Vận chuyển hàng hóa bằng container chiếm tỷ trọng lớn trong ngành vận tải hàng hóa. Trong quá trình vận chuyển này, có rất nhiều các tác nhân tác động đến hàng hóa. Việc nhận biết các tác nhân, tác động này để có các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp chủ hàng giảm thiểu được thiệt hại cho hàng hóa của mình trong quá trình vận chuyển.
Các tác nhân, tác động ảnh hưởng đến hàng hóa vận chuyển bằng container bao gồm:
1. Các tác động cơ học
Việc đóng hàng phải nhắm đến khả năng có thể chịu được các tác động gây ra trong quá trình vận chuyển container trên bộ và trên biển, cũng như trong quá trình xếp dỡ container. Việc vận chuyển hàng trong container giúp tránh khỏi bất cứ việc quan sát trực quan nào đối với hàng hóa bên trong container.
Một khi việc đóng gói đã được hoàn thành, việc chỉnh sửa kế hoạch đóng hàng là khó thực hiện. Vì thế công ty bao bì phải biết được các tác động nào có thể xảy ra trong suốt quá trình vận chuyển hàng hóa trên biển. Về cơ bản, chúng ta có thể phân biệt giữa hai loại tác động cơ học sau:
Các tác động tĩnh
Bị gây ra trong quá trình lưu trữ và xếp hàng. Nhân tố chính là áp suất khi xếp chồng lên nhau dẫn đến hiện tượng bị móp méo hoặc gấp lại của lớp hàng ở dưới đáy. Áp suất xếp chồng phụ thuộc vào kích cỡ, trọng lượng, hình dạng và chiều cao của các đơn vị hàng khi xếp chồng lên nhau.
Các tác động động
Xảy ra trong quá trình đóng hàng vào container, vận chuyển trên bộ và trên biển, cũng như trong quá trình xếp dỡ container. Có sự khác biệt giữa gia tốc, sốc và độ rung. Gia tốc và sốc xảy ra khi đóng hàng, phanh xe, tránh đường, xếp dỡ và khi vào cua. Trên biển, sẽ có sự gia tốc liên tục trong quá trình tàu lắc lư, bập bềnh, chuyển hướng và các chuyển động rơi thẳng trên biển.
Độ rung gây ra bởi các máy của tàu, bánh răng, chân vịt, hệ thống giảm xóc của xe, mặt tiếp xúc của đường bộ và đường ray xe lửa,…xảy ra trong một phạm vi rộng với các tần số và biên độ khác nhau.
Thông thường, rất khó để biết trước tốc độ gia tốc trước, điều này sẽ ảnh hưởng container trong suốt chuyến đi. Và điều duy nhất chúng ta có thể làm chỉ là dựa trên kinh nghiệm. Trong bối cảnh này, vui lòng xem các chỉ số dưới đây. Chữ “g” có nghĩa là gia tốc trọng trường (g=9,81 m/s2). Có thể, trong quá trình sốc và rung thì gia tốc sẽ cao hơn/lớn hơn.
2. Tác động thời tiết
Hàng hóa khá thường xuyên phải chịu tác động từ các yếu tố thời tiết trong quá trình vận chuyển. Ban đầu, các tác động này xuất hiện trong quá trình lưu kho và đóng hàng. Các tác động này xảy ra trong quá trình hàng hóa được vận chuyển qua các khu vực có thời tiết khác nhau như đường bộ, đường sắt, sà lan, lúc đóng hàng và đặc biệt là trên biển.
Các tác động do thời tiết khắc nghiệt có thể xảy ra trong quá trình vận chuyển hàng hóa vào mùa đông ở mức nhiệt độ dưới 0oC qua khu vực nhiệt đới, cũng như là từ khu vực nhiệt đới qua khu vực ôn đới. Tất cả các container khép kín sẽ bảo vệ hàng hóa khỏi khác các yếu tố khí hậu bên ngoài như mưa, tuyết, nước biển, bụi và ánh sáng mặt trời (nhiệt độ và tia cực tím).
Ngay cả khi hàng hóa được bảo vệ chống lại các ảnh hưởng bên ngoài, sự ngưng tụ hơi nước có thể xảy ra bên trong container. Do đó, độ ẩm bên trong container được quyết định bởi nhiệt độ và độ ẩm không khí tại thời điểm đóng hàng. Nguồn độ ẩm này cũng có thể là từ chính hàng hóa, bao bì hoặc dụng cụ chèn lót.
Một số loại hàng hóa sản sinh ra rất nhiều độ ẩm trong một thời gian dài. Hầu hết các loại bao bì, dụng cụ chèn lót và một số loại hàng hóa có thể hấp thu độ ẩm. Sự ngưng tụ hơi nước có thể xảy ra khi nhiêt độ giảm xuống trùng với nguồn độ ẩm bên trong container.
Cụ thể, hơi nước ngưng tụ tại các vách của container, trần container hoặc trên bao bì. Hơi nước có thể nhỏ giọt từ trần container lên hàng hóa. Điều này có thể gây ra thiệt hại cho hàng hóa như gỉ, nấm mốc, mảng bám, đổi màu, các thùng carton bị dính vào nhau, bong tróc nhãn dán hoặc bị sụp các thùng hàng.
Nhiệt độ bên trong container phụ thuộc vào nhiệt độ bên ngoài và vị trí container được xếp trên boong tàu. Container có thể bị hun nóng trực tiếp bởi bức xạ mặt trời trên boong tàu hoặc bị làm nóng do các khoang đốt nhiên liệu trong hầm tàu.
Nhiệt độ không khí bên trong container dưới trần container có thể khác biệt so với nhiệt độ bên ngoài từ 20 – 30°C và nhiệt độ bên trong hàng từ 10°C. Vì thế, nhiệt độ có thể lên tới 60°C bên trong container. Hơn nữa, nhiệt độ có thể bị ảnh hưởng bởi tính chất tỏa nhiệt tự nhiên của mặt hàng đó.
3. Tác động sinh học
Nhiệt độ, ẩm độ cao và thiếu không khí bên trong container làm gia tăng sự xuất hiện của côn trùng, nấm mốc, vi khuẩn và vi sinh vật. Hàng hóa và các vật chèn lót hầu như đều bị nhiễm bẩn trước khi đóng hàng. Sự xâm nhập của côn trùng từ bên ngoài vào trong container là rất hiếm. Vì thế, hàng hóa phải được chuẩn bị kỹ càng để tránh các tác động sinh học.
Có một vài quốc gia qui định việc hun trùng vật liệu chèn lót vào trong luật. Chủ hàng cần có một chứng chỉ để chứng minh rằng vật liệu chèn lót (bằng gỗ) không có côn trùng.
4. Tác động hóa học
Các tác động hóa học phụ thuộc vào nhiệt độ, độ ẩm và sự di chuyển của tàu. Một số sản phẩm hóa chất có thể tự làm nóng. Việc vận chuyển phải được sắp xếp theo các qui định về hàng nguy hiểm.
Để biết thêm thông tin về các phân loại hàng nguy hiểm các bạn có thể tìm hiểu tại ấn bản IMDG Code được phát hành bởi tổ chức hàng hải quốc tế the International Maritime Organisation (IMO).