รู้รักภาษาไทย

วัน พุธ ที่ ๑๒ เดือน ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ ขึ้น ๑๑ ค่ำ เดือน ๑๑

ขอเสนอ คำว่า ยักษ์วัดโพธิ์

ยักษ์วัดโพธิ์ เป็นประติมากรรมอยู่ที่ซุ้มประตูทางเข้าพระมณฑปหรือหอไตรจัตุรมุขของวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) มีลักษณะเป็นรูปยักษ์ในวรรณคดีเรื่องรามเกียรติ์ การสร้างรูป “ยักษ์” รักษาประตูวัดพระเชตุพนนั้น มีมาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๑ ซึ่งต่อมาในสมัยรัชกาลที่ ๓ ยักษ์ปูนปั้นที่เฝ้าประจำประตูทั้ง ๔ ประตูชำรุด จึงโปรดให้รื้อแล้วนำลั่นถันหรือรูปตุ๊กตาศิลาจีนมาตั้งแทนและโปรดเกล้าฯ ให้หล่อรูปยักษ์ขนาดเล็กสูงประมาณ ๑๗๕ เซนติเมตร จำนวน ๘ ตน ตั้งไว้ที่ซุ้มประตูทางเข้าพระมณฑป ทั้ง ๔ ด้าน ด้านละ ๑ คู่ เพื่อให้ทำหน้าที่พิทักษ์รักษาหอพระไตรปิฎก ปัจจุบันรูปยักษ์วัดโพธิ์ ที่ซุ้มพระมณฑป ๒ คู่แรกเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ส่วน ๒ คู่หลังอยู่ที่ประตูทิศตะวันตกเฉียงเหนือและทิศตะวันตกเฉียงใต้ มักมีผู้เข้าใจผิดว่าลั่นถันหรือตุ๊กตาศิลาจีนที่ตั้งอยู่ตรงประตูทางเข้าวัดโพธิ์นั้นเป็นยักษ์วัดโพธิ์

ที่มา : บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๒๖ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.