ความหมายการแพร่กระจายของโรค

โรคระบาดหรือโรคติดต่อ หมายถึง โรคที่สามารถถ่าย ทอด หรือติดต่อจากสิ่งมีชีวิตหนึ่งไปยังอีกสิ่งมีชีวิตหนึ่งได้ โดยไม่จำกัดว่าสิ่งมีชีวิตนั้นจะเป็นมนุษย์หรือไม่ก็ตาม โรคติดต่ออาจ สามารถแพร่ไปสู่สิ่งมีชีวิตอื่นได้โดยการสัมผัสโดยตรง การสูดดมหายใจเอาเชื้อโรคที่แพร่จากผู้ป่วย การรับประทานอาหารหรือน้ำดื่มที่มีเชื้อปนอยู่ หรือแม้แต่ผ่านตัวกลางที่เรียกว่าพาหะ หากโรคติดต่อนั้นๆมีการแพร่กระจายไปอย่างรวดเร็ว สู่ชุมชนที่มีประชากรจำนวนมาก โรคดังกล่าวก็กลายเป็นโรคระบาด

โรคติดต่อที่ควรทราบมี 14 โรค ได้แก่ ไข้ทรพิษ กาฬโรค ไข้เหลือง โรคอหิวาตกโรค โรคบาดทะยัก โรคคอตีบ โรคโปลิโอ โรคพิษสุนัขบ้า โรคไข้สมองอักเสบ ไข้รากสาดใหญ่ โรคแอนแทรกซ์ โรคทริคิโนซีส โรคไข้กาฬหลังแอ่น โรคคุดทะราดระยะติดต่อ

ทางระบบทางเดินหายใจหรือทางอากาศ

นับเป็นการติดต่อหรือแพร่กระจายของโรคที่สำคัญที่สุด เชื้อโรคหลายชนิดล่องลอยอยู่ทั่วไปในอากาศหรือปะปนอยู่กับฝุ่นละอองเช่นเชื้อโรคจากผู้ป่วยที่ไอจามหรือบ้วนเสมหะ ซึ่งสามารถแพร่เชื้อสู่อากาศ เมื่อผู้ที่อยู่ใกล้เคียงหรือคนทั่วไปหายใจเอาเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกาย จึงทำให้เกิดโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจได้ เช่น ไข้หวัดธรรมดา ไข้หวัดใหญ่ วัณโรคปอด ปอดบวม คอตีบ หัด หัดเยอรมัน เป็นด้น

ทางระบบทางเดินอาหารหรือทางอาหาร

เชื้อโรคบางชนิดอาศัยอยู่ในอาหารและน้ำจึงสามารถเข้าสู่ร่างกายทางปากจากการรับประทานอาหาร ดื่มน้ำดื่มนมที่มีเชื้อโรคหรือพิษของเชื้อโรคปะปนอยู่ ก่อให้เกิดโรคติดต่อระบบทางเดินอาหารได้ เซ่น บิด ไทฟอยด์ ไข้รากสาดน้อย อุจจาระร่วง อหิวาตกโรค เป็นต้น การติดต่อและการแพร่กระจายของเชื้อโรค อาจเนื่องมาจากมีเชื้อโรคอยู่ในอาหารนั้นอยู่แล้ว หรือเกิดการติดเชื้อจากการบรรจุ การขนส่ง การปรุง การเสิร์ฟ การจำหน่าย ฯลฯ นอกจากนี้ ภาชนะหรือข้าวของเครื่องใช้ของผู้ป่วย เซ่น เครื่องใช้ในการรับประทานอาหาร อาจติดเชื้อและสามารถแพร่กระจายเชื้อโรคสู่ผู้อื่นได้เช่นเดียวกัน เมื่อมีการใช้สิ่งของร่วมกัน หรือเมื่อผู้ป่วยขับถ่ายอุจจาระที่มีเชื้อโรคลงพื้นดินและมีแมลงวันมาตอมแล้วไปตอมอาหาร เชื้อโรคก็สามารถ แพร่กระจายไปสู่ผู้อื่นทางระบบทางเดินอาหารได้