รู้ รักษ์ ภาษาไทย

วัน พุธ ที่ ๒๖ เดือน ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ แรม ๑๐ ค่ำ เดือน ๑๑

ขอเสนอ คำว่า ปาฐกถา

ปาฐกถา (อ่านว่า ปา-ถะ-กะ-ถา) เขียน ป ปลา สระอา ฐ ฐาน ก ไก่ ถ ถุง สระอา มาจากคำว่า ปาฐ (อ่านว่า ปา-ถะ) กับ กถา

(อ่านว่า กะ-ถา) ในภาษาบาลีและสันสกฤต ปาฐ (อ่านว่า ปา-ถะ) แปลว่า เนื้อความที่กล่าว บทความ ส่วน กถา (อ่านว่า กะ-ถา) แปลว่า ถ้อยคำ เรื่องราว คำพูด

ปาฐกถา ในภาษาไทยใช้หมายถึง เรื่องราวหรือการบรรยายทางวิชาการที่มีผู้บรรยายในที่ชุมนุมชนหรือในห้องเรียนชั้นอุดมศึกษา ตรงกับคำในภาษาอังกฤษว่า lecture (อ่านว่า เล็ก-เช่อร์) เช่น เมื่อวานมีคนไปฟังปาฐกถากันเต็มหอประชุมทีเดียว

คำว่า ปาฐกถา ใช้เป็นคำกริยาก็มี เช่น รู้ไหมวันนี้ใครจะมาปาฐกถา

ผู้ที่แสดงปาฐกถาใช้ว่า ผู้ปาฐกถา หรือ ผู้แสดงปาฐกถา

ที่มา : บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๒๒ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๐ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น