Onze ambities en aanpak
Onze ambitie
We starten heel bewust met de ambitie, met onze horizon. We willen in en met het Netwerk Jeugdvriendelijk werk maken van een kind- en jeugdvriendelijk Vlaanderen.
We willen van Vlaanderen de best mogelijke omgeving maken voor kinderen en jongeren om in te leven en in op te groeien door aan de slag te gaan met zoveel mogelijk actoren die impact hebben op de omgeving van kinderen en jongeren.
We willen deze actoren met impact op kinderen en jongeren versterken in hun kind- en jeugdvriendelijkheid, we willen hen verbinden met elkaar en we willen samen met de actoren de expertise rond kind- en jeugdvriendelijkheid vergroten, door expertise te delen én te creëren.
Met deze ambitie sluiten we naadloos aan op de doelstelling uit de nieuwe EU-strategie voor de Rechten van het Kind:
“This strategy’s overarching ambition is to build the best possible life for children in the European Union and across the globe. It reflects the rights and the role of children in our society. They inspire and are at the forefront of raising awareness on the nature and climate change crises, discrimination and injustice. They are as much the citizens and leaders of today as they are the leaders of tomorrow. This strategy seeks to fulfil our shared responsibility to join forces to respect, protect and fulfil the rights of every child; and to build together with children healthier, resilient, fairer and equal societies for all.”
Onze aanpak
Leefwereld van kinderen en jongeren als vertrekpunt
Die ‘best mogelijke omgeving’ waarnaar we streven krijgt in eerste instantie vorm op lokale schaal. Kinderen en jongeren leven in een buurt, een gemeente, een stad.
Kinderen en jongeren zijn al van jongs af aan deel van onze samenleving. Hun leven speelt zich niet af in een eigen bubbel of op een eilandje. Hun omgeving is dan ook grotendeels dezelfde als die van volwassen en wordt dus door dezelfde elementen beïnvloed. Kinderen en jongeren ervaren die wereld vaak nog anders, maar in se bestaat hun wereld uit dezelfde legoblokjes als die van volwassenen. Wonen, welzijn, levenslang leren, vrije tijd, mobiliteit, publieke ruimte, samenleven, economie,… Hun (leef)wereld groeit van het eigen huis naar de kinderopvang over de school naar hun hele buurt. Hoe ouder kinderen worden, hoe groter die wereld.
Bovendien ondergaan kinderen en jongeren niet alleen wat er in onze samenleving gebeurt, ze geven zelf mee vorm aan die samenleving. Ze zijn actoren met een eigen ervaringsdeskundigheid, met eigen belangen en met het recht om te participeren, aan de samenleving én aan het beleid. Pas als in én met al deze domeinen de stemmen, de belangen en perspectieven van kinderen en jongeren meegenomen worden, kunnen we de droom van een kind- en jeugdvriendelijk Vlaanderen beginnen realiseren. Dat betekent dat het Netwerk Jeugdvriendelijk vertrekt vanuit het evenwaardig burgerschap van kinderen en jongeren.
Met welke partners?
Het lokale is daarom een bijzonder belangrijk aangrijpingspunt voor kind- en jeugdvriendelijkheid. Dat wil echter niet zeggen dat die lokale omgeving enkel beïnvloed wordt door lokale dynamieken of door lokaal beleid.
Klimaatverandering, oorlogen, economische schommelingen,… om maar enkele wereldwijde veranderingen te noemen die ook heel lokaal hun impact hebben. Hetzelfde geldt voor Vlaamse, federale en Europese gebeurtenissen en beleidsbeslissingen – denk ook hier weer aan de EU strategie voor de rechten van het kind of ons Vlaamse Jeugd- en Kinderrechtenbeleidsplan.
Kind- en jeugdvriendelijkheid komt met andere woorden tot stand door het samenspel van evoluties, beleidskeuzes en maatregelen op verschillende niveaus.
Het Netwerk Jeugdvriendelijk zet in op dat samenspel als belangrijke motor voor kind- en jeugdvriendelijkheid.
Het Netwerk Jeugdvriendelijk krijgt dan ook vorm door de betrokkenheid van actoren uit verschillende beleids- en levensdomeinen. Iedereen die in hun werk impact heeft op kinderen en jongeren kan deel zijn van het Netwerk Jeugdvriendelijk.
Beleid wordt steeds meer vormgegeven als partnerschap tussen bestuur, administratie en breed middenveld – inclusief de vertegenwoordigers van kinderen en jongeren zelf. Ook kennisinstellingen, commerciële en private initiatieven bouwen in partnerschap mee aan het beleid. Denk bvb. aan PPS-constructies, onderzoek in opdracht van overheden of grassroots-initiatieven die maatschappelijke uitdagingen van onder uit proberen aanpakken. In innovatietermen wordt dan verwezen naar de viervoudige helix die benadrukt hoe belangrijk dat partnerschap is om tot innovatie te komen.
Kind- en jeugdvriendelijk beleid kan dus maar tot stand komen als we ruimte creëren voor die verschillende ‘soorten’ actoren om elkaar te vinden en te leren van elkaar. Er is een platform nodig dat die ruimte creëert, faciliteert en mogelijk maakt.
Het Netwerk Jeugdvriendelijk is met andere woorden een gedeelde ruimte, een platform voor en met actoren actief op
verschillende beleidsniveaus,
in verschillende beleidsdomeinen en
vanuit verschillende ‘soorten’ instellingen en organisaties.
Hoe gaan we in het Netwerk aan de slag?
Om de waarden en de globale doelstelling te concretiseren, werden 3 ‘strategieën’ naar voor geschoven, die richting geven aan de activiteiten van het Netwerk Jeugdvriendelijk.
Deze drie strategieën bouwen op elkaar voort. Elk niveau is een extra laag die toegevoegd wordt. Dat betekent dat elke activiteit minstens inzet op strategie 1 en van daaruit kan opbouwen naar bovenliggende strategieën.
1. Verbinden en ontmoeten
Een netwerk heeft als eerste doel en functie om mensen bij elkaar te brengen en te zorgen dat er veel makkelijker contacten gelegd kunnen worden. Daarom start elke activiteit binnen het Netwerk Jeugdvriendelijk vanuit een verbindend karakter en zal in elke activiteit de reflex gemaakt worden naar het betrekken van diverse relevante partners (ook als die nog niet eerder betrokken waren binnen het Netwerk Jeugdvriendelijk). Er zal bewust gezocht worden naar internationale partnerschappen, met een focus op Europese contacten.
Het verbindende element is essentieel om onze ambitie te bereiken, maar is geen doel op zich. De connecties die gestimuleerd of gelegd worden, vertrekken steeds vanuit het streven naar kind- en jeugdvriendelijkheid.
2. Inspireren en (Signa)leren
Na(ast) het ontmoeten en verbinden, willen we komen tot expertisedeling en tot ‘nieuwe’ kennis, door praktijk, beleid en onderzoek met elkaar te vervlechten. Daarom zetten we in de tweede strategie in op inspireren en (signa)leren.
We zetten de ‘signa’ tussen haakjes, omdat de nadruk ligt op het leren van elkaar en aan elkaar laten zien welke drempels, uitdagingen of noden er in verschillende contexten en praktijken leven. Op die manier signaleren we dus wat er leeft – ook naar actoren nog niet betrokken in het Netwerk, maar we vatten dit niet op als ‘belangenbehartiging’ of als het ‘doorgeven’ van signalen – dit ligt immers heel duidelijk in de kernopdracht van Netwerkpartners als Bataljong, SAM vzw, KiReCo,….
We zien dit wel – opnieuw – als een collectief verhaal, waarbij we én van elkaars ervaringen leren én samen op zoek gaan naar wat er anders kan en moet.
3. Samen experimenteren en pionieren
Nog een stap verder is om dan effectief samen aan de slag te gaan en projecten op te zetten of te gaan experimenteren. Zo wisselen we niet alleen bestaande expertise uit, maar creëren we ook nieuwe expertise en stimuleren we innovatie.