De naam Messelbroek zou voortkomen van benamingen als Messelbuch, Messelbuck, Misselbuch en Misselbroeck, die alle 'Mestbroek' (laag moeras) zouden betekenen. Volgens meester Frans Jans (1909-1955) zou de naam Messelbroek evenwel afkomstig kunnen zijn van Joannes of Jan van Misselbroeck, die zijn vesting (fort) zou hebben gehad tussen Demer en Brielstraat. Op de vermoedelijke plaatst is er nog steeds een verhoging en daar zijn bij akkerbouw stenen aangetroffen die dit vermoeden enigzins staven. Joannes van Misselbroeck zou zijn bezit afgestaan hebben aan de kerk. De vesting, die de naam "Montfort" droeg, is tijdens de Spaanse overheersing verwoest.
Messelbroek, gelegen in het noorden van het golvend Hageland, kwam voor het eerst in de bekendheid door schenkingen die prins-bisschop Hendrik III verrichte bij de stichting van de abdij van Averbode in 1134. Door schenkingen van de hertogen van Brabant aan de abdij van Averbode, kwam deze abdij in het bezit van de tiendenheffingen in de parochie.
Wanneer of hoe de parochiekerk St.-Michiel als patroonheilige kreeg, is niet geweten.
In Messelbroek was er zeker één schans, benoemd als "Messelbroek Schrans"