Delirium tremens
คือ โรคจิตที่เกิดอย่างเฉียบพลันใน ผู้ป่วย alcohol withdrawal
พบ 5-6 % ของ AWDs ที่เป็น DTs
Onset วันที่ 2-3 หลังหยุด ภายใน 1 สัปดาห์หลังหยุดดื่ม
หรือ มักเป็นวันที่ 3 หลังอยู่ร.พ.เนื่องจากไม่ได้ดื่มสุรา มักเป็นประมาณ 3 วันแล้วค่อยๆดีขึ้น
กลุ่มเสี่ยง คนที่ดื่มสุรามากมานาน 5-15 ปี และ มีอาการเจ็บป่วยทางร่างกายร่วมด้วย
เช่น ติดเชื้อ โรคตับ อุบัติเหตุ จะเสี่ยงมากกว่าคนที่ไม่มีโรค
ช่วงเวลา มักเริ่มเป็นช่วงเย็นหรือกลางคืน
อาการ
สับสน ประสาทหลอน เห็นตนมาทำร้าย ตำรวจมาจับ เห็นสัตว์ต่างๆ ตัวอะไรมาไต่ตามลำตัว
หูแว่ว มีเสียงคนพูด ข่มขู่ ท่าทางหวาดกลัว
พูดฟังไม่เข้าใจ ร้องตะโกนเสียงดัง อาการเป็นทั้งคืน กลางวันอาการดีขึ้น ต่อบ่ายจะปกติ
เรียกว่า Fluctuation คิดว่าหายดีแต่ตอนเย็นกลางคืนเป็นอีก
อัตราการตาย อดีต 15% ปัจจุบัน 1-2%
เสียชีวิตเนื่องจาก ความร้อนในร่างกายสูงเกิน หัวใจวาย หรือ ฆ่าตัวตายในขณะสับสน
การรักษา
1.ทั่วไป
การขาดวิตามิน
ไม่มากให้กิน Thiamine B12 100 mg od, folic acid 1 mg od
ขาดสารอาหารมาก
Thiamine 100-200 mg im stat then 100 mg im * 5 day
ก่อนให้ glucose ควรฉีด thiamine ก่อน
สารน้ำ การให้ควรระวัง ให้เฉพาะกรณีที่มีอาการรุนแรง ไข้สูง เหงื่อออกมาก ตื่นตัวมาก
ระวัง การเกิด cerebral edema ได้ง่าย
ปัญหากำจัดน้ำออกจากร่างกาย หากให้มากเกิน เพราะผู้ป่วยมี vasopressin และ aldosteone สูง
ระวัง cardiac arrhythmia จากภาวะ hypomagnesemia, hypokalemia
ระวัง zinc และ phosphate ต่ำร่วมด้วย
การใช้ยา
ใช้ benzodiazepine ที่มีครึ่งชีวิตยาว diazepam/chlordiazepoxide มีโรคตับใช้ lorazepam
ขนาดยา ปรับไม่ให้ง่วงมากกลางวัน และหลับกลางคืนได้ดี
Diazepam 5-10 mg oral q 6-8 hr * 48 hr or
Chlordiazepoxide 200-300mg/day
เริ่ม 50 mg q 6 hr หากไม่ดีขึ้น ให้เพิ่ม 25-50 mg q 2 hr วันต่อๆไปลด 20% ของขนาดสูงสุดต่อวัน
นัดติดตาม 2-3 วันแรก
ยาอื่น บางที่ให้เป็นมาตรฐานเลย
B-blocker ลดอาการสั่น อาการ autonomic :
propanolol 10-40 mg q 6 hr
Atenolol 50-100mg /day
Antipsychotic นิยมใช้กันบ่อย เนื่องจากฤทธิ์ทำให้ง่วง แต่การออกฤทธิ์ทางจิตนั้นต้องรอ 1 สัปดาห์ ซึ่งอาการก็หายไปแล้ว ยานี้จึงไม่จำเป็นต้องใช้ รวมทั้งอาจเกิดผลข้างเคียง orthostatioc hypotension, seizure trhshold ลดลง ยกเว้นมีอาการทางจิตอยู่นาน
Haloperidol 6-10 mg oral /day ให้ระยะสั้นได้
Sig 2mg*3 pc, 2mg q 6 hr
กรณีอาการมาก การให้ benzodiazepineที่ขนาดสูงอาจทำให้เกิดผลแทรกซ้อนได้
จึงนิยมให้ร่วมยาตัวอื่นด้วย เช่น betablocker, clonidine, antipsychotic drug
Ref.
http://www.jvkk.go.th/newweb/CPG/alcohol_lession2.aspx