Kookweetjes & kort filmpje

01 Oorsprong tomaten – Tomaten komen oorspronkelijk uit Mexico en niet uit Italië, zoals veel mensen denken. Waarschijnlijk is deze verwarring ontstaan door het gebruik van de vele tomaten in Italiaanse gerechten, zoals pasta of pizza.

02 Pepertjes – Rode, gele en groene pepers zijn eigenlijk helemaal niet pittig. Maar door de chemische reactie van de ‘alkaloïde capsaïcine’ op de ‘nociceptoren’ in de tong, raakt het arme smaakorgaan helemaal van slag. Het maakt de tongzenuw zo erg in de war dat ze denken in brand te staan. Hier komt het branderige gevoel (alsof je vuur gaat spuwen) van hete peper vandaan.

03 Appeltje voor de dorst – Er zijn meer dan 10.000 soorten appels in de wereld. Als je ze allemaal wilt proeven ben je meer dan 27 jaar bezig! Met dit weetje blijf je wel gezond.

04 Gouden watermeloen – Het duurste fruit ter wereld is de Japanse Yūbari-cantaloupe: een meloensoort die uniek is in de wereld en alleen in het dorpje Yūbari in Japan wordt verbouwd. De vrucht gaat voor gemiddeld 11.000 euro over de toonbank. Dat is nog eens een duur stukje fruit.

05 Populairste snacks – De meest bestelde snackbarsnack in Nederland is al jaren de frikandel. Ongeveer 34% van alle bestelde snacks in Nederland is een frikandel. Op afstand gevolgd door de nummers twee loempia’s en drie kroketten. De Vries Snacks zijn trouwens het populairst. Snacken maar.

06 Pinda’s zijn helemaal geen nootjes! Ook al heten ze in het Engels peanuts de pinda behoort tot de peulvruchten en groeit onder de grond als een soort gekke wortel.

07 Bloem: dit wordt gemaakt van het binnenste deel van een graankorrel. Alle overige gezondere onderdelen van een graankorrel worden eruit gehaald. Dan blijft er een wit graanpoeder. Bloem is vaak ook de goedkoopste soort in de supermarkt (de patentbloem). Eigenlijk zit er ook helemaal geen smaak aan.

08 Volkorenmeel: dit bevat nog alle onderdelen van een graankorrel (de kern, de kiem en de zemelen). Vaak zie je ook wat bruine stukjes in het meel zitten. Dit zijn de zemelen die zo goed zijn voor je de werking van je darmen.

09 Pasta eet je 'al dente' wat letterlijk "aan de tand" betekent. Het smaakt dan niet alleen beter, het is ook wat makkelijker te verteren. Hoe weet je wanneer je pasta 'al dente' is? Op het einde van de kooktijd gewoon proeven. Als de pasta voor jou nog niet beetgaar is, kun je deze nog even laten koken. En nu genieten van jouw perfect gekookte pasta.

10 Snij de basilicumblaadjes niet af met een mes. Gebruik je vingers om de blaadjes van de plant te plukken. Zo vermijd je dat de blaadjes een groene brij worden en behouden ze mooi hun vorm. 

100 tips

01- Aardbeien maak je schoon door te spoelen met het kroontje er nog op. Haal je het kroontje er af en ga je dan spoelen, zal deze zich vol met water zuigen en dat komt de smaak niet ten goede.

02- Aardappelen worden lichter verteerbaar als je een paar kummelzaadjes (komijn) bij het water doet tijdens het koken.

03- Voeg tijdens het koken van aardappelen ook een klontje boter toe aan het kookwater, dan kookt het geheel niet over. Doe het zout er dan pas op het laatst bij.

04- Van aardappelen die te zout zijn uitgevallen na het koken ervan, kan je nog een lekkere puree maken met een scheutje melk, klontje boter, peper en nootmuskaat. Ha, nee geen zout meer!

05- De ajuin die wordt toegevoegd bij het koken van mosselen geeft niet alleen een goede smaak maar als deze zwart wordt tijdens het kookproces, geeft die aan dat er een slechte mossel tussen zit. Dit is niet alleen wansmakelijk maar het kan heel gevaarlijk zijn voor kinderen en ouderen.

06- Leg gerimpelde oude appelen even in kokend water, dan zijn ze beter te schillen.

07- Overgiet amandelen met kokend water en laat ze staan tot de velletjes loskomen. Giet het hete water af en spoel ze met koud water. Pel de amandelen door ze als het ware uit hun los zittende velletje te knijpen.

08- Bij het bakken van een steak speelt het formaat van de pan een belangrijke rol. Gebruik je een pan die te klein is, dan gaart het vlees niet gelijkmatig. Neem je een pan die te groot is, dan heb je kans dat de boter of olie tijdens het bakken verbrandt. Gebruik tijdens het bakken ook geen deksel, en voeg voor een goed resultaat tijdens het bakken ook geen vocht of andere ingrediënten toe.

09- Strooi voor je gaat bakken een beetje zout in de pan en verhit dan pas de boter of olie. Door het zout gaat die dan veel minder spatten.  

10- Voeg na het bakken van vlees of vis een scheut bouillon, wijn of bier toe aan braadpan. Zo koken de sappen los van de bodem en ontstaat er een lekkere jus waarmee je saus kan maken.

11- Bavarois met ananas, kiwi en/of papaja mislukt omdat er in deze fruitsoorten een enzym zit dat de werking van gelatine tegengaat. Je kan het probleem voorkomen door het fruit van tevoren heel even te pocheren.

12- Bloemkool koken met wat van zijn bladeren versterkt het aroma.

13- Een klein beetje suiker, wat citroensap of melk in het kookwater houdt bloemkool tijdens het koken mooi wit.

14- Bonenkruid kan je gebruiken in plaats van peper en het bevordert tevens de eetlust en de spijsvertering.

15- Strooi wat paprika of kurkuma in de boter alvorens de aardappelen te bakken of koken; het geeft hen een mooi kleurtje!

16- Om een geurige bouillon te trekken, kan je het soepvlees het best met koud water opzetten. Op die manier gaan de voedings- en smaakstoffen van het vlees grotendeels in het water over. Ga je van het vlees dat getrokken wordt echter een lekkere ragout maken, dan is het beter om heet water te nemen, want zo blijven de voedings- en smaakstoffen in het vlees tijdens het koken.

17- Te zoute bouillon kan je met een geklutst ei redden. Gewoon het ei in de kokende bouillon doen. Als je het ei weer uit de bouillon haalt,verdwijnt ook de zoute smaak.

18- Bouillon kan je het makkelijkst ontvetten door de bouillon te laten afkoelen en in de koelkast te zetten, zodat je het gestolde vet er eenvoudig kan afscheppen. Moet het rapper? Gooi er dan een handvol ijsblokjes in na het koken en verwijder ze na enkele seconden.

19- Snij de stelen van broccoli kruisgewijs in tot boven aan toe, dan is de steel bij het koken net zo gaar als de bloemen.

20- Citrusvruchten geven meer sap als je ze even kort verwarmt in de magnetron.

21- Grote champignons laten zich prima in plakjes snijden met een eiersnijder. Was ze liever niet met water en laat ze zeker niet in water liggen, want dan zuigen ze zich vol met water waardoor ze sponzig worden en veel van hun smaak verloren gaat. Meestal is het voldoende om de champignons goed schoon te borstelen.

22- Champignons slinken minder vetstof bij het bakken als ze in vieren worden gesneden in plaats van in schijfjes. Bij grotere champignons natuurlijk in meerdere stukken. 

23- Deeg zonder klontjes verkrijg je door bij de hoeveelheid bloem die je gebruikt precies hetzelfde volume vocht in één keer toe te voegen. Pas daarna voeg je de rest van de vloeistof toe.

24- Deegrollen bewaar je in de vriezer; als de deegrol koud is, blijft het deeg niet aan je roller plakken.

25- Koken zonder deksel verdrievoudigt het energieverbruik; leg dus telkens een deksel op de kookpot.

26- Verse dragon kan je het best bewaren op azijn bewaren en voor gebruik eerst even kort met koud water afspoelen.

27- Eieren koken doe je zo. Zodra het water aan de kook is, krijg je na 3 minuten; een zacht gekookt eitje; na 6 à 7 minuten; een halfzacht eitje ; na 10 minuten; een hard gekookt eitje. Deze tijden met 1 minuut verhogen als de eieren uit de koelkast komen. 

28- Snijden van gekookt ei in partjes doe je met een mes dat je hebt opgewarmd in warm water; zo brokkelt de dooier niet.

29- Het stijf slaan van eiwitten gaat een stuk makkelijker als de kom en klopper worden ingewreven met een halve citroen of met wat azijn. Door er wat suiker of zout aan toe te voegen gaat het ook nog sneller.

30- Voor een perfect gepocheerd ei voegt u vooral geen zout toe aan het water, want zout hindert het stollen van het eiwit. Een scheutje witte azijn of wijnazijn kan wel. Laat het water niet koken met grote bellen. Een ei pocheren duurt vier minuten.

31- Filets van zeetong of een gelijkaardige platvis rol je binnenste buiten op; zo krijg je stevige mooie rolletjes.

32- Was fruit pas als je het gaat serveren of verwerken. Dit komt de houdbaarheid ten goede.

33- Gehaktballen draaien gaat het makkelijkste met natte handen. Zo blijft er geen gehakt aan je handen kleven.

34- Verse gember blijft lang goed als je het knolletje in rijstwijn bewaart.

35- Gemberpuree is een basisingrediënt in veel Aziatische recepten. Het is eenvoudig te maken. Schil de verse gemberwortel met een scherp mesje en hak het vruchtvlees in kleine stukjes. Pureer deze met wat water in een blender tot een gladde massa en bewaar verpakt in de koelkast of in de diepvries. Veel koks gebruiken verse gemberwortel altijd ongeschild (maar wel goed afgewassen) omdat er veel smaak direct onder de schil zit.

36- Verse gist koop je best in kleine hoeveelheden; eenmaal in stukjes gebroken verliest gist vlug haar kracht.

37- Bewaar groentes die van oorsprong uit warme landen komen zoals komkommer, aubergine, courgette en paprika liever niet in de koelkast maar op een koele plaats, zoals een voorraad- of kelderkast.

38- Zet groenten op met zo weinig mogelijk water, net voldoende om aanbranden te voorkomen. Dat spaart vitamine C die je anders met het kookwater weggiet.

39- Zet een pot gekristalliseerde honing enige tijd in heet water, de honing wordt dan weer vloeibaar.

40- Kruidige inmaakazijn voor het maken van tafelzuur, zowel van groenten als van vruchten bereidt u met 1,5 liter appelazijn met 1 eetlepel zwarte peperkorrels, 4 theelepels pimentbessen, 4 theelepels hele kruidnagels, 2 blaadjes laurier en 2 pijpjes kaneel. Eventjes tot het kookpunt laten komen en dan vlug laten afkoelen.

41- Jam kan niet stevig worden zonder pectine, een geleerstof dat van nature in de meeste vruchten voorkomt. Jams van vruchten met weinig pectine, zoals perziken, kunt u het beste met speciale geleisuiker maken om stevig te worden.

42- Leg je kaas onder een kaasstolp, doe er dan een suikerklontje bij. Zo gaat de kaas nooit zweten.

43- Kaas gaat niet zo snel schimmelen als je erop let alleen de korst vasthoudt bij het gebruik van de kaas. De bacteriën op je handen veroorzaken namelijk een groot deel van de schimmel op de kaas.

44- Franse kaas, snij je niet zomaar aan. De vorm van de kaas is namelijk, volgens de Franse kaasetiquette, bepalend voor de manier waarop hij wordt aangesneden. Zo worden ronde en vierkante kazen in korte punten gesneden, kleine geitenkaasjes in 2 en brie in lange punten. Een piramidevormige kaas wordt in parten gesneden, blauwschimmelkazen in kleine stukjes en cilindervormige kazen in dunne plakjes.

45- Restjes van de kaasschotel kan je verwerken tot aperitiefhapjes. Plet of mix in de blender alle stukjes kaas met wat room, fijngesnipperde sjalot en wat peper en selderzout. Spuit op toastjes en versier met bieslook en/of een schijfje radijs.

46- Pers knoflookteentjes ongepeld dan wint u er niet alleen tijd mee; na gebruik is de knoflookpers ook veel gemakkelijker schoon te maken.

47- Knoflookolie kan je makkelijk zelf maken door gepelde teentjes knoflook in een goed afsluitbaar potje te doen dat gevuld is met olijfolie. Bewaar dit potje op een koele plaats en verwijder de look na 3 dagen. Deze knoflookolie kan je dan nog 3 weken bewaren.

48- Gepelde teentjes knoflook kan je beter niet langer dan 3 dagen in olie bewaren want op de look zitten bacteriën die zich in olie kunnen vermenigvuldigen. Bewaar knoflookteentjes langere tijd liever in azijn.

49- Knoflookzout bestaat uit 3 delen zout + 1 deel knoflookpoeder. 1 theelepel goede knoflookpoeder is 8 teentjes verse look.

50- Kleine uitjes pellen doe je volgens de blancheermethode; dit beperkt de vrijkomende stof tijdens het pellen en tranende ogen.

51- Koffie zetten doe je met water dat een temperatuur heeft van 93 graden, de temperatuur die gekookt water heeft na 30 seconden. Bij heter water lossen er ook stoffen op die beter in het koffiedik achter hadden moeten blijven.

52- Het kookwater van onbespoten groentes hoef je echt niet weg te gieten. Het is namelijk rijk aan allerlei vitamines en mineralen en daardoor een prima basis voor allerlei soep.

53- Melk die in een pannetje wordt opgewarmd brandt snel aan, vooral als het om een kleine hoeveelheid gaat. Dit kan je voorkomen de melk op te warmen “au bain-marie”. Het kan ook door een klein beetje suiker op de bodem van de pan te strooien, vervolgens de melk toe te voegen en aan de kook brengen. Van aanbranden is er dan geen sprake meer en van een zoete smaak evenmin.

54- Een beetje (olijf)olie bij de boter tijdens het bakken, zorgt ervoor dat de boter minder snel verbrandt.

55- Overgebleven koffie kan nog gebruikt worden om pudding van te maken. Roer door ¼ liter koffie 80 gram suiker, 1 glas cognac en 7 blaadjes opgeloste gelatine. Roer er voor het opstijven nog ¼ liter geklopte room door.

56- Verwerk je kwark in koude gerechten als dressings of dipsausen, roer die dan even los zodat hij wat smeuïger wordt. Als je er een stijfgeslagen eiwit aan toevoegt wordt de massa lekker luchtig. Verwerk je kwark in een warm gerecht als een ovenschotel of stoofpot, vermeng die dan met een eierdooier om schiften te voorkomen.

57- Je kan de smaak van meloenen beter laten uitkomen door het vruchtvlees met een klein beetje zout te bestrooien.

58- Milkshakes met alcohol dienen direct geserveerd te worden. Als ze wat langer staan, kan de melk gaan schiften door de alcohol.

59- Een omelet wordt lichter als u er een eetlepel water, melk of room aan toevoegt (voor 4 eieren). Een deel van het eiwit apart tot matig stevige sneeuw kloppen kan ook. Voegt u kaas toe, zoals gruyère, gebruik dan vooral geen water, want dan klontert de kaas tot een compacte massa.

60- Provençaalse kruiden worden samengesteld uit 1 theelepel rozemarijn, 1 eetlepel marjolein, 1 eetlepel tijm en 1 eetlepel bonenkruid. U kunt er als extraatje nog 1/2 theelepel  salie, 1/2 theelepel lavendel en 1 theelepel basilicum bijvoegen. Gebruik alleen kruiden in gedroogde vorm.

61- Voeg wat citroensap bij de rijst die je gaat koken. Zo wordt de rijst mooi droog en prachtig wit. 

62- Snij nooit het loof van rode bietjes af, maar draai het af. Snij je toch, dan ‘bloeden’ de bietjes tijdens het koken leeg. Gekookte rode bietjes laten zich het gemakkelijkst ontvellen als je ze in het kookwater laat afkoelen.

63- Wil de room zich maar niet stijf laten kloppen, voeg er dan een paar druppeltjes citroensap of een snuifje zout. Een beetje opgeloste gelatine houdt de slagroom trouwens langer stijf. Denk er aan dat je dan de suiker er pas op het laatste moment mag aan toevoegen.

64- Bewaar de onbespoten schillen van citroenen en sinaasappelen in de diepvries. In bevroren toestand kan je ze gemakkelijk raspen. Ze smaken lekker in cake, als je tenminste niet teveel van de binnenkant van de schil gebruikt, want dan is de smaak iets bitterder. 

65- Als je sinaasappelsap over je aardbeien giet, smaken die rode vruchten nog lekkerder. 

66- Slappe sla krijg je weer knisperend fris door een paar plakjes rauwe aardappel en het sap van een halve citroen in het waswater te doen. Sla hou je het best goed door hem schoongemaakt, gewassen en verpakt in huishoudfolie in de groentelade van de koelkast te bewaren.

67- Soep te zout? Laat dan een paar aardappelen meekoken in de soep en vis ze er vlak voor het opdienen weer uit.

68- Verse peulvruchten moet je vooral niet te lang laten koken. Ze zijn het lekkerst als ze beetgaar zijn. Kook de groente bij voorkeur in ruim water waaraan royaal zout is toegevoegd waardoor ze mooi groen blijven. En kook ze zonder deksel op de pan. Dompel ze na de gaar tijd onmiddellijk in ijswater; dit stopt het gaar proces en de peulvruchten behouden hierdoor eveneens hun mooie groene kleur.

69- Als je spinazie uit vollegrond wast, laat ze dan even in het water liggen. Op die manier kan het zand naar de bodem zakken. Gaat het om erg zanderige spinazie, herhaal dit dan een paar keer. Eventueel ongedierte verwijder je drastisch door wat zout aan het water toe te voegen. Gebruik je spinazie voor een salade, draai de groente dan droog in een slacentrifuge.

70- Haal steak tijdig uit de koelkast; 20 minuten voordat je hem in de pan laat glijden en laat hem op kamertemperatuur komen. Doe je dat niet, dan heb je misschien wel een perfect gebakken steak, maar die zal nog koud zijn van binnen.

71- Bruine theevlekken van theeaanslag verdwijnen uit de theepot door er met een vochtig doekje waarop zout is gestrooid, er over heen te wrijven.

72- Toastjes met beleg zijn pas smakelijk als ze krokant zijn. Besmeer de toastjes eerst zorgvuldig met zacht gemaakte boter alvorens te beleggen.

73- Leg zachte tomaten een tijdje in koud water en ze worden weer stevig.

74- Verse tomatenchilisaus die in Mexicaanse restaurants op tafel staat is een wonder van eenvoud. Hak het vruchtvlees van 1 ontvelde en ontpitte grote rijpe tomaat met 2 verse groene lomboks, 1 kleine gepelde ajuin, 1 knoflookteentje en 10 takjes verse koriander fijn. Roer er ½ theelepel zout, 2 theelepels limoensap en 1 theelepel water bij en laat een uurtje rusten.

75- Heb je tomatenpuree over, schep het dan in een vers houd bakje en giet er een scheutje olijf- of zonnebloemolie overheen. Op die manier kan je het zeker een paar dagen in de koelkast goed houden.

76- Als je een trechter nodig hebt met een kleine diameter, neem dan een lege eierdop en prik daar een gaatje in.

77- Verse tuinkruiden laten zich uitstekend invriezen. In tegenstelling overigens tot drogen, want daarbij gaat er veel van hun geur en smaak verloren. Verpak de fijngehakte tuinkruiden in kleine doosjes of doe ze (zonder water) in een ijsblokjeslaatje. De bevroren kruidenblokjes kan je later eventueel in zakjes verpakken.

78- Varkensgebraad kan je gemakkelijk goudgeel korsten als je bij de smeltende boter twee suikerklontjes voegt. Van zodra de suiker karamelkleurig wordt, leg je het vlees in de pan en zet je het vuur wat lager.

79- Wilt je graag zelf brochettes van varkensvlees  maken? Gebruik hiervoor eens varkensspiering. Dit vlees blijft lekker sappig op een spies, maar is wel iets vetter.

80- Leg verwelkte veldsla even in lauw warm en ze wordt weer frisser.

81- Door het vetrandje van het tussenribstuk op verschillende plaatsen in te snijden zal die tijdens het bakken niet omkrullen.

82- Vetrandjes aan het vlees snij je er best pas na het bakken af. Ze zorgen voor een lekkere smaak, doordat de smaakstoffen tijdens het bakken uit het randje in het vlees trekken. Het vetrandje zorgt er ook voor dat het vlees minder snel uitdroogt.

83- Moet vlees in superdunne plakjes worden gesneden, leg het dan eerst even in de vriezer. In licht aan gevroren toestand laat het zich veel makkelijker snijden.

84- Het vlees zouten voordat het de pan ingaat is taboe, of je het nu grilt, bakt of roostert. Zout heeft namelijk de neiging vocht aan te trekken, waardoor de buitenkant van het vlees nat wordt. Daardoor schroeit het niet snel genoeg dicht.  

85- Vlees wordt bij het roosteren sneller bruin als je het van te voren goed afdroogt met keukenpapier. Het zouten doe je pas daarna.

86- Vlees omkeren tijdens het bakken doe je met 2 lepels of een vleestang. Als je prikt met een vork in het vlees ontsnapt er vleesvocht en wordt het vlees droog.

87- Vlees leg je na het bakken op een warme plaats om te “rusten”. Hierdoor kan de warmte zich goed door het vlees verdelen en verliest het bij het snijden of terug koelen minder vocht.

88- Voeg je tijdens een vleesbereiding wijn, bier of bouillon toe, verwarm deze vloeistoffen dan eerst even voor. Van een koude vloeistof ‘schrikt’ het vlees waardoor het taai wordt.

89- Verwarm nooit vloeistoffen zoals soep of saus in de microgolfoven die luchtdicht zijn afgesloten. Tijdens het verhitten stijgt de druk onder de afsluiting waardoor bij het openen de gloeiende vloeistof eruit spat.

90- Gebruik voor het bereiden van vruchtengerechten roestvrij stalen pannen, porseleinen of kunststof kommen en roestvrij stalen of houten lepels.

91- Watermeloenen zijn rijp als er een holle klank hoorbaar is wanneer je tegen de buitenkant klopt.

92- Om te voorkomen dat je knapperige witlof slap worden en verkleuren, kan je ze het best in een keukendoek rollen en zo in de koelkast bewaren.

93- Restjes van witte wijn kan je invriezen in diepvriesbakjes en is ideaal bij het koken, bv. om te gebruiken wij de bereiding van een vis fumet of om een wijnsaus op smaak te brengen.

94- Gedroogde worst die je hebt aangesneden droogt niet uit als je het snijvlak met een beetje olie inwrijft.

95- Worteltjes zijn soms flauw van smaak. Doe een scheutje appelsap of sinaasappelsap bij het koken ervan; de smaak wordt dan veel pittiger.

96- Een zelfgebakken quiche laat je eerst een beetje afkoelen voor je ze uit de vorm haalt. Droog gebak zoals cake en taartbodems haal je wel direct uit de vorm.

97- Een dieet zonder toegevoegd zout is weinig smakelijk. Bij het koken van aardappelen kan je een paar laurierblaadjes in het kookwater doen. Zo smaken ze toch pittig.

98- Vochtig zout even een minuutje in de magnetron en het strooit weer prima.

99- Met wat koffieroom en citroensap kom je een heel eind als je onverhoopt geen zure room of crème fraîche in huis hebt. Roer 1dl koffieroom op kamertemperatuur en 2 eetlepels citroensap door elkaar en laat een uurtje rusten. Roer geregeld even door. Na verloop van tijd wordt de lichtzure room lobbig en een uitstekend alternatief voor de vergeten zure room.

100- Of je nu zuurkool wenst te koken, stoven of rauw te eten, je hoeft de groente voor gebruik niet te wassen. Vind je de kool echter te zuur, dan kan je die afspoelen, maar bedenk daarbij wel dat je hiermee niet alleen de zure smaak, maar ook een deel van de vitamines door de gootsteen spoelt. Dat zure smaakje kan je ook weg krijgen door tijdens het koken wat stukjes appel of een handvol rozijnen aan de zuurkool toe te voegen.