atha vaidika-rāṣṭra-gītam

ṛgvedaḥ

(Ṛgveda-Saṁhitā 10.191)

संस॒मिद्यु॑वसे वृष॒न्नग्ने॒ विश्वा॑न्य॒र्य आ ।

इ॒ळस्प॒दे समि॑ध्यसे॒ स नो॒ वसू॒न्या भ॑र ॥१॥

saṁ-sa̱m id yu̍vase vṛṣa̱nn agne̱ viśvā̍ny a̱rya ā |

i̱ḻas pa̱de sam i̍dhyase̱ sa no̱ vasū̱ny ā bha̍ra ||1||

सं ग॑च्छध्वं॒ सं व॑दध्वं॒ सं वो॒ मनां॑सि जानताम् ।

दे॒वा भा॒गं यथा॒ पूर्वे॑ संजाना॒ना उ॒पास॑ते ॥२॥

saṁ ga̍cchadhva̱ṁ saṁ va̍dadhva̱ṁ saṁ vo̱ manā̍ṁsi jānatām |

de̱vā bhā̱gaṁ yathā̱ pūrve̍ saṁjānā̱nā u̱pāsa̍te ||2||

स॒मा॒नो मन्त्र॒ः समि॑तिः समा॒नी स॑मा॒नं मन॑ः स॒ह चि॒त्तमे॑षाम् ।

स॒मा॒नं मन्त्र॑म॒भि म॑न्त्रये वः समा॒नेन॑ वो ह॒विषा॑ जुहोमि ॥३॥

sa̱mā̱no mantra̱ḥ sami̍tiḥ samā̱nī sa̍mā̱nam mana̍ḥ sa̱ha ci̱ttam e̍ṣām |

sa̱mā̱nam mantra̍m a̱bhi ma̍ntraye vaḥ samā̱nena̍ vo ha̱viṣā̍ juhomi ||3||

स॒मा॒नी व॒ आकू॑तिः समा॒ना हृद॑यानि वः ।

स॒मा॒नम॑स्तु वो॒ मनो॒ यथा॑ व॒ः सुस॒हास॑ति ॥४॥

sa̱mā̱nī va̱ ākū̍tiḥ samā̱nā hṛda̍yāni vaḥ |

sa̱mā̱nam a̍stu vo̱ mano̱ yathā̍ va̱ḥ susa̱hāsa̍ti ||4||

(Ṛgveda-Saṁhitā 10.173.4-5)

ध्रु॒वा द्यौर्ध्रु॒वा पृ॑थि॒वी ध्रु॒वास॒ः पर्व॑ता इ॒मे ।

ध्रु॒वं विश्व॑मि॒दं जग॑द्ध्रु॒वो राजा॑ वि॒शाम॒यम् ॥४॥

dhru̱vā dyaur dhru̱vā pṛ̍thi̱vī dhru̱vāsa̱ḥ parva̍tā i̱me |

dhru̱vaṁ viśva̍m i̱daṁ jaga̍d dhru̱vo rājā̍ vi̱śām a̱yam ||4||

ध्रु॒वं ते॒ राजा॒ वरु॑णो ध्रु॒वं दे॒वो बृह॒स्पति॑ः ।

ध्रु॒वं त॒ इन्द्र॑श्चा॒ग्निश्च॑ रा॒ष्ट्रं धा॑रयतां ध्रु॒वम् ॥५॥

dhru̱vaṁ te̱ rājā̱ varu̍ṇo dhru̱vaṁ de̱vo bṛha̱spati̍ḥ |

dhru̱vaṁ ta̱ indra̍ś cā̱gniś ca̍ rā̱ṣṭraṁ dhā̍rayatāṁ dhru̱vam ||5||

atha kṛṣṇa-yajurvedaḥ

(Taittirīya-Brāhmaṇa 3.9.7)

आप॒ वा ए॒तस्मा॒च्छ्री रा॒ष्ट्रं क्रा॑मति। यो॑ऽश्वमे॒धेन॒ यज॑ते। ऊ॒र्ध्वामेना॒मुच्छ्र॑यता॒दित्या॑ह। श्रीर्वै रा॒ष्ट्रम॑श्वमे॒धः।

श्रिय॑मे॒वास्मै॑ रा॒ष्ट्रमू॒र्ध्वमुच्छ्र॑यति। वे॒णु॒भा॒रं गि॒रावि॒वेत्या॑ह। रा॒ष्ट्रं वै भा॒रः। रा॒ष्ट्रमे॒वास्मै॒ पर्यू॑हति।

अथा॑स्या॒ मध्य॑मेधता॒मित्या॑ह। श्रीर्वै रा॒ष्ट्रस्य॒ मध्य॑म्। श्रिय॑मे॒वाव॑रुन्धे। शी॒ते वाते॑ पु॒नन्नि॒वेत्या॑ह।

क्षेमो॒ वै रा॒ष्ट्रस्य॑ शी॒तो वात॑ः। क्षेम॑मे॒वाव॑रुन्धे।

āpa̱ vā e̱tasmā̱c chrī rā̱ṣṭraṁ krā̍mati | yo̍ 'śva-me̱dhena̱ yaja̍te | ū̱rdhvām enā̱m ucchra̍yatā̱d ity ā̍ha | śrīr vai rā̱ṣṭram a̍śva-me̱dhaḥ | śriya̍m e̱vāsmai̍ rā̱ṣṭram ū̱rdhvam ucchra̍yati | ve̱ṇu̱-bhā̱raṁ gi̱rāv i̱vety ā̍ha | rā̱ṣṭraṁ vai bhā̱raḥ | rā̱ṣṭram e̱vāsmai̱ paryū̍hati | athā̍syā̱ madhya̍-medhatā̱m ity ā̍ha | śrīr vai rā̱ṣṭrasya̱ madhya̍m | śriya̍m e̱vāva̍rundhe | śī̱te vāte̍ pu̱nann i̱vety ā̍ha | kṣemo̱ vai rā̱ṣṭrasya̍ śī̱to vāta̍ḥ | kṣema̍m e̱vāva̍rundhe |

atha śukla-yajurvedaḥ

(Mādhyandina-Vājasaneyi-Saṁhitā,10.4)

सूर्यत्वचस स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रं मे दत्त स्वाहा सूर्यत्वचस स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रममुष्मै दत्त

सूर्यवर्चस स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रं मे दत्त स्वाहा सूर्यवर्चसस्थ राष्ट्रदा राष्ट्रममुष्मै दत्त

मान्दा स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रं मे दत्त स्वाहा मान्दा स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रममुष्मै दत्त

व्रजक्षित स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रं मे दत्त स्वाहा व्रजक्षित स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रममुष्मै दत्त

वाशा स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रं मे दत्त स्वाहा वाशा स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रममुष्मै दत्त

शविष्ठा स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रं मे दत्त स्वाहा शविष्ठा स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रममुष्मै दत्त

शक्वरी स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रं मे दत्त स्वाहा शक्वरी स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रममुष्मै दत्त

जनभृत स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रं मे दत्त स्वाहा जनभृत स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रममुष्मै दत्त

विश्वभृत स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रं मे दत्त स्वाहा विश्वभृत स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रममुष्मै दत्तापः स्वराज स्थ राष्ट्रदा राष्ट्रममुष्मै दत्त।

मधुमतीर्मधुमतीभिः पृच्यन्तां महि क्षत्रं क्षत्रियाय वन्वाना अनाधृष्टाः सीदत सहौजसो महि क्षत्रं क्षत्रियाय दधतीः॥४॥

sūryatvacasa stha rāṣṭradā rāṣṭraṁ me datta svāhā

sūryatvacasa stha rāṣṭradā rāṣṭram amuṣmai datta

sūryavarcasa stha rāṣṭradā rāṣṭraṁ me datta svāhā

sūryavarcasa stha rāṣṭradā rāṣṭram amuṣmai datta

māndā stha rāṣṭradā rāṣṭraṁ me datta svāhā

māndā stha rāṣṭradā rāṣṭram amuṣmai datta

vrajakṣita stha rāṣṭradā rāṣṭraṁ me datta svāhā

vrajakṣita stha rāṣṭradā rāṣṭram amuṣmai datta

vāśā stha rāṣṭradā rāṣṭraṁ me datta svāhā

vāśā stha rāṣṭradā rāṣṭram amuṣmai datta

śaviṣṭhā stha rāṣṭradā rāṣṭraṁ me datta svāhā

śaviṣṭhā stha rāṣṭradā rāṣṭram amuṣmai datta

śakvarī stha rāṣṭradā rāṣṭraṁ me datta svāhā

śakvarī stha rāṣṭradā rāṣṭram amuṣmai datta

janabhṛta stha rāṣṭradā rāṣṭraṁ me datta svāhā

janabhṛta stha rāṣṭradā rāṣṭram amuṣmai datta

viśvabhṛta stha rāṣṭradā rāṣṭraṁ me datta svāhā

viśvabhṛta stha rāṣṭradā rāṣṭram amuṣmai dattā-

paḥ svarāja stha rāṣṭradā rāṣṭram amuṣmai datta |

madhumatīr madhumatībhiḥ pṛcyantāṁ mahi kṣatraṁ kṣatriyāya vanvānā

anādhṛṣṭāḥ sīdata sahaujaso mahi kṣatraṁ kṣatriyāya dadhatīḥ ||10.4|

atha atharvavedaḥ

(Atharvaveda-Saṁhitā 19.41.1)

भ॒द्रमि॒च्छन्त॒ ऋष॑यः स्व॒र्विद॒स्तपो॑ दी॒क्षामु॑प॒निषे॑दु॒रग्रे॑ ।

ततो॑ रा॒ष्ट्रं बल॒मोज॑श्च जा॒तं तद॑स्मै दे॒वा उ॑प॒संन॑मन्तु ॥१॥

bha̱dram i̱cchanta̱ ṛṣa̍yaḥ sva̱r vida̱s tapo̍ dī̱kṣām u̍pa̱niṣe̍du̱r agre̍ |

tato̍ rā̱ṣṭraṁ bala̱m oja̍ś ca jā̱taṁ tad a̍smai de̱vā u̍pa̱saṁna̍mantu ||1||

(Atharvaveda-Saṁhitā 3.30)

सहृ॑दयं सांम॒नस्यमवि॑द्वेषं कृणोमि वः।

अ॒न्यो अ॒न्यम॒भि ह॑र्यत व॒त्सं जा॒तमि॑वा॒घ्न्या ॥१॥

sahṛ̍dayaṁ sāṁma̱nasyam avi̍dveṣaṁ kṛṇomi vaḥ |

a̱nyo a̱nyama̱bhi ha̍ryata va̱tsaṁ jā̱tami̍vā̱ghnyā ||1||

अनु॑व्रतः पि॒तुः पु॒त्रो मा॒त्रा भ॑वतु॒ संम॑नाः।

जा॒या पत्ये॒ मधु॑मतीं॒ वाचं॑ वदतु शन्ति॒वाम् ॥२॥

anu̍vrataḥ pi̱tuḥ pu̱tro mā̱trā bha̍vatu̱ saṁma̍nāḥ |

jā̱yā patye̱ madhu̍matī̱ṁ vāca̍ṁ vadatu śanti̱vām ||2||

मा भ्राता॒ भ्रात॑रं द्विक्ष॒न्मा स्वसा॑रमु॒त स्वसा॑।

स॒म्यञ्च॒ः सव्र॑ता भू॒त्वा वाचं॑ वदत भ॒द्रया॑ ॥३॥

mā bhrātā̱ bhrāta̍raṁ dvikṣa̱n mā svasā̍ram u̱ta svasā̍ |

sa̱myañca̱ḥ savra̍tā bhū̱tvā vāca̍ṁ vadata bha̱drayā̍ ||3||

येन॑ दे॒वा न वि॒यन्ति॒ नो च॑ विद्वि॒षते॑ मि॒थः।

तत् कृ॑ण्मो॒ ब्रह्म॑ वो गृ॒हे सं॒ज्ञानं॒ पुरु॑षेभ्यः ॥४॥

yena̍ de̱vā na vi̱yanti̱ no ca̍ vidvi̱ṣate̍ mi̱thaḥ |

tat kṛ̍ṇmo̱ brahma̍ vo gṛ̱he sa̱ṁjñāna̱ṁ puru̍ṣebhyaḥ ||4||

ज्याय॑स्वन्तश्चि॒त्तिनो॒ मा वि यौ॑ष्ट संरा॒धय॑न्त॒ः सधु॑रा॒श्चर॑न्तः।

अ॒न्यो अ॒न्यस्मै॑ व॒ल्गु वद॑न्त॒ एत॑ सध्री॒चीना॑न् व॒ः संम॑नसस्कृणोमि ॥५॥

jyāya̍svantaś ci̱ttino̱ mā vi yau̍ṣṭa saṁrā̱dhaya̍nta̱ḥ sadhu̍rā̱ś cara̍ntaḥ |

a̱nyo a̱nyasmai̍ va̱lgu vada̍nta̱ eta̍ sadhrī̱cīnā̍n va̱ḥ saṁma̍nasas kṛṇomi ||5||

स॒मा॒नी प्र॒पा स॒ह वो॑ऽन्नभा॒गः स॑मा॒ने योक्त्रे॑ स॒ह वो॑ युनज्मि।

स॒म्यञ्चो॒ऽग्निं स॑पर्यता॒रा नाभि॑मिवा॒भित॑ः ॥६॥

sa̱mā̱nī pra̱pā sa̱ha vo̍ 'nna-bhā̱gaḥ sa̍mā̱ne yoktre̍ sa̱ha vo̍ yunajmi |

sa̱myañco̱ 'gniṁ sa̍paryatā̱rā nābhi̍m ivā̱bhita̍ḥ ||6||

स॒ध्री॒चीना॑न् व॒ः संम॑नसस्कृणो॒म्येक॑श्नुष्टीन्त्सं॒वन॑नेन॒ सर्वा॑न्।

दे॒वा इ॑वा॒मृतं॒ रक्ष॑माणाः सा॒यंप्रा॑तः सौमन॒सो वो॑ अस्तु ॥७॥

sa̱dhrī̱cīnā̍n va̱ḥ saṁma̍nasas kṛṇo̱my eka̍-śnuṣṭīnt sa̱ṁvana̍nena̱ sarvā̍n |

de̱vā i̍vā̱mṛta̱ṁ rakṣa̍māṇāḥ sā̱yaṁ-prā̍taḥ saumana̱so vo̍ astu ||7||