Veilige Gemeente

Beleid PKN gemeente Axel rond een ‘Veilige Gemeente’

Hieronder is ons beleid weergegeven rond het zijn van een ‘Veilige Gemeente’ m.b.t. gedragscodes en het aanvragen en gebruik van VOG’s (Verklaring Omtrent het Gedrag). Dit beleid is vastgesteld op de kerkenraadsvergadering van 02-09-2025.

Gedragscode voor beroepskrachten en vrijwilligers

Deze gedragscode is opgesteld door de kerkenraad als onderdeel van het preventiebeleid rond ‘Veilige Gemeente’.

Inleiding - Waarom een Gedragscode?

De Protestantse Gemeente in Axel wil een veilige gemeente zijn; een plaats waar mensen in vrijheid en vertrouwen samenkomen om hun geloof te beleven. Hiervoor zijn we samen verantwoordelijk en voor iedereen binnen en buiten onze eigen gemeenschap zijn we hierop aanspreekbaar.

We hebben daarom deze gedragscode opgesteld ter bescherming van alle leden van onze gemeente en dus ook ter bescherming van de beroepskrachten en vrijwilligers zelf. Het geldt op elk terrein van zijn of haar taken binnen de kerkelijke gemeente.

Het beleid en de gedragscode wordt bij de benoeming of aanstelling van de beroepskracht of vrijwilliger overhandigd en met haar/hem besproken. Daarnaast zal er voor beroepskrachten en bepaalde vrijwilligers een VOG (Een Verklaring Omtrent het Gedrag) aangevraagd worden. Hierover later meer.

Gedragscode

1. Veilige omgeving 

We werken samen aan een omgeving en een sfeer waarbinnen iedereen zich veilig en gerespecteerd voelt en vrijuit het geloof kan beleven.

2. Respect

We respecteren elkaar en anderen. We benaderen de ander niet op een manier die haar of hem in waardigheid en/of integriteit aantast. Dit geldt in het bijzonder voorminderjarigen en andere kwetsbaren. We zijn zorgvuldig bij pastorale en diaconale contacten, omdat we weten dat machtsverschillen hier een rol kunnen spelen.

3. Geheimhouding en privacy

We gaan zorgvuldig om met vertrouwelijke en/of persoonlijke informatie of gegevens van anderen. Dit geldt ook voor alles waar geheimhoudingsplicht betrekking op heeft.

We gaan zorgvuldig om met de privacy van een ander.

4. Integriteit

We respecteren elkaars rechten, doen niemand kwaad en maken op geen enkele manier misbruik van elkaar. We respecteren elkaars lichamelijke integriteit en gaan terughoudend om met fysiek contact.

5. Taalgebruik

Ons taalgebruik is respectvol. We stellen geen ongepaste vragen en maken geen ongewenste (seksueel getinte) opmerkingen over het persoonlijke leven of uiterlijk van anderen.

We uiten ons met respect over anderen, ook via digitale communicatiekanalen en wanneer iemand niet aanwezig is. We roddelen niet en maken geen kwetsende grappen of opmerkingen.

6. Financiële belangen

We vermijden elke vorm van belangenverstrengeling, ook op financieel gebied. Mocht er zich een schijn van belangenverstrengeling voordoen dan zal dit gebeuren onder transparantie. Met giften gaan we zorgvuldig om, zowel bij het doorgeven als het aannemen ervan.

7. Seksueel misbruik

We volgen in geval van (seksueel) misbruik door vrijwilligers of beroepskrachten, of bij vermoedens daarvan, het Protocol voor gemeenten die geconfronteerd worden met (seksueel) misbruik in pastorale en gezagsrelaties. Onder seksueel misbruik wordt verstaan: iedere vorm van grensoverschrijdend gedrag, misbruik van macht of vertrouwen, waarbij een machtsverschil of een afhankelijkheidsrelatie bestaat tussen de (vermoedelijk) benadeelde en de beschuldigde, waarbij de beschuldigde een vrijwilliger of beroepskracht binnen de Protestantse Kerk in Nederland is. Alle seksuele handelingen, contacten en relaties tussen een vrijwilliger en een minderjarige zijn onder geen beding geoorloofd en worden beschouwd als seksueel misbruik.*

8. Een cultuur van openheid

We werken actief aan een cultuur van openheid, die bijdraagt aan een veilige omgeving binnen de gemeente. We zijn alert op signalen van ongewenst gedrag en spreken elkaar daar respectvol op aan. Twijfelen we over ons eigen gedrag of dat van een ander, dan kunnen we altijd contact opnemen met een van de vertrouwenspersonen. [Er zijn 2 vertrouwenspersonen aangesteld in samenwerking met gemeenten behorende tot de Protestantse Kerk in de Ring Zeeuws-Vlaanderen. Hun namen en bereikbaarheidsgegevens staan op de website en in het Infoblad].

Akkoordverklaring gedragscode door beroepskracht en vrijwilliger

Een beroepskracht of vrijwilliger verklaart zich door de acceptatie van de taak c.q. functie akkoord met de inhoud van de Gedragscode en het Beleid Veilige Gemeente. Dit kan door middel van ondertekening of door bijvoorbeeld via een e-mail te bevestigen akkoord te zijn met de inhoud van de gedragscode. Wanneer deze wordt overschreden, wordt degene die zich er niet aan houdt hierop wordt aangesproken.

*De definitie van misbruik van een pastorale relatie of gezagsrelatie staat beschreven in Generale Regeling 11. Kerkelijke rechtspraak, artikel 17 lid 1 van de kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland.

Waarom een VOG?

Vanaf 1 juli 2025 heeft de generale synode van de PKN het verplicht gesteld om een VOG te kunnen overleggen voor een aantal groepen binnen de kerk. De aanvrager wordt gescreend op het hebben gepleegd van strafbare feiten. Dit is een is een onderdeel van de bredere maatregelen om een veilige gemeente te creëren.

Voor wie?

In de nieuwe generale regeling 16 (artikel 2, lid 2) staat een lijstje met personen waarvoor de VOG verplicht is:

• Alle ambtsdragers

• Alle anderen die namens de gemeente pastorale taken hebben

• Mensen in functies die daarmee op regelmatige basis (bege)leidinggeven aan minderjarigen of kwetsbare mensen zodat een persoonlijke band kan ontstaan

• Mensen in functies waarin men herhaaldelijk als enige volwassene samen is met minderjarigen of kwetsbare mensen

• Vertrouwenspersonen als bedoeld in art. 3

• Mensen in overige functies waarbij de genoemde verklaring door de kerkenraad als zinvol preventief middel wordt geacht.

Praktische invulling

Er wordt één persoon aangesteld (hoeft geen kerkenraadslid te zijn) die bevoegd is om de VOG’s aan te vragen. Deze persoon krijgt van de kerkenraad een lijstje met mensen voor wie de VOG verplicht is en wordt geïnformeerd bij nieuwe aanstellingenof benoemingen.

De VOG’s worden niet bewaard, aangezien er geen wettelijke verplichting of kerkelijke reden voor is. Wel wordt door de aangestelde persoon bijhouden wie een VOG heeft kunnen laten zien en bijhouden wanneer deze is verkregen.

Er is geen specifieke geldigheidsduur voor een VOG. Deze geeft alleen de situatie op het moment van afgifte weer. Wanneer iemand zijn of haar taken beëindigt en later opnieuw dezelfde of een andere taak op zich neemt, dient er een nieuwe VOG aangevraagd te worden. Dit geldt ook voor ambtsdragers die herkozen worden. Er is geen formele geldigheidsduur voor een VOG maar een hernieuwing of verlenging om de vijf jaar wordt noodzakelijk geacht. 

Voor aan te stellen beroepskrachten zoals een predikant is er een aparte procedure: De kerkenraad bereidt de VOG-aanvraag voor de gemeentepredikant voor, volgens de stappen beschreven op de website VOG voor werkgevers en organisaties

(https://www.justis.nl/producten/verklaring-omtrent-het-gedrag/vog-voor-werkgevers-en-organisaties).

De aangestelde persoon voor het aanvragen van de VOG’s zal vermeld worden in het infoblad.