ความหมาย ความสำคัญของประวัติศาสตร์
ความหมาย
ประวัติศาสตร์ หมายถึง เรื่องราวหรือประสบการณ์ในอดีตที่เกิดขึ้นจากการกระทำของมนุษย์ทั้งเรื่องราวที่เกี่ยวกับแนวคิด พฤติกรรม สิ่งประดิษฐ์ มีวิวัฒนาการที่มา ซึ่งมีนักประวัติศาสตร์ได้ศึกษาค้นคว้าให้รู้เรื่องราวที่เกิดขึ้นตามวิธีการทางประวัติศาสตร์
ตัวอย่าง ประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวกับแนวความคิดของคนในอดีต เช่น การฝังศพของคนจีนที่มีการฝังคนเป็นไปพร้อมกับคนตาย เพราะเชื่อว่าผู้ตายจะมีคนคอยรับใช้หลังการตาย การขุดค้นพบบริเวณที่ฝังศพของคนโบราณมักพบอุปกรณ์ เครื่องใช้ต่าง ๆ ใกล้บริเวณนั้น ๆ เพราะเกิดจากความเชื่อว่าผู้ตายจะได้มีของใช้ เป็นด้น
ตัวอย่าง ประวัติศาสตร์เกี่ยวกับพฤติกรรม เช่น ในสมัยยุคดึกดำบรรพ์ที่พบว่า คนสมัยนั้นยังชีพด้วยการล่าสัตว์เป็นอาหาร เพราะพบอาวุธสำหรับล่าสัตว์ในบริเวณที่เป็นที่อยู่อาศัยของคนสมัยนั้น
ตัวอย่าง ประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวกับสิ่งประดิษฐ์ เช่น อาวุธโบราณ เครื่องถ้วยชาม ภาพเขียนตามผนังที่เป็นการสะท้อนเรื่องราว วิถีชีวิตของคนสมัยต่าง ๆ
ประวัติศาสตร์
ความสำคัญของประวัติศาสตร์
ประวัติศาสตร์มีความสำคัญมากกับชีวิตเราคนไทย นอกจากจะให้เราได้เรียนรู้เรื่องราวของตนเองว่าได้มีความเป็นอยู่มาอย่างไร และมีเหตุการณ์ใดเกิดขึ้นบ้างในอดีต มีพัฒนาการ หรือวิวัฒนาการในแต่ละด้านมาอย่างไร ผู้ศึกษาประวัติศาสตร์ยังได้รับประโยชน์ดังนี้
1. เป็นผู้มีเหตุ มีผล เพราะการศึกษาประวัติศาสตร์ต้องคิด และหาหลักฐานเหตุผลประกอบเพราะอธิบายสิ่งที่พบอย่างสมเหตุสมผล
2. เป็นผู้ที่เห็นคุณค่าของประวัติศาสตร์ เข้าใจเรื่องราวต่าง ๆ ทั้งที่เป็นของประเทศไทยเราหรือต่างประเทศได้
3. เป็นคนที่ละเอียดรอบคอบ เพราะการศึกษาประวัติศาสตร์ ต้องดูทุกรายละเอียดไม่ว่าจะเป็นหลักฐานร่องรอยที่เป็นวัตถุ สภาพแวดล้อม หรือข้อมูลทางประวัติศาสตร์อื่น ๆ ก่อนที่จะสรุปว่าเกิดอะไรขึ้น
4. ทำให้มีความเข้าใจเพื่อนมนุษย์ เพราะจากการศึกษาเรื่องราวของชนชาติต่าง ๆ ทำให้รู้และเข้าใจกันอย่างลึกขึ้ง
5. เป็นการถ่ายทอดความรู้ที่ได้ศึกษามาให้กับผู้ใกล้เคียงและคนรุ่นต่อไปได้ ทำให้ประวัติศาสตร์ไม่สูญหายไป
ข้อมูลหลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์มีการจัดแบ่งเป็นหลายลักษณะ ดังนี้
1. หลักฐานตามแหล่งข้อมูล เช่น เอกสาร เทปบันทึก การสัมภาษณ์ วรรณกรรม
2. หลักฐานตามลักษณะการบันทึกข้อมูล เช่น การจารึก พงศาวดาร บันทึกส่วนตัวจดหมายเหตุ สารานุกรม เงินตราโบราณสถาน โบราณวัตถุ และอื่น ๆ
3. หลักฐานตามยุคสมัย เช่น ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ได้แก่ โครงกระดูก ซากโบราณสถานเครื่องมือเครื่องใช้ ฯลฯ ยุคประวัติศาสตร์ เป็นสมัยที่มีการบันทึกเรื่องราวในหนังสัตว์ แผ่นศิลา ดินเผา รวมถึงเรื่องราวที่มีการเล่าสืบต่อกันในรูปแบบของตำนาน ศิลาจารึก พงศาวดาร ฯลฯ
4. หลักฐานตามเจตนารมณ์ของผู้เกี่ยวข้องในเหตุการณ์ ทั้งที่โดยเจตนาที่จะบันทึกเรื่องราว