Trong ngành công nghiệp, việc đảm bảo chất lượng mối hàn là yếu tố then chốt để tạo nên các sản phẩm và công trình bền vững. Các phương pháp kiểm tra mối hàn đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá tính toàn vẹn của mối hàn, từ đó đưa ra quyết định sử dụng vật liệu hàn một cách an toàn và hiệu quả. Vậy các phương pháp kiểm tra mối hàn nào đang được áp dụng phổ biến và mang lại hiệu quả cao nhất hiện nay? Hãy cùng khám phá trong bài viết dưới đây để có cái nhìn tổng quan và chi tiết về vấn đề này.

Phương Pháp Kiểm Tra Mối Hàn Không Phá Hủy

Phương pháp siêu âm: Một trong những phương pháp kiểm tra mối hàn không phá hủy phổ biến nhất hiện nay là sử dụng sóng siêu âm. Kỹ thuật này dựa trên nguyên lý truyền và phản xạ sóng siêu âm qua vật liệu hàn. Đầu dò siêu âm sẽ phát ra sóng âm tần số cao vào mối hàn, sau đó thu nhận tín hiệu phản xạ từ các mặt phân cách hoặc khuyết tật bên trong. Bằng cách phân tích tín hiệu này, kỹ thuật viên có thể xác định được vị trí, kích thước và loại khuyết tật như vết nứt, không ngấu, rỗ khí... Ưu điểm của phương pháp siêu âm là khả năng phát hiện khuyết tật cả bên trong và bề mặt mối hàn, độ chính xác cao, không gây hại cho vật liệu và có thể áp dụng cho nhiều loại vật liệu khác nhau.

Ứng dụng của phương pháp siêu âm: Phương pháp siêu âm được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp như dầu khí, hóa chất, năng lượng, xây dựng... để kiểm tra chất lượng mối hàn của các công trình, thiết bị, đường ống... Nhờ tính chính xác và khả năng phát hiện khuyết tật ẩn sâu bên trong, phương pháp siêu âm giúp ngăn ngừa các sự cố nghiêm trọng, đảm bảo an toàn và kéo dài tuổi thọ của các công trình và thiết bị. Ngoài ra, phương pháp này còn được sử dụng để kiểm tra độ dày của vật liệu, đánh giá sự ăn mòn và kiểm tra các chi tiết máy móc.

Kiểm tra bằng các tia chiếu xạ (X & Gamma)

Kiểm tra mối hàn bằng tia X và tia Gamma, hay còn gọi là chụp ảnh phóng xạ, là một phương pháp kiểm tra không phá hủy (NDT) quan trọng trong ngành công nghiệp. Kỹ thuật này sử dụng khả năng xuyên thấu của tia X và tia Gamma để phát hiện các khuyết tật bên trong mối hàn như rỗ khí, vết nứt, không ngấu, lẫn xỉ... Hình ảnh thu được từ quá trình chiếu xạ sẽ hiển thị rõ ràng các khuyết tật này, giúp đánh giá chất lượng mối hàn một cách chính xác và đáng tin cậy.

Ưu điểm và ứng dụng của kiểm tra bằng tia chiếu xạ

Kiểm tra bằng tia X và Gamma có nhiều ưu điểm vượt trội so với các phương pháp khác. Thứ nhất, phương pháp này cho phép kiểm tra toàn bộ thể tích mối hàn, không chỉ bề mặt, giúp phát hiện các khuyết tật ẩn sâu bên trong. Thứ hai, kết quả kiểm tra dưới dạng hình ảnh trực quan, dễ dàng phân tích và lưu trữ. Thứ ba, phương pháp này có thể áp dụng cho nhiều loại vật liệu và độ dày mối hàn khác nhau. Nhờ những ưu điểm này, kiểm tra bằng tia X và Gamma được ứng dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp như dầu khí, hóa chất, năng lượng, đóng tàu... để đảm bảo chất lượng và an toàn của các công trình và sản phẩm.

Phương pháp thẩm thấu

Phương pháp thẩm thấu (Penetrant Testing - PT) là một trong những phương pháp kiểm tra mối hàn không phá hủy phổ biến nhất hiện nay. Nguyên lý hoạt động của phương pháp này dựa trên khả năng thẩm thấu của chất lỏng đặc biệt vào các khuyết tật bề mặt mối hàn như vết nứt, rỗ khí, không ngấu... Sau khi loại bỏ chất lỏng thừa, một loại bột hiện hình được phun lên bề mặt, giúp làm nổi bật các khuyết tật đã bị chất lỏng thẩm thấu "lấp đầy".

Ưu điểm nổi bật của phương pháp thẩm thấu là khả năng phát hiện các khuyết tật rất nhỏ trên bề mặt mối hàn, ngay cả những vết nứt siêu nhỏ mà mắt thường không thể quan sát được. Phương pháp này cũng có thể áp dụng cho nhiều loại vật liệu khác nhau và có chi phí tương đối thấp. Tuy nhiên, phương pháp thẩm thấu chỉ phát hiện được các khuyết tật nằm trên bề mặt, không thể kiểm tra các khuyết tật nằm sâu bên trong mối hàn.

Phương pháp từ tính (MT)