Hilversum in 1936, in kleur!
In 2010 zag ik voor het eerst vroege kleurenfoto's. Het waren opnamen van het Russische Rijk in de periode 1909-1912 (dus nog voor de Russische Revolutie). De fotograaf had de opdracht het hele Russische Rijk vast te leggen en werd gesteund door Tsaar Nicolaas II. Door de beelden in kleur te zien, leek het gat tussen 1910 en 2010 opeens veel kleiner.
In 2005 werd in Het Geheugen van Nederland een vergelijkbare collectie vroege opnamen gepubliceerd, kleurenfoto's van Bernard F. Eilers uit het Stadsarchief Amsterdam. De opnames werden met drie filters (violetblauw, groen en oranje) gemaakt en daarna samengevoegd tot één afdruk. Eilers had veel geexperimenteerd om de kleuren precies zo te krijgen als hij het graag wilde zien. Zijn proces, dat hij in 1935 perfectioneerde, noemde hij foto-chroma Eilers. In datzelfde jaar bracht Kodak zijn eerste kleurenfilm 'Kodachrome' uit. De veel eenvoudiger en goedkopere kleurenfilms vervingen de zogenaamde kleurseparatiebeelden al snel.
Gelukkig bleven de beelden wel bewaard in het stadsarchief van Amsterdam. Het is spectaculair om beelden in kleur te zien in een periode die je alleen in zwart-wit kent. Op het Geheugen van Nederland zijn 309 foto's te zien; uit Amsterdam, Haarlem, Brussel en Venetië en veel stillevens. Maar op 5 juli 1936 trok Eilers met zijn camera naar Hilversum, om de feestelijkheden ter gelegenheid van het nieuwe AVRO-gebouw vast te leggen.
Zondag 5 juli was een bijzondere dag voor Hilversum. De studio's waren nog een noviteit. 'De Nederlandsche spoorwegen, die tal van extra treinen hadden ingelegd, brachten de sensatie van de eerste echte Diesels op de Gooische lijnen; op het hulpstationnetje Crailoo wierpen ze duizenden feestgangers de drukte in. Geen hoofdweg, die naar Hilversum leidde, of hij was uren lang overvoerd met auto's en touringcars uit alle provincies en uit alle oorden van ons land' schreef de Gooische Post een dag later. Het was nog spannend of het weer goed genoeg zou zijn. Het was wisselvallig, maar op het moment suprême droog en zonnig.
De voorzitter van de AVRO sprak zijn tienduizenden toe: hij achtte de nieuwe studio, die ook wel een paleis of tempel genoemd werd, zo belangrijk 'dat de Hemel zeker niet vertoornd zal zijn nu juist deze dag voor de feestviering wordt gebruikt'. De AVRO had op dat moment bijna 200.000 leden, die massaal een bezoek kwamen brengen aan hun 'gemeenschappelijk huis, eenig in Europa, gebouwd na miskenning en teleurstelling, doch onder de leuze 'Wij zullen handhaven'. Het defilé voor de nieuwe studio's aan de 's Gravelandseweg langs duurde drie uur.
Eilers nam ook een foto op de Kerkbrink in Hilversum, een plek waar relatief weinig veranderd is. Het gebouw links is het oude Raadhuis. In 1931 werd het nieuwe raadhuis van W.M. Dudok opgeleverd. In 1934 betrok het Goois Museum het gebouw, waar het ook nu weer gevestigd is. Op 5 juli 1936 werd het bordes opgesierd met een prominent geplaatst gironummer. Het gironummer van de AVRO, zo blijkt uit de advertentie die de AVRO hetzelfde jaar plaatste om een lidmaatschap van de Radiobode onder de aandacht te brengen onder de leuze 'Ontwar die aether-golven'.
De andere beelden van Hilversum die Bernard F. Eilers op 5 juli 1936 maakte in Hilversum
