Begrippenlijst

Letter V

Vergeetcurve

Curve die de mate van vergeten van informatie aangeeft over een bepaalde periode van tijd. Deze curve wordt minder steil (= informatie wordt langer onthouden) indien er effectieve leerstrategieën zoals het spreiden van leermomenten gehanteerd worden.

Verdeelde-aandacht-effect

Er is sprake van verdeelde of 'gesplitste aandacht' wanneer leerlingen hun aandacht moeten verdelen over twee of meer onderling afhankelijke informatiebronnen (bv. tekst en diagram), die ruimtelijk of in de tijd van elkaar gescheiden zijn.  Dit zorgt voor een overbodige belasting van het werkgeheugen. Het vormen van een totaalplaatje op basis van informatie die verspreid staat over verschillende bronnen, verbruikt meer cognitieve capaciteit dan wanneer deze informatie vlakbij elkaar staat. Denk aan een afbeelding of video op een scherm, terwijl de uitleg ervan in een schoolboek staat. Als de informatie van élke bron essentieel is om het onderwerp te begrijpen, moet alle gegeven informatie door de leerling als een geheel kunnen worden geïntegreerd om te kunnen leren (Split attention effect).

VERLENGDE INSTRUCTIE

Extra instructie aan leerlingen die de vooropgestelde lesdoelen niet hebben bereikt, tijdens of aan het einde van een les. Vergelijkbaar met voorinstructie (pre-teaching) die zoals het woord doet veronderstellen voorafgaand aan een volgende les plaatsvindt.

voorinstructie

Op voorhand geven van instructie aan leerlingen met zwakke voorkennis. Voorinstructie vermindert de belasting van het werkgeheugen en biedt kennisschema's aan wie die zelf niet heeft (Preteaching).

Voorkennis

Kennis die leerlingen nodig hebben om de les met nieuwe leerinhoud aan te vatten. Vaak bezitten ze deze kennis omdat die reeds in voorgaande lessen of andere vakken formeel aan bod kwam (Prior knowledge).

Voorkennisactivatie

Ophalen van eerder verworven kennis door alle leerlingen. Activeren van voorkennis geeft leerlingen inzicht in de nieuwe leerstof en hoe deze past in wat ze al kennen en kunnen. Daarnaast helpt het om nieuwe kennis aan bestaande kennisschema's te koppelen. Tijdens het activeren van voorkennis identificeert de leerkracht bij wie de voorkennis nog onvoldoende is. Bovendien helpt het om het niveau van de les te bepalen en niveaugroepen te vormen.

Vrij ophalen

Vorm van oefenen waarbij leerlingen alle kennis ophalen uit hun geheugen die ze zich nog herinneren en bijvoorbeeld noteren op een blanco blad papier (Free recall).