Cuộc chiến đấu bảo vệ Đồng Văn

15 năm sau, nhà văn Ngôn Vĩnh, lúc đó thuộc Phòng Sáng tác văn nghệ Bộ Công An được phân công viết về sự kiện này. Ông đã lên Đồng Văn “nằm vùng” suốt 6 tháng, tiếp cận với những tài liệu và chứng nhân của giai đoạn này mà theo ông là ” rất đa dạng, phong phú và rất kỳ lạ” với “những cuộc đời, những số phận éo le không thể tưởng tượng nổi”.

Sau đó, về đến Hà Nội, nhà văn Ngôn Vĩnh viết liên tục trong vòng 6 tháng tại trụ sở Bộ Công an, 15 Trần Bình Trọng. Nằm bàn để viết, ăn bếp ăn tập thể, có những thời điểm, cần khung cảnh ban đêm, ông đóng hết cửa, dán báo xung quanh chụp đèn để tạo khung cảnh ban đêm để lấy cảm hứng. Khi hoàn thành bản thảo, nhà văn Ngôn Vĩnh gửi để nhà văn Lê Tri Kỷ góp ý. Sau khi có ý kiến góp ý, ông tiếp tục lên Đồng Văn và hoàn thiện tác phẩm, mất 2 năm mới hoàn thành cuốn tiểu thuyết.

“Cuộc chiến đấu bảo vệ Đồng Văn” được in và phát hành nội bộ (Bộ Công an) vào năm 1977. Khi cuốn sách được xuất bản công khai (năm 1985) đã đổi tên là “Bên kia cổng trời” với một số điều chỉnh nhỏ. Vì sự tế nhị về chính trị cũng như chính sách Đoàn kết dân tộc, một số “nhân vật chính” của vụ bạo loạn năm 1959-1960 trong cuốn sách đã được đổi tên, như: “Vua Mèo” Hoàng Chí Trung chính là lấy nguyên mẫu từ Vương Chí Sình.