കൃഷ്ണോപനിഷത്ത്
|| ശ്രീ ഗുരുഭ്യോ നമഃ ഹരിഃ ഓം ||
യോ രാമഃ കൃഷ്ണതാമേത്യ സാർവാത്മ്യം പ്രാപ്യ ലീലയാ |
അതോഷയദ്ദേവമൗനിപടലം തം നതോഽസ്മ്യഹം || 1||
ഓം ഭദ്രം കർണേഭിഃ ശൃണുയാമ ദേവാഃ ഭദ്രം പശ്യേമാക്ഷഭിര്യജത്രാഃ |
സ്ഥിരൈരംഗൈസ്തുഷ്ടുവാംസസ്തനൂഭിർവ്യശേമ ദേവഹിതം യദായുഃ |
സ്വസ്തി ന ഇന്ദ്രോ വൃദ്ധശ്രവാഃ സ്വസ്തി നഃ പൂഷാ വിശ്വവേദാഃ |
സ്വസ്തി നസ്താർക്ഷ്യോഽരിഷ്ടനേമിഃ സ്വസ്തി നോ ബൃഹസ്പതിർദധാതു |
ഓം ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ |
|| അഥ പ്രഥമ ഖണ്ഡഃ ||
ഹരിഃ ഓം | ശ്രീമഹാവിഷ്ണും സച്ചിദാനന്ദലക്ഷണം രാമചന്ദ്രം
ദൃഷ്ട്വാ സർവാംഗസുന്ദരം മുനയോ വനവാസിനോ വിസ്മിതാ ബഭൂവുഃ |
തം ഹോചുർനോഽവദ്യമവതാരാന്വൈ ഗണ്യന്തേ ആലിംഗാമോ ഭവന്തമിതി |
ഭവാന്തരേ കൃഷ്ണാവതാരേ യൂയം ഗോപികാ ഭൂത്വ മാമാലിംഗഥ
അന്യേ യേഽവതാരാസ്തേ ഹി ഗോപാ ന സ്ത്രീശ്ച നോ കുരു | അന്യോന്യവിഗ്രഹം
ധാര്യം തവാംഗസ്പർശനാദിഹ | ശാശ്വതസ്പർശയിതാസ്മാകം
ഗൃൺഹീമോഽവതാരാന്വയം || 1||
രുദ്രാദീനാം വചഃ ശൃത്വാ പ്രോവാച ഭഗവാൻസ്വയം |
അംഗയംഗം കരിഷ്യാമി ഭവദ്വാക്യം കരോമ്യഹം || 2||
മോദിതാസ്തേ സുരാ സർവേ കൃതകൃത്യാധുനാ വയം |
യോ നന്ദഃ പരമാനന്ദോ യശോദോ മുക്തിഗേഹിനീ || 3||
മായാ സാ ത്രിവിധാ പ്രോക്താ സത്ത്വരാജസതാമസീ |
പ്രോക്താ ച സാത്ത്വികീ രുദ്രേ ഭക്തേ ബ്രഹ്മണി രാജസീ || 4||
താമസീ ദൈത്യപക്ഷേഷു മായാ ത്രേധാ ഹ്യുദാഹൃതാ |
അജേയാ വൈഷ്ണവീ മായാ ജപ്യേന ച സുതാ പുരാ || 5||
ദേവകീ ബ്രഹ്മപുത്ര സാ യാ വേദൈരുപഗീയതേ |
നിഗമോ വസുദേവോ യോ വേദാർഥഃ കൃഷ്ണരാമയോഃ || 6||
സ്തുവതേ സതതം യസ്തു സോഽവതീർണോ മഹീതലേ |
വനേ വൃന്ദാവനേ ക്രീഡംഗോപഗോപീസുരൈഃ സഹ || 7||
ഗോപ്യോ ഗാവ ഋചസ്തസ്യ യഷ്ടികാ കമലാസനഃ |
വംശസ്തു ഭഗവാൻ രുദ്രഃ ശൃംഗമിന്ദ്രഃ സഗോസുരഃ || 8||
ഗോകുലം വനവൈകുണ്ഠം താപസാസ്തത്ര തേ ദ്രുമാഃ |
ലോഭക്രോധാദയോ ദൈത്യാഃ കലികാലസ്തിരസ്കൃതഃ || 9||
ഗോപരൂപോ ഹരിഃ സാക്ഷാന്മായാവിഗ്രഹധാരണഃ |
ദുർബോധം കുഹകം തസ്യ മായയാ മോഹിതം ജഗത് || 10||
ദുർജയാ സാ സുരൈഃ സർവൈർധൃഷ്ടിരൂപോ ഭവേദ്വിജഃ |
രുദ്രോ യേന കൃതോ വംശസ്തസ്യ മായാ ജഗത്കഥം || 11||
ബലം ജ്ഞാനം സുരാണാം വൈ തേഷാം ജ്ഞാനം ഹൃതം ക്ഷണാത് |
ശേശനാഗോ ഭവേദ്രാമഃ കൃഷ്ണോ ബ്രഹ്മൈവ ശാശ്വതം || 12||
അഷ്ടാവഷ്ടസഹസ്രേ ദ്വേ ശതാധിക്യഃ സ്ത്രിയസ്തഥാ |
ഋചോപനിഷദസ്താ വൈ ബ്രഹ്മരൂപാ ഋചഃ സ്ത്രിയാഃ || 13||
ദ്വേഷാശ്ചാണൂരമല്ലോഽയം മത്സരോ മുഷ്ടികോ ജയഃ |
ദർപഃ കുവലയാപീഡോ ഗർവോ രക്ഷഃ ഖഗോ ബകഃ || 14||
ദയാ സാ രോഹിണീ മാതാ സത്യഭാമാ ധരേതി വൈ |
അഘാസുരോ മാഹാവ്യാധിഃ കലിഃ കംസഃ സ ഭൂപതിഃ || 15||
ശമോ മിത്രഃ സുദാമാ ച സത്യാക്രോദ്ധവോ ദമഃ |
യഃ ശംഖഃ സ സ്വയം വിഷ്ണുർലക്ഷ്മീരുപോ വ്യവസ്ഥിതഃ || 16||
ദുഗ്ധസിന്ധൗ സമുത്പന്നോ മേഘഘോഷസ്തു സംസ്മൃതഃ |
ദുഗ്ദോദധിഃ കൃതസ്തേന ഭഗ്നഭാണ്ഡോ ദധിഗൃഹേ || 17||
ക്രീഡതേ ബാലകോ ഭൂത്വാ പൂർവവത്സുമഹോദധൗ |
സംഹാരാർഥം ച ശത്രൂണാം രക്ഷണായ ച സംസ്ഥിതഃ || 18||
കൃപാർഥേ സർവഭൂതാനാം ഗോപ്താരം ധർമമാത്മജം |
യത്സ്രഷ്ടുമീശ്വരേണാസീതച്ചക്രം ബ്രഹ്മരൂപദൃക് || 19||
ജയന്തീസംഭവോ വായുശ്ചമരോ ധർമസഞ്ജ്ഞിതഃ |
യസ്യാസൗ ജ്വലനാഭാസഃ ഖഡ്ഗരൂപോ മഹേശ്വരഃ || 20||
കശ്യപോലൂഖലഃ ഖ്യാതോ രജ്ജുർമാതാഽദിതിസ്തഥാ |
ചക്രം ശംഖം ച സംസിദ്ധിം ബിന്ദും ച സർവമൂർധനി || 21||
യാവന്തി ദേവരൂപാണി വദന്തി വിഭുധാ ജനാഃ |
നമന്തി ദേവരൂപേഭ്യ ഏവമാദി ന സംശയഃ || 22||
ഗദാ ച കാളികാ സാക്ഷാത്സർവശത്രുനിബർഹിണീ |
ധനുഃ ശാർമ്ഗം സ്വമായാച ശരത്കാലഃ സുഭോജനഃ || 23||
അബ്ജകാണ്ഡം ജഗത്ബീജം ധൃതം പാണൗ സ്വലീലയാ |
ഗരുഡോ വടഭാണ്ഡീരഃ സുദാമാ നാരദോ മുനിഃ || 24||
വൃന്ദാ ഭക്തിഃ ക്രിയാ ബുദ്ധീഃ സർവജന്തുപ്രകാശിനീ |
തസ്മാന്ന ഭിന്നം നാഭിന്നമാഭിർഭിന്നോ ന വൈ വിഭുഃ |
ഭൂമാവുത്താരിതം സർവം വൈകുണ്ഠം സ്വർഗവാസിനാം || 25||
|| ഇതി പ്രഥമ ഖണ്ഡഃ ||
________________________________________
|| അഥ ദ്വിതീയഃ ഖണ്ഡഃ ||
ശേഷോ ഹ വൈ വാസുദേവാത് സങ്കർഷണോ നാമ ജീവ ആസീത് |
സോഽകാമയത പ്രജാഃ സൃജേയേതി |
തതഃ പ്രദ്യുമ്നസഞ്ജ്ഞക ആസീത് |
തസ്മാത് അഹങ്കാരനാമാനിരുദ്ധോ ഹിരണ്യഗർഭോഽജായത |
തസ്മാത് ദശ പ്രജാപതയോ മരീച്യാദ്യാഃ
സ്ഥാണുദക്ഷകർദമപ്രിയവ്രതോത്തനപാദവായവോ വ്യജായന്ത |
തേഭ്യോഃ സർവാണി ഭൂതാനി ച |
തസ്മാച്ഛേഷാദേവ സർവാണി ച ഭൂതാനി സമുത്പദ്യന്തേ |
തസ്മിന്നേവ പ്രലീയന്തേ |
സ ഏവ ബഹുധാ ജായമാനഃ സർവാൻ പരിപാതി |
സ ഏവ കാദ്രവേയോ വ്യാകരണജ്യോതിഷാദിശാസ്ത്രണി നിർമിമാണോ
ബഹുഭിർമുമുക്ഷുഭിരുപാസ്യമാനോഽഖിലാം ഭുവമേകസ്മിൻ
ശീർഷ്ണ സിദ്ധാർഥവദവധ്രിയമാണഃ സർവൈർമുനിഭിഃ
സമ്പ്രാർഥ്യമാനഃ സഹസ്രശിഖരാണി മേരോഃ
ശിരോഭിരാവാര്യമാണോ മഹാവായ്വഹങ്കാരം നിരാചകാര |
സ ഏവ ഭഗവാൻ ഭഗവന്തം ബഹുധാ വിപ്രീയമാണഃ അഖിലേന സ്വേന
രുപേണ യുഗേ യുഗേ തേനൈവ ജയമാനഃ സ ഏവ സൗമിത്രിരൈക്ഷ്വാകഃ
സർവാണി ധാനുഷശാസ്ത്രാണി സർവാണ്യസ്ത്രശാസ്ത്രാണി ബഹുധാ
വിപ്രീയമാനോ രക്ഷാംസി സർവാണി വിനിഘ്നംശ്ചാതുർവർണ്യധർമാൻ
പ്രവർതയാമാസ |
സ ഏവ ഭഗവാൻ യുഗസന്ധികാലേ ശാരദാഭ്രസംനികാശോ
രൗഹിനേയോ വാസുദേവഃ സർവാണി ഗദാദ്യായുധശാസ്ത്രാണി
വ്യാചക്ഷാണോ നൈകാൻ രാജന്യമണ്ഡലാന്നിരാചികീർഷുഃ
ഭുഭാരമഖിലം നിചഖാന |
സ ഏവ ഭഗവാൻ യുഗേ തുരിയേഽപി ബ്രഹ്മകുലേ ജായമാനഃ സർവ
ഉപനിഷദഃ ഉദ്ദിധീർഷുഃ സർവാണി ധർമശാസ്ത്രാണി
വിസ്താരയിഷ്ണുഃ സർവാനപി ജനാൻ സന്താരയിഷ്ണുഃ
സർവാനപി വൈഷ്ണവാൻ ധർമാൻ വിജൃംഭയൻ
സർവാനപി പാഷണ്ഡാൻ നിചഖാന |
സ ഏഷ ജഗദന്തര്യാമീ |
സ ഏഷ സർവാത്മകഃ |
സ ഏവ മുമുക്ഷുഭിർധ്യേയഃ |
സ ഏവ മോക്ഷപ്രദഃ |
ഏതം സ്മൃത്വാ സർവേഭ്യഃ പാപേഭ്യോ മുച്യതേ |
തന്നാമ സങ്കീർതയൻ വിഷ്ണുസായുജ്യം ഗച്ഛതി |
തദേതദ് ദിവാ അധീയാനഃ രാത്രികൃതം പാപം നാശയതി |
നക്തമധീയാനോ ദിവസകൃതം പാപം നാശയതി |
തദേതദ്വേദാനാം രഹസ്യം തദേതദുപനിഷദാം രഹസ്യം
ഏതദധീയാനഃ സർവത്രതുഫലം ലഭതേ
ശാന്തിമേതി മനഃശുദ്ധിമേതി സർവതീർഥഫലം ലഭതേ
യ ഏവം വേദ ദേഹബന്ധാദ്വിമുച്യതേ ഇത്യുപനിഷത് ||
|| ഇതി ദ്വിതീയഃ ഖണ്ഡഃ ||
ഹരിഃ ഓം തത്സത്
ഓം ഭദ്രം കർണേഭിഃ ശൃണുയാമ ദേവാഃ ഭദ്രം പശ്യേമാക്ഷഭിര്യജത്രാഃ |
സ്ഥിരൈരംഗൈസ്തുഷ്ടുവാംസസ്തനൂഭിർവ്യശേമ ദേവഹിതം യദായുഃ |
സ്വസ്തി ന ഇന്ദ്രോ വൃദ്ധശ്രവാഃ സ്വസ്തി നഃ പൂഷാ വിശ്വവേദാഃ |
സ്വസ്തി നസ്താർക്ഷ്യോഽരിഷ്ടനേമിഃ സ്വസ്തി നോ ബൃഹസ്പതിർദധാതു |
ഓം ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ |
|| ഇതി കൃഷ്ണോപനിഷത്സമാപ്താ ||
|| ഭാരതീരമണമുഖ്യപ്രാണന്തർഗത ശ്രീകൃഷ്ണാർപണമസ്തു ||