รู้รักภาษาไทย

วัน อังคาร ที่ ๑๕ เดือน พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๙ แรม ๑ ค่ำ เดือน ๑๒

ขอเสนอคำว่า คำพังเพย

คำพังเพย หมายถึง ถ้อยคำที่เป็นสำนวนที่พูดไว้กลาง ๆ เพื่อชวนให้คิด ถ้านำมาใช้ให้เหมาะกับเรื่องที่กำลังพูดกัน จะทำให้เข้าใจเรื่องที่พูดนั้นชัดเจนขึ้น เช่นพูดว่า รถยนต์ตอนที่เบรกเริ่มไม่ดีก็ไม่รีบไปซ่อม พอเบรกแตกไปชนต้นไม้เข้า เลยต้องเสียค่าซ่อมมาก เข้าทำนอง เสียน้อยเสียยาก เสียมากเสียง่าย. คำพังเพย “เสียน้อยเสียยากเสียมากเสียง่าย” หมายถึง เสียเพียงเล็กน้อยไม่ยอมเสีย ทำให้ต้องเสียมากกว่าเดิม คำพังเพยในภาษาไทยมีอยู่มาก เช่น หมองูตายเพราะงู ไม่เห็นน้ำตัดกระบอก ไม่เห็นกระรอกก่งหน้าไม้ กระต่ายตื่นตูม กิ้งก่าได้ทอง

คำว่า พังเพย มาจากภาษาจีน จีนกลางออกเสียงว่า ผังผี้. แต้จิ๋วออกเสียงว่า ผั่งโพย. แปลว่า หมายเหตุหรือคำวิจารณ์ที่เขียนอธิบายไว้ข้าง ๆ ข้อความหลัก.

ที่มา : บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๒๔ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๐ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.