ຂັບສະຫຼາງສາມສ້າວ
ການຂັບ, ການຮ້ອງ ເປັນເພງ ທີ່ມີເອກະລັກ, ມີຈັງຫວະ, ເນື້ອຫາອ່ອຍອິ່ງ, ມີຄວາມເວົ້າທີ່ອອນຊອນຖາມຂ່າວ, ຖາມ-ຕອບ ກັນ, ຢອກໄຍກັນໄປໆມາໆ ໂດຍມີເນື້ອຫາເຮັດໃຫ້ຜູ້ຟັງ ຫຼື ຜູ້ທີ່ເຮົາຂັບໃສ່, ຮ້ອງໃສ່ເຂົານັ້ນ ໃຫ້ເຂົາຮູ້ວ່າ ເຮົານີ້ມັກ, ຮັກ, ນີຍົມຊົມຊອບເຂົາ, ນັບຖືເຂົາ. ເປັນບົດຂັບພື້ນເມືອງຊະນິດໜຶ່ງ ຂອງຊາວຫຼວງພະບາງ.
ປະຫວັດຄວາມເປັນມາ
ຂັບສະຫຼາງ-ສາມສ້າວ ໄດ້ກໍາເນີດເກີດຂຶ້ນມາແຕ່ເມື່ອໃດຍາມໃດ ເລື່ອງນີ້ສຸດວິໄສ ທີ່ຈະຮູ້ໄດ້ຢ່າງຊັດເຈນ. ປະຈຸບັນນີ້ການຄົ້ນຄວ້າ ຍັງບໍ່ທັນມີຫຼາຍໜ່ວຍງານ ເຂົ້າມາເກັບກໍາຂໍ້ມູນຂຽນເປັນເອກະສານຢັ້ງຢືນຢ່າງລະອຽດ ແລະ ຍັງບໍ່ທັນມີແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ ຫຼື ເອກະສານໃດ ທີ່ຊັດເຈນ ທີ່ສາມາດ ຢັ້ງຢືນປະຫວັດຄວາມເປັນມາ. ການຂັບສະຫຼາງ-ສາມສ້າວ ແມ່ນການນຳເອົາຄວາມເວົ້າ, ນ້ຳສຽງ ໄປອ່ອຍອິ່ງເປັນສຽງມ່ວນອອນຊອນ ໄປເວົ້າໃຫ້ຜູ້ບ່າວຜູ້ສາວ, ເອື້ອຍອ້າຍ, ໝູ່ເພື່ອນ ແລະ ເຈົ້ານາຍເຮົາໄດ້ຍິນໄດ້ຟັງ ເປັນດັ່ງສື່ທາງສຽງ ທີ່ສື່ຄວາມໝາຍເຮັດໃຫ້ເຂົາເຂົ້າໃຈວ່າ ເຮົານີ້ ມັກ, ຮັກ, ນັບຖືເຂົາ ແລະ ນິຍົມຊົມຊອບເຂົາ. ເນື້ອຮ້ອງ ຂອງການຂັບສະຫຼາງ-ສາມສ້າວ ລ້ວນແລ້ວແຕ່ເປັນການແຕ່ງແບບພັນລະນາ ຜູ້ໃດຮູ້ຄວາມເວົ້າຫຍັງ ທີ່ຈະຕອບກັນໃນການຂັບກໍ່ເວົ້າອອກໄປ ເພື່ອໃຫ້ຜູ້ຂັບຝ່າຍກົງກັນຂ້າມຕົນນັ້ນຊອກຄໍາເວົ້າ ຄໍາຫວານມາຂັບຕອບຕົນ ໃຫ້ຖືກໃຈ.
ໄພຂົ່ມຂູ່
ຜູ້ທີ່ມີຄວາມຊຳນານ ດ້ານການຂັບສະຫຼາງສາມສ້າວ ມີຈຳນວນຈຳກັດ ແລະ ມີແນວໂນມໜ້ອຍລົງ.
ການຖ່າຍທອດ ຍັງເປັນແບບລັກສະນະຄວາມມັກຮັກສ່ວນຕົວ ສຶກສາຮຽນຮູ້ດ້ວຍຕົນເອງ ຫຼື ຈາກຄອບຄົວ.
ຍັງບໍ່ທັນມີຕຳລາຮຽນທີ່ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງ ແລະ ຢັ້ງຢືນຈາກພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ໃນການຂັບລໍາຕົວຈິງ.
ຄົນຮຸ່ນໃໝ່ ສ່ວນຫຼາຍໄດ້ຮັບອິດທິພົນ ຈາກເພງ ແລະ ເຄື່ອງດົນຕີສະໄໝໃໝ່.
ຂາດອາຈານ ຜູ້ຊົງຄຸນວຸດທິ ທີ່ເປັນສີລະປິນເອກ ທາງດ້ານ ຂັບສະຫຼາງ-ສາມສ້າວ.
ນັກເສບດົນຕີ ທີ່ມາປະກອບກັບການຂັບ ຍັງມີໜ້ອຍ.
ແຜນປົກປ້ອງ
ຊຸກຍູ້ ແລະ ສົ່ງເສີມ ທຶນຮອນ ເຂົ້າໃນການອະນຸລັກຮັກສາຂັບພື້ນເມືອງ ໃຫ້ຄົງຢູ່ກັບຊາວຫຼວງພະບາງ.
ເຜີຍແຜ່ຂໍ້ມູນຂ່າວສານ ອອກສູ່ສັງຄົມ ໃຫ້ກ້ວາງຂວາງ ໂດຍຜ່ານສື່ສິ່ງພີມ, ວິທະຍຸ,ໂທລະພາບ ແລະ ອື່ນໆ.
ຫັນເອົາຊາວໜຸ່ມ ຮຸ່ນໃໝ່ ມາສືບທອດມໍຣະດົກ ທາງດ້ານວັດທະນະທໍາທ້ອງຖິ່ນຫຼວງພະບາງ.
ສ້າງເປັນປຶ້ມຄູ່ມື ຈັດພີມປື້ມຕໍາລາຮຽນ ໃຫ້ແກ່ການສິດສອນ ໃນໂຮງຮຽນຕ່າງໆ ທົ່ວແຂວງຫຼວງພະບາງ.
ສ້າງບັນດາຜູ້ສືບທອດໃຫ້ຫຼາຍ ແລະ ມີຄວາມຊໍານິຊໍານານ ເພື່ອກາຍເປັນຄູ-ອາຈານ ໃນອະນາຄົດ.
ສ້າງ ຫຼື ຈັດກິດຈະກໍາ ການຈັດງານແຂ່ງຂັນຂັບລໍາພື້ນເມືອງ ຢ່າງໜ້ອຍປີລະ 01 ຄັ້ງ, ໂດຍມີລາງວັນໃຫ້.
ຈັດຕັ້ງໜ່ວຍສິລະປະຂັບພື້ນເມືອງ ແລະ ປະກອບດົນຕີພື້ນເມືອງ ໃຫ້ແຕ່ລະໝູ່ບ້ານ, ເມືອງ ແລະ ມີການຈັດຕັ້ງ ນໍາພາທີ່ເຂັ້ມແຂງ ສາມາດປົກປັກຮັກສາ ແລະ ສືບທອດ ໃນອະນາຄົດ.
ສະເໜີ ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ຮັບຮອງເອົາຂັບສະຫຼາງສາມສ້າວ ເປັນມໍຣະດົກ ຂອງທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ລະດັບຊາດ.
