A warm welcome to my corner!

B3: TK Tuyến trên MCD

Thiết kế tuyến trên mặt cắt dọc hay còn gọi là Thiết kế đường đỏ.

Nội dung phần thiết kế này phải được thực hiện sau khi đã tính toán thủy văn công trình.

1.1 YÊU CẦU KHI THIẾT KẾ TUYẾN TRÊN MẶT CẮT DỌC

Trong các yếu tố hình học có thể nói dốc dọc có ảnh hưởng lớn nhất đến nhiều chỉ tiêu khai thác cơ bản nhất của đường như tốc độ xe chạy, thời gian xe chạy, năng lực thông xe, an toàn xe chạy, mức tiêu hao nhiên liệu và giá thành vận tải [Đỗ Bá Chương].

- Dẫu rằng dốc dọc lớn sẽ làm giảm khối lượng xây dựng, trong mọi trường hợp cần tìm cách cho tuyến đi đều, dùng các độ dốc bé và ít thay đổi độ dốc. Chỉ trong những trường hợp khó khăn không thể tránh được mới dùng các độ dốc giới hạn theo quy trình thiết kế.

- Khi thiết kế mặt cắt dọc cần chú ý rằng mặt cắt dọc tuyến đường không phải là một yếu tố hình học độc lập mà đó là một thành phần của tuyến đường trong không gian. Vì vậy, phải luôn luôn có một cái nhìn bao quát, đặt mặt cắt dọc trong sự phối hợp với bình đồ và địa hình. Mục tiêu là trong không gian có một tuyến đường hài hòa, không che lấp tầm nhìn xe chạy, không gây ảo giác có hại cho tâm lý người lái xe.

- Đảm bảo được các yêu cầu về điểm khống chế theo phương dọc tuyến. Điểm khống chế có thể là: Điểm đầu, điểm cuối tuyến; điểm khống chế trên cống thoát nước; …

- Luôn kết hợp trắc dọc với bình đồ và mặt cắt ngang địa hình. Ví dụ như vùng xung quanh gần bờ sông hoặc những vùng ngập nước cần xây dựng nền đường đắp. Sự kết hợp giữa đường đỏ với dốc ngang địa hình (độ dốc α) thể hiện cụ thể như sau:

+ Dốc ngang địa hình α ≤ 20%: Xây dựng nền đường đắp hoàn toàn, Hđắp = 0.5-1.5m.

+ Dốc ngang địa hình 20% < α ≤ 30%: Xây dựng nền đường nửa đào nửa đắp.

+ Dốc ngang địa hình 30% < α ≤ 40%: Xây dựng nền đường đào hình chữ L.

+ Dốc ngang địa hình α > 40%: Xây dựng nền đường đào hoàn toàn hình chữ U.

- Ngoài các vị trí cống thoát nước địa hình (cống ở các suối thường xuyên có nước, cống ở vị trí mặt bằng tuyến giao với tụ thủy) cần bố trí các cống cấu tạo. Mật độ cống cấu tạo có thể đặt [1 cống cấu tạo D750] / [1 đoạn tuyến ~500m].

- Lưu ý phải chèn các cọc giao giữa đường măt bằng trên bình đồ tuyến với đường đồng mức, đường mặt bằng địa hình để có được đường đen trắc dọc chính xác.

- Điều tối kỵ trong thiết kế đường đỏ là để đọng nước lên nền đường đào cần phải tránh.

- Không nên xây dựng nền đường đắp quá cao hoặc đào quá sâu để hạn chế việc phải gia cố xây dựng các công trình chống đỡ. Đảm bảo nền đường luôn khô ráo và chế độ thủy nhiệt phù hợp.

- Ở những đoạn tuyến có rãnh thoát nước, thường thiết kế rãnh có cùng độ dốc với dốc dọc tim đường. Vừa phải đảm bảo độ dốc dọc tối thiểu của tim đường và rãnh tối thiểu để lòng rãnh không bị bồi lắng cần có độ dốc dọc ≥ 0.5% (cá biệt 0.3%). Bên cạnh đó, nếu độ dốc tim đường độ dốc rãnh lớn cần phải xem xét đến sự ổn định của đáy rãnh thoát nước.

- Thiết kế đường đỏ cũng cần chú ý đến điều kiện thi công. Đa phần tuyến đường thi công cơ giới nên mặt cắt dọc không nên thiết kế có sự thay đổi dốc lắt nhắt (thay đổi dốc liên tục, chiều dài dốc ngắn).

1.2 THÔNG SỐ HÌNH HỌC MẶT CẮT DỌC CẦN LƯU Ý

Khi nắm vững được những điểm lưu ý, yêu cầu về thiết kế mặt cắt dọc (đường đỏ) tiến hành triển khai thiết kế đường đỏ. Việc thiết kế đường đỏ nên thử đi thử lại nhiều phương án đến khi lựa chọn được phương án tối ưu nhất. Yếu tố hình học của đường đỏ cần lưu ý gồm: