Lijnen 111-120

L. 111 : Thuillies - Laneffe

[Thuillies (L. 109) -] Berzée (L. 132) [- Thy-le-Château - Cafonnette - Gourdinne - Laneffe]

Geopend:
- sectie Berzée - Laneffe: 27 november 1848 (Entre Sambre et Meuse; oorspronkelijk enkel goederenverkeer; geen reizigerstreinen vóór 1875);
- sectie Thuillies - Berzée: 25 januari 1875 (Belgische Staat).
Enkelspoor.
Reizigersverkeer opgeheven op 2 oktober 1960.
Op het baanvak Berzée - Gourdinne bleef er nog goederenverkeer tot in 1982; tot Thy-le-Château nog enkele jaren langer.
De lijn is thans opgebroken.

L. 112 : Marchienne-au-Pont - La Louvière-Centre

Marchienne-au-Pont (L. 124, 124A) - Y Martinet (L. 112/1, 267, 268B) //[- Goutroux -] Fontaine-l'Evêque - Y Forchies (= L. 252)]// - Forchies - Y Forchies (L. 252) - Piéton (L. 110, 112A, 113, 248, 250) Y Bois-des-Vallées (L. 251) - Carnières[-Nord] - Morlanwelz - [Mariemont] - Y Mariemont (L. 108) - [Haine-Saint-Pierre [[= Baume]] (L. 240)] - [Haine-Saint-Paul] - La-Louvière-Sud - [La-Louvière-Bouvy] - Y Saint-Vaast (L. 107, 118) - La-Louvière-Centre (L. 116, 118)

Het baanvak Y Mariemont - Y Saint-Vaast bestond al sinds 1857-1860 (zie lijnen 107 en 108).
Morlanwelz - Y Mariemont geopend op 17 oktober 1864 voor goederenverkeer.
Marchienne-au-Pont - Morlanwelz geopend voor goederenverkeer op 7 januari 1865 en heel de lijn voor reizigersverkeer op 1 juni 1865 (Chemin de Fer du Centre).

Er was sinds 17 februari 1868 ook een lijn Piéton - Y Bois-des-Vallées - Carnières-Sud - Leval (L. 108). Ik weet niet of daar ooit reizigersverkeer op is geweest. Industrielijn 251 is daarvan een overblijfsel.

Op het einde van de jaren 1970 werd tussen Marchienne-au-Pont en Piéton een nieuwe spoorlijn aangelegd ter vervanging van het bochtige tracé via Goutroux en Fontaine-l'Evêque. Het nieuwe tracé, met een nieuwe stopplaats te Forchies (niet te verwarren met de stopplaats Forchies op lijn 112A, die tot 2 juni 1984 in dienst bleef!), werd in gebruik genomen op 21 december 1983 (commerciële dienst vanaf 16 januari 1984). Het oude tracé bleef tussen Fontaine-l'Evêque en Y Forchies behouden als enkelsporige industrielijn 252; tussen Marchienne-au-Pont en Fontaine-l'Evêque werd de oude lijn opgebroken.

Elektrificatie:
- 25 mei 1983: Piéton - La-Louvière
- 16 januari 1984: Marchienne-au-Pont - Piéton (nieuwe lijn)
Dubbelspoor, Vmax 140 km/u.

Verbindingssporen:

• 112/1 : Y Martinet (L. 112) - Monceau (L. 124A)
  Geëlektrificeerd enkelspoor. Vmax 40 km/u.

L. 112A : Roux - Piéton

Roux (L. 121, 124A) [- Wilbeauroux (L. 121) - Courcelles-Centre (L. 266) - Trazegnies (L. 120, 249, 254) - Forchies -] Piéton (L. 110, 112, 113, 248, 250)

Geopend in verschillende secties tussen 1 januari 1869 en 23 mei 1874 (Belgische Staat).
Reizigersverkeer opgeheven op 2 juni 1984.
Baanvak Courcelles-Centre - Piéton buiten dienst gesteld op 27 september 1987 en nadien opgebroken.
Baanvak Roux - Courcelles-Centre buiten dienst gesteld in 1992 en opgebroken in 2004-2005.

L. 113 : Manage - Piéton

Manage (L. 116, 117, 141) [- Bellecourt (L. 265) - Chapelle-lez-Herlaimont -] Bascoup[-Chapelle] (L. 116* = 253, 254) - [Beauregard] - Piéton (L. 110, 112, 112A, 248, 250)

Geopend in 1865, het baanvak Manage - Bascoup op 20 juni en het baanvak Bascoup - Piéton op 5 oktober.
Reizigersverkeer opgeheven op 2 juni 1984.
Het baanvak Manage - Bascoup werd op 24 september 1987 buiten dienst gesteld en nadien opgebroken.
Het baanvak Bascoup - Piéton bleef in dienst voor de NMBS-werkplaats van de 'dienst Baan' in Bascoup.
Enkelspoor, Vmax 40 km/u., vereenvoudigde exploitatie.

L. 114 : Soignies - Houdeng-Goegnies

Soignies (L. 96) [- Soignies-Carrières - Naast - Petite-Hollande - Roeulx - Trieu-à-Vallée - Houdeng-Goegnies (L. 107)]

Geopend op 7 augustus 1876 (Belgische Staat).
Reizigersverkeer opgeheven op 4 oktober 1959.
Goederenverkeer gehandhaafd op het baanvak Soignies - Roeulx tot in 1967 of 1968;
op het baanvak Soignies - Soignies-Carrières tot in 1978 of 1979.
De sporen werden opgebroken in
- 1965-1969 (Roeulx - Trieu-à-Vallée)
- 1970-1971 (Soignies-Carrières - Roeulx)
- 1980 (Trieu-à-Vallée - Houdeng-Gougnies)
- eind jaren 1980: Soignies - Soignies-Carrières.

L. 115 : Braine-l'Alleud - Rognon

Braine-l'Alleud (L. 124) [- Sart-Moulin - Noucelles - Wauthier-Braine - Braine-le-Château - Nidérand -] Clabecq (L. 106) - Tubize (L. 96) - [Ripain] - Quenast [- Rebecq - Rognon (L. 123)]

Openingsdata:
- 1 juli 1872: Tubize - Quenast
- 15 november 1879: Quenast - Rognon
- 21 januari 1884: Clabecq - Tubize
- 15 september 1884: Braine-l'Alleud - Clabecq

Opheffing reizigersverkeer:
- Braine-l'Alleud - Clabecq 22 november 1959
- Tubize - Rognon 1961
- Clabecq - Tubize 3 juni 1984

Het baanvak Clabecq - Tubize werd geëlektrificeerd op 31 maart 1964, samen met Lembeek - Clabecq (L. 106).
Het baanvak Quenast - Rognon werd opgebroken in 1964.
Op de bedding tussen Rebecq en Rognon werd met oude tramrails een toeristische smalspoorlijn (60 cm) aangelegd (Rail Rebecq-Rognon, "Le Petit Train du Bonheur"; zie ook deze niet-officiële website), in bedrijf sinds de jaren 1980.
Op het baanvak Braine-l'Alleud - Clabecq bleef er in een eerste fase goederenverkeer tussen Braine-l'-Alleud en Braine-le-Château (1959-1961) en vervolgens tussen Sart-Moulin en Clabecq (1961-1981). Op 8 september 1979 bereed een door de GTF gecharterte motorwagen (4506) voor het laatst de gehele lijn (ook het sinds 1961 verlaten baanvak Braine-l'-Alleud - Sart-Moulin!).
Het baanvak Braine-l'Alleud - Clabecq werd officieel buiten dienst gesteld op 24 augustus 1982 en nadien opgebroken.

Huidige toestand:
- Braine-l'Alleud - Wauthier-Braine: bedding bewandelbaar (pre-RAVeL). Stationsgebouwen van Sart-Moulin (mooi gerestaureerd), Noucelles en Wauthier-Braine (privé-woningen) en een mooi als privé-woning gerestaureerd overwegwachtershuisje in Wauthier-Braine bestaan nog. (Over de geschiedenis van het station Sart-Moulin, zie wiki-braine-lalleud.be.)
- Wauthier-Braine - Clabecq: bedding is gedeeltelijk geprivatiseerd maar in 2022 werd begonnen met het vrijmaken met het oog op de aanleg van een (pre-)RAVeL.
- Clabecq - Tubize: geëlektrificeerde hoofdlijn in dienst voor goederenvervoer, enkelspoor, Vmax 40 km/u. Kilometeraanduiding opgesteld in omgekeerde richting (Tubize -> Clabecq).
- Tubize - Quenast: lijn in dienst voor goederenvervoer (steengroeven Quenast), vereenvoudigde exploitatie, enkelspoor, Vmax 40 km/u.
- Rebecq - Rognon: toerstische smalspoorlijn.

L. 116 : Manage - La Louvière-Centre

Manage (L. 113, 117, 141) - Y Bois-d'Haine (L. 116/1) - [Bois d'Haine] - La Croyère - La Louvière (Gare Industrielle) - La Louvière-Centre (L. 112, 116*) - Y La Paix (L. 118)

Geopend op 20 oktober 1849 (Chemin de Fer de Mons à Manage); volgens andere bronnen reeds op 29 januari 1848 (zie books.google.fr, met dank aan Ken Van Oproy voor deze informatie).
Geëlektrificeerd op 28 september 1980.
Dubbelspoor (baanvak La Louvière-Centre - Y La Paix enkelspoor). Vmax 90 km/u.

Verbindingssporen:

• 116/1 : Y Familleureux (L. 117) - Y Bois d'Haine (L. 116)
  geopend in mei 1963
  dubelspoor, geëlektrificeerd op 28 september 1980.

L. 116* : La Louvière - Bascoup

La Louvière (L. 112, 116, 118) - Houssu - Baume (État) - La Verrerie - Mariemont (État) - L'Olive - L'Etoile - Bascoup (État) - Bascoup[-Chapelle] (L. 113)

Geopend op 20 januari 1848 (Chemin de Fer de Mons à Manage).
Overgenomen door de Belgische Staat in 1858.
Er was reizigersverkeer op het baanvak La Louvière - L'Olive tot in 1871, op het baanvak La Louvière - Mariemont (Etat) tot in 1874.
(NB. Het lijnnummer 116* is niet officieel maar een bedenksel van mezelf.)

Vanaf 1865 werden in de regio nieuwe spoorwegen aangelegd door andere maatschappijen, waardoor deze lijn aan belang verloor en gedeelten ervan buiten dienst werden gesteld en opgebroken.
Een paar baanvakken bleven voortbestaan als industrielijn: L. 240 vanuit Baume = Haine-St-Pierre naar La Verrerie (tot ca. 1987) en L. 253 Bascoup - L'Etoile (opgebroken in 1968).

Er zijn nog heel wat overblijfselen van deze lijn in het landschap. Voor gedetailleerde info zie de website Railations.

L. 117 : Braine-le-Comte - Luttre

Braine-le-Comte (L. 96, 123) - Y Ecaussinnes (L. 96/1) - Ecaussinnes[-Carrières] (L. 106, 107) - Marche-lez-Ecaussinnes - Y Zoning-Feluy (L. 269) - Familleureux (L. 276) - Y Familleureux (L. 116/1) - Manage (L. 113, 116, 141) - Godarville - Gouy-lez-Piéton - Pont-à-Celles[-Nord] - Luttre[-Pont-à-Celles] (L. 119, 120, 124, 124A)

Geopend op 2 augustus 1843, als onderdeel van de verbinding Braine-le-Comte - Manage - Charleroi - Namur (Belgische Staat).
Enkelsporige tunnel van Godarville werd in ? (1960-1970?) afgebroken en vervangen door open sleuf met dubbelspoor.
Geëlektrificeerd in mei 1979.
Dubbelspoor. Vmax 120 km/u.

L. 118 : La Louvière-Centre - Mons

(La Louvière-Centre [L. 112, 116, 116*] -) Y La Paix (L. 116) - [Bois-du-Luc] - Bracquegnies - Thieu - Havré[-Ville] - Obourg - Nimy - Mons (L. 96, 97, 98)

Geopend op 20 oktober 1849 (Chemin de Fer de Mons à Manage).
Volgens andere bronnen werd het baanval La Louvière - Bracquegnies reeds geopend op 29 januari 1848, samen met het baanvak Manage - La Louvière (L. 116), het baanvak Bracquegnies - Nimy op 1 juni 1849 en ten slotte het baanvak Nimy - Mons op 20 oktober 1849 (zie books.google.fr, met dank aan Ken Van Oproy voor deze informatie).
Geëlektrificeerd op 28 september 1980.
Dubbelspoor. Vmax 140 km/u.

L. 119 : Châtelet - Luttre

[Châtelineau-]Châtelet (L. 130, 138, 140A) [- Gilly-Sart-Allet - Gilly-Sart-Culpart - Y Noir-Dieu (L. 131, 257) - (brug over L. 140) - Hamendes - Trianoy - Houbois (L. 121) - Jumet-Brûlotte (L. 119A) - Malavée (L. 121) - Chef-Lieu - Le Carosse - Gosselies - Thiméon - Viesville -] Luttre[-Pont-à-Celles] (L. 117, 120, 124, 124A)

Openingsdata:
- 19 november 1874: Gilly-Sart-Allet - Y Noir-Dieu (deel van L. 131)
- 1 juni 1876: Gosselies - Luttre
- 22 september 1876: Châtelineau - Gilly-Sart-Allet
- 10 februari 1877: Jumet-Brûlotte - Gosselies
- 24 maart 1879: Y Noir-Dieu - Jumet-Brûlotte (Belgische Staat)

Opheffing reizigersverkeer: 4 oktober 1953.
Het baanvak Thiméon - Luttre werd meteen gesloten en opgebroken in 1956.
Goederenverkeer bleef er tot in
- 1985: Jumet-Brûlotte - Thiméon
- 1989: Gilly-Sart-Allet - Jumet-Brûlotte
- 1992: Châtelet - Gilly-Sart-Allet.
De sporen werden opgebroken in de jaren 1988-1995.

Huidige toestand: over het grootste gedeelte van de bedding is een fietspad aangelegd en er zijn nog heel wat relicten te zien van het spoorverleden en van de industrie-aansluitingen. Het stationsgebouw en de goederenloods van Gilly-Sart-Allet, de goederenloods van Gosselies en het stationsgebouw van Viesville (thans cultureel centrum) staan er nog.

L. 119A : Jumet - Marchienne-Est

[Jumet-Brûlotte (L. 119) - Chemin-Puissant - Lodelinsart-Ouest - Bougnou - Docherie-Bierraux -] Marchienne-Est (L. 124, 124A)

Geopend 8 maart 1880 (Belgische Staat).
Reizigersverkeer opgeheven tijdens of kort na WO II.
Nadien bleef er nog goederenverkeer op het baanvak Jumet-Brûlotte - Lodelinsart-Ouest tot omstreeks 1965.
Sporen opgebroken in 1966-1968.

L. 120 : Luttre - Trazegnies

Luttre[-Pont-à-Celles] (L. 117, 119, 124, 124A) [- Pont-à-Celles-Sud - Trazegnies-Nord - Trazegnies (L. 112A, 249, 254)]

Geopend op 13 november 1879 (Belgische Staat).
Reizigers- en goederenverkeer opgeheven begin jaren 1930; lijn opgebroken in 1934 behalve het zuidelijke gedeelte dat bleef functioneren als industrielijn 249 naar Courcelles-Fosse.