Quân khu 5

Quân khu 5 trực thuộc Bộ Quốc phòng Việt Nam là một trong 7 quân khu của Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay có nhiệm vụ tổ chức, xây dựng, quản lý và chỉ huy quân đội chiến đấu bảo vệ vùng Nam Trung Bộ Việt Nam bao gồm Tây Nguyên và các tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ.

Lịch sử

• Ngày 16/10/1945, thành lập Chiến khu 5 và Chiến khu 6.

• Chiến khu 5 gồm các tỉnh: Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Gia Lai, Kon Tum do ông Cao Văn Khánh làm Khu trưởng và ông Nguyễn Chánh làm Chính ủy.

• Chiến khu 6 gồm các tỉnh: Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đắc Lắc, Lâm Viên và Đồng Nai Thượng do ông Trần Công Khanh, sau đó là ông Nguyễn Tế Lâm làm Khu trưởng và ông Trịnh Huy Khang làm Chính ủy.

• Ngày 26/10/1948, Khu 5, Khu 6, Khu 15 sáp nhập thành Liên khu 5. Bộ chỉ huy Liên khu gồm: đồng chí Nguyễn Thế Lâm giữ quyền Tư lệnh, ông Nguyễn Chánh - Chính trị ủy viên, đến cuối năm 1948 bổ sung ông Đàm Quang Trung làm Phó Tư lệnh. Địa bàn Khu 5 từ đèo Hải Vân đến Hàm Tân, Bình Thuận[2]

• Ngày 25/01/1955, Bộ Chính trị quyết định sáp nhập 2 tỉnh Quảng Trị (từ nam sông Bến Hải vào) và tỉnh Thừa Thiên vào Liên khu 5 và thành lập 4 liên tỉnh trực thuộc Liên khu 5 gồm: Liên tỉnh Quảng Trị, Thừa Thiên, Quảng Nam; Liên tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên; Liên tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Lâm Viên và Đồng Nai Thượng (Lâm Đồng); Liên tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đắc Lắc. Ngày 25/01/1956, Bộ Chính trị quyết định sáp nhập Liên tỉnh Quảng Trị, Liên tỉnh Thừa Thiên, Liên khu 5 vào tỉnh Quảng Trị, Thừa Thiên (nay là tỉnh Thừa Thiên - Huế) thành Quân khu 5 và Quân khu 6.

• Ngày 27/7/1961, thành lập Bộ Tư lệnh Quân khu 5 và Bộ Tư lệnh Quân khu 6.[2]

• Quân khu 5 gồm các tỉnh: Quảng Trị, Thừa Thiên, Quảng Đà, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Kon Tum, Gia Lai do ông Nguyễn Đôn làm Tư lệnh kiêm Chính ủy.

• Quân khu 6 gồm các tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đắc Lắc, Quảng Đức, Tuyên Đức, Lâm Đồng do ông Y Blốc Êban làm quyền Tư lệnh.

• Ngày 27/4/1965, Quân khu Trị Thiên Huế thành lập tách ra từ Quân khu 5.

• Quân khu đã thành lập thêm 3 sư đoàn bộ binh: Sư đoàn 307 (03/7/1978), Sư đoàn 309 (06/9/1978) và Sư đoàn 315 (29/02/1979), đồng thời thành lập Mặt trận 579.[2]

• Hiện nay, phạm vi bảo vệ của Quân khu 5 bao gồm toàn bộ vùng Tây Nguyên và duyên hải Nam Trung Bộ (trừ Bình Thuận và Lâm Đồng), gồm thành phố Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông.

Trụ sở

Bộ Tư lệnh Quân khu 5 đặt tại số 1 Đường Duy Tân, Phường Hòa Cường Bắc, Quận Hải Châu, Thành phố Đà Nẵng. Trước năm 1975, đây là Trại Nguyễn Tri Phương và là trụ sở Bộ Tư lệnh Quân đoàn I Việt Nam Cộng hòa.

Tổ chức Đảng

Tổ chức chung

Từ năm 2006 thực hiện chế độ Chính ủy, Chính trị viên trong Quân đội.[3] Tổ chức Đảng bộ trong Quân khu 5 theo phân cấp như sau:

• Đảng bộ Quân khu 5 là cao nhất.

• Đảng bộ Bộ Tham mưu, Cục Chính trị, Cục Hậu cần, Cục Kỹ thuật, các Sư đoàn, Lữ đoàn, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh (tương đương cấp Sư đoàn)

• Đảng bộ các đơn vị cơ sở trực thuộc các Cục, Sư đoàn (tương đương cấp Tiểu đoàn và Trung đoàn)

• Chi bộ các cơ quan đơn vị trực thuộc các đơn vị cơ sở (tương đương cấp Đại đội)

Thành phần

Về thành phần của Đảng bộ Quân khu 5 thường bao gồm như sau:

• Bí thư: Chính ủy Quân khu 5

• Phó Bí thư: Tư lệnh Quân khu 5

Ban Thường vụ

• Ủy viên Thường vụ: Phó Tư lệnh kiêm Tham mưu trưởng

• Ủy viên Thường vụ: Phó Tư lệnh về động viên

• Ủy viên Thường vụ: Phó Tư lệnh về quân sự, chính sách

Ban Chấp hành Đảng bộ

• Đảng ủy viên: Phó Tư lệnh

• Đảng ủy viên: Phó Tư lệnh

• Đảng ủy viên: Phó Chính ủy

• Đảng ủy viên: Cục trưởng Cục Chính trị

• Đảng ủy viên: Phó Tham mưu trưởng

• Đảng ủy viên: Phó Tham mưu trưởng

• Đảng ủy viên: Sư đoàn trưởng Sư đoàn 315

• Đảng ủy viên: Sư đoàn trưởng Sư đoàn 305 hoặc Sư đoàn 307

• Đảng ủy viên: Cục trưởng Cục Hậu cần hoặc Cục trưởng Cục Kỹ thuật

• Đảng ủy viên: Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh

• Đảng ủy viên: Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh

• Đảng ủy viên: Lữ đoàn trưởng

Tổ chức chính quyền

Cơ quan trực thuộc

• Văn phòng

• Thanh tra

• Phòng Tài chính

• Phòng Khoa học Quân sự

• Phòng Thông tin KHQS

• Phòng Điều tra hình sự

• Phòng Thi hành án dân sự

• Phòng Cứu hộ cứu nạn

• Phòng Kinh tế

• Tòa án Quân sự Quân khu 5

• Viện Kiểm sát Quân sự Quân khu 5

Bộ Tham mưu

• Tham mưu trưởngː Đại tá Lê Ngọc Hải

• Phó Tham mưu trưởngː Thiếu tướng Trương Hồng Quang

• Phó Tham mưu trưởngː Đại tá Tống Phú

• Phó Tham mưu trưởngː Đại tá Đoàn Văn Tâm

• Phó Tham mưu trưởngː Đại tá Trương Quang Nhạn

Cục Chính trị

• Chủ nhiệm: Thiếu tướng Võ Văn Hưng

• Phó Chủ nhiệm: Thiếu tướng Hà Huy Long

• Phó Chủ nhiệm: Đại tá Đoàn Văn Nhất

• Phó Chủ nhiệm: Đại tá Dương Hoàng Toán

Cục Hậu cần

• Chủ nhiệm: Đại tá Ngô Tiến Sỹ

• Chính uỷ: Đại tá Nguyễn Thanh Xuân

Cục Kỹ thuật

• Chủ nhiêm: Đại tá Nguyễn Ngọc Bâng

• Chính ủy: Đại tá Nguyễn Văn Khánh

Đơn vị trực thuộc Quân khu

• Bộ Chỉ huy quân sự thành phố Đà Nẵng

• Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Nam

• Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Ngãi

• Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Bình Định

• Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Phú Yên

• Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Khánh Hoà

• Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Kon Tum

• Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Gia Lai

• Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Đắk Lắk

• Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Đắk Nông

• Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Ninh Thuận

• Sư đoàn Bộ Binh 2

• Sư đoàn Bộ Binh 305

• Sư đoàn Bộ Binh 315

• Sư đoàn Bộ Binh 307

• Lữ đoàn Pháo Binh 572

• Lữ đoàn Pháo Binh 368

• Lữ đoàn Công Binh 270

• Lữ đoàn Công Binh 280

• Lữ đoàn Thông tin 575

• Lữ đoàn Tăng Thiết Giáp 574

• Lữ đoàn Phòng Không 573

• Trường Quân sự quân khu 5

• Trường Cao đẳng nghề số 5

• Đoàn KTQP 206

• Đoàn KTQP 516

• Công ty Cà phê 15

• Công ty Đầu tư xây dựng Vạn Tường Đoàn Kinh tế quốc phòng 737 (Ea Súp, Đắk Lắk).

Đơn vị trực thuộc Cục

• Tiểu đoàn Đặc Công 409, Bộ Tham mưu

• Tiểu đoàn Phòng Hóa 78, Bộ Tham mưu

• Tiểu đoàn Trinh Sát 32, Bộ Tham mưu

• Tiểu đoàn Vệ Binh 8, Bộ Tham mưu

• Tiểu đoàn Tác Chiến Điện Tử 97, Bộ Tham mưu

• Xưởng Công Binh X340, Bộ Tham mưu

• Báo Quân khu 5, Cục Chính trị

• Bảo tàng Quân khu 5, Cục Chính trị

• Xưởng in Quân khu 5, Cục Chính trị

• Bệnh viện Quân y 13, Cục Hậu cần

• Bệnh viện Quân y 17, Cục Hậu cần

• Tiểu đoàn 6, Cục Hậu cần

• Kho K52, Cục Kỹ thuật

• Kho K55, Cục Kỹ thuật

• Xưởng Ô tô X387, Cục Kỹ thuật

• Xưởng Thông tin

Khen thưởng

Huân chương Sao vàng (1985).