Tài liệu huấn luyện an toàn trong không gian hạn chế

Chương 1: Tổng quan về không gian hạn chế

1. Khái niệm trong tài liệu an toàn không gian hạn chế

Không gian hạn chế là một chỗ đóng kín hoặc đóng một phần đủ lớn cho công nhân đi vào. Chỗ này không phải để cho người làm việc thường xuyên, nhưng công nhân có thể vào đó để làm việc như xem xét, chùi rửa, bảo trì, và sửa chữa. Lối ra vào nhỏ hoặc có chướng ngại có thể khiến cho việc ra vào khó khăn và có thể gây phức tạp cho việc cứu cấp khi gặp sự cố.

2. Đặc điểm

Vào những chỗ không gian kín có thể rất nguy hiểm.
Công nhân được xem là đã vào không gian kín khi chỉ cần đưa đầu qua mặt ngang lối vào.
Nếu chỗ không gian kín có các loại khí độc, công nhân chỉ cần gần lối vào cũng có thể bị nguy hiểm. Thường các chất khí độc này đang chịu áp suất và nhiệt độ cao.
Người được vào không gian kín làm việc là những người được huấn luyện về an toàn trong không gian kín. Trước khi vào phải có quy trình và thiết bị bảo hộ phù hợp.

3. Phân loại

Loại 1
- Khu vực không hạn chế loại một có rủi ro tiềm năng cao từ nhiều chất gây ô nhiễm khác nhau không được xác định hay kiểm soát dễ dàng. Những điều kiện sau có thể trong loại một:
- Người cảnh giới bên ngoài cũng phải đeo bình dưỡng khí bên mình nhằm mục đích cứu giúp lúc xảy ra sự cố.
Loại 2
- Khu vực không gian hạn chế loại hai có rủi ro tiềm năng cao từ các chất gây ô nhiễm đã được nhận biết. Không gian hạn chế loại hai không được phép ra vào thường xuyên mặc dù các điều kiện có thể kiểm soát được trước khi vào. Những điều kiện sau có thể có trong loại 2:
  - Khí gas dễ cháy nổ đã được biết đến.
  - Các nguồn chất gây ô nhiễm có thể kiểm soát được.
  - Có thể kiểm soát được hay dự đoán các dòng chất lỏng vào.
  - Sự thông gió kém.
  - Sự ra vào bị hạn chế.
Loại 3
- Khu vực không gian hạn chế loại ba thường đã được cách ly từ các nguồn rủi ro tiềm tàng. Các khu vực không gian hạn chế này được đi lại thường xuyên dưới các điều kiện được kiểm soát. Những điều kiện sau có thể có trong loại 3:
  - Các chất gây ô nhiễm đã được cách ly
  - Việc phát hiện ra các chất gây ô nhiễm được kiểm soát
  - Đủ ánh sáng
- Khi thực hiện công việc phải tiến hành giám sát liên tục trong khu vực không gian hạn chế loại 3 và phải sử dụng trang bị an toàn bảo hộ lao động.
Loại 4
- Khu vực loại 4 có tiềm năng rủi ro khí quyển rất thấp. Việc đi vào và làm việc trong khu vực không gian hạn chế phải được thực hiện phù hợp các quy trình an toàn.Thông thường các khu vực không gian hạn chế loại 4 có:
  - Lối ra vào không bị hạn chế
  - Thông gió tốt
  - Dự đoán và kiểm soát được các chất gây ô nhiễm với rủi ro thấp
  - Ánh sáng tốt
- Người giám sát có trách nhiệm đảm bảo rằng không khí ở khu vực kín loại này không thể xảy ra tình trạng bị gây ô nhiễm hay thiếu khí oxy

4. Những không gian kín thường gặp

Bồn chứa, chum, lò, hầm, silo, đường ống, cống, thùng trữ, hố, bể đựng, bể chứa nước

Bình chứa

Đường hầm

Đường ống thông hơi

Miệng hố

Silo

Xitec

Chương II: Các mối nguy hiểm trong không gian kín và trách nhiệm của các bên liên quan

I. Các mối nguy hiểm trong không gian kín

1. Dưỡng khí (ôxi) trong tài liệu an toàn không gian hạn chế

Thiếu dưỡng khí là nguyên nhân hàng đầu gây thiệt mạng cho công nhân ở trong không gian kín.Mức dưỡng khí thấp không thể phát hiện được bằng cách nhìn hoặc ngửi. Chúng ta phải đo không khí trong không gian kín để biết tình trạng nguy hiểm. Mức không khí quá thấp có thể làm hư não và làm tim ngừng đập chỉ sau vài phút.
Nguyên nhân gây ra thiếu ôxi:
- Ôxi mất đi khi kim loại bị rỉ sét.
- Ôxi mất đi trong khi cháy – chẳng hạn như khi sưởi bằng khí propan,trong khi cắt hoặc hàn, và khi động cơ nổ.
- Ôxi có thể bị các khí khác chiếm chỗ – chẳng hạn như các chất khí hàn hoặc các chất khí được bơm vào trong chỗ đó để ngừa rỉ sét.
- Các vi sinh vật tiêu thụ hết oxi – chẳng hạn như trong đường cống và các thùng lên men.
- Quá nhiều ôxi không là nguy hiểm thường thấy như ít ôxi, nhưng cũng nguy hiểm. Quá ôxi khí làm tăng rủi ro hỏa hoạn hoặc phát nổ trong chỗ bít bùng. Các vật liệu thông thường lẽ ra không bén lửa hoặc cháy trong không khí bình thường có thể bắt cháy rất nhanh và dễ dàng khi có nhiều ôxi.
Cách kiểm tra để biết nồng độ ôxi trong không gian kín
- dùng máy theo dõi ôxi
  - Người được huấn luyện dùng máy theo dõi phải thử không khí trước khi có người vào không gian kín.
  - Máy theo dõi ôxi cho thấy mức ôxi theo tỷ lệ bách phân không khí. Không khí có 20,92% là ôxi.
- Chú ý
  - Khi lên càng cao, nồng độ oxi trong không khí càng giảm đi. Tuy nhiên, tỷ lệ trên máy theo dõi không bị ảnh hưởng khi thay đổi độ cao. Do đó, luôn luôn hỏi người đủ trình độ chuyên môn để xác định các phương án đi vào an toàn.
  - Không khí sạch bên ngoài chứa 20,92% oxi. Nếu không khí bên trong không gian kín khác 20,92%, người đủ trình độ chuyên môn phải điều tra nguyên nhân để bảo đảm chỗ đó an toàn. Điều tối quan trọng cần hiểu nguyên nhân gì gây ra thay đổi mức oxi. Phản biết nguyên nhân trước khi công nhân được phép vào chỗ đó. Thí dụ, nhiều loại khí độc gây ra mức nguy hiểm cao cho công nhân dù khi nồng độ chỉ ở mức thấp chiếm rất ít chỗ dưỡng khí. Với một số chất dung môi thông thường, mức đo dưỡng khí thay đổi 0,1% có thể có nghĩa là có đủ lượng khí độc để gây thiệt mạng hoặc bị thương nặng.
  - Khi làm việc trong một bầu không khí có mức oxi từ 14% đến 17% có thể tác hại đến khả năng phán xét, chóng mặt, mệt mỏi, và xỉu. Ở những mức oxi thấp hơn nữa, sự hít thở có thể có quá ít oxi nên bắp thịt của người không đáp ứng được và người sẽ không có đủ sức để thoát ra dù người vẫn còn tỉnh. Cách an toàn duy nhất là tìm biết xem không khí trong không gian kín có đủ oxi hay không.
Công nhân không được vào không gian kín có dưới 19.5% oxi mà không áp dụng các biện pháp đề phòng, gồm cả việc sử dụng máy hô hấp có cung cấp không khí riêng.

2. Bầu không khí độc trong tài liệu an toàn không gian hạn chế

Những chất ô nhiễm trong không khí có thể gây ra một bầu không khí độc cho công nhân và có thể gây thương tích hoặc chết người.
Phải xác định mức tập trung chất bên trong không gian kín bằng một máy theo dõi không khí mới xác được kích cỡ và cài đặt đúng mức. Máy theo dõi không khí có thể phát tiếng báo động cho công nhân trước khi đến mức giới hạn tiếp xúc được phép.
Trong đa số trường hợp, hệ thống cơ khí thông hơi như quạt phải được dùng để thông hơi chỗ đó, và đưa không khí sạch vào. Ngoài ra, chất độc hại phải được loại trừ bất cứ khi nào có thể làm được. Thử nghiệm thông khí và thông hơi là những cách tốt nhấn để đảm bảo cho công nhân không bị rủi ro vì bầu không khí nguy hiểm.
Ở các mức độ tập trung nào đó, một số chất trở nên nguy hiểm ngay cho tính mạng và sức khỏe. Ở những mức này, ngay cả chỉ tiếp xúc ngắn ngủi cũng có thể tác động vĩnh viễn đến sức khỏe như hư não, tim, hoặc phổi. Hoặc chất đó có thể làm cho công nhân chóng mặt hoặc bất tỉnh khiến họ không thoát ra khỏi được không gian kín. Một số chất có các mức IDLH rất thấp. Thí dụ, mức IDLH của hydrogen sulfide chỉ là 100 ppm (phần triệu).
Một số nguyên nhân làm bầu khí bị độc
- Vì các chất lỏng đặc biệt trong không gian kín
  - Các chất lỏng có thể tạo ra không khí nguy hiểm nếu bốc hơi. Ví dụ: Nhiên kiệu lỏng trong bồn có thể bốc hơi. Các điều kiện nguy hiểm có thể nảy sinh khi nhũng phần khí trong vật liệu thải bị xao động trong lúc chùi rửa.Có thể là một vật liệu hữu cơ bị mủn phân có thể tiết ra khí độc H2S khi chùi rửa hố phân.Mùn phân hủy trong các bồn chức năng cũng rạo ra khí H2S.Hoặc ngũ cốc trong silo lên men thì sẽ tiêu thụ dưỡng khí và sản xuất các loại khí độc.
- Vì công việc làm bên trong không gian kín.
  - Trong một phần ba tai nạn liên quan tới các loại khí độc hại hoặc thiếu dưỡng khí, không có nguy hiểm trong không gian kín khi công nhân bước vào lần đầu tiên. Mà chính công việc trong không gian kín đã tạo ra bầu không khí nguy hiểm. Các hoạt động có thể khiến tiết ra các chất độc hại vào không khí gồm mài dũa, cạo, tháo gỡ chất cách ly, xịt kim loại, lót cao su, sơn, cắt, hàn và dùng động cơ nổ. Các chất chùi rửa có thể độc, có thể phản ứng với cặn trong bồn, hoặc có thể tiết ra khí chết người từ các bề mặt thẩm thấu trong chỗ đó.
  - Vì ô nhiễm từ những nguồn bên ngoài: Không gian kín có thể ở cạch một nguồn chất nguy hiểm. Chỗ ô nhiễm có thể xâm nhập vào không gian kín qua tường thẩm thấu, chẳng hạn như tường đường cống hoặc hố, hoặc những lối hở khó bịt kín như các đường dẫn. Thông thường thì có đặt hệ thống cơ khí thông hơi để đưa không khí từ bên ngoài vào không gian kín. Nếu ống dẫn không khí vào được đặt bên cạnh một chiếc xe hoặc thiết bị đang nổ máy,nguồn hóa chất, ống sẽ dẫn khí đó vào không gian kín.

3. Bầu không khí dễ phát nổ trong tài liệu an toàn không gian hạn chế

Cần có đủ ba yếu tố để bốc cháy hoặc phát nổ: Dưỡng khí(oxi), vật liệu dễ cháy(nhiên liệu), và một nguồn đánh lửa.

Tài liệu huấn luyện an toàn trong không gian hạn chế

Chương 1: Tổng quan về không gian hạn chế

1. Khái niệm trong tài liệu an toàn không gian hạn chế

2. Đặc điểm

3. Phân loại

4. Những không gian kín thường gặp

Chương II: Các mối nguy hiểm trong không gian kín và trách nhiệm của các bên liên quan

I. Các mối nguy hiểm trong không gian kín

II. Trách nhiệm của các bên liên quan

Chương III. Các bước chuẩn bị trước khi vào làm việc trong không gian kín và yêu cầu, nguyên tắc an toàn

I. Các bước chuẩn bị trước khi vào làm việc trong không gian kín

II. Các yêu cầu khi tiến hành công việc trong không gian kín

III. Quy tắc an toàn làm việc trong không gian kín

IV. Quy trình làm việc trong không gian kín

Chương IV: Hướng dẫn thoát hiểm và cứu hộ

Chương V: Tham khảo thêm

1. Dịch vụ huấn luyện an toàn cấp chứng chỉ nhóm 3

2. Bài kiểm tra an toàn lao động nhóm 3