รู้รักภาษาไทย

วัน จันทร์ ที่ ๒๘ เดือน พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๙ แรม ๑๔ ค่ำ เดือน ๑๒

ขอเสนอคำว่า ราศี

คำว่า ราศี มีความหมายอย่างหนึ่งว่า ความสง่างาม หรือ ลักษณะดีงามของคน เช่น ตั้งแต่เขาได้รับตำแหน่งรัฐมนตรี หน้าตาของเขาก็ดูมีราศีขึ้น. นอกจากนั้นคำว่า ราศี ยังหมายถึงสิริมงคล. เชื่อกันว่าเวลาเช้าราศีอยู่ที่หน้า. เวลากลางวันราศีอยู่ที่หน้าอก. เวลากลางคืนราศีอยู่ที่เท้า

เรื่องราศีมีปรากฏในตำนานสงกรานต์ว่า ท้าวกบิลพรหม (อ่านว่า กะ-บิน-ละ-พฺรม) ซึ่งเป็นบิดาของนางสงกรานต์ ถามปริศนาธรรมบาลกุมาร (อ่านว่า ทัม-มะ-บาน-กุ-มาน) เรื่องราศี. ธรรมบาลกุมารได้คำตอบจากการพูดคุยของนกอินทรีผัวเมีย จึงรู้ว่า เวลาเช้าราศีอยู่ที่หน้า เวลากลางวันราศีอยู่ที่อก เวลาเย็นราศีอยู่เท้า. ด้วยเหตุนี้ คนไทยจึงถือว่า ตอนเช้าตื่นขึ้นต้องล้างหน้า กลางวันใช้น้ำลูบอก ตอนกลางคืนก่อนนอนต้องล้างเท้า เพื่อให้มีราศีอยู่กับตัวตลอดวัน.

ที่มา : บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๑๖ เมษายน พ.ศ. ๒๕๕๑ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.