รู้รักภาษาไทย

วัน อังคาร ที่ ๘ เดือน พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๙ ขึ้น ๙ ค่ำ เดือน ๑๒

ขอเสนอคำว่า ดาวรุ่ง

คำว่า ดาวรุ่ง ในภาษาไทย มีความหมาย ๒ อย่าง อย่างแรกหมายถึง ดาวที่เห็นสุกสว่างบนท้องฟ้าในเวลาเช้ามืด เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ดาวประกายพรึก คำว่า ประกาย มาจากคำเขมรว่า ผฺกาย (อ่านว่า ผะ-กาย) แปลว่า ดาว ส่วนคำว่า พรึก (อ่านว่า พฺรึก) (เขียนว่า พ พาน ร เรือ สระอึ ก ไก่) แปลว่า เช้า ประกายพรึก จึงแปลว่า ดาวเช้า ซึ่งก็คือ ดาวศุกร์ นั่นเอง ดาวศุกร์เป็นดาวเคราะห์ที่อยู่ ใกล้โลกมากที่สุด จึงแลเห็นเป็นดาวดวงใหญ่ มีแสงสว่างชัดเจน หากเห็นในเวลาค่ำ เรียกกันว่า ดาวประจำเมือง

ความหมายอย่างที่ ๒ ของคำว่าดาวรุ่ง คือ นักร้องหรือนักแสดงที่กำลังมีชื่อเสียงโด่งดัง เปรียบเสมือนดาวรุ่งที่จรัสแสงอยู่บนท้องฟ้า

ที่มา : บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๘ เมษายน พ.ศ. ๒๕๕๐ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.