Quân đoàn 3

Quân đoàn 3, còn gọi là Binh đoàn Tây Nguyên là một trong bốn quân đoàn chủ lực cơ động của Quân đội nhân dân Việt Nam, được thành lập ngày 26 tháng 3 năm 1975 tại Tây Nguyên.

Lịch sử hình thành

• Chiến dịch Tây Nguyên thành công lớn, quân đội Việt Nam Cộng hòa bị xóa sổ khỏi Tây Nguyên và bỏ chạy về duyên hải miền trung. Ngày 26 tháng 3 năm 1975, các đơn vị chủ lực Quân đội nhân dân Việt Nam tại Tây Nguyên tập hợp lại thành một đơn vị cấp quân đoàn. Khi đó gồm có: Sư đoàn 316 (đoàn Bông Lau); Sư đoàn 10 (đoàn Đăktô), Sư đoàn 320 (đoàn Đồng Bằng); Sư đoàn 2 Quảng - Đà ở phía bắc quân khu; Trung đoàn xe tăng 273, Trung đoàn đặc công 198 và một số đơn vị hỗ trợ.

• Ngay sau khi thành lập, quân đoàn 3 hành quân cơ giới xuống Nam bộ, tập kết ở Củ Chi và đánh Đồng Dù, rồi tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh. Riêng Sư đoàn 2 trở lại Quân khu 5 , tiến công Sài Gòn từ hướng Tây Bắc, Trung đoàn 198 được tăng cường cho sư đoàn đặc công của Lê Bá Ước, trong khi đó 2 trung đoàn Gia Định được phối thuộc tạm thời cho QĐ3.

• Sau ngày thống nhất đất nước, Quân đoàn 3 trú ở khu vực Tây Nguyên và Trung bộ, tham gia truy quét FULRO. Quân đoàn 3 có thêm Sư đoàn 31 (đoàn Lam Hồng) từ khu vực Cánh Đồng Chum trở về.

• Từ năm 1978, Quân đoàn 3 truy quét đánh đổ Khmer Đỏ và giải phóng toàn bộ Campuchia.

• Từ năm 1979 Quân đoàn bàn giao toàn bộ địa bàn Campuchia cho Quân đoàn 4 tiếp quản. Sư đoàn 316 và Sư đoàn 31 được gọi ra bắc để thành lập tuyến phòng thủ Sông Cầu chống quân Trung Quốc từ năm 1979 đến 1987 trong chiến tranh biên giới phía bắc tại Bắc Thái.

• Từ năm 1987, Quân đoàn 3 trở lại đóng quân ở khu vực Tây Nguyên.

• Trụ sở: Bộ Tư lệnh Quân đoàn 3 đặt tại số 19 Quốc Lộ 19, Xã Chư Ă, Thành phố Pleiku, Tỉnh Gia Lai. Trước năm 1975, đây là Thành Pleime và là trụ sở Bộ Tư lệnh Quân đoàn II Việt Nam Cộng hòa.

Lãnh đạo hiện nay

• Tư lệnh: Đại tá Nguyễn Anh Tuấn

• Chính ủy: Đại tá Nguyễn Văn Thế

• Phó Tư lệnh kiêm Tham mưu trưởng: Đại tá Nguyễn Bá Lực

• Phó Tư lệnh: Đại tá Hán Minh Thanh

• Phó Chính ủy: Đại tá Nguyễn Văn Lanh

Tổ chức Đảng

Tổ chức chung

Từ năm 2006 thực hiện chế độ Chính ủy, Chính trị viên trong Quân đội.[4] Tổ chức Đảng bộ trong Quân đoàn 3 theo phân cấp như sau:

• Đảng bộ Quân đoàn 3 là cao nhất.

• Đảng bộ Bộ Tham mưu, Cục Chính trị, Cục Hậu cần, Cục Kỹ thuật, các Sư đoàn, Lữ đoàn và các đơn vị tương đương khác.

• Đảng bộ các đơn vị cơ sở trực thuộc các Cục, Sư đoàn (tương đương cấp Tiểu đoàn và Trung đoàn)

• Chi bộ các cơ quan đơn vị trực thuộc các đơn vị cơ sở (tương đương cấp Đại đội)

Thành phần

Về thành phần của Đảng ủy Quân đoàn 3 thường bao gồm như sau:

• Bí thư: Chính ủy Quân đoàn 3

• Phó Bí thư: Tư lệnh Quân đoàn 3

• Ban Thường vụ

• Ủy viên Thường vụ: Phó Tư lệnh kiêm Tham mưu trưởng

• Ủy viên Thường vụ: Phó Chính ủy Quân đoàn

• Ủy viên Thường vụ: Chủ nhiệm chính trị Quân đoàn

Ban Chấp hành Đảng bộ

• Đảng ủy viên: Phó Tư lệnh

• Đảng ủy viên: Phó Tham mưu trưởng

• Đảng ủy viên: Cục trưởng Cục Hậu cần

• Đảng ủy viên: Cục trưởng Cục Kỹ thuật

• Đảng ủy viên: Phó Chủ nhiệm UBKT ĐUQĐ

• Đảng ủy viên: Phó Chủ nhiệm chính trị

• Đảng ủy viên: Chính ủy Sư đoàn 10

• Đảng ủy viên: Chính ủy Sư đoàn 320

• Đảng ủy viên: Sư đoàn trưởng Sư đoàn 31

• Đảng ủy viên: Hiệu trưởng Trường Quân sự

• Đảng ủy viên: Lữ đoàn trưởng

• Đảng ủy viên: Lữ đoàn trưởng

Tổ chức chính quyền

Cơ quan trực thuộc

• Văn phòng

• Thanh tra

• Phòng Tài chính

• Phòng Khoa học Quân sự

• Phòng Thông tin KHQS

• Phòng Điều tra hình sự

• Phòng Cứu hộ cứu nạn

• Phòng Kinh tế

• Bộ Tham mưu

• Cục Chính trị

• Cục Hậu cần

• Cục Kỹ thuật

Đơn vị trực thuộc Quân đoàn

• Sư đoàn bộ binh cơ giới 320 (đoàn Đồng Bằng) tại xã Biển Hồ, Thành phố Pleiku, Gia Lai

• Sư đoàn bộ binh 10 (đoàn ĐắkTô) tại Thành phố Kon Tum, Kon Tum

• Sư đoàn bộ binh 31 (đoàn Lam Hồng) tại xã Phước Thành, tại Huyện Tuy Phước, Bình Định

• Lữ đoàn pháo binh 40 tại Huyện Mang Yang, Gia Lai

• Lữ đoàn phòng không 234 (đoàn Tam Đảo) tại xã Ia Băng, huyện Đak Đoa, Gia Lai

• Lữ đoàn xe tăng 273 (đoàn Sơn Lâm) tại Huyện Đak Đoa, Gia Lai

• Lữ đoàn Công binh 7 (đoàn Hùng Vương) tại xã Hà Tam, huyện Đak Pơ, Gia Lai

• Trường Cao đẳng nghề số 21 tại phường Thống Nhất, Thành phố Pleiku,Gia Lai

• Trường Quân sự Quân đoàn 3 tại xã Cát Hanh, huyện Phù Cát, Bình Định

• Công ty Lam Sơn tại phường Thắng Lợi, Thành phố Pleiku, Gia Lai

• Trại giam Quân đoàn 3 tại phường Thắng Lợi, Thành phố Pleiku, Gia Lai

Đơn vị trực thuộc Cục

• Tiểu đoàn Thông tin 29, Bộ Tham mưu tại Thành phố Pleiku, Gia Lai

• Tiểu đoàn Hóa học 21, Bộ Tham mưu tại Huyện Đak Đoa, Gia Lai

• Tiểu đoàn Vệ binh 27, Bộ Tham mưu tại Thành phố Pleiku, Gia Lai

• Tiểu đoàn Trinh sát 28, Bộ Tham mưu tại Thành phố Pleiku, Gia Lai

• Tiểu đoàn Đặc công, Bộ Tham mưu tại Thành phố Pleiku, Gia Lai

• Bảo tàng Quân đoàn, Cục Chính trị tại Thành phố Pleiku, Gia Lai

• Viện Kiểm sát Quân đoàn, Cục Chính trị

• Xưởng In, Cục Chính trị

• Tiểu đoàn Vận tải 827, Cục Hậu cần tại Thành phố Pleiku, Gia Lai

• Bệnh viện Quân y 211, Cục Hậu cần tại Thành phố Pleiku, Gia Lai

• Kho xăng dầu 81, Cục Hậu cần Thành phố Pleiku, Gia Lai

• Tiểu đoàn 30, Cục Kỹ thuật tại Thành phố Pleiku, Gia Lai

• Kho Kỹ thuật Z9,Cục kỹ thuật tại Thành phố Pleiku, Gia Lai

Thành tích

• Danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân

• Huân chương Quân công hạng nhì

Lãnh đạo qua các thời kỳ