1. Er zijn mensen die zo stot .... die zo stot ... die zo stotteren, dan weet je precies wat hij wil gaan zeggen!

(Niet bij elke vorm van stotteren is te voorspellen wat die wil zeggen!)

En er zijn vormen van spreken die zacht of onduidelijk zijn, die je als luisteraar ertoe dwingen dat je je helemaal op die ander moet instellen, anders kun je eigenlijk niet met hem praten. Dat eist dus als het ware dat de gesprekspartner helemaal voor hem daar is . Dat die als het ware helemaal in zijn dienst staat.

--> De gesprekspartner voelt zich bij deze vormen van stotteren in eerste instantie welwillend. De persoon die stottert lokt als het ware uit dat je hem aanvult. De eerste impuls is hulpvaardigheid, maar later voelt de gesprekspartner irritatie en ongeduld opkomen.

Maar degene die stottert is zich van dit effect op de gesprekspartner niet bewust.

-->Die worstelt met innerlijke gevoelens van angst voor spanning, belasting, druk of verantwoordelijkheid.

2. Er zijn ook mensen die op een erg opvallende ehe..ehe..ehe manier sto-ho-hotteren.

Dan horen we een soort van verward stotteren met veel tussenheklanken. Vlug praten, het is een erg opval hal lende manier van stotteren.

Stotteren treedt voornamelijk op als iemand zijn mening moet zeggen. Het gevolg van dit soort sto ho ho hotteren is, dat de gesprekspartner:

- Of met dat wat gestotterd wordt, niets weet te beginnen omdat het zo onsamenhangend klonk met al die tussengeluiden, omdat eenvoudigweg de samenhang verloren ging

- Of het duurt zo lang dat ze intussen afschakelen en met wat anders verder gaan.

- Of helemaal niet meer luisteren.

- Of ze hebben zo'n medelijden met je dat je in feite kunt zeggen wat je wilt, maar iets verkeerd zeggen kun je niet.

--> Als gesprekspartner kan je, als eerste impuls, medelijden voelen opkomen: ... die arme donder.... Wat zonde toch dat zo'n aardige jongen of zo'n aardig meisje zo stottert ..., is zo de gedachte die opkomt.

En in AL DEZE gevallen: of je kunt er niets mee; of het duurt te lang; of ze hebben zo'n medelijden met je; in AL deze gevallen blijft de goede relatie met de gesprekspartner bestaan.

Mensen met deze vorm van stotteren kunnen ook hartelijk om hun eigen stotteren lachten. Als deze mensen in een gezelschap binnenkomen en dan verschrikkelijk stotteren en op klanken lang vastzitten, dan schieten ze op een gegeven moment zelf in de lach als iemand een opmerking maakt, of iets probeert aan te vullen. Zo iemand zal lachend en stralend zo'n aanvulling aannemen.

Maar degene die stottert is zich van deze effecten van het stotteren doorgaans niet bewust.

--> Die is bang, voor kritiek, bang, om afgewezen te worden, die heeft angst voor conflicten of voor meningsverschillen.

3. Dan zijn er ook mensen met een vorm van stotteren, die je kunt voorspellen. Vooral omdat er steeds terugkomende L L L letters en K K K klanken zijn waarop wordt gestotterd.

De angst voor bepaalde letters of klanken overheerst. De angst voor letters is vaak groter dan de angst voor situaties.

--> Als je dus zo iemand een paar keer hebt horen stotteren dan kun je als het ware voorspellen: in die zin komt weer een woord met een H. en daar blijft hij op HHHHHHhangen.

Als gesprekspartner krijg je daarbij zo'n gevoel afgestoten te worden. Er ontstaat een muur , ook al omdat oogcontact ontbreekt.

Het zijn vaak minder herhalingen, maar zo van die echte bbb……blokkaden, waarop gedrukt en geperst wordt.

Het gevolg daarvan is dat er een afstand ontstaat tussen spreker en gesprekspartner. Het roept bij hem/haar onzekerheid en angstgevoelens op.

Degene die stottert is zich van dit effect van het stotteren niet bewust.

--> Die heeft een onderliggende angst om in verlegenheid gebracht te worden, is onzeker, is bang om belachelijk te zijn, is bang om vernederd te worden.

4. En dan zijn er mensen die betrekkelijk weinig stotteren. Die kunnen doorgaans tamelijk goed spreken, maar in een goed gesprek blijft die plotseling HHH hangen. Dan blokkeert die. Dan kan die niet … dan kan die niet … V V V verder.

--> De omgeving is, door dat stotteren, toleranter. Iedereen weet, dat het zo'n flinke vent is, dat het zo'n flinke vrouw is, die zo veel kan en zo goed zijn best doet, en zo actief is. En dan plotseling treed dat stotteren op en dan weten de mensen ook: hij is zo flink, hij kan zo veel, alleen dat stotteren dat staat hem in de weg, anders zou hij nog méér kunnen!

Degene die stottert is zich van dit effect van het stotteren niet bewust.

--> Die is diep in zijn hart bang om niets te betekenen, bang om onbelangrijk te zijn, bang om ontoereikend te zijn en niet aan (levens-)eisten te kunnen voldoen