Przedmowa

Niniejszy podręcznik próbuje przynajmniej częściowo wypełnić lukę, jaką jest brak podręczników na esperanckim rynku księgarskim, który zanikł w znacznej mierze po 1989 roku. Mam nadzieję, że choć w niewielkim stopniu przyczyni się do ponownego rozbudzenia zainteresowania esperantem i będzie stanowić dobre wprowadzenie do bardziej systematycznej nauki. Ponieważ jest dostępny bezpłatnie, w formie elektronicznej, będzie odtąd na zawsze do dyspozycji kolejnych pokoleń polskich esperantystów. Fundament języka jest niezmienny, zatem podręcznik będzie zawsze aktualny.

Celem podręcznika jest przedstawienie w uporządkowany sposób podstawowej struktury języka esperanto. Przeznaczywszy dwa-trzy tygodnie na naukę jednej lekcji i poświęcając na to godzinę czy dwie pracy dziennie, po kilku miesiącach będziesz znać esperanto w stopniu wystarczającym do rozumienia tekstów w Internecie – możesz zresztą dowolnie rozłożyć sobie czas, skracając go lub wydłużając, zależnie od okoliczności. Słownictwo w podstawowym podręczniku obejmuje ok. 2000 pozycji, ale dzięki elastycznej gramatyce i logicznym zasadom słowotwórstwa będziesz w stanie rozpoznawać znaczenie wielu tysięcy wyrazów. Nie wierzysz? Takie jest właśnie esperanto!

Podręcznik ma zaspokoić ciekawość tych osób, które zafrapował język naszego rodaka, białostocczanina z urodzenia, a warszawiaka z późniejszego wyboru rodziny, Ludwika Zamenhofa, ale nie mają wiele czasu na studiowanie obszernych podręczników. Zakładam więc, że po przerobieniu podręcznika Czytelnik posiądzie przynajmniej bierną znajomość esperanta – cel zostanie osiągnięty, gdy będzie w pełni rozumieć wszystkie słowa i zdania z podręcznika i rozpoznawać w nich bez problemu cząstki wyrazowe, tak charakterystyczne dla esperanta. Jako autor publikacji liczę zresztą na to, że przynajmniej część osób zachęci się do dalszej nauki, a przede wszystkim zdobycia czynnej znajomości esperanta pozwalającej pisać teksty czy wymieniać opinie na forach esperanckich. Dla zachęty dodam, że język ten można poznać na dowolnym szczeblu zaawansowania 10-krotnie szybciej niż jakikolwiek język etniczny – pół roku systematycznej nauki daje tu tyle, co 5 lat nauki angielskiego (w opinii językoznawców bardzo dobra znajomość angielskiego wymaga aż 10 tys. godzin regularnej pracy).

Podręcznik zawiera następujące części:

W podręczniku przyjmujemy metodę tłumaczeniowo-gramatyczną. Esperanta – ze względu na jego niezwykle prostą strukturę – najszybciej można się nauczyć, studiując zagadnienia gramatyczne ilustrowane dużą ilością przykładów użycia. Sugeruję zatem uważne czytanie objaśnień gramatycznych i wielokrotne, głośne czytanie zdań i słownictwa (lub przynajmniej wymawianie ich w myślach), aż do pełnego zrozumienia ich znaczenia. Wspomogą ten proces nagrania.

Wymowa esperancka jest niezwykle prosta i łatwa dla Polaków, zatem w pełni wystarczy zilustrowanie jej kilkoma zaledwie nagraniami.

Pragnę jeszcze dodać, że podręcznik został napisany z myślą o obchodzonej w 2009 roku 150-tej rocznicy urodzin Ludwika Łazarza Zamenhofa i rocznicowym Światowym Kongresie Esperanta zorganizowanym przez prężną społeczność esperancką w Białymstoku, który uchodzi w świecie za kolebkę esperanta. Polska, będąc naturalnym powiernikiem spuścizny tego wielkiego humanisty – Żyda z urodzenia, Rosjanina z tytułu formalnego obywatelstwa, Polaka z racji zamieszkania, wreszcie obywatela świata z przekonań i wyboru – ma szczególny przywilej organizowania spotkań z okazji okrągłych rocznic, jak data powstania języka czy urodzin Zamenhofa.

Życzę zatem sukcesów w poznawaniu tego fascynującego języka – a może warto mieć znajomość esperanta w swoim CV?

kun koraj salutoj

Paweł Wimmer

Varsovio, julio 2009

 

P.S. Dziękuję p. Ireneuszowi Bobrzakowi (Varsovia Vento) za szereg cennych uwag dotyczących treści podręcznika, które pozwoliły go ulepszyć i uniknąć rozmaitych uchybień.