Thận dương hư: Tìm hiểu nguyên nhân, Triệu chứng, Bí quyết điều trị

Tham vấn bởi:

Ông Nguyễn Thành Sử, truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y về Gan và Thận - Tiết niệu tại Dược Bình Đông.

Trong Y học cổ truyền, Thận được xem là gốc rễ của sự sống, là nền tảng cho sức khỏe và sinh lý của cả nam và nữ. Thận được chia thành hai yếu tố âm dương, trong đó Thận dương đóng vai trò đặc biệt quan trọng đối với nam giới, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh lực, khả năng sinh sản và sức khỏe tổng thể. Vậy Thận dương là gì? Làm thế nào để nhận biết Thận dương hư và có biện pháp bổ Thận dương hiệu quả? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết và hữu ích về chủ đề này.

1. Đôi nét về Thận dương

1.1. Tạng Thận trong Đông Y

Khác với quan niệm trong Y học hiện đại, tạng Thận trong Đông y không chỉ đơn thuần là hai quả thận mà còn bao gồm hệ thống chức năng liên quan đến sinh dục, tiết niệu, nội tiết, xương khớp, tủy sống, não bộ và hệ thần kinh. Thận được ví như “cội nguồn của sinh mệnh”, là nơi tàng trữ tinh khí, quyết định sự phát triển, sinh trưởng và khả năng sinh sản của con người.

Tạng Thận được chia thành hai yếu tố Thận âm và Thận dương, trong đó:

Thận âm: Đóng vai trò nuôi dưỡng, bồi bổ và làm mát cơ thể, tương tự như “nước” giúp duy trì sự sống.
Thận dương: Đóng vai trò sinh nhiệt, cung cấp năng lượng và thúc đẩy các hoạt động của cơ thể, tương tự như “lửa” giúp duy trì sự sống.

1.2. Thận dương là gì?

Thận dương là nguồn năng lượng cho mọi hoạt động của cơ thể, đặc biệt quan trọng đối với nam giới. Nó chi phối chức năng sinh lý, khả năng sinh sản, sự cường tráng và sức khỏe tổng thể. Thận dương khỏe mạnh giúp nam giới có ham muốn tình dục cao, tinh trùng khỏe mạnh, khả năng cương dương tốt, đồng thời tăng cường sức khỏe xương khớp, trí não và hệ miễn dịch.

Chức năng của Thận dương:

Ôn ấm và thúc đẩy các hoạt động: Thận dương cung cấp nhiệt năng cho cơ thể, thúc đẩy quá trình trao đổi chất, tuần hoàn máu và các hoạt động sinh lý khác.
Chủ về sinh dục: Thận dương chi phối chức năng sinh dục nam, quyết định ham muốn tình dục, khả năng cương dương và chất lượng tinh trùng.
Kiện gân cốt: Thận dương nuôi dưỡng xương khớp, giúp xương chắc khỏe, dẻo dai, phòng ngừa các bệnh về xương khớp.
Nạp khí: Thận dương hỗ trợ Phế hấp thu và chuyển hóa khí, giúp cơ thể hấp thu oxy và thải trừ khí carbonic hiệu quả.

2. Thận dương hư

2.1. Thận dương hư là gì?

Thận dương hư là tình trạng suy giảm chức năng của Thận dương, khiến cơ thể thiếu hụt năng lượng, hoạt động kém hiệu quả. Nam giới bị Thận dương hư thường gặp các vấn đề về sinh lý, sức khỏe suy yếu, tinh thần uể oải, dễ mắc các bệnh lý khác.

2.2. Nguyên nhân gây Thận dương hư

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến Thận dương hư, bao gồm:

Tuổi tác: Theo thời gian, chức năng thận suy giảm dần, đặc biệt là sau tuổi 40, Thận dương suy yếu rõ rệt.
Cân nặng: Thừa cân, béo phì gây áp lực lên thận, khiến thận hoạt động quá tải, lâu dần dẫn đến suy giảm chức năng.
Thuốc lá, rượu bia: Các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia gây tổn thương thận, làm suy yếu Thận dương.
Quan hệ tình dục quá độ: Lạm dụng tình dục, thủ dâm quá nhiều khiến tinh khí hao tổn, làm suy yếu Thận dương.
Bệnh lý về thận: Các bệnh lý như viêm cầu thận, suy thận, sỏi thận... đều ảnh hưởng đến chức năng thận, gây suy giảm Thận dương.

2.3. Triệu chứng Thận dương hư

Triệu chứng Thận dương hư ở nam giới:

Giảm ham muốn tình dục: Ham muốn tình dục giảm sút, không còn hứng thú với chuyện chăn gối.
Rối loạn cương dương: Khó cương cứng, dương vật không đủ cứng hoặc không duy trì được độ cứng khi quan hệ.
Xuất tinh sớm: Thời gian quan hệ ngắn, xuất tinh sớm, không kiểm soát được thời gian xuất tinh.
Tinh trùng yếu, loãng: Số lượng và chất lượng tinh trùng giảm sút, ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.
Đau lưng, mỏi gối: Thường xuyên đau lưng, mỏi gối, tê bì chân tay, đặc biệt là vào buổi sáng.
Tiểu đêm nhiều lần: Đi tiểu nhiều lần vào ban đêm, nước tiểu trong, loãng.
Chân tay lạnh: Luôn cảm thấy chân tay lạnh, sợ lạnh, đặc biệt là vào mùa đông.
Sắc mặt xanh xao, kém hồng hào: Da dẻ nhợt nhạt, thiếu sức sống, tóc bạc sớm.
Tinh thần uể oải, mệt mỏi: Luôn cảm thấy mệt mỏi, uể oải, thiếu năng lượng, khó tập trung.

Triệu chứng Thận dương hư ở nữ giới:

Rối loạn kinh nguyệt: Kinh nguyệt không đều, rong kinh, đau bụng kinh, kinh nguyệt có màu nhạt, vón cục.
Khó thụ thai: Khó khăn trong việc thụ thai, dễ sảy thai, thai chết lưu.
Huyết trắng ra nhiều: Khí hư ra nhiều, có màu trắng đục, loãng, kèm theo mùi hôi.
Đau lưng, mỏi gối: Đau lưng, mỏi gối, tê bì chân tay, đặc biệt là vào buổi sáng hoặc sau khi vận động.
Tiểu đêm nhiều lần: Đi tiểu nhiều lần vào ban đêm, nước tiểu trong, loãng.
Chân tay lạnh: Luôn cảm thấy chân tay lạnh, sợ lạnh, đặc biệt là vào mùa đông.
Sắc mặt xanh xao, kém hồng hào: Da dẻ nhợt nhạt, thiếu sức sống, tóc khô xơ, dễ rụng.
Tinh thần uể oải, mệt mỏi: Luôn cảm thấy mệt mỏi, uể oải, thiếu năng lượng, dễ cáu gắt.

2.4. Ảnh hưởng của Thận dương hư

Thận dương hư ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh, đặc biệt là nam giới.

Suy giảm chức năng sinh lý: Thận dương hư khiến nam giới giảm ham muốn, rối loạn cương dương, xuất tinh sớm, ảnh hưởng đến đời sống tình dục và hạnh phúc gia đình.
Giảm khả năng sinh sản: Thận dương hư làm suy giảm chất lượng tinh trùng, gây khó khăn trong việc thụ thai, thậm chí vô sinh.
Suy giảm sức khỏe tổng thể: Thận dương hư khiến cơ thể thiếu hụt năng lượng, hoạt động kém hiệu quả, dễ mắc các bệnh lý khác như tim mạch, huyết áp, tiểu đường, xương khớp...
Ảnh hưởng đến tâm lý: Thận dương hư khiến nam giới tự ti, mặc cảm, stress, ảnh hưởng đến công việc và cuộc sống.

3. Phân biệt Thận dương hư với Thận âm hư

Thận âm hư và Thận dương hư đều là tình trạng suy giảm chức năng thận theo quan điểm Đông y, tuy nhiên có những điểm khác biệt cơ bản về chức năng, biểu hiện và nguyên nhân:

Chức năng:

Thận dương hư: Suy giảm chức năng sinh nhiệt, thúc đẩy hoạt động.
Thận âm hư: Suy giảm chức năng nuôi dưỡng, bồi bổ.

Biểu hiện:

Thận dương hư:

Sợ lạnh, chân tay lạnh.
Tiểu đêm nhiều, nước tiểu trong, loãng.
Lưng gối mỏi đau, liệt dương, di tinh.
Mệt mỏi, tinh thần uể oải.

Thận âm hư:

Họng khô, miệng khát.
Sốt về chiều, đổ mồ hôi trộm.
Răng rụng, tóc bạc sớm.
Mất ngủ, hay quên.
Triều nhiệt, nóng trong người.
Lưỡi đỏ, ít rêu.

Nguyên nhân

Thận dương hư:

Do tuổi tác, sinh hoạt không điều độ.
Lạm dụng tình dục.
Bệnh lý: tiểu đường, tim mạch, suy thận...

Thận âm hư:

Do lao lực, suy nghĩ nhiều.
Mất ngủ.
Bệnh mãn tính: lao phổi, ung thư...

4. Phương pháp bổ Thận dương

4.1. Nguyên tắc bổ Thận dương

Bổ sung tinh khí: Sử dụng các vị thuốc, thực phẩm có tác dụng bổ thận tráng dương, tăng cường tinh khí cho cơ thể.
Ôn ấm tạng phủ: Sử dụng các vị thuốc, thực phẩm có tính ấm, giúp ôn ấm tạng phủ, tăng cường chức năng Thận dương.
Điều hòa khí huyết: Sử dụng các vị thuốc, thực phẩm có tác dụng điều hòa khí huyết, giúp khí huyết lưu thông, nuôi dưỡng tạng phủ.
Thay đổi lối sống: Xây dựng chế độ sinh hoạt khoa học, lành mạnh, tập luyện thể dục thể thao đều đặn, hạn chế stress, tránh lạm dụng tình dục, rượu bia, thuốc lá...

4.2. Cây thuốc, vị thuốc bổ Thận dương

Ưu điểm của việc sử dụng cây thuốc, vị thuốc bổ Thận dương:

An toàn, lành tính: Các vị thuốc Đông y có nguồn gốc từ thiên nhiên, ít gây tác dụng phụ, an toàn cho sức khỏe khi sử dụng lâu dài.
Hiệu quả bền vững: Các vị thuốc Đông y tác động vào căn nguyên gây bệnh, giúp điều trị tận gốc, hiệu quả bền vững.
Phòng ngừa bệnh tật: Bên cạnh tác dụng bổ Thận dương, các vị thuốc Đông y còn giúp tăng cường sức khỏe tổng thể, phòng ngừa các bệnh lý khác.

Một số cây thuốc, vị thuốc bổ Thận dương thường được sử dụng:

Ngưu tất: Có tác dụng bổ Can Thận, mạnh gân cốt, hoạt huyết, thường dùng trong các trường hợp đau lưng, mỏi gối, yếu sinh lý, di tinh, liệt dương.
Thỏ ty tử: Có tác dụng bổ Thận, ích tinh, dưỡng huyết, thường dùng trong các trường hợp suy giảm chức năng sinh lý, di tinh, liệt dương, vô sinh.
Ba kích: Có tác dụng bổ Thận, tráng dương, kiện gân cốt, thường dùng trong các trường hợp liệt dương, di tinh, đau lưng, mỏi gối, yếu sinh lý.
Dâm dương hoắc: Có tác dụng bổ Thận tráng dương, cường gân tráng cốt, thường dùng trong các trường hợp liệt dương, di tinh, xuất tinh sớm, yếu sinh lý.
Nhục thung dung: Có tác dụng bổ Thận, ích tinh, nhuận tràng, thường dùng trong các trường hợp liệt dương, di tinh, táo bón, suy nhược cơ thể.
Phá cố chỉ: Có tác dụng bổ Thận, ôn thận, cố tinh, thường dùng trong các trường hợp di tinh, liệt dương, tiểu đêm nhiều, đau lưng, mỏi gối.
Đỗ trọng: Có tác dụng bổ Can Thận, mạnh gân cốt, an thai, thường dùng trong các trường hợp đau lưng, mỏi gối, yếu sinh lý, động thai.

Tìm hiểu thêm bài viết [Cây thuốc bổ thận tráng dương]

4.3. Bài thuốc bổ Thận dương

Dưới đây là một số bài thuốc bổ Thận dương hiệu quả:

Bài thuốc Hữu quy hoàn: Gồm các vị thuốc Thục địa, Sơn thù, Sơn dược, Phục linh, Đan bì, trạch tả có tác dụng tư âm bổ thận, thường dùng cho các trường hợp thận âm hư, hỏa vượng, biểu hiện như đau lưng, mỏi gối, di tinh, mộng tinh, tiểu đêm nhiều, táo bón, miệng khô, họng khát, lòng bàn tay bàn chân nóng, ra mồ hôi trộm...
Bài thuốc Chân vũ thang: Gồm các vị thuốc Phụ tử, Bạch truật, Phục linh có tác dụng ôn thận trợ dương, thường dùng cho các trường hợp thận dương hư hàn, biểu hiện như chân tay lạnh, sợ lạnh, tiểu đêm nhiều, nước tiểu trong, loãng, phù thũng, tiêu chảy...
Bài thuốc Linh quế truật cam thang: Gồm các vị thuốc Phục linh, Bạch truật, Quế chi, Cam thảo có tác dụng ôn dương hóa khí, kiện tỳ lợi thấp, thường dùng cho các trường hợp tỳ thận dương hư, biểu hiện như chân tay lạnh, sợ lạnh, bụng đầy trướng, tiêu chảy, phù thũng, tiểu tiện khó...
Bài thuốc Tứ thần hoàn: Gồm các vị thuốc Phục linh, Bạch truật, Hoài sơn, Liên nhục có tác dụng bổ tỳ ích khí, cố thận sáp tinh, thường dùng cho các trường hợp tỳ thận hư nhược, biểu hiện như mệt mỏi, chán ăn, đầy bụng, tiêu chảy, di tinh, mộng tinh...

4.4. Sản phẩm hỗ trợ

Thuốc bổ Thận tráng dương: Hiện nay trên thị trường có nhiều loại thuốc bổ Thận tráng dương được bào chế từ các vị thuốc Đông y, có tác dụng nhanh chóng và hiệu quả. Tuy nhiên, người bệnh cần thận trọng khi sử dụng, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Thực phẩm chức năng bổ Thận dương: Các sản phẩm TPCN bổ Thận dương thường được chiết xuất từ các loại thảo dược thiên nhiên, có tác dụng bổ sung dưỡng chất, tăng cường chức năng thận, an toàn cho sức khỏe khi sử dụng lâu dài.

Bổ Thận Bình Đông là sản phẩm được nghiên cứu và sản xuất bởi Dược Bình Đông, với thành phần chính là các loại thảo dược quý như Ngưu tất, Thỏ ty tử, Phá cố chỉ, Thục địa, Đỗ trọng, Cẩu tích, Độc hoạt, Đương quy... Sản phẩm có tác dụng bổ thận tráng dương, tăng cường sinh lực, cải thiện chức năng sinh lý, giảm các triệu chứng đau lưng, mỏi gối, tiểu đêm nhiều, di tinh, mộng tinh...

4.5. Biện pháp hỗ trợ

Châm cứu: Châm cứu là phương pháp trị liệu truyền thống của Đông y, có tác dụng điều hòa khí huyết, thông kinh hoạt lạc, bổ thận tráng dương.
Chế độ ăn uống:

Thực phẩm bổ Thận dương:

Hàu: Giàu kẽm, protein và các khoáng chất cần thiết cho chức năng sinh lý nam.
Tôm: Giàu protein, canxi, photpho, kẽm, giúp bổ thận tráng dương, tăng cường sinh lực.
Thịt dê: Tính ấm, có tác dụng bổ thận tráng dương, ích khí bổ huyết.
Hành tây: Giàu quercetin, có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ thận, tăng cường chức năng thận.
Gừng: Tính ấm, có tác dụng ôn trung tán hàn, bổ thận tráng dương.

Thực phẩm cần tránh:

Rượu bia: Gây tổn thương thận, làm suy yếu Thận dương.
Thuốc lá: Gây co thắt mạch máu, giảm lưu lượng máu đến thận, làm suy giảm chức năng thận.
Thực phẩm nhiều muối: Gây tăng huyết áp, làm tăng gánh nặng cho thận.
Thực phẩm nhiều đường: Gây tiểu đường, làm tăng nguy cơ suy thận.

Lưu ý khác:

Uống đủ nước: Giúp thanh lọc cơ thể, giảm gánh nặng cho thận.
Không nhịn tiểu: Tránh gây sỏi thận, viêm đường tiết niệu.
Giữ ấm cơ thể: Tránh để lạnh, đặc biệt là vùng lưng, bụng dưới.
Thói quen tốt:
Tập luyện thể dục thể thao đều đặn: Giúp tăng cường sức khỏe, cải thiện tuần hoàn máu, tăng cường chức năng thận.
Ngủ đủ giấc: Giúp cơ thể phục hồi năng lượng, tăng cường chức năng thận.
Hạn chế stress: Stress kéo dài gây suy giảm chức năng thận.
Tránh lạm dụng tình dục: Giúp bảo tồn tinh khí, tăng cường chức năng Thận dương.

5. Lưu ý cho người mắc chứng Thận dương hư

Khi có dấu hiệu Thận dương hư, người bệnh nên đi khám bác sĩ sớm để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.
Không tự ý sử dụng thuốc, kể cả thuốc Đông y hay thuốc Tây y, cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ.
Kết hợp điều trị với việc thay đổi lối sống, chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh để nâng cao hiệu quả điều trị và phòng ngừa tái phát.

6. Tổng kết

Thận dương đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe và sinh lý của nam giới. Thận dương hư ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, vì vậy cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Bên cạnh việc sử dụng thuốc, người bệnh cần kết hợp thay đổi lối sống, chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh để nâng cao hiệu quả điều trị.

Sản phẩm Bổ Thận Bình Đông là một giải pháp hiệu quả giúp bổ thận tráng dương, tăng cường sinh lực, cải thiện chức năng sinh lý, giảm các triệu chứng đau lưng, mỏi gối, tiểu đêm nhiều, di tinh, mộng tinh... Sản phẩm được chiết xuất từ các loại thảo dược thiên nhiên, an toàn cho sức khỏe khi sử dụng lâu dài.

Xem thêm: