Assent

HISTORISCH:

Te Assent spreekt men soms nog van de Schans en het Schans­veld, vroeger ook van de Schanshoeve, een benaming van de hoeve van de H.-Geesttafel van Diest. De hoeve van deze instelling stond zeker van het einde van de 14de eeuw tot de 17de eeuw in het centrum van Meerbeek aan de oude weg naar Leuven. In 1636 werd ze als schans weer opgebouwd, gelegen tussen de Begijnenbeek en de Tiensesteenweg, ten zuiden van de Meerbeekse Beek, dichtbij de plaats waar deze beek uitmondt in de Begijnenbeek. De hoeve werd tussen 1826 en 1833 afgebroken.

In 1636 wordt er gezegd dat "die gemeynten ende ingessetenen van Assent ende van meerbeeck genootsaeckt ende van sinnen sijn eene stercke plaetse in maniere van een schansse te maecken op den heijligen geest bempt inden hoeck van den grooten bempt naest het bempdeken van Jan sgreuen... tot aenden tweeden eycken inden grooten bempt.,. aengaende die optreckende brugghe ... tot Laste vanden h, geest" (ARA Schepengriffies Arrond. Leuven 5948, losse stukken).

De "Grooten bempt" van de H.-Geesttafel, waarop de schans aan­gelegd zou worden, lag juist in de hoek gevormd door de Begij­nenbeek en de Meerbeekse Beek bij de samenvloeiing van beide. Deze schans lag op het grondgebied van de heerlijkheid Kaggevinne-Leuvens, maar ze diende volgens de tekst niet alleen voor de inwoners van Meer­beek (onder Kaggevinne-Leuvens), maar ook voor die van Assent (onder de heerlijkheid Webbekom-Assent). De afstand vandaar tot Assent-dorp is inderdaad ook niet groot.

Bij het bezit van de H.-Geesttafel te Kaggevinne-Leuvens wordt in 1793 melding gemaakt van "de schans met huys en wyde drij boinderen" (ARA Schepengriffies Arrond. Leuven 7206, 28), maar in het kaartenboek van de H,-Geestgoederen uit 1771 (SA Diest) wordt er met geen woord van de schans ge­rept. In de Atlas van de Buurtwegen (ca. 1840), vinden we nog de naam Schans Veld voor het westelijker gelegen akkerland, ook toebehorend aan de H.-Geesttafel van Diest, en de naam Schansveldweg voor het wegje ten zuiden van dat Schans Veld, van de Pastorijstraat naar de Tiensesteenweg.

KARTOGRAFISCH:

• Op de kaart van Ferraris is er geen verwijzing te vinden naar een schans in Assent.
• Uittreksel uit de Villaretkaart, 1748 met voorstelling van de schans. De grachten zijn nog deels aanwezig, deels gevuld met water.
• Rechts: Uittreksel uit de Atlas der Buurtwegen met verwijzing naar het Schansveld en de Schansveldweg.
• Kaart : uittreksel uit de Atlas der Buurtwegen met groen omcirkeld de site in de samenvloeiing van Begijnenbeek en Meerbeeksebeek. Op het rood omcirkelde perceel is een gracht in L-vorm weergegeven wat zou kunnen verwijzen naar de vroegere schans. Dit zou ook passen binnen het gegeven dat het westelijk aansluitend perceel 'het Schansveld' tevens grenst aan de Schansveldweg (=blauw gekleurd).
• Kaart : uittreksel uit de Atlas der Waterlopen met weergave van de samenvloeiing van Meerbeeksebeek en Begijnenbeek.
• Satellietbeeld : De vermoedelijke schanssite (rood omcirkeld) valt minstens voor de helft onder de snelweg, zodat de vroegere toestand hier geheel is verstoord. Het rechthoekige water betreft een recentere visvijver.
• Topografische kaart: merk hier de nabijheid van Assent-centrum en de visvijver.