Verski i istorijski spomenici

Koliko god da Staničenje ima nepovoljan klimatsko-geografski položaj, ono u svom katastarskom potezu ima veliki broj verskih i kulturno-istorijskih spomenika od neprocenjivog značaja.

Arheološki lokaliteti Gradište i Mađilka nam govore o postojanju civilizacije na tlu staničenjskog atara i pre nove ere.

Na lokalitetu Mađilke su pronađeni artefakti iz bronzanog doba ali i iz praistorije. Otkopavanja su vršena sredinom šesdesetih godina.

Na Gradištu je postojala rimska utvrda, koja je sa mostom ispod njega činila deo puta Via Millitaris. Posle rušenja rimskog cartstva i utvrđenje je doživljavalo sličnu sudbinu. Najveći deo građevine je iskorišćavan kao građevinski materijal za gradnju crkve Svete Petke 1331. godine. Materijal je još korišćen za zidanje grobnica na mesnom groblju.

Iz turskog perioda ostala nam je kamenita kula na desnoj obali Nišave, kula Vesel-bega. Na vrhu kule su vidljive puškrnice okrenute ka rečnom prelazu. Kula je služila kao odbrambeno sredstvo.

Crkva svetog Jovana Preteče i Krstitelja Gospodnjeg se nalazi na seoskom groblju. Danas je malo šta ostalo od nje prvenstveno zbog nebrige samih meštana ali i arheološkokih institucija Pirota i Srbije. Naime, smatra se da je sadašnji izgled dozidan na temelju seoske crkve koja je bila aktivna i pre izgradnje crkve Svete Petke.

Crkva Uspenje Presvete Bogorodice je mala bogomolja u zapadnom delu sela koja svoju slavu slavi 28.08. svake godine. Dan pre crkvene slave, 27.08. uveče, crkva je najživlja jer se te večeri okuplja celo selo da primi molitveni dar.

Bez sumnje, najstarija crkva u ponišavlju je crkva Svetog Nikole, kasnije i danas Svete Petke, odnosno Svete Parasakeve u Staničenju. Crkva se nalazi na maloj zaravni ispred ulaza u samo selo. Reč je o izuzetno vrednom objektu srednjevekovnog graditeljstva. To je jednobrodna građevina skraja 13. veka, bez kupole. Živopisana je 1331/32. godine. Više o tome...

Na reci Temštici, pre uliva u Nišavu, nalazi se most u narodu prozvan Begov-most. Njegova karakteristika se ogleda u njegovoj izgradnji. Naime, zapadni deo mosta je izgrađen od kamena sa širokim lukovima dok je istočni deo dorađen od drveta. Drvena polovina danas više ne postoji. Most je pod zaštitom države. Više o tome...

Vaše kritike, primedbe, komentare i sugestije šaljite na vrnica@gmail.com

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License.