การวินิจฉัย
มีอาการ ซึมเศร้า-ปกติ-เมเนีย เปลี่ยนแปลงเป็นช่วงๆ
นานเป็นสัปดาห์เป็นเดือน ไม่ใช่แค่เดือนหรือวัน-สองวัน
มักซึมเศร้ามาก่อน
เช่น ซึมเศร้า 3 เดือน ตามด้วยอาการปกติ 4 เดือน ตามด้วย เมเนีย 2 เดือน
อายุ 15-25 ปี
1.Depressive episode
มีอาการดังต่อไปนี้ เกือบตลอดเวลา และเป็นติดต่อกันเป็นเวลาอย่างน้อย 2 สัปดาห์
มีอาการ เศร้า และหรือ เบื่อไม่มีความสุข
ร่วมกับ อาการต่อไปนี้ 3 อย่าง
นอนไม่หลับ นำ้หนักลด กระสับกระส่าย ไม่มีแรง ไร้ค่า ไม่มีสมาธิ อยากตาย
2.Mania episode อาการสุขร่าเริง
มีอาการ
-ร่าเริงมีความสุข เบิกบานใจ อารมณ์คึกคัก หรือ
-หงุดหงิดผิดปกติ คงนานอย่างน้อย 1 สัปดาห์
และ มีอาการอย่างน้อย 3 อย่าง ต่อไปนี้
มั่นใจเกิน คิดเร็ว พูดมาก ทำเร็ว วอกแวก นอนน้อย ขาดความยับยั้งชั่งใจใช้จ่ายมากไป
จนส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน และคนรอบข้าง
3. Hypomanic episode เหมือน mania แต่ไม่ส่งผลกระทบต่อชีวิตการงานเท่าไร
การวินิจฉัยในแต่ละช่วง Criteria
1.Depressive episode
A. มีอาการดังต่อไปนี้ เกือบตลอดเวลา และเป็นติดต่อกันเป็นเวลาอย่างน้อย 2 สัปดาห์
อาการ 5 อาการหรือมากกว่า โดยม ข้อ 1 หรือ ข้อ 2 ร่วมด้วย
เศร้า เบื่อ นอนไม่หลับ นำ้หนักลด กระสับกระส่าย ไม่มีแรง ไร้ค่า ไม่มีสมาธิ อยากตาย
1.มีอารมณ์ซึมเศร้า ท้อแท้ ทั้งวันแทบทุกวัน
(ในเด็กและวัยรุ่นอาจเป็นอารมณ์หงุดหงิดก็ได้)
2.เบื่อหน่าย ไม่มีความสุข ไม่สนใจในกิจกรรมต่างๆ
3.น้ำหนักลดลงหรือเพิ่มขึ้นมาก ไม่กินหรือกินมาก
4.นอนไม่หลับ หรือหลับมากแทบทุกวัน
5.กระวนกระวาย กระสับกระส่าย อยู่ไม่สุข หรือเชื่องช้าลง
6.อ่อนเพลีย รู้สึกไม่มีแรงไม่อยากทำอะไร
7.รู้สึกตนเองไร้ค่า รู้สึกผิด สิ้นหวัง
8.ไม่มีสมาธิ และความจำแย่ลง ตัดสินใจอะไรไม่ได้ แทบทุกวัน
9.คิดเรื่องการตาย คิดอยากตาย อาจถึงพยายามฆ่าตัวตาย
B. อาการทำให้ ผู้ป่วยมีความทุกข์ทรมารอย่างมีนัยสำคัญ เกิดความบกพร่องในหน้าทีการงาน สังคม และด้านอื่นๆ
C. อาการ ไม่ได้เป็นผลจาก สารเสพติด ยา หรือความเจ็บป่วยทางกายเช่น hypothyroidism
2.Mania episode อาการสุขร่าเริง
A. -ร่าเริงมีความสุข เบิกบานใจ อารมณ์คึกคัก ไม่รั้งรอ
หรือ -หงุดหงิดผิดปกติ คงอยู่นานชัดเจนอย่างน้อย 1 สัปดาห์
B.ช่วงที่ผิดปกตินี้เป็นอยู่ตลอด มีอาการอย่างน้อย 3 อย่าง ต่อไปนี้
มั่นใจเกิน เยอะ-ทั้งความคิด คำพูด การกระทำ นอนน้อย วอกแวก ใช้จ่ายมากไป
1.มั่นใจในตนเองมากขึ้น เชื่อว่าตนเองมีความสามารถมาก ตนเองสำคัญ และยิ่งใหญ่
2.การนอนน้อยลง
3.ความคิดแล่นเร็ว บางครั้งคิดหลาย ๆ เรื่องพร้อม ๆ กัน โครงการมากมาย
4.พูดเร็วขึ้น ขัดจังหวะได้ยาก ยิ่งถ้าอาการรุนแรงคำพูดจะดัง และเร็วขึ้นอย่างมากจนบางครั้งยากต่อการเข้าใจ
5.วอกแวกง่าย ไม่ค่อยมีสมาธิ
6.การเคลื่อนไหวเพิ่มขึ้น ทำกิจกรรมที่มีจุดหมาย มากขึ้นทุกอย่าง
7.ขาดความยับยั้งชั่งใจ เช่น เรื่องเพศ การลงทุน การใช้จ่าย ดื่มสุรามาก ๆ เล่นการพนัน เสี่ยงโชค ใช้เงินมากขึ้น จนก่อให้เกิดปัญหาตามมา
C.ระยะที่มีอาการ ต่างจากลักษณะประจำของบุคคลนั้นขณะอย่างเห็นได้ชัด***
D.ความผิดปกติรุนแรง จนทำให้การงาน กิจกรรมทางสังคม สัมพันธ์ภาพผู้อื่นเสียไป ***
E.อาการ ไม่ได้เป็นผลจาก สารเสพติด ยา หรือความเจ็บป่วยทางกายเช่น hyperthyroidism
3. Hypomania episode
คือ มีอาการแบบเมเนีย อย่างน้อย 4 วัน แต่ต่างกันที่ ไม่ส่งผลกระทบต่อหน้าที่การงานความสัมพันธฺ์