Khớp nối là một chi tiết máy được sử dụng để liên kết các chi tiết, bộ phận của máy lại với nhau và truyền động từ chi tiết này sang chi tiết khác. Ngoài ra, chúng còn đóng vai trò như một bản lề dùng để đóng mở các cơ cấu, ngăn ngừa quá tải giúp giảm trọng tải động, giảm sai lệch tâm giữa các trục nối.

Khớp nối có thể được làm từ nhiều vật liệu khác nhau như kim loại, cao su, nhựa,... Tùy vào ứng dụng và yêu cầu cụ thể mà ta sẽ lựa chọn loại khớp nối phù hợp. Khớp nối đóng vai trò quan trọng trong việc truyền động và đảm bảo hoạt động trơn tru, hiệu quả của các máy móc. Việc lựa chọn và sử dụng khớp nối phù hợp sẽ giúp nâng cao tuổi thọ và hiệu suất của máy móc.

Cấu tạo của khớp nối là gì?

Cấu tạo của khớp nối có thể thay đổi tùy theo loại khớp nối và ứng dụng cụ thể, nhưng nhìn chung bao gồm các bộ phận chính sau:

• Thân khớp nối: Là phần chính của khớp nối, được chế tạo từ các vật liệu khác nhau như kim loại (thép, gang), cao su, nhựa,... có nhiệm vụ kết nối hai trục quay.

• Bộ phận kết nối: Giúp liên kết hai đầu trục với thân khớp nối. Bộ phận này có thể dạng vấu, rãnh, khớp răng, đai ốc,...

• Cơ cấu đàn hồi: Một số loại khớp nối có thêm cơ cấu đàn hồi như lò xo, cao su,... giúp giảm rung động, bù sai lệch trục và bảo vệ động cơ.

• Phụ kiện khác: Một số khớp nối có thể có thêm các phụ kiện khác như phớt chặn bụi, nắp che,...

Cấu tạo cụ thể của khớp nối sẽ phụ thuộc vào các yếu tố như:

• Loại khớp nối: Khớp nối cứng, khớp nối mềm, khớp nối thủy lực,...

• Kích thước trục: Đường kính, độ dài trục

• Moment xoắn: Lực truyền động của khớp nối

• Môi trường làm việc: Điều kiện nhiệt độ, độ ẩm, bụi bẩn,...

Công dụng của khớp nối là gì

Khớp nối đóng vai trò quan trọng trong nhiều hệ thống máy móc, mang lại nhiều công dụng thiết thực như sau:

1. Truyền động: Chức năng chính của khớp nối là truyền chuyển động từ trục dẫn động đến trục bị dẫn động, giúp các bộ phận khác nhau trong máy móc hoạt động đồng bộ.

2. Bù lệch trục: Khớp nối giúp bù đắp sai lệch về vị trí và góc nghiêng giữa hai trục, đảm bảo truyền động trơn tru, hạn chế rung động và tiếng ồn.

3. Bảo vệ quá tải: Một số loại khớp nối có khả năng bảo vệ hệ thống khỏi hư hỏng do quá tải bằng cách tự động ngắt kết nối khi mô-men xoắn vượt quá mức quy định.

4. Tăng tính linh hoạt: Khớp nối giúp tăng tính linh hoạt cho hệ thống, cho phép các bộ phận chuyển động theo nhiều hướng khác nhau.

5. Dễ dàng tháo lắp: Hầu hết các khớp nối đều được thiết kế để dễ dàng tháo lắp, thuận tiện cho việc bảo trì và sửa chữa.

Ngoài ra, khớp nối còn có nhiều công dụng khác như: giảm rung chấn, cách điện, cách nhiệt, v.v. Nhờ những công dụng đa dạng này, khớp nối được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau như: sản xuất ô tô, chế tạo máy móc, dệt may, khai thác khoáng sản, v.v.

Các loại khớp nối trong cơ khí phổ biến nhất

Khớp nối đóng vai trò quan trọng trong việc truyền động lực và kết nối các trục quay trong hệ thống máy móc. Trong ngành cơ khí, có rất nhiều loại khớp nối khác nhau được sử dụng với những ưu điểm và ứng dụng riêng. Dưới đây là một số loại khớp nối phổ biến nhất:

• Khớp nối cứng:Loại khớp nối này có cấu tạo đơn giản, giá thành rẻ và truyền động trực tiếp, hiệu quả cao. Tuy nhiên, khớp nối cứng không có khả năng bù trừ sai lệch góc hay trục, do đó chỉ được sử dụng cho các hệ thống có trục thẳng hàng và ít rung động.

• Khớp nối mềm:Loại khớp nối này có khả năng đàn hồi tốt, giúp bù trừ sai lệch góc hay trục, giảm rung động và tiếng ồn hiệu quả. Khớp nối mềm thường được sử dụng cho các hệ thống có trục lệch tâm hoặc hoạt động trong môi trường rung động mạnh.

• Khớp nối ly hợp:Loại khớp nối này có khả năng ngắt kết nối giữa động cơ và tải khi cần thiết, giúp bảo vệ động cơ khỏi quá tải. Khớp nối ly hợp thường được sử dụng trong các hệ thống có tải khởi động cao hoặc cần thay đổi tốc độ quay đột ngột.

• Khớp nối thủy lực:Loại khớp nối này sử dụng chất lỏng để truyền động lực, giúp giảm rung động và tiếng ồn hiệu quả. Khớp nối thủy lực thường được sử dụng cho các hệ thống có tải lớn hoặc hoạt động trong môi trường khắc nghiệt.

Bên cạnh những loại khớp nối phổ biến trên, còn có rất nhiều loại khớp nối khác với những chức năng và ứng dụng riêng. Việc lựa chọn loại khớp nối phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: điều kiện hoạt động của hệ thống, tải trọng, độ lệch góc hay trục, v.v.

Hướng dẫn cách chọn mua và thiết kế khớp nối trong cơ khí

Việc lựa chọn và thiết kế khớp nối phù hợp đóng vai trò quan trọng trong hiệu quả hoạt động và độ bền của hệ thống truyền động. Để có thể chọn mua và thiết kế khớp nối phù hợp, bạn cần lưu ý một số yếu tố sau: