Tự tin vận hành máy phay CNC chỉ với bài viết này: Hướng dẫn dành cho người
Bài viết này cung cấp hướng dẫn từng bước cho người mới bắt đầu vận hành máy phay CNC. Bạn sẽ được hướng dẫn cách cài đặt chương trình, lựa chọn dao phay và thực hiện thao tác gia công đơn giản.
Quy trình gia công phay CNC
Trước khi đi vào các bước vận hành máy phay CNC, chúng tôi sẽ điểm qua quy trình gia công phay CNC để các bạn tham khảo. Hãy thực hiện theo 5 bước như sau:
– Bước 1: Đầu tiên, thiết kế mô hình CAD trên máy tính
Tạo các tệp mô phỏng hình dạng sản phẩm cần sản xuất trên máy tính bằng cách sử dụng phần mềm CAD.
– Bước 2: Chuyển tệp CAD thành các mã lệnh và cài đặt chúng lên máy tính.
– Bước 3: Chuẩn bị máy phay CNC, quá trình này gồm các hoạt động:
Kiểm tra kích thước rồi đặt phôi lên máy phay CNC.
Lắp đặt dụng cụ cắt vào kho dao.
Điều chỉnh các thông số máy về 0.
Thực hiện tải chương trình phay CNC đã thiết lập lên máy.
– Bước 4: Thực hiện gia công phay CNC
Máy phay CNC sẽ tự động thao tác trên phôi dưới sự điều khiển của chương trình CNC đã được cài đặt sẵn.
– Bước 5: Giám sát các hoạt động gia công phay CNC
Giám sát quá trình gia công phay CNC là việc cần thiết để đảm bảo máy hoạt động đúng tiến trình.
Xem thêm tại: Sức mạnh của công nghệ phay CNC
Hướng dẫn vận hành máy phay CNC chi tiết
Vận hành máy phay CNC hoạt động ổn định không phải là công việc đơn giản đối với những người mới. Vì vậy, nếu bạn mới chập chững bước vào nghề thì hãy đọc kỹ hướng dẫn vận hành máy phay CNC chi tiết dưới đây:
Bước 1: Làm sạch bề mặt chi tiết cần gia công
Bước này rất cần thiết vì để đảm bảo các vật liệu dư thừa còn sót lại. Do đó, cần kiểm tra kỹ lưỡng và làm sạch bề mặt chi tiết.
Bước 2: Lắp đặt dao
Đặt các loại dao phay cần gia công vào kho dao để vận hành máy phay CNC. Máy sẽ tự động đưa công cụ vào đầu dò và sẽ phát ra tiếng bíp khi dao được đưa đúng vị trí. Bộ dao cắt gồm 2 phần là mũi dao và giá đỡ dao. Với giá đỡ dao được gắn trực tiếp vào đầu trục chính và tùy đường kính dao sẽ chọn đồ gá phù hợp. Còn giá đỡ dao có độ côn nhất định thường đi kèm với máy. Tùy theo loại và kích thước mũi dao sẽ lựa chọn giá đỡ dao thích hợp.
Bước 3: Offset dao
Offset dao chính là một trong những bước quan trọng trong quy trình vận hành máy phay CNC. Quá trình offset dao và offset phôi ảnh hưởng trực tiếp đến hình dáng và kích thước của chi tiết sau khi gia công nên cần thực hiện chính xác các thao tác.
Các bước offset dao trong quá trình vận hành máy phay CNC gồm:
Để đầu chạm trên băng máy, mặt đầu ê tô hoặc mặt đầu phôi.
Lựa chọn dụng cụ cắt cần offset.
Di chuyển trục Z nhấn vào mặt đầu của đầu chạm đến vị trí số 0. Mặt đầu dao lúc này sẽ cách mặt đầu phôi là 50mm. Lưu ý: Trục chính không quay, ghi nhớ tọa độ Z Machine.
Tiếp theo, mở bảng offset dao rồi chọn mục offset, di chuyển trỏ đến vị trí Geom (H).
Sau đó, chọn vị trí nhập giá trị offset cho chiều dài dao số 3 cho hàng số 3. Nhập giá trị Z Machine đã ghi nhớ trước đó vào vị trí rồi nhấn Input. Máy sẽ xuất ra kết quả offset dao trên màn hình của bảng điều khiển.
Lưu ý:
Cần kiểm tra các thông số sau khi đã offset dao:
Di chuyển dao ra xa chi tiết cần gia công.
Sử dụng chế độ MDI để kiểm tra tọa độ offset dao bằng cách cho chạy lệnh G – Code (G54 – G59).
Di chuyển bàn và đánh giá bằng tọa độ Z, Y, Z trên ô ABSOLUTE.
Tiếp tục di chuyển trục X đến X0, Y0 và Z0.
Nếu X0, Y0 và Z0 phù hợp với vị trí điểm chuẩn cần thiết lập thì các thao tác thiết lập điểm chuẩn gia công đã chính xác. Còn nếu không phù hợp, cần kiểm tra lại các bước làm sai.
Bước 4: Set phôi
Để gia công phay CNC phôi cần được đặt vào đồ gá, thực hiện gá phôi sao cho nó không va chạm với dao khi di chuyển và tránh bị lệch khi gia công, đặc biệt không để bị trầy hay móp tại những điểm quan trọng. Sau đó offset phôi như sau để xác định các vị trí X0, Y0:
– Chọn đầu dò cạnh trên đài dao hoặc có thể thay đầu dò cạnh vào trục chính.
– Cho trục chính quay và đánh lệnh đầu dò cạnh.
– Di chuyển trục X và Y để đầu dò cạnh chạm vào vị trí cần báo X0. Y0 đến khi đầu dò không còn đảo. Chú ý quan sát không còn he hở giữa đầu dò và mặt cạnh của chi tiết.
– Mở bảng offset dao và chọn vào mục Work.
– Chọn vị trí nhập giá trị offset cho X và Y tại gốc G54 – G59. Nhập X+ (-) bán kính đầu chạm rồi nhấn Measure.
– Kiểm tra lại quá trình set phôi: So sánh giá trị X, Y trong bảng offset và giá trị tọa độ X, Y Machine của máy. Giá trị X, Y trong bảng offset bằng với tọa độ X, Y Machine.
– Set phôi theo trục Y
Di chuyển trục Z hướng lên trên (+) để khi di chuyển trục Y tránh va chạm với chi tiết rồi chọn trục Y để di chuyển dao cắt về tọa độ gia công (G54).
Tiếp theo di chuyển trục Y sao cho khoảng cách giữa chi tiết nằm trên bàn máy và dao cắt gần chạm nhau, giảm cấp tốc độ di chuyển xuống 0,01mm. Hãy đặt một mảnh giấy giữa dao cắt và chi tiết cần gia công.
Tiếp tục di chuyển chậm đến khi nào giấy chạm với dao cắt thì dừng di chuyển trục Y. Đó là giá trị vị trí trục được yêu cầu cho cài đặt bù.
Nhập giá trị trục Y vào bảng Offset trên bảng điều khiển máy phay CNC.
– Thiết lập bù trừ phôi theo trục Y
Di chuyển trục Z xuống đến khi đầu của công cụ ở gần vị trí Z0 rồi lấy một mảnh giấy đặt giữa dao cắt và chi tiết gia công và giữ nó. Tiếp theo giảm cấp tốc độ di chuyển xuống 0,01mm đến khi mảnh giấy bị kẹt và không thể kéo được do dao cắt chạm vào bề mặt chi tiết gia công. Sau đó chuyển đến trang bù trừ chiều dài dao vào bảng Offset và nhập giá trị Z.
Hoàn thành quy trình trên, khi chương trình chạy ở chế độ tự động, lúc này máy cắt sẽ bắt đầu tại điểm G00 X0 Y0 hoạt động.
Bạn tìm hiểu thêm Cấu tạo máy phay CNC tại đây.
Bước 5: Bù trừ gia công
Trong quá trình vận hành máy phay CNC, dao có thể mòn nên cần phải bù trừ phần mòn đó cho dao.
Bù vị trí theo trục Z
Được biết, tính năng bù vị trí chỉ áp dụng cho trục X, Y và không áp dụng cho trục Z. Và hết hết các trường hợp, trục Z được bù bằng cách khác được gọi là bù chiều dài dao.
Các lệnh liên quan đến bù chiều dài dao là G43, G44 và G49:
G43: Lệnh bù chiều dài dao dương.
G44: Lệnh bù chiều dài dao âm.
G49: Lệnh xóa bù chiều dài dao.
H00: Lệnh xóa bù chiều dài dao.
H: Lệnh chọn số bù chiều dài dao.
Trong đó, bù chiều dài dao thường được lập trình trong chế độ tuyệt đối G90. Mục nhập chương trình là lệnh G43 và G44. Tiếp theo đólà vị trí trên trục Z và chỉ số bù H.
N66 G43 Z1.0 H04
Bước 6: Kiểm tra dầu tưới nguội, làm mát trước khi vận hành máy phay CNC
Dầu tưới nguội có công dụng làm giảm lượng nhiệt, độ mài mòn dao và giúp tăng tuổi thọ cho máy. Trong quá trình vận hành máy phay CNC nói riêng, máy CNC nói chung cần thường xuyên kiểm tra dầu tưới nguội để đảm bảo máy được làm mát đúng tiêu chuẩn.
Bước 7: Tải chương trình CNC
Trong quá trình vận hành máy phay CNC phải trải qua công đoạn tải chương trình CNC. Khi tải chương trình CNC từ máy tính đến máy CNC dùng giao tiếp RS – 232, đĩa mềm hoặc bộ nhớ USB. Chương trình CNC được viết ra từ phần mềm CAD/ CAM.
Để loại bỏ các lỗi có thể xảy ra trước khi chạy cần sử dụng các phần mềm kiểm tra.
Chọn chế độ EDIT rồi chọn PRG.
Nhập tên chương trình. Ví dụ điển hình: O0001 > Bấm nút INSERT > EOB > INSERT. Tên chương trình O0001 sẽ xuất hiện trên màn hình. Nếu tên này đã tồn tại trong bộ nhớ thì máy sẽ mở ra hoặc nếu chưa thì phải tạo file mới.
Sau đó nhập các câu lệnh.
Ví dụ nhập câu lệnh “G90 G94 G21 G17 G40 G49 G80;” thì có thể bấm như sau:
G90 G94 G21 G17 G40 G49 G80; Bấm INSERT.
Nhập hết các câu lệnh chương trình vào máy phay CNC.
Để xóa một lệnh cần di chuyển con nháy đến các vị trí cần xóa và bấm DELETE.
Tiếp theo dùng phím ALTER để thay thế.
Để chèn một lệnh hãy di chuyển con nháy đến trước vị trí cần chèn và nhấn nút INSERT.
Bước 8: Tiến hành chạy máy
Để đảm bảo việc vận hành máy phay CNC ổn định thì trước đó cần tiến hành chạy thử máy với các thao tác sau:
Chọn chế độ EDIT rồi chọn chương trình cần gia công và bấm mũi tên hướng xuống.
Bấm RESET cho con trỏ về đầu chương trình.
Chuyển sang vị trí AUTO.
Bấm CYCLE START để bắt đầu cho máy chạy.
Kiểm tra giá trị các tọa độ bằng cách nhấn POS.
Có thể tăng tốc độ chạy dao lên 25% hoặc 50% sau khi máy đã chạy ổn định.
Bấm FEEDHOLD để dừng tạm thời chương trình gia công.
Tiếp tục gia công bằng cách bấm nút START.
Bước 9: Tắt máy và kiểm tra lại sản phẩm
Khi đã hoàn thành việc gia công sản phẩm, người vận hành máy phay CNC cần bấm nút thoát khỏi chương trình để tắt máy. Sau đó tháo dao khỏi mâm cặp, vệ sinh sạch sẽ. Cuối cùng là bước kiểm tra, đo lường các sai số của sản phẩm và đánh giá chất lượng sản phẩm.