือ ความหมดจดแห่งศีล  เป็นการทำศีลของตนให้สมบูรณ์ บริบูรณ์

    ๒. จิตตวิสุทธิ คือ ความหมดจดแห่งจิต เป็นการทำจิตให้ปราศจากนิวรณ์ ๕ ให้สพดาดบริสุทธิ์ด้วยสมาธิและฌาน

    ๓. ทิฏฐิวิสุทธิ คือ ความหมดจดแห่งทิฏฐิ เป็นการอบรมความเห็นให้ถูก ให้ตรง รู้ผิดรู้ถูก เห็นควมเป็นจริงในกองสังขารตรงตามกฏพระไตรลักษณ์

    ๔. กังขารวิตรณวิสุทธิ คือ ความหมดจดแห่งญาณที่ข้ามพ้นความสงสัย เป็นการทำจิตให้เข้าถึงฌานที่วางอุเบกขาพ้นวิจิกิจฉา

    ๕. มัคคามัคคญาณทัสสนวิสุทธิ คือ ความหมดจดแห่งญาณอันเป็นเครื่องรู้ว่าใช่ทางหรือไม่ใช่ทาง

    ๖. ปฏิปทาญาณทัสสนวิสุทธิ คือ ความหมดจดแห่งญาณที่รู้เห็นทางดำเนินไป

    ๗. ญาณทัสสนวิสุทธิ คือ ความหมดจดแห่งญาณทัสสนะ เป็นมรรคญาณ

๑ เป็น ศีล  ๒  เป็นสมาธิที่เข้าถึง ฌาน ๔  ๓.-๖. เป็นโลกิยปัญญา  ๗.เป็นโลกุตตรปัญญา