ชั้นพระอริยบุคล

• พระอริยบุคคลแบ่งได้เป็น 4 พวก 8 ประเภท เป็นคู่ๆ ดังนี้โสดาปัตติมรรค / โสดาปัตติผล  พระอริยบุคคลชั้นแรก สามารถละสังโยชน์(กิเลสเครื่องร้อยรัดจิตใจมนุษย์สัตว์ให้วนอยู่ในวัฏฏสงสาร) 3 ข้อแรก คือ สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลพตปรามาส เรียกอีกอย่างว่าผู้แรกถึงกระแสพระนิพพาน

• สกทาคามิมรรค / สกทาคามิผล  พระอริยบุคคลชั้นที่ 2 สามารถละสังโยชน์ได้ 3 ข้อแรก และสามารถทำให้กามราคะ และปฏิฆะ ได้เบาบางลงด้วย

• อนาคามิมรรค / อนาคามิผล  พระอริยบุคคลชั้นที่ 3 สามารถละสังโยชน์ได้อีก 2 ข้อต่อมาเป็น 5 ข้อแรก ซึ่งเป็นสังโยชน์เบื้องต้น คือ สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลพตปรามาส  กามราคะ ปฏิฆะ ได้ทั้งหมด

• อรหันตมรรค / อรหันตผล พระอริยบุคคลชั้นสูงสุด สามารถละสังโยชน์ได้ทั้งหมด 10 ประการ คือ สังโยชน์เบื้องต้น 5 ข้อดังที่กล่าวมาก่อนแล้ว กับอีก 5 ข้อสังโยชน์เบื้องปลายคือ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา

ในจำนวนนี้ยังสามารถแบ่งได้จากลักษณะการเข้าถึงคุณธรรมด้วยคือ

1. สุกขวิปัสสโก หรือ ปัญญาธุระ จำพวกที่เข้าถึงชั้นคุณธรรมโดยไม่มีคุณวิเศษใดๆ แต่ละซึ่งกิเลสอุปาทานได้ทั้งหมด

2. เตวิชโช หรือ ไตรวิชา กลุ่มที่เข้าถึงวิชชา 3 

3. ฉฬภิญโญ หรือ อภิญญา 6  ผู้ที่เข้าถึงซึ่งคุณวิเศษความรู้ยิ่ง 6 ประการมี อิทธิวิธี จนถึง อาสวขยญาณเป็นที่สุด

4. ปฏิสัมภิทา หรือ ปฏิสัมภิทาญาณ 4  ผู้เข้าถึงคุณวิเศษที่ล่วงรู้ในธรรมต่างๆทั้งหยาบละเอียด คือ อรรถแลพยัญชนะ